Morgunblaðið - 22.04.1954, Blaðsíða 9
Fimmtudagur 22. apríl 1954
MORGVNBLAÐIÐ
9
FerrctircgarEiöm á Akyreyri
AKUREYRI, 21. apríl. — Myndin hér að ofan er Irá fermingu í Akureyrarkirkju á 2. páskadag síð-
astliðinn. Er þetta fyrsta kirkjan á íslandi, sem temur sér upp kirtlum handa börnunum til þess að
vera í við ferminguna. Fatavandamál fermingarbarna hefur verið mörgum foreldrum mikið áhyggju-
efni, enda má segja að stundum hafi fermingin verið rð öðrum þræði fatasýning og hefur þá komið
upp metningur um það hver hefur verið þar í fallegustum kjól eða fötum. Hér á Akureyri er nú þetta
vandamál úr sögunni og munu allir á einu máli um það að þessir hvítu kirtlar, sem jafnt drengir sem
stúlkur klæðast, bafi verið hinir smekklegustu og hafi sett fallegan hátíðasvip á ferminguna. Kven-
félag kirkjunnar hafði framkvæmd í þessari nýbreytni, en frk. Margrét Steingrímsdóttir saumaði
kirtlana. Séra Friðrik Rafnar vígslubiskup fermdi börnin. —Vignir.
Einrómn ioí um ísL sýninguna
Málararnir Jón Þorleifsson og Svavar
Guðnason segja frá Hafnarför sinni
nýi menntaskólinn
Eftir Lúðvig Guðmundsson, skélastjóra
FYRIR nokkru komu málararnir
tveir, Jón Þorleifsson og Svavar
Guðnason heim frá Kaupmanna-
höfn, en þangað fóru þeir til að
undirbúa hina íslenzku listsýn-
ingu, er haldin var í Ráðhúsinu
þar dagana 1.—15. apríl.
Morgunblaðið hefur haft tal af
þeim og var frásögn þeirra í að-
alatriðum á þessa leið:
Það var sendiherra Dana á ís-
landi frú Bodil Begtrup, er átti
hugmyndina að þvi, að þessi list-
sýning yrði haldin í sama mund
og íslenzku forsetahjónin komu
í opinbera heimsókn til Dan-
merkur.
Frú Bodil Begtrup er sem
kunnugt er mikill aðdáandi fag-
urra lista, og hefur kynnt sér ís-
lenzka myndlist þau ár sem hún
hefur dvalið hér. Vegna þess að
svo stóð á, að danska Listaaka-
demíið átti 200 ára afmæli um
mánaðamótin marz—apríl, voru
erfiðleikar á að fullnægjandi hús-
næði fengizt fyrir hina íslenzku
sýningu. En úr því rættist þegar
borgarstjórn Kaupmannahafnar
lagði sýningunni til húsnæði í
Ráðhúsinu.
n
í aðalframkvæmdanefnd sýn-
ingarinnar frá hálfu Dana, voru
þeir Erick Struckmann, listmál-
ari, formaður, Erling Frederik-
sen, myndhöggvari, Helgi Ernst,
listmálari, og Erik Tjavle, full-
trúi í mennamálaráðuneytinu, er
var r'itari nefndarinnar.
Danska menntamálaráðuneytið
bauð tveimur íslenzkum lista-
mönnum til 8 daga dvalar í Kaup
mannahöfn er annast skyldu frá-
gang sýningarinnar, og lagði
Menntamálaráð til að formenn
myndlistafélaganna tveggja,
þeir Jón Þorleifsson og Svavar
Guðnason, tækjust bessa ferð á
hendur. Sagðist þeim svo frá:
Við fórum flugleiðis til Dan-
merkur h. 24. marz. En vegna
vélabilana og óhagstæðs veðurs
tók flugferðin alls um 24 klukku-
stundir, enda urðum við að
leggja lykkju á leið okkar, og
koma við í Hamborg.
Okkur var búinn dvalarstaður
á Hotel Kong Frederik við Ráð-
húsplássið. Þar nutum við ágæts
viðurgernings frá hendi hins
prúða starfsliðs og kom það sér
vel að hafa samastað náiægt Ráð-
húsinu.
Opna skyldi sýnnguna h. 1.
apríl. En allt þurfti ag vera kom-
ið á sinn stað á sýningunni, að
kvöldi hins 30. marz, því blaða-
mesn og gagnrýnendur þurftu að
hafa tækifæri til að virða sýning-
una fyrir sér daginn fyrir opn-
unina.
Ráðhússalurinn er 50x35 m á
stærð. Þó þar sé ofan-ljós er sal-
urinn ekki sem ákjósanlegastur
fyrir sýningar, þótt hann hafi
verið notaður fyrir þær. Geta
myndir ekki fyiliiega notið sín
nema þær séu hengdar á lausa
veggi um miðbik salarins.
lVieð því að setja upp hina
lausu veggi í Ráðhússalnum,
fengum við alls veggpláss er sam
anlagt varð um 150 m á iengd.
Svo rýmilegt var að koma
öllum myndunum er héðan voru
sendar, svo og þeim myndum er
bættust við í Kaupmannahöfn
frá þeim Jóni Stefánssyni og
Júlíönu Sveinsdóttir fyrir, á
sýningunni.
I einu orði sagt var þessari ís-
lenzku listsýningu forkunnar vel
tekið, bæði frá hendi gagnrýn-
enda og almennings, eins og
greinilega kom fram í Hafnar-
blöðunum. Var ekki annað á
þeim að heyra, en gagnrýnendur
skipi íslenzkri myndlist og lista-
mönnum á bekk með þeim er
fremstir standa á Norðurlöndum.
Sýningin var mjög vel sótt og
var fjölmenni þar jafnan alla
sýningardagana. Á sunnudaginn
eftir að hún var opnuð mátti
heita að þar væri húsfyllir. Þá
var upphaflega áformað, að hafa
sýninguna opna aðeins frá kl. 10
f. h. til 4 e. h. En þegar það kom
í ljós hve mikil aðsókn var, var
sýningartíminn framlengdur til
kl. 8 að kvöldi og er það mjög
fátítt í Kaupmannahöfn, að sýn-
ingum sé haldið opnum fram á
kvöld.
□—'★—□
Á meðan á Hafnarvist okkar
stóð nutum við hinnar beztu gest
risni og vorum í ágætum fagn-
aði hvað eftir annað. M.a. í ár-
degisveizlu er menntamálaráð-
herra Bombolt hélt í einu af veit
ingahúsum borgarinnar daginn
sem sýningin var opnuð Einnig
þágum við gestaboð hjá for-
manni framkvæmdanefndarinn-
ar, Erick Struckmann og frú
hans, Ingrid, í glæsilegum húsa-
kynnum þeirra, enda var þar
margt manna samankomið. Voru
þar haldnar margar ræður til að
hylla íslenzka myndlist og yrði
of langt mál að gera grein fyrir
því öllu. En þau Struckmanns-
hjónin eru afburða skemmtilegir
og glæsilegir gestgjafar.
Einnig vorum við í Ráðhús-
veizlunni þegar hinum íslenzku
forsetahjónum var fagnað og
konungshjónum Dana h. 7. apríl.
Við það tækifæri var listsýning-
in grandskoðuð.
Ennfremur sátum við 200 ára
afmælisveiziu Listaakademísins.
Við flugum heimleiðis h. 9.
apríl að morgni. Erick Struck-
mann kom til að kveðja okkur,
og færðu okkur fagrar minningar
gjafir báðum, með áletrun sinni
og þökk. Var það minningarrit,
um hina „Fríu sýningu" 50 ára,
frá árinu 1942. — Sjálfur hefUr
Struckmann verið þátttakandi í
því sýnir.garfélagi frá þvi árið
1903.
Erick Struckmann er fæddur
15 .ágúst 1875. Hann er af ís-
lenzkum ættum, rekur ætt sína
til Sigurðar Jónssonar Arasonar.
Hefur hann um 30 ára skeið veitt
opinberum sýningum Dana for-
stöðu, er haldnar hafa verið utan
lands og innan.
Tvisvar hefur hann komið til
Islands í þeim erindagerðum,
méð hinni dönsku listsýningu er
hér var haldin árið 1924 í Mið-
bæjarskólanum, og með samnor-
rænu sýningunni er haldin var
hér í Listamannaskálanum árið
1948.
□—'★—□
Islenzka sýningin verður flutt
frá Kaupmannahöfn til Árósa og
sýnd í Ráðhúsinu þar. Pupont-
Nielsen, aðalskrifstofustjóri póst-
og símamála og formaður fyrir
listamannafélagi Árósa, kom til
Kaupmanhahafnar til að kynna
sér sýninguna þar, og uppsetn-
ingu hennar. Því enginn kostur
er á, að nokkur Islendingur fari
til Árósa áður en sýningin verður
opnuð þar.
Skipasióll
heims 93 millj.
smáksta
LUNDÚNUM, 13. apríl: — Árið
1953 jókst skipastóll heimsins um
3 miiljónir smálesta; er hann nú
röskar 93 milljónir smálesta.
Noregur, Svíþjóð, Þýzkaland,
Japan og Líbería juku við skipa-
stól sinn á árinu, en aftur á móti
minnkaði skipastóll Bretlands,
Bandaríkjanna og Grikklands.
Bandaríkin eru sem fyrr
stærsti skipaeigandinn með rúm-
lega 27 millj. smálesta; Bretar
eiga 18 milljónir smál., en Norð-
menn eru þriðju í röðinni með
yfir 6 millj. smálesta.
— Reuter-NTB
I GREIN í „Vísi“ 12. þ. m. ritar
Hörður Bjarnason arkitekt um
fund Stúdentafélags Reykjavík-
ur, sem haldinn var 4. þ. m. Á
fundi þessum var rætt um opin-
berar byggingar og fegrun höfuð-
staðarins. — í framsöguræðu
minni á.fundinum ræddi ég eink-
um um fyrirhugaða Hallgrírfís-
kirkju á Skólavörðuholti og hin
nýju húsakynni Menntaskólans,
sem nú er. áformað að reisa. I
© (T'—5 c ® ---------®
Fyrri grein
© c——® CL.—Í c: ®
grein sinni segir H. Bj , að ég
hafi skorið „upp herör gegn báð-
um þessum byggingum, vegna
stærðar þeirra fyrst og fremst."
Þetta er rétt, svo langt sem það
nær. En ekki er hér nema hálf-
sögð sagan, og ekki það. Marga
aðra þætti og önnur viðhorf
ræddi ég. Skal hér nokkurra get-
ið. En innan skamms mun ég þó
gera þessum málum, — og fleiri
þeim skyldum, — fyllri skil i
opinberu erindi.
í dag læt ég þetta nægja, serh
hér fer á eftir:
IIALLGRIMSKIRKJA
í ræðu minni fullyrti ég, — og
studdi sterkum rökum, — að
ekkert væri það til, er réttlætti
byggingu Hallgrímskirkju skv.
uppdráttum og líkani próf. Guð-
jóns heitins Samúelssonar. Siðan
G. Sam. teiknaði fyrstu drög að
Hallgrímskirkju hefur mjög ver-
ið skert um byggir.garsvæði á
Skólavörðuholtinu. Þar hafa síð-
an risið tvö stórhýsi, Gagnfræða-
skóli Austurbæjar og hið mikla
Iðnskólahús. Slíkt stórhýsi sem
Hallgrimskirkju er ætlað að
verða, mundi engan veginn njóta
sín í þrengslunum þar. — Gerð
kirkjunnar hið ytra er fráleitur
bræðingur óskyldra stílgerða, —
Turninn (75 m hár) er tilgerðar-
legur „óskapnaður. . . . líkastur
skyggniturni, studdur tveimur
skíða-stökkbrautum,“ eins og
kunnur ísl. arkitekt komst nýlega
að orði. Miðskip kirkjunnar ér
gotneskt að nokkru, kórinn í
rómönskum stíl en kúppull hans
býsantiskur!
Allt flug, að og frá og yfir
bænum, yrði stórum torveldað
með byggingu hins háreista furns
á hábungu Skóiavörðuholts. Ör-
yggi það, er vannst við brott-
flutning loftskeytastanganna á
Melunum, mundi nú glatast aft-
ur og mikiu meira en það. I
dimmviðri yrði turninn sífelld
ógnun við hundruð, ef ekki þús-
undir mannslífa, ekki aðeins far-
þega og áhafna flugvéla, heldur
og þeirra, er búa eða dvelja í
nærliggjandi húsum, en í næstu
nágrenni eru þrír fjölmennir
skólar með yfir 2000 nemendur.
Stórlega vítavert er athæfi og
ábyrðarleysi þeirra manna, sem
nú vilja teyma Hallgrímssöfnuð,
— og helzt þjóðina alla, — út í
vanhugsað, óraunhæft ævintýri.
Um innri gerð kirkjunnar er fátt
eitt vitað, enda skortir þar teikn-
ingar frá hendi höfundarins. Eng-
ar sundurliðaðar kostnaðaráætl-
anir eru til. Ævintýramennirnir,-
sem að kirkjumálinu standa, hafa
haft við orð, að allur byggingar-
kostnaðúrinn muni verða nál. 10
—12 millj. kr. Samkv. rúmmáli
kirkjunnar mun sönnu nær að
áætla kostnaðinn nái. 30 millj. kr.
Með brauki sínu og brambolti
hafa þessir menn nú þegar valdið
því, að Hailgrimssöfnuður, sem
mun telja yfir 11 þús. manns, enn
hefur enga kirkju eignazt, er við-
hlítandi sé. Ef fram verður haldið
þessu máli, svo sem hingað til, er
líklegast, að þessi stærsti söfnuð-
ur landsins verði enn um langt
árabil að láta sét nægja „folald-
ið“, sem reist var þarna á holtinu.
fyrir nokkrum árum, — þ. e.
kjallarann undir kórnum.
. Skuggi þes^a kirkjubákns hvíJ-
ir sem farg á kirkjulífi höfuð-
staðarins og lamar vilja og áhuga
fjölmargra til að !eysa‘aðkallandi
vandamál annarra safnaða borg-
arinnar, sem enn Skortir kirkjur,
eða verða að lifa á bónbjörgum í
•þeim efnum. Um það þykist ég
einnig fullviss, að hinn ofstækis-
fullí og ofbeldiskenndi áróður og
athafnir þessara sömu manna- í
ki-rkjumáliiíu, — fyrr og sí§ar, —
muni hafa hruritiið mörgum mæt-
um karli og koriu •frá kirkju og
kristni.
Og loks, — minningu hins ást-
sæla sálmaskálds, Hallgríms Pét-
úrssonar, scm af öllu hjarta hát-
aðist við fordild -og prjál, yrði hín,
mesta háðung gerð með því að
reisa honum slíkan bautastein,
sem aðallega eða eingöngu virðisi}
ætlað það hlutverk að sýnast en
ekki að vera.
Þetta læt ég nægja um Hall-
grímskirkju i dag. Skipulags-
stjóri ríkisins, Hörður Bjarnason,
mun lita málefni Hallgríms-
kirkju svipuðum, ef ekki sörhu
augum og ég. Hér er því ekkert
tilefni ágreinings með okkur,
enda eru þessi orð f. o. fr. rituð
til að fylla upp eyðurnar í fund-
arskýrslu hans.
Ferming í Fríkirkj-
unnií Haínarfirði
sumardaginn fyrsta, kl. 2.
Stúlkur:
Ástrún Jónsdóttir, Hlíðarbraut lð
Fanney Haraldsdóttir, Hverfis-
götu 54
Halldóra Guðjóhsdóttir, Suður-
gÖtuylO
Hulda K. Finnbogádóttir, Hraun-
stíg 6
Ingibjörg Sigurðardóttir, Fögru-
kinn 16
Kristín Einarsdóttir, Setbergi,
Qarðahreppi
María G Marínósdóttir, Lækjar-
götu 10 B
Valgerður Óladóttir, Skúlaskeiði
26
Þórunn Christiapsen, Ásbergi,
Garðahreppi.
Piltar:
Ásgeir Árnason, Vitastíg 5
Birgir Brynjólfsson, Álfaskeiði
74
Birgir V. Dagbjartsson, Gunnars-
Suritii 9
Birgir Jónsson, Lækjargötu 6
Björgvin Jóhannsson, Nprður-
braút 24
Guðjón Rúnar Guðjónsson, Öldu-
slóð 6
Hafsteinn Guðmundsson, Austur-
götu-29
Kristinn Jónssori, Mjósundi 13
Kristinn Jóel Magnússon, Skúla-
skeiði 34
Sigurður I. Ólafsson, Kirkju-
vegi 9
Skúli Ólafsson, Vifilsstöðum,
Garðahreppi.
m
Fermingarskeyta-afgreiðsla
KFUM cig K í Hafnarfirði verð
ur í dag i húsi félagsins, Hverfis-
götu 15. Hún er opin- frá kl. 10
til 7 e. h. — Einnig má panta
skeytin í síma 9530.