Morgunblaðið - 17.09.1954, Blaðsíða 8
8
MORGl/NBLAÐIÐ
Föstudagur 17. sept. 1954
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjóramálaritstjóri: Sigurður Bjarnason feá Vlgur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði
í lausasölu 1 krónu eintakiS.
Kommúnistar bera ábyrgð
á dvöl erlends hers á íslandi
SVO virðist sem nú sé fokið í . víkurflugvöllur og mannvirki
flest skjól fyrir deild hins alþjóð- hans eign íslenzka ríkisins og var
lega kommúnistaflokks á íslandi. * afhentur íslendingum. Jafnframt
Undanfarna daga hefur blað
þeirra ekki getað fundið önnur
var samið um að Bandaríkja-
menn skyldu smám saman flytja
rök fyrir baráttu sinni gegn burt allt herlið sitt á skömmum
vernd íslenzks sjálfstæðis og ör-
yggis en ræður, sem tveir þing-
tíma frá Islandi. Hins vegar
höfðu þeir rétt til viðkomu fyrir
menn Sjálfstæðisflokksins, þeir þær hernðarflugvélar sínar, er
Gunnar Thoroddsen og Sigurður voru á leið til Þýzkalands.
Bjarnason, fluttu í útvarp á veg-
um stúdenta 1. desember árið
1945.
Af þessu tilefni er það rétt að
rifja lauslega upp við hvaða að-
Með þessum samningi virtust
óskir íslendinga um að losna við
allt herlið úr landi sínu vera að
komast í framkvæmd. Jafnframt
höfðu þeir eignazt einn mesta
Knat!s|lyrnumenn komnir heim:
Þýzkalondsferðin fókst vel og
var Ikranesi fil sóma
K
NATTSPYRNUFLOKKUR
í. A., sem verið hefur í
keppnisför í Þýzkalandi, kom
til Reykjavíkur með Gull-
fossi í morgun. Flokkurinn
fór utan 28. f. m. Þátttakendur
í förinni voru 23. Leikið var
á 4 stöðum í Þýzkalandi, Ham-
borg, Hannover, Braunsweig
og Berlín. Hvarvetna var leik-
ið við öflug úrvalslið, m. a.
við Þýzkalandsmeistarana,
sem styrkt höfðu Iið sitt með
5 mönnum. Margir þeirra
þýzku leikmanna, sem léku
við Akurnesinga, eru atvinnu-
knattspymumenn, lið Þýzka-
landsmeistaranna var t. d.
hreint atvinnumannalið. Far
arstjórar voru Gísli Sigur-
hjörnsson forstjóri og Guðm.
Sveinbjörnsson. Átti Gísli
meginþáttinn í því, að af þess-
ari för gat orðið.
LEIKIRNIR
Fyrst var leikið í Hamborg við
úrvalslið Knattspyrnusambands
Hamborgar og Bergedorf. Keppn-
I isveður var sæmilegt að því und-
* anskildu að í seinni hálfleik tók
I áð rigna. Áhorfendur 4000. Ham-
I borgarúrvalið sigraði með 2—0,
I og má segja að það sé eina skift-
ið í ferðinni, sem Akurnesingar
náðu sér ekki verulega á strik.
í Hamborgarliðinu voru fimm
uu andi óhrij-ar:
stæður þessar ræður voru flutt- flugvöll í Evrópu og fengið að-
ar, og hvað hefur síðan gerzt.
stöðu til þess að gera land sitt
Heimsstyrjöldinni var nýlokið. að þýðigarmiklum viðkomustað
farþegaflugvéla á alþjóðaflug-
leiðum.
íslendingar vonuðu þá eins og
allar aðrar friðelskandi þjóðir að
varanlegur friður væri upp runn- t
inn í heiminum. Hér á landi hafði ~
'verið fjölmennur her og hafði En nú tók mjög að syrta í lofti
dvöl hans haft í för með sér marg f aiþjógamá]um. Kommúnista-
vislegar truflamr i þjoðlifinu. , stjórnin rússneska lét heri sína
Ár í Austur- og Mið-Evrópu hjálpa
Enda þótt íslenzka þjóðin
stæði svo að segja óskipt með
fámennum fimmtuherdeildum
sínum til þess að ræna hverja
málstað þeirra þjóða, sem hér Þ,jóðina á fætur annari frelsi
höfðu haft her, þráði hún
þann dag innilega er allt er-
sínu. Þegar svo var komið greip
almennur ótti um sig meðal smá-
lent herlið hyrfi brott úr landi Þjóða EvróPu- Veggur nágrann-
hennar.
ans brann, enginn vissi hvenær
Hinar vestrænu þjóðir gerðu roðm kæmi að honum' UPP úr
sér einnig vonir um að nú gætu þessu hofust umræðurnar um
þær afvopnast og einbeitt sér við varnarbandalag hinna vestrænu
lýðræðisþjóða.
Atlanshafsbandalagið var stofn
hið mikla uppbyggingarstarf,
sem framundan var.
Þrátt fyrir þetta voru uppi ósk að Yorið ,1949‘ Arið 1951 Serðu
ir um það af hálfu Bandaríkjanna svo Islendmgar herverndarsamn-
að íslendingar létu þeim í té ing við Bandaríkin.
bækistöðvar í landi sínu til langs
tíma. Var í því sambandi rætt
um 99 ár. Töldu þeir, sem að
þessifm óskum stóðu, að öryggi
Sú rás viðburðanna, sem hér
hefur verið rakin, sýnir það
greinilega, hversu allar aðstæður
gerbreyttust á næstu árunum eft-
hins vestræna heims krefðist ir stríðið. Þjóðir sem höfðu þráð
þess, að nokkrar öryggisráðstaf-
anir væru þegar gerðar hér á
landi. Mun og meðal þeirra, sem
bezt þekktu til um samstarfsvilja
afvopnun ofar öllu öðru, neydd-
ust til þess að hefja vígbúnað að
nýju og mynda með sér samtök
vegna yfirvofandi árásarhættu.
Hlaup og Iítil kaup.
MAÐUR nokkur, M.B., hefir
skrifað mér langt bréf, þar
I sem hann ber sig illa undan þeirri
meðferð, sem biðraðafólk við
miðasölur að ýmsum skemmtun-
um hér í bænum, fær. Fólk er
látið híma tímum saman, segir
hann, í biðröðum eftir miðum,
sem alls ekki eru til, sem við-
komandi stjórn þess félags, sem
að skemmtuninni stendur, er
þegar búin að taka frá, áður en
hin almenna miðasala hefst, —
Þjóðleikhúsið og Sinfóníuhljóm-
sveitin hafa gert sig seka um
þetta — og nú síðast annað félag
hér í bænum, sem kennir sig við
menningu. Á ég þar við MÍR. Það
sýndi okkur viðskiptavinum, í
sambandi við komu rússnesku
listamannanna fyrir skemmstu,
svo mikinn dónaskap og ósvífni,
að ég held, að það hljóti að varða
við lög.
Fór á kreik.
MIR auglýsir á föstudaginn 10.
sept. rússneskan ballett á
sunnudaginn 12. sept. í Þjóðleik-
húsinu. Miðar seldir laugardag í
tiltekinni bókabúð. Það fylgdi
auglýsingunni, að stjórnin tæki
ekki frá miða og að hver maður
fengi aðeins tvo miða. Ég fór á
kreik til að ná mér og konu minni
i miða með öllu því bauki, sem
því fylgir, fríi frá vinnu o. s. frv.
Klukkan 5 mínútum fyrir 8 á
laugardagsmorgun var ég kom-
ekki mundi allt með felldu um
áform þeirra.
Rússa, hafa leynzt uggur um, að Islenzka þjóðin, sem hafði hafnað
herstöðvum til langs tíma, er ein
vinaþjóð hennar óskaði þeirra,
sá sér ekki annað fært, en að
leita sjálfstæði sínu og öryggi
Við þessar aðstæður fluttu ’skjols 1 varnarsamtökum með
þeir Gunnar Thoroddsen og oðrum vestrænum þjóðum.
Sigurður Bjarnason ræður sín-
ar 1. desember árið 1945. —■
Styrjöldinni var lokið, heim-
urinn trúði almennt á að heið-
arlegur friður væri upp runn-
inn og að þær þjóðir, sem
sigrað höfðu nazismann
myndu geta unnið saman að
viðreisnarstarfinu.
Þessir tveir þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins lögðust þess
vegna hart gegn óskunum um
bækistöðvar einstaks stórveldis á
Islandi til svo að segja ótakmark-
aðs tíma. Var sú afstaða í sam-
ræmi við skoðanir alls þorra
landsmanna. Það kom síðar í
hlut formanns Sjálfstæðisflokks-
Þannig hefur ofbeldi og
yfirgahgur kommúnismans í
heiminum neytt friðelskandi
þjóðir til þess að taka upp víg-
búnað. Af því hefur einnig
leitt, að íslenzka þjóðin, sem
þráði einlæglega að losna við
hinn erlenda her styrjaldar-
áranna úr landi sínu, hefur nú
orðið að tryggja vernd
sjálfstæðis síns og öryggis
með því að hafa nokkurn
varnarundirbúning í landi
sínu.
Kommúnistar hafa hins vegar
barizt fyrir því eins og Ijón
ins, Ólafs Thors, sem þá var for- að ísland væri opið og óvarið.
sætisráðherra, að vísa fyrrnefnd-
um kröfum á bug. Stóð Sjálf-
stæðisflokkurinn einhuga um þá
ákvörðun.
Haustið 1946 gerðu svo Islend-
ingar og Bandaríkjamenn með
sér samning um niðurfellingu
Þeir kusu íslenzku þjóðinni sömu
örlög og Tékkum, Pólverjum,
Rúmenum, Búlgörum, Albönum
og Austur-Þjóðverjum. — Þess
vegna hefur fimmtaherdeildin
hér nú hafið hér liðskönnun fyrir
Rússa. I þeirri liðskönnun getur
enginn tekið þátt nema hann hafi
annað hvort „afklæðst persónu-
herverndarsamningsins frá 1941. leikanum“ eða gerzt „nytsamur
Samkvæmt honum varð Kefla- sakleysingi".
inn á staðinn, þá náði biðröðin
þegar langt niður eftir götunni.
Mér datt fyrst í hug að hverfa
frá frekar en að bíða allan þenn-
an tíma, en þá datt mér í hug
auglýsingin þar sem sagt var að
hver maður fengi aðeins 2 miða
og stjórnin tæki ekki frá miða.
Þá taldi ég fólkið fyrir framan
mig í biðröðinni og taldist mér
það vera 140 manns í mesta lagi.
Það voru þá aldrei nema 280
miðar og húsið tekur 600, svo að
eftir hlutu að vera 320.
Gleymum seint.
SVO beið ég áfram — í tvo
klukkutíma og þegar ég loks-
ins komst inn, í búðinni voru þar
fyrir nokkrir menn úr hinu ágæta
félagi og mösuðu og hlógu. Ég bað
um miða — þeir voru engir til.
Hvað var orðið af miðunum. þess-
um 300? Stjórnin hafði tekið þá
frá var mér sagt, mér fannst það
harla einkennileg skýring með
skírskotun til auglýsingarinnar
áðurnefndu. Lenti ég þarna í
nokkru þrefi og var afgreiðslu-
maðurinn augsýnilega orðinn
þreyttur á pexi mínu. Kom þá
annar maður, sem virtist vera
einhver yfirmaður til, og sagði,
að haldinn mundi sérstakur
konsert fyrir verkamenn, af því
að þeir væru svo alþýðlegir!! Fór
ég þá mína leið en það get ég
fullyrt, að við sem stóðum þarna
í tvo tíma á meðan stjórn MÍR
var að hlæja að okkur, munum
seint gleyma þessu atviki Þjóð-
viljinn birti mynd af biðröð þess-
ari og gat þess í skýringu, sem
myndinni fylgdi, að allir miðarn-
ir hefðu selzt upp á svipstundu!!
Biðraðarmaður".
Vantar sannanir.
HÉR fer á eftir samtal tveggja
manna, sem H. J. hefir fært
í letur:
Trausti: „Hví ert þú svona dap-
ur Hreggviður minn?“
Hreggviður: „Ég er að koma frá
jarðarför bróður míns.“
Tr.: „Jæja, en menn verða nú
að venja sig við gang lífsins.“
Hr.: „Veit ég það, en mig vant-
ar að vita, hvort bróðir minn
lifir og hvar hann er.“
Tr.: „Hvað sagði presturinn
þér?“
Hr.: „Hann sagði mér, að bróð-
ir minn lifði og hefði vafalaust
farið í betri staðinn. En ég veit
ekkert, hvort ég má trúa þessu.
Presturinn fór eftir helgum sögn-
um, en gamlar sagnir eru ekki
ætíð áreiðanlegar. Ég vil fá það
sannað, sem presturinn segir
mér.“
Tr.: „Það er fyrir löngu búið að
sanna margt, sem þessar helgi-
sagnir greina frá.“
Hr.: „Hversvegna segja prest-
arnir ekki frá því? Nú talar varla
nokkur prestur vísindalega í
stólnum. Sér N. N. gerði það um
tíma, en virðist vera að hætta
Tr.: „Efaf þú í alvöru, að bróð-
ir þinn lifi?“
Hr.: „Já, vissulega, og ég veit,
að þú trúir ekki, hve marga vant-
ar sannanir eins og mig.“
Tr.: „Andinn lifir, maður, full-
yrða þeir, sem rannsakað hafa
þessi mál. Þeir hafa margsinnis
talað við þá, sem sagðir eru
dauðir.“
Hr.: „Villtu nefna mér frásögn
einhvers málsmetandi manns og
sannorðs, sem þú telur, að hafi
því“. .
öðlazt vissu í stað trúar og talað
Samtalið er dálítið lengra en
framhaldið verður að bíða til
morguns.
1 af þeim, er til íslands komu í boði
Akurnesinga í vor.
Næst var leikið í Hannover, við
Þýzkalandsmeistarana. Menn
voru allkvíðnir fyrir leikinn, ekkí
aðeins vegna hinna- sterku mót-
herja, heldur ekki síður vegna
þess að um daginn var óvenju-
legur hiti, meðan leikurinn fór
fram, mældist hitinn 38 stig. Ó-
hætt er að fullyrða að úrslitin,
1—1, komu heimamönnum ekki
siður á óvart en öðrum. Eins og
úrslitin benda til var leikurinn
jafn. Báðir aðilar sýndu oft af-
bragðs knattspyrnu, og voru
blaðaummæli í þá átt. Guðjón
Finnbogason meiddist í fyrri hálf
leik þessa leiks, og varð að yfir-
gefa völlinn, og gat ekki leikið
næsta leik, lék með í Berlín, þó
hann væri ekki heill heilsu.
Næst var leikið í Braunsweig,
við úrvalslið Neðra-Saxlands.
Veður var ákjósanlegt. Auk Guð-
jóns heltist Pétur Georgsson úr
lestinni fyrir þennan leik, fékk
snert af blóðeitrun og varð að
leggjast á sjúkrahús. Úrslitin
voru ekki góð og gefa engu hug-
mynd um gang leiksins, en^ Sax-
arnir sigruðu með 7—3. Óhætt
mun að fullyrða að þetta var ein-
hver bezti leikur Akurnesing-
anna. Hann var mjög jafn og
skemmtnlegur, en Akurnesingar
sérlega óheppnir.
Fjórði og síðasti leikurinn fór
fram í Berlín, og var leikið við
úrvalslið Knattspyrnusambands
V-Berlínar. Veður var gott í
byrjun leiks, en í síðari hálfleik
gerði þrumur, eldingar og stór-
rigningu. Akurnesingar hófu leik
inn af miklu fjöri og höfðu leik-
inn gjörsamlega í sínum höndum
fyrst framan af, gerðu 2 mörk
á fyrstu 20 mínútum leiksins. Þá
tók að halla undan, og lauk fyrri
hálfleik með 2—2. í síðari hálf-
leik náðu Þjóðverjar sér á strik,
og lauk leiknum með 5—3.
A GLÆSILEGUM
ÍÞRÓTTAHEIMILUM
í heild sinni var ferðin hin
ánægjulegasta, hvarvetna var
tekið á móti flokknum opnum
örmum, og var ferðin sérlega vel
skipulögð af hálfu gestgjafanna,
og gafst mönnum kostur á að
sjá allt hið markverðasta, þar
sem farið var um.
í tvo daga var dvalið í Ham-
borg, og hafði flokkurinn aðset-
ur í íþróttaheimili Knattspyrnu-
sambands Hamborgar, Haus des
Sports. Þar eru húsakynni hin
vistlegustu og allur viðurgerning-
ur beztu tegundar. í Hamborg
var opinber móttaka í ráðhúsi
borgarinnar og bauð Senatið til
veizlu að móttöku lokinni. Að
veizlunni lokinni var ekið með
flokkinn um bæinn og markverð-
ir staðir skoðaðir, og vakti það
sérstaka eftirtekt gestanna hve
uppbyggingarstarfið er vel á veg
komið, en Hamborg varð mjög
illa úti í loftárásum.
Næst var dvalið í Marsinghaus-
en, sem er smábær, um 20 km.
frá Hannover. Dvalið var í í-
þróttaheimili Knattspyrnusam-
bands Neðra-Saxlands, sem er
eitt hið fullkomnasta sinnar teg-
undar í Þýzkalandi, og rúmar um
200 dvalargesti. Fannst gestunum
heimilið einna helzt líkjast æfin-
týrahöll, því þarna var allt það
til staðar sem ungt fólk helzt
kýs sér, t. d. sundlaugar bæði
úti og inni, fimleikasalur á stærð
við meðalstóran knattspyrnuvöll
og aðstaða til hverskonar íþrótta-
iðkana og leikja, bæði utan húss
og innan. Þarna hafði flokkur-
inn bækistöð í 7 daga.
í Berlín var dvalið í þrjá daga.
Aðsetur flokksins var í íþrótta-
heimili Knattspyrnusambands V-
Berlínar, í útjaðri Berlínai', við
Framh. á bls. 12