Morgunblaðið - 09.12.1954, Qupperneq 6
22
MORGVTSBLÁÐIÐ
Fimmtudagur 9. des. 1954
við það.
SJO ARA STARF
SÍLDARBÆRINN Raufarhöfn [
er nú kominn í sinn vetrar-1
ham. Um þetta nyrzta kauptúnj
landsins, þar sem milljónir króna
streyma um hásumarið, heyrast
nú ekki háværar og skrækar
raddir síldarkvenna, sem kalla á
tóma tunnu og meira salt. Kátir
strákar af fiskibátunum sjást
ekki ganga eftir aðalgötunni
gegnum þorpið, kallandi spaugs-
yrði til stúlknanna, sem eru að
koma eða fara á síldarplönin.
Frá síldarverksmiðjunni berst
nú ekki skröllt dieselstöðvarinn-
ar, sem knýr allar vélar.
Nú er búið að setja segl-
dúk yfir alla reykháfa, svo
ekki rigni eða snjói niður í þá.
Tunnustaftarnir eru allir horfnir
og síldarbraggarnir standa kald-
ir og líflausir með neglt fyrir
gluggana. — Raufarhöfn hinna
björtu júlínótta um hásíldarver-
tíðina eins og svo mörg hundruð,
ef ekki þúsundir þekkja, og
Raufarhöfn skammdegisins og
einangrunarinnar eru tvær regin
andstæður.
Þeir sem þar búa telja þorp-
inu sínu það lífsnauðsyn að hægt
verði að minnka bilið milli þess-
ara miklu andstæðna, því strax
og síldarvertíð lýkur, kemur yfir
þetta kauptún, sem telur um 400
íbúa, ró og friður. — Allt yngra |
fólk fer að hugsa til hreyfings:
Fara í atvinnuleit suður og svo
getur það verið undir hælinn
lagt hvað af því kemur aftur,
þegar það sér að Raufarhöfn get-
ur ekki utan síldartímans boðið
upp á hið sama og kaupstaðirnir
og kauptúnin syðra.
—★—
Það var um þetta, sem við
ræddum um daginn, er ég hitti
kunningja minn frá Raufarhöfn,
Ólaf Ágústsson, verkstjóra við
síldarverksmiðjuna. Ólafur er
Reykvíkingur, en hann hefur alla . ,
sína búskapartíð búið á Raufar- ur á Raufarhöfn þyki á þessu Vlð írystihusið, sem búið er að Og þannig munum við halda
I seinagangur, því á Kópaskeri vera í smíðum um noltkurra ára áfram að gera Raufarhöfn enn
hefur læknir Raufarhafnar að- skeið> sagði Ólafur Ágústsson. byggilegri. Reisa þarf félags-
SAMGÖNGURNAR ' setur. Þangað þurfum við að Myndi hraðfrystihúsið að sjálf- heimili, sem verði miðstöð alls
Ég er nú á förum úr bænum.' sækja lækni og getur það orðið sög®u geta skapað mikla atvinnu menningarlífs, gistihús og stækka
Ætla að fljúga til Akureyrar og æði tafsamt á vetrum þegar Mel- Því vor haust eru miðin fyrir þarf barnaskólann. Sem stendur
taka Esjuna þar austur um og rakkaslétta er ófær, en hvora uian fengsæl. Þá gætu útilegu- er hjá okkur mjög lélegt sam-
1 • -V r- A 1 JT- n n '1 f Cl r 1 ‘1 írL linn í'inn Vlió lrnwmU/.n ---
ikið bindur miklar vonir við hrað-
frystihúsið, en pen. vantar til að Ijúka
Rætt við Ólaf Ágíistsson verkstjóra á
Raiifarliöfn um ýmis aðkallandi mál
nyrzta kauptúiis landsins
í Þistilfirði og Víknabænda. Nú
er hægt að komast á bílum frá
Þórshöfn suður í Kollavík, en þar
býr Jakob Sigurðsson. — Þaðan
er svo vegleysa og aðeins farið
á hestum um Sveinungsvík og
Ormarslón að Hóli á Sléttu, þar
sem tvíbýli er og búa þar Þor-
steinn Steingrímsson og Árni
Pálsson. Af þessum sökum eru
Víkurnar mjög afskiptar um alla
flutninga á landi. Um langt skeið
hefur vegalagning verið á döf-
inni og allmikið hefur verið veitt
í þessu skyni, en Ólafur taldi
hörmulegt til þess að vita hversu
áframhaldið hafi verið slælegt,
jafn aðkallandi mál sem þessi
vegur í rauninni er fyrir bænd-
urna og byggðirnar, sem hans
þurfa að njóta, svo og Raufar •
höfn og Þórshöfn.
—★—
Barst nú talið aftur að Raufar-
höfn, — að atvinnumálunum.
Hvað sé helzt til ráða, til að
bæta úr vetrarlöngu atvinnuleysi
sem ríkir þar nyrðra, að heita
má. Þar eru milli 15—20 trillu-
bátar og tveir litlir þilfarsbátar. innsiglingunni. Dýpkunarskipið
— En bátarnir geta ekki skapað Grettir vann að uppgreftri í höfn-
neina almenna vinnu við vinnshi iuni í rúma tvo mánuði og gróf
aflans. hann upp alls um 130.000 tonn af
sandi úr höfninni og innsigling-
Ólafur Ágústsson, verkstjóri.
á veginum, að það muni íþyngja
neinum sjóðum. Á vetrum, í
fyrstu snjóum, verður vegurinn
kringum Sléttu bráðófær. Á
stöku stað ér vegurinn þó hlað-
inn upp, en hægt þykir mér þessi
vegargerð ganga og vafalayst.
hefði mátt gera meira fyrir það
fé, sem þegar hefur verið lagt í
að leggja þennan veg til Rauf-
arhafnar.
Það er ekki að undra þótt okk
dæma hrifningu og vil ég nota
tækifærið og færa leikurunum
beztu þakkir fyrir komuna.
Og Raufarhöfn stækkar jafnt
og þétt. Þar eru nú í smíðum 10
íbúðarhús, flest smáíbúðarhús.
einnig upp frystingu síldar. Þá Hefur Barði Friðriksson héraðs-
mætti og láta sér til hugar koma, dómslögmaður veitt mönnum á
að togarar myndu grípa inn í Raufarhöfn ómetanlega aðstoð
öðru hvoru og landa þar 80—100 við lánsútvegun, og kunna menn
lestum, fara svo t. d. til Húsa- sannarlega að meta það og hinn
víkur, eða til Þórshafnar og óskipta áhuga hans fyrir vel-
Vopnafjarðar og losa þar í frysti- ferðarmálum okkar á Raufar-
húsin, en svona mun togari Aust- ( höfn.
firðinga jafna aflanum á milli, • Og þá má ekki gleyma að segja
til að skapa fólkinu atvinnu, í frá söltunarstöðvunum, sem eru
stað þess að sjá á eftir flestu orðnar sex og tók ný stöð til
ungu fólki yfirgefa heimili sín starfa í sumar.
og fara langar leiðir í atvinnu-1
leit á hverju ári. — Það er því SÍLDARAFURÐA-
engin furða þótt við á Raufar- FRAMLEIÐSLAN
höfn bindum miklar vonir við | Þó síldarleysi hafi verið um
frystihúsið okkar og vonandi margra ára skeið, hafa síldar-
tekst bráðlega að útvega þá pen- afurðir þær, sem framleiddar
inga, sem vantar til þess að Ijúka hafa verið á Raufarhöfn, fært
þjóðarbúinu miklar tekjur. — í
sumar er leið, það mikla síldar-
leysissumar, nam saltsíldarfram-
En vera má segir Ólafur, að leiðslan þar 24600 tunnum á móti
þú vitir það ekki, að segja má (44000 tn. í fyrra. Bræðslusíldar-
að allt það sem gert hefur verið aflinn varð 50.000 mál á móti
heima, hefur verið unnið á und
anförnum sjö árum, auk síldar-
verksmiðjunnar, sem reist var
1940. Með hverju árinu höfum
við færzt eitthvert stórvirki í
fang. Vatnsveita er komin í öll'
hús, þó ekki sé hún sem full-
komnust og brátt mun verðy úr
bætt. Lagt hefur verið holræsa-
kerfi og rafmagn er í hverju
húsi. í sumar er leið, lagði Rauf-
arhöfn út í stórkostlega kostn-
aðarsama dýpkun á höfninni og
frystihúsið
unni, en á eftir varð Raufarhöfn
Vonir okkar eru mjög bundnar verulega góð höfn.
heim. Skipasamgöngur verða að ieið er um 54 km veg að fara.
teljast góðar á vetrum. Strand-
ferðaskipin koma hálfmánaðar-
lega og nú í haust hefur Flug-
félag íslands haldið uppi hinum
SERSTAKT
LÆKNISHÉRAÐ
Ég teldi mjög aðkallandi, og tel
bátar lagt upp afla sinn hjá komuhús. Þar hefur þó Kvenfé-
okkur. Við vonumst til að hrað- lagið haft leiksýningar á vetr-
frystihúsið geti fryst 20 lestir af um og þangað kom í sumar leik-
flökum á sólarhring. Taka mættiflokkur og sýndi Topaz, við fá-
vikulegu ferðum til Kópaskers miS tala í nafni Raufarhafnarbúa
lengur en dæmi munu til.
allra, að gera Raufarhöfn að sér-
Til mikilla bóta væri það fyrir' stöku læknishéraði. Þetta myndi
samgöngur til Raufarhafnar, að að sjálfsögðu hafa í för með sér.
hafnarbryggjan þar yrði endur-
bætt eða byggð ný hafnar-
bryggja, því bryggjan, sem
aukin útgjöld fyrir kauptúnsbúa,
en þeir myndu glaðir bera þær
byrðar, því þeir sem búa við
notazt hefur verið við til þessa læknisleysi strjálbýlisins þekkja
er ófullnægjandi fyrir þá mikhi
afgreiðslu, sem fylgir vaxandi at-
vinnurekstri á Raufarhöfn.
Hinar nýju bryggjur söltunar-
stöðvanna eru ekki ætlaðar til
aimennrar afgreiðslu, þótt nota
megi sumar þeirra til þess, ef á
bezt þá tilfinningu öryggisleysis,1
sem gripið getur fólk. Og ég
myndi vilja gera meira í sam-'
bandi við heilbrigðismálin eða1
við skulum heldur segja læknis-1
málið, sagði Ólafur, en það er að
gera lítinn flugvöll við Raufar-1
63.000 í fyrra. Síldarverksmiðj-
urnar framleiddu alls 12000 sekki
síldarmjöls, en hver þeirra vegur
100 kg. — í góðu síldarsumri er
framleiðslan um 60.000 sekkir. Þá
varð framleiðsla síldarlýsis um
1260 lestir. Allar afurðir eru
farnar nema nokkur hundruð
tunnur af Rússlandssíld.
ENGIN BANKASTARFSEMI
Áður en ég kveð þig, sagði
Ólafur, er enn eitt mál, sem ég
vildi færa í tal, en það er banka-
starfsemin. — í vetur þyrfti að
undirbúa þetta mál, en því er
þannig varið með þessi mál
hjá okkur, að öll peninga-
viðskipti fara fram um símann.
MestöII Iaun eru greidd í ávís-
unum og menn komast í hrein-
Ustu vandræði er hefja skal ávis-
anirnar.
□
En nú verð ég að fara, sagði
Ólafur Ágústsson verkstjóri. —
Fyrir okkur, sem erum í kaup-
staðaferð einu sinni á ári eða
svo, er tíminn svo fljótur að líða
meðan á henni stendur, að okkur
finnst sem við komum aldrei
neinu í verk, af öllu því um-
stangi, sem ljúka þarf á skömm-
um tíma. — En ef það kemur
hressileg síldarhrota hjá okkur
næsta sumar á Raufarhöfn, þá
vonast ég til þess að sjá þig
aftur á síldarplani, sagði Ólafur
um leið og hann kvaddi og fór.
Sv. Þ.
liggur og þær eru ekki bundnar i höfn, þar sem sjúkraflugvélin
við síldarsöltunina.
En úr því við erum að tala um
samgöngumálin, sagði Ólafur, þá
má ekki gleyma veginum yfir
Melrakkasléttu milli Kópaskers
og Raufarhafnar. Vegurinn er
afar slæmur, en um hann er gíf-
urleg umferð yfir smarmánuð-
ina. Er ekki að sjá á viðhaldinu
gæti lent í neyðartilfellum. Þenn-
an völl mætti gera út við Höfð-
ann, án mikils tilkostnaðar.
TIL ÞÓRSHAFNAR
Barst nú talið að öðru efni,
vegalagningu út á Þórshöfn. —I
Þann veg telur Ólafur að markajFossar Eimskipafélagsins geta nú auðveldlega lagzt að bryggju á
muni tímamót í sögu bændanna Raufarhöfn, eftir að höfnin var dýpkuð í sumar er leið.
Húsavik var erðin
kolaiaus
HÚSAVÍK, 7. des. — í morgun
kom Hvassafellið hingað til
Húsavíkur með kol, sem er verið
að skipa upp í dag. Var bærinn
búinn að vera kolalaus í mánuð,
og varð að flytja öll kol þangað
á bifreiðum frá Akureyri. Með
Hvassafelli kom allmikið magn
af kolum, svc^ ekki er hætt við
skorti á næstunni.
Þessi mynd er tekin að kvöldi dags á Raufarhöfn sólfagran júlídag. Aðeíns fáein skip voru í höfn þennan dag, enda hið bezta veiðiveður á síldarmiðunum.
Minnka þarf biliB milli hinna miklu andstæðna
sildarvertíðarinnar og vetrarlangs atvinnuleysis