Morgunblaðið - 22.04.1954, Blaðsíða 8

MURGVÁ/BLAÐIÐ
Fimmtudagur 22. apríl 1954
Útg.: H.Í. Arvakur, Reykjavlk.
Frainkv.stj.: Sigíúa Jónssoa.
Ritstjóri: Valtýr Stefánaaon (ábyrgOarm.)
Stjórnmálaritatjóri: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Lmbék: Árni Óla, aími 3049.
Auglýsing&r.: Árni Garðar Kristínaaon.
Ritvtjóra, auglýsingar og afgreiðsia:
Austurstræti 8. — Simi 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði Innanlands.
1 lausasölu 1 krónu emtaare

] UR DAGLEGA LIFINU
Sumri fagnað
* ÞRIÐJUDAG í fyrri viku
kvaddi Menzies, forsætisráð-
herra Ástralíu, sér hljóðs í þing-
salnum í Canberra. Var þetta
utan dagskrár en ræða hans, sem
var stutt koin miklu umróti á
hugi manna, því að forsætisráð-
herrann upplýsti, að ástralska lög
reglan hefði nú fengið nákvæm-
ar upplýsingar um það að rúss-
neska sendiráðið hefði skipulagt
og staðið fyrir geysi úmfangs-
mikilli njósna- og skemmdarstarf
semi í Ástralíu.
b—■-k-r-n. —...._
★ UPPLÝSINGAR þessar fékk
I DAG er vetur kvaddur þær valda truflunum í okkar
og sumri fagnað. Hinn liðni vet-. eigin atvinnulífi. Það er á því,
ur hefur yfirleitt verið íslend- sem þjóðin verður að byggja
ingum mjög hagstæður. Afla- framtíð sina og möguleika til þess
brögð hafa verið mjög sæmileg að framkvæma nauðsynlegar um- ; ástralska lögreglan frá. þriðja
við sjávarsíðuna óg sums staðar bætur á lífskjörum sínum. Við sendiráðsritara rússneska sendi-
ágæt. Ógæftir hafa þó torveldað fáum að vísu mikinn erlendan
sjósókn nokkuð í einstökum lands gjaldeyri vegna varnarliðsfram-
hlutum. En yfirleitt hefur at- kvæmdanna. En tekjur af þeim
vinna verið góð um land allt. verða ekki varanlegar: Fram-
' Afkoma almennings er því í betra
lagi.
Það, sem .einkennir athafnalíf
íslendinga um' þéssar mundir, er
mikil bjartsýni á framtíðina. —
Þing og stjórn háfá lagt grund-
völl í löggjöf að margháttuðum
framkvæmdum, sem allar stefna
að því, að treysta afkomugrund-
völl landsmanna. Framkvæmd
þessara áætlana veltur mjög á
því, hversu skynsamlega þjóðinni
tekst að halda á stjórn í efna-!
hagsmála sinna. Ef atvinnuvegir (
þjóðarinnar fá staðið með blóma,'
fjárhagur ríkisins verður traust- :
’ ur og dýrtíð og verðbólgu er
haldið í skefjum, er óhætt að
fujlyrða, að hinar fjölþættu
framkvæmdaáætlanir ríkisstjórn-
arinnar muni komast í fram-
kvæmd. Ef hins vegar svo ólán-
lega tækist til, að dýrtíðin fengi
á ný að leika lausum hala og
blint kapphlaúp hæfist milli kaup
gjalds og verðlags, hlyti það að
hafa hinar alvarlegustu afleið-
ingar. Þjóð, sem þannig væri
ástatt fyrir, myndi ekki reynast
fær um að halda uppi stórfram-
kvæmdum í landi sinu. Gjald-
eyrir hennar, myndi þá halda
áfram að lækka ,í verði og hagur
atvinnuveganna þrengjast.
Við íslendingar verðum alvar-
lega að gæta þess nú í okkar
mikla framkvæmdaáhuga, að
gefa verðbólgunni ekki á ný
lausan tauminn. Atvinnuvegir
okkar mega ekki kaffærast í
hallarekstri og vandræðum. J
En því miður er ein grein út-
flutningsframleiðslu okkar mjög
illa á vegi stödd. Stöðvun tog-
leiðsla þjóðarinnar verður á
komandi árum áð standa undir
þörfum hennar. Þess vegna verð-
ur að leggja allt kapp á að beina
vinnuaflinu að henni og gera
hana sem arðvænlegasta.
Þetta er okkur hollt að hug-
leiða nú, þegar þjóðin gengur
bjartsýn gegn nýju sumri.
Allt bendir til þess, að á stjórn
málasviðinu muni frekar kyrr
látt á næstu misserum. Ný
ríkisstjórn, sem markað hefur
djarfhugá framkvæmdastefnu,
fer með völd í landinu. Sú
stjórn nýtur stuðnings yfir-
gnæfandi meirihluta þings og
þjóðar íslendingar vilja, að
henni takist vel og giftusam-
lega að framkvæma hinar f jöl-
mörgu umbætur, sem hún hef-
ur undirbúið. Þeir vilja sjá raf
taugarnar teygja sig út um
landið frá nýjum orkuverum.
Þeir vilja sjá ný og fullkomin
íbúðarhús rísa, — og þeir vilja,
að frelsi einsaklingsins fái
notið sin til hágsbóta fyrir
hann sjálfan og þá heild, sem
hann, er hluti af. Það er ein-
mitt hið aukna framkvæmda-
frelsi, sem á ríkan þátt í
þeirri bjartsýni, sem ríkir j
meðal þessarár litlu þjóðar nú ]
um sumarmál. j
Að svo mæltu óskar Morg-
unblaðið öllum Iesendum sín-
um og allri hinni íslenzku þjóð
gleðilegs sumars.
FurSulegar
aðfarir
ráðsins, Vladimir Petrov, sem
hafði ákveðig að strjúka frá
sendiráðinu og beiðast landvist-
arleyfis í Ástralíu, sem pólitískur
flóttamaður.
i Menzies skýrði frá því að Petr-
ov óskaði eftir að mega dveljast
^JMutued
ruóóneóka
L
óen
diráL
ómó
til frambúðar í Ástralíu, hann
óskaði eftir því að gerast ástralsk
ur borgari og hann hefði beðið
lögregluna um vernd, vegna þess
að Ijóst væri að ýmsir flugu-
menn Rússa og kommúnista
myndu sitja um líf hans, eftir að
hann hefði kosið frelsið.
★ ÚM ásíæðuna fyrir brott-
hlaupi Petrovs úr rússneska
sendiráðinu, sagði forsætis-
ráðherrann frá eftirfarandi
ummælum Petrovs: — Nú,
þegar ég hef kynnzt daglegu
uu andi ilzrifar:
F
Sumar gengur í garð
íAGNAR nokkur þjóð í heim-
inum sumardeginum fyrsta
eins innilega og við íslendingar?
Ég held áreiðanlega ekki, háns
er þvert á móti aHs ekki minnzt
að neinu í flestum nágrannalönd-
um okkar. En á íslandi hefur
sumardagurinn fýrstí frá gámalli
tíð verið hátíðisdagur. Víða var
það fastur siður, að húsfreyján á
heimilinu gaf heimilisfólkinu
sumargjafir, stúlkúnum sínum
efni í dagtreyju eða svuntu, keypt
úr kaupstaðnum til tilbreytingar
frá heimaunnu dúkunúm. Það
þótti ekki lítið varið í þennan
sumarglaðning í þá daga þó að
stúlkunum í dag þætti ef til vill
ekki mikið til hans koma.
Skemmtilegur siður
VERNIG ætti líka gamla rósa-
sirsið að standast samanburð
við alla dýrðina, sem við höfum
H
araútgerðarinnar, sem jafnan
fsérir drjúgan skerf í þjóðarbúið, ENN einu sinni hefur heimurinn
blasir nú yið, ef ekki verður fengið tækifæri til þess að kynn- fyrir augunum í dag: ever-glaze,
að gert. Mikill meiri hluti tog- ast lítillega andrúmsloftinu í nylon ,orlon og hvað þau nú aftur
aranna er nú rekinn með stór- þrælakistu kommúnista í Rúss- heita öll fínu efnin, sem nútima-
feldlum halla. landi. Einn af starfsmönnum rúss stúlkan skreytir sig með. — Þessi
Alþingi kaus síðustu starfsdaga neska sendiráðsins í höfuðborg gamli siður, sumargjafirnar, er
sína fyrir páska, nefnd til þess Ástralíu hefur flúið úr starfi sínu góður og skemmtilegur, á ein-
að rannsaka og gera tillögur um og leitað hælis þar í landi sem staka heimilum tíðkast hann enn
leiðir til .stuðnings þessari mikil- pólitískur flóttamaður. Þessi at- j dag. Ættum við ekki almennt
vægu atvinnugrein. Er auðsætt, burður hefur vakið sérstaka at- j ag draga dálítið úr gjafaflóðinu
að það má ekki lengi dragast að hygli vegna, þess, að samstarfs- um jólin til að geta gefið vinum
einhver úrræði finnist til þess menn Þessa manns í rússneska • ogggj- ofúrlítinn sumarglaðning
að létta henni róðurinn. Orsakir sendiráðinu hugðust tæla konu ^ sumardaginn fyrsta? Það er
þess, að þannig er komið fyrir hans með hl®k^um °g blekkmg- j eing með sumargjafir sem agrar
togurunum, eru að sjálfsögðu um heim td Russlands. Hin russ- gjafir, að stærðin og ýerðmætið
neskakona ersendafstaðiflug-!ski ekki ^gmmáíi, heldur
vel með tveimur vopnuðum
starfsmönnum sendiráðsins. Fyr-
ir árvekni ástralskra yfirvalda er
henni tjáður sannleikurinn um
hvarf manns hennar. Með aðstoð
þeirra tekst henni svo að losna úr
Að öðru leyti má segja, að at- klóm fangavarðá sinna.
vinnuvegir þjóðarinnar gangi „ . , , , .
Hvermg stendur a þvi að
starfsmenn rússnesku utan-
ríkisþjónustunnar eru sífellt
að flýja storf sín og lýsa sig
pólitiska flóttamenn? Ætli
það geti vérið vegna þess, að
þeir njóti hvergi fullkomnara
frelsis og betra lífs en í þjón-
ustu lands síns? Frekar er það
mannlega verða að sætta sig við
skammsýni sína og skeikulleik.
0
Vorhugur og tilhlökkun
G það er alveg sama, þó að
úið vitum, að veðrið geti
alltaf brugðizt til beggja vona.
Sumardagurinn fyrsti er ætíð
bjartur og heiður í hugum okkar
og færir okkur aukinn mátt og
löngun til að lifa. Tilhugsunin um
langa og bjarta sólskinsdaga eyk-
ur okkur ásmegin í átökunum við
hin daglegu verkefni og fyllir
okkur vorhug og barnslegri til-
hlökkun, sem við vöxum aldrei
upp úr.
J
ymsar. Rekstrarkostnaður skip-
anna er orðinn alltof hár.
, Hér er vissulega um mikið
vandamál að etja, sem ráða verð-
ur fram úr af ráðdeild og raun-
sæi.
hugarþelið, sem að baki liggur.
vel. Þess ber þó að gæta, að hinar
miklu framkvæmdir í þágu varn-
arliðsins og landvarna íslendinga,
• hafa áreiðanlega dregið vinnuafl
um of frá bjárgræðisvegunum.
Það er til dæmis vitað, að skort-
ur á vönum sjómönnum, hefur
valdið togaraútgerðinni miklum
erfiðleikum. Þessari staðreynd
verðum við að gefa meiri gaum
en áður Landvarnaframkvæmd-
irnar eru að sjálfsögðu nauðsyn-
legar, en við megum ekki láta
E’
Lætur stundum á sér
standa
N það ér nú svo, að þó að
almanakið segi okkur, að
sumarið sé komið, þá lætur sum-
artíðin og sólskinið oft á sér
standa. Spádómar hafa verið á
kreiki um, að mikil fimbulfrost,
18—20 gráður ættu að koma í
apríl í ár og þætti okkur það áeði
kaldlegt, ef sumarkoman færði
okkur þau ósköp eftir hinn milda
ólíklegt. Hitt er líklegra, að. vetur. En það er alltaf nóg um
kynni þeirra af frelsinu í öðr-! spádómana — og hrakspórnar,
um löndum geri þeim lífið í sem . betur fer rætast fæstar
rússnesku þrælakistunni ó-1 þeirra og þeir, sem stöðugt eru
bærilegt. Iað streitast^við að gera sig,spá-
Svar til hneykslaðrar
konu
Ó. P. hefur skrifað mér í til-
efni af bréfi frá ,.Konu“, sem
ég birti eftir smágrein á mið-
vikudaginn í Dymbilviku, þar
sem hún fer allhörðum orðum um
þann guðleysisvott íslendinga,
sem birtist í hinum veraldlegu
hátíðahöldum og gleðskap yfir
frídaga kyrrlátu vikunnar, sem
virðist fara í vöxt með hverju
ári. „Við skulum ekki telja þá
guðleysingja,“ segir J. Ó. P „þó
þeir haldi til fjalla á skíðum í
páskaleyfinu, því að mikil sann-
indi eru fólgin í þessum orðum:
Leitaðu frelsis í fjallstindinum,
þá finnst þér sem nálgistu
himininn,
þá hressist og léttist hugurinn,
sem heimurinn reynir að fjötra
og binda.
Það er göfgin, sem orkar á anda
þinn
við efstu gnípur og tinda.
Með þökk fyrir birtinguna.
............ J. Ó. P.“
Vorvísa
TINDA fjalla,
áður alla
undir snjá,
sín til kallar sólin há,
leysir hjalla,
skín á skalla,
skýi sem að brá
og sér fleygði frá.
(Jónas Hallgrímsson).
Gott og gleSi-
legt sumar —
þökk fyrir
veturinn.
lifi fólltsins í Ástralíu og séð
aö það lifir frjálst og óhrætt
er eg hættur &ö trúa á stefnu
og framtíð kommúnismans.
Ég sé að hinn núverandi
kommúnismi Rússlands leið-
ir yfir fólkið kúgun og ógn
og ég get ekki lengur stutt
þá oibeldisstefnu.
I Sjálfu sér er það ekki óvenju-
legt að borgarar Rússlands og
annarrg járntjaldslanda strjúki
ogjiíósi frelsið. En það sem vakti
serstaka athygli í* máli Petrovs
var, að meðan hann starfaði í
rússneska sendiráðinu, var hann
hvorki meira né minna en yfir-
maður njósnastarfsemi Rússa í
landinu.
Petrov tók með sér á flóttanum
mikið af leyniskjölum og hann
hefur kveðið sig fúsan til að gefa
áströlsku lögreglunni allar upp-
lýsingar, sem hann gétur um
njósnir kommúnista í Ástralíu.
□—★—□
★ MENZIES, forsætisráðherra,
kvaðst ekki géta gefið upp-
lýsingar í smáatriðum um upp-
Ijóstranirnar, enda stæðu rann-
sóknir enn yfir, en það væri þó
þegar ljóst að leynistarfSemi
Rússa hefði verið mjög umfangs-
mikil.
T.d. er það ljóst að Rússar
gerðu tilraunir til að afla upp-
lýsinga um atómsprengjutilraun-
irnar á Monte Belloeyju
og um eldflaugatilraunirnar í
Woomera. Svo virðist þó enn sem
komið er, að upplýsingar er þeir
fengu um þessi málefni hafi ekki
verið þýðingarmiklar.
Hins vegar hafa þeir fengið
nákvæmar upplýsingar um
ástralska herinn, og auk þess
gengust þeir fyrir mikilli undir-
róðursstarfsemi og skipulögðu
skemmdarverk. Höfðu þeir
fjölda ástralska borgara í sinni
þjónustu og voru kommúnistar
að sjálfsögðu leiðitamir þjónar
fyrir Rússa.
□—★—□
★ NJÓSNAHRINGURINN virð
ist hafa teygt arma sína til
ýmissa landa í suðaustur
Asíu. Stofnað var til verk-
falla hafnarverkamanna,
einkum ef um var að ræða
skipsfarma til franska Indo-
Kína. í leyniskeytunum eru
fyrirmæli beint frá Moskvu
til ástralskra kommúnista
um aðgerðir til skemmdar-
verka i verksmiðjum og iðn-
aði. Er ljóst að njósnarar og
skemmdarverkamenn Rússa
gátu fengið nær ótakmarkað
fjármagn frá rússneska sendi
ráðinu og að pólitískur áróð-
ur kommúnista er rekinn
með f jármagni frá Rússlandi.
Leyniskeytin, sem skipta hundr
uðum eru rituð á dulmáli og
tekur langan tíma að lesa úr
hverju skeyti, því að sjálfur
Petrov kann ekki dulmálið. Hins
vegar starfaði kona hans sem
dulmálslesari í rússneska sendi-
ráðinu og er tajið a,ð. auðveidara
og fljótara verði að lesa skeytin,
ef hún veitir aðstoð til þess, nú
er hún hefur einnig kosið frelsið.
□—★—□
Eftir að áströlsku blöðin birtu
fregnirnar af ræðú Menzies
sendi rússneska sendiráðið þegar
mótmæli til ástralska utanríkis-
ráðuneytisins, þar sem því var
haldið fram, að ástralska lög-
reglan hefði rænt Pétrov. — Er
furðulegt þjð hlutverk, sem rúss
neska sendiráðið lét frú Petrov
leika í þessu sambandi.
Hún var flutt skjótlega frá í-
búð sinni til rússneska sendiráðs
ins og sat hún í aftursæti bif-
reiðarinnar, en tveir burðamiklir
starfsmenn sendiráðsins sitt
hvoru megin við hana. Síðár um
daginn gaf hún eftirfarandi yfir-
lýsingu:
Framh. á bls. 12