Morgunblaðið - 01.06.1954, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 1. júní 1954
HORGUNBLABIÐ
9
¥ið Norðmenn þnrinm ni kynn
ost Íslendiiifum
Sfuff samtal vlö H. WiSdeuvsy
I’Í'G HITTI skáldið Herman Wild
-J envey að máli í gær á Hótel
Borg. Hann var þar í fylgd með
ftagnari Jónssyni, bókaútgefanda.
Hafði ég aldrei augum iitið þenn-
©n nafntogaða mann, en margar
gögur af honum heyrt frá Hafnar-
árum hans.
Fljótt á litið fannst mér að
Wildenvey svipaði til Einars
Benediktssonar, þar sem hann
Jierðabreiður og tígulegur stikaði
um veitingasalina á Borg. En þeg
ar hann er seztur, er hann ekki
eins fasmikill í tali og hinn ís-
Jenzki skáldbróðir hans Einar
Var, meðan hann var í fullu fjöri.
.Wildenvey er rólegri. Allur er
maðurinn svo geðfelldur, að
ínanni líður vel í návist hans.
Mér liggur við að segja að það sé
gott að þegja með honum.
I’MRÆÐUEFNIB
Eg bar erindi mitt upp við
gkáldið, og sagði, að í hinu stutta
yiðtali gæti hann að sjálfsögðu
yalið sér umræðuefni að vild.
En til þess að vekja máls á ein-
hverju, stakk ég upp á að við
gætum t.d. minnzt á norskar nú-
tímabókmenntir eða dagskrár-
jmál, sem uppi eru á skáldaþingi
Norðmanna. Eða hann segði mér
eitthvað um álit og kynni Norð-
Snanna af íslendingum fyrr og
síðar eða kannski sleppum við
því öllu, og hann minnist aðeins
á fyrstu áhrif sín og kynni af ís-
landi.
— Ætli það sé ekki bezt að
láta okkar innanríkismál eiga sig,
segir Wildenvey og glampa brá
fyrir í augnaráðinu. Helzt vildi
ég minnast á mín fyrstu áhrif og
kynni af íslandi, segir hann. —
Þó þau séú að sjálfsögðu stutt.
Ég kom hingað eins og kunnugt
er í gærkvöldi.
Á FLUGVELLINUM
— Gullfaxi ykkar er mikili og
góður farkostur, segir Wildenvey,
'— og það leynir sér ekki, strax
er á fiugvöilinn kemur, að mikið
hefur gerzt hér á landi á síðustu
árum. Öll tækniþróunin, sem bar
blasir við auganu. Flugvöllurinn
með sínum flugskýlum og „inn-
réttingum“ breiðir faðminn á
móti manni hér í miðju Atlants-
hafinu, tilbúinn til að taka á
móti áhrifum úr austri og vestri
eða hvaðanæva að úr heiminum.
Og svo koma til sögunnar hin-
ar innilegu viðtökur er ókunn-
ugur farfugl eins og ég, fæ, þeg-
ar niður á jörðina kemur. Öll
hlýjan er maður mætir í bók-
staflegri merkingu minnir mann
á landsins innra eld og funa. Ég
þurfti bókstaflega að taka i
taumana, er sendiherra Norð-'
manna ætlaði að bera ferðatösk- ■
una mína. En það leyfði ég að
sjálfsögðu ekki.
IIVERSDAGSLEGUR
FARKOSTUR
En þegar við komum út á bíla-
plássið beið þar jeppinn hans
Ragnars og við tókum okkur þar
sæti. Var þetta að sjálfsögðu
þægileg tilbreytni, að hoppa upp
í jeppann hans, í staðinn fyrir að
þurfa að hreiðra um sig í gljá-
íægðu „dollaragríni“, er við al-
mennt köllum amerísku bílana
heima í Noregi. En mér skilst að
talsvert sé af þeim hér. Jeppa-
bíll Ragnars er svo blátt áfram,
hversdagslegur og heimalegur,
að hann festist mér í minni.
Þegar við komum í bæinn rak
ég fyrst augun í Latínuskólann
ykkar í allri þvögu hinna nýju
húsa. Með sínum einföldu útlín-
um benti hann mér á, hve ung
þessi borg ykkar er, og hve skóla-
húsið ykkar gamla er orðíð ein-
mana innan um nýbyggðina.
En að Latínuskólinn skuli hafa
fengið að vera þarna kyrr og ó-
snortinn kennir manní, að þið
hafið borið virðingu fyrir því
gamla og rótgróna og varðveitið
það þrátt fyrir alla hina snöggu
myndbreytingu, er hér hefur orð-
íð.
Hefur snjómaðurinn í Himmalaja-
fjöllum flutt 8iy til Danmerkur?
IVIKUNNI sem leið, urðu Kaupmannahafnarbúar slegnir óhug
miklum er geysistór mannsspor, eða meira en helmingi stærri
en venjuleg mannsspor, fundust nokkuð fyrir norðan borgina.
Lét fólk sér helzt detta í hug að snjómaður frá Himalajafjöllum
hefði vaðið í land í Danmörku.
SPOR EFTIR TVÆR
ÓFRESKJUR
Fjöldi fólks hefur skoðað und-
ur þetta, og eru uppi raddir um
það í Kaupmannahöfn, að sporin
muni ekki vera eftir mennskan
mann. Þá hafa einnig fundist á
þessum slóðum nokkuð minni
spor en samt miklu stærri en svo
að um venjulegan mann geti ver-
ið að ræða. Gizkað hefur verið á
að hér muni vera um hjón að
ræða, en hvers konar verur það
séu veit enginn. Þar að auki virð-
ast sporin koma frá sjónum og
hverfa aftur í hann.
JÓHANNI ÍSLANDSTRÖLLI
EKKI TIL AÐ DREIFA
. Getið var upp á því að sporin
kynnu að vera eftir Jóhann
Svarfdæling, en þá upplýstist það
að hann dvelur nú í Suður-
Ameríku, fór þangað fyrir
nokkru síðan með sirkus, en
hann mun vera fótstærsti maður
veraldar sem þekktur er. Búið er
að tala við alla skóframleiðend-
ur Danmerkur, en enginn vill við-
urkenna að hafa framleitt skó af
þeirri stærð sem tröllið virðist
hafa haft á fótunum, en sporin
sýna greinilega för eftir skósóla
Herman Wildenvey
ISLAND ER FYRIR OKKUR
í FJARSKANUM
anum var skrípamynd af mér með
áletrun á þá leið: „Han vil den
Fyrir okkur hefur ísland alltaf vej som fan ’en tar.“ En úr þessu
verið í fjarskanum hér vestur í
hafinu og við ekki gert okkur
grein fyrir hvað hér hefur verið
að gerast í nútímanum. Löngu
fyrir heimsstyrjöldina kynntist
ég mörgum íslendingum ýmist í
komu svo margs konar skrítlur
og orðaleikir, eins og oft vill
verða í norskunni. En ég hefi
sem sagt alltaf heitið Wilden-
vev.
Á miðvikudagskvöldið les Her-
Danmörku eða Noregi, m.a. Jó- man Wildenvey upp úr kvæð-
hanni Sigurjónssyni, Jóni Stef-
ánssyni og Kjarval. Kristmanni
Guðmundssyni og Gunnari Gunn-
arssyni kynntist ég í Noregi, og
þessi viðkynning mín gerði það
að verkum, að ég gerði mér nokk
urn veginn hugmynd um, hvað
hér væri að gerast. En síðan hef-
ur svo margt gerzt i heiminum,
t.d. önnur heimsstyrjöld og aðrir
smámunir, svo ég sé að við Norð-
menn verðum að gera bragarbót
og kynnast íslandi i dag, til þess
að endurskoða okkar hugmýndir.
Því vissulega er hér margt að
laéra, og sjá. Ég skrifa sjaldnast
í norsk blöð og leiði öll dæg-
urmál hjá 'mér. — Eg er bú-
settur í smábæ við Oslófjörðinn,
sem heitir Stavern og var gerð
að herskipahöfn á dögum Frið-
riks 5. En fyrir rúmlega 100 árum
var herskipalægið flutt til Hort-
en sem aldrei skyldi verið hafa,
því þar eru lakari hafnarskilyrði.
En eitt er gott við það, að gamli
bærinn Stavern hefur fengið að
vera í friði og haldið öllum sín-
um gamla fornfálega svip, okkur
íbúunum til mikillar ánægju.
NAFNIÐ
— Kristmann Guðmundsson
sagði frá því í útvarpinu á sunnu
dagskvöldið að miklar þjóðsögur
hafi myndast um yður með
norsku þjóðinni. T. d. þvernig
nafn yðar varð til.
1— Já, úm'það hefur mikið ver-
ið skrifað af misjöfriu tegi. Eitt
var það, að nýútskrifaðir stúd-
entar gengu með fána Um göturn-
ar á þjóðhátíðardaginn, og á fán-
um sínum í Austurbæjarbíói kl. 7.
V. St.
Helpfel! gefur úf
nýja bók effir
Laxness
ÚTGÁFUFYRIRTÆKIÐ Helga-
fell gefur í dag út nýtt bindi í
heildarútgáfu sinni af verkum
Halldórs Kiljans-Laxness. — I
þessu bindi eru allar smásögur
rithöfundarins, þ.á.m. fyrsta bók-
in „Nokkrar sögur“. Þá er í bind-
inu formáli að Nokkrum sögum,
Fótataki manna og Sjö töframönn
um.
Bókin mun koma í bókabúðir í
dag, en fastir áskrifendur geta
vitjað hennar í Helgafell á Veg-
húsastíg 7.
og meira að segja koma í Ijós orð,
sem verið gætu vörumerki.
í förunum „Navy“ í stærri förun-
um en „Army“ í minni sporun-
um.
VERÐLAUNUM HEITIÐ
Danska getraunafélagið hefur
heitið hverjum þeim sem getur
upplýst þetta fyrirbrygði 500 kr.
danskar, í verðlaun, Múgur og
margmc-nni hefur hafizf handa
um að leysa gátuna, en ekkert
hefur nýtilegt komið fram í mál-
inu enn sem komið er, þrátt fyrir
margs konar upplýsingar sem bor
izt hafa.
Phifadelfiukvinfe!!-
inum vel fapað
BLÁSARAKVINTETT Sinfóníu-
hljómsveitarinnar í Philadelfíu
hélt hljómleika sína í Austur-
bæjarbiói í gærkvöldi. Eru þetta
5. tónleikar Tónlistarfélagsins
fyrir styrktarmeðlimi á árinu. —•
Næstum hvert sæti í húsinu var
skipað áheyrendum og tónlistar-
mönnunum fagnað með miklu
lófataki hvað eftir annað. Varð
kvintettinn að spila aukalag að
síðustu. Á efnisskrá voru verk.
eftir Loiellet, Haydn, Beethoven,
Berezowski, Persichetti, Debussy
og Ibert.
Philadelfiukvintettinn er skip-
aður fremstu blásturshljóðfæra-
leikurum í hinni kunnu Sinfóníu-
hljómsveit Philadelfiuborgar, sem
talin er ein bezta hljómsveit
heimsins.
Seinni tónleikar kvintettsins
fyrir styrktarfélaga er\j í kvöld
kl. 7.
(30 böm í Bama-
ar;
Blakkur (Þorgeirs Jónssonar, Gufunesi) til vinstri og Léttir (Jóns
Þorsteinssonar frá Giljahlíð í Borgarfirði) til hægri.
— Ljósm.: Friðrik Clausen.
Kiappreiðar Sörla s.l. sunnudag
HAFNARFIRÐI — Kappreið- Borgarfirði. — Á 250 metra skeiði
ar Sörla fóru fram á velli félags- voru jafnir Nasi (eign Þorgeirs í
ins við Kaldárselsveg síðastlið- Gufunesi) og Léttir (Jóns Jóns-
inn sunnudag. Veðúr var með sonar í Varmadal) á 22,2 sek. —
eindæmum gottog völlurinn hinn í 250 m skeiði urðu einnig jafnir
prýðilegasti. .•— Áhoríendur voru Móalingur (Árna Sigurjónssonar,
margir. : Hafnarfirði) og Léttir (Kristins
í 300 metra stökki urðu tveir Friðfinnssonar, Hf.) á 21.5 sek.
hestar jafnir á nýjum mettíma, Mótið var hið skemmtilegasta
22,1 sek. Voru það þeir Blakkur, i alla staði, sem sjá má á því,
sem er eign Þorgeirs í Gufunesi i hversu jafnir hestarnir voru.
og Léttir Jóns Þorsteinssonar íl •—G. E.
HAFNARFIRÐI — Barnaskóla
Hafnarfjarðar var slitið síðast-
liðinn laugardag. — Guðjón Guð-
jónsson skólastjóri var í orlofi á
skólaárinu, en i hans stað var
Stefán Júlíusson settur skólastj.
og Björn Jóhannsson yfirkennari.
í upphafi skólaslitaræðu sinn-
ar, minntist Stefán Óskars Lár-
ussonar kennara, sem lézt á ár-
inu, en hann hafði verið kennari
skólans í meir en aldarfjórðung.
— Þá gat skólastjóri þess, að eft-
ir 2—3 ár myndi skólinn ekki
rúma öll þau börn, sem í honum
yrðu að vera. Og af þeim sökum
væri nú í athugun að byggja tvo
skóla — annan í Vesturbænum
en hinn í Suðurbænum — fyrir
7—9 ára börn.
í vetur voru 630 börn í skól-
anum, og af þeim brautskráðust
76. Geta má þess, að 120—130
börn munu hefja skólagöngu
næsta vetur. — Að þessu sinni
hlaut Gunnar Sigurðsson (11 ára
A) hæstu einkunn eða 9,41. Guð-
jón Ingi Sigurðsson hlaut hæstu
einkunn af barnaprófsbörnunum
9,08. Tveir aðrir nemendur hlutu
og ágætiseinkunn.
20 kennarar kenndu við skól-
ann í vetur, 15 fastir kennarar og
5 stundakennarar.
Þess skal getið, að foreldrar
barnaprófsbarnanna fjölmenntu
við skólauppsögn. — G. E.
PARÍS — Allmargir liðsforingj-
ar frá Evrópulöndunum berjast
með kommúnistaherjunum í
Indó-Kína. Þýzkur höfuðsmaður
í Útlendingaherdeildinni hefur
séð meðal þeirra marga Þjóð-
verja. j
m