Morgunblaðið - 09.12.1954, Page 7

Fimmtudagur 9. des. 1954
M ORGU TS BL AÐIÐ
23
Hann er hœftur að hanga aftaní bílum
CÍSLI JÓNASSAN skólastjóri
' fylgdi okkur upp á Ioft. Hann
barði að dyrum á einni skóla-
Stofunni og lauk síðan hurðinni
Upp. Kennslukonan tók brosandi
á móti okkur og bauð okkur vel-
komna í bekkinn. Ólafur Guð-
mundsson lögregluþjónn hallaði
sér örlítið fram og gekk innfyrir.
Augu barnanna fylgdu honum
fast eftir, þar sem hann gekk
fram fyrir töfluna og nam staðar
yið púltið.
Gísli ávarpaði nú bömin og
Sagði þeim að hingað væri kom-
inn maður, lögregluþjónn, sem
ætlaði að kenna þeim umferðar-
reglur. — Allir, bæði böm og
fullorðnir, sagði Gísli og leit al-
varlega yfir starandi hópinn,
verða að læra umferðarreglur.
Þeir sem ekki kunna þær, eiga
á hættu að verða fyrir slysi og
af því getur leitt alvarleg örkuml
eða jafnvel dauði.
Börnin sátu algjörlega hreyf-
ingarlaus. Merkilegur atburður
hafði skeð: Það var kominn lög-
regluþjónn í bekkinn og maður
með myndavél. Hugsið ykkur:
löggan!
Ólafur heilsaði þeim kumpána-
lega. — Jæja krakkar mínir, ég
ætla að segja ykkur svolítið um
umferðarreglurnar. Við verðum
öll að læra þær, — en krakkar,
það er ekki nóg bara að læra
þær, — hvað annað verðum við
að gera?
Það fór kliður um bekkinn.
Krakkarnir litu hvert á annað.
Hvað átti lögregluþjónninn við?
Hvað var svo sem hægt að gera
meira heldur en læra umferðar-
reglurnar, ha? Og litlu augunum
var aftur beint að lögregluþjón-
inum og út úr svip þeirra lýsti
af umburðarlyndi.
En sá hávaxni lagavörður var
ekki alveg af baki dottinn. —
Segið þið mér krakkar mínir,
hvað þurfið þið að gera annað
en að læra reglurnar?
Ekkert svar.
Jú, þið þurfið líka að fara eft-
ir þeim, sagði Ólafur og brosti
um leið. Já, það er ekki nóg að
kunna þær, ef maður fer ekki
eftir þeim, þegar maður er á
íerðinni á götunum, annaðhvort
gangandi, hjólandi eða í bíl. Og
nú, krakkar, ætla ég að gefa ykk-
ur svolítinn miða hérna, sem er
með myndum og lesmáli. —
'k 'k 'k
BÖRNIN á fremstu borðunum í
hverri röð tóku við nokkr-
um seðlum hjá Ólafi og útbýttu
til hinna. Það var talsverður ys
í bekknum á meðan. Til þessa
hafði enginn hreyft sig en nú
skyndilega færðist þetta frjálsa
líf barna í bekkinn og þessi fjöt-
ur, sem hafði lagzt að þeim við
SEX lögregluþjónar hafa nú í vetur unnið að kennslu á umferðarreglum í öllum
barnaskólum Keykjavíkur. Kennslan tekur um 20 mín. í hverjum bekk og það er
alveg ótrúlegt hve vel lögregluþjónunum tekst að halda eftirtekt barnanna vak-
andi fyrir námi þessu. Nýlega fór blaðamaður Mbl. með Ólafi Guðmundssyni lög-
regluþjóni inn í Langholtsskóla og var viðstaddur eina slíka kennslustund og fer frá-
sögn af henni hér á eftir.
krakkar að renna sér á sleðum
á Bergþórugötunni, rétt hjá þar
sem ég á heima. Krakkarnir
renndu sér niður brekkuna, nið-
i ur að Snorrabraut. Og þá var
I það, að bíll kom akandi eftir
Snorrabrautinni um léið og
krakkarnir komu niður brekk-
una. Og á einum sleðanum voru
tvö börn. Bíllinn gat ekki stanz-
fram hjá honum snerti ég hann
óvart. Hann leit strax við, eins
og hálf gramur á svip, sagði ekki
neitt, og sneri sér svo frá mér
aftur og beindi allri sinni eftir-
tekt að Ólafi.
Ólafur hélt kennslunni áfram
og teiknaði á töfluna. — Þetta
er gatan, krakkar, sagði hann,
og þetta eru gangstéttirnar. Svo
stendur bíll hér alveg við aðra
gangstéttarbrúnina. — Þetta
gæti verið strætisvagn — og þá
fer hann fljótlega af stað. Ef þið
svo þurfið að fara yfir götuna
er rétt að bíða unz strætisvagn-
inn er farinn. En svo getur þetta
líka verið stór bíll eða vörubíll,
Ólafur sýndi þeim myndir í bók.
sem' stendur kyrr. Haldið þið að
þá sé rétt af ykkur að fara út á
götuna rétt fyrir framan eða rétt
fyrir aftan bíiinn?
— Nei, svöruðu börnin, og ein-
hver sagði: — Hann getur bakkað
á mann!
— Já, sagði Ólafur, en segjum
nú svo að bílstjórinn hafi skropp-
ið eitthvað frá.
Þögn.
— Nei, krakkar mínir, þið
skulið aldrei gera það, því að
þá skyggir þessi bíll á ykkur, svo
aðrir bílar sem fara um götuna
sjá ykkur ekki og þið ekki held-
ur þá. Þess vegna skulið þið hafa
nokkuð bil á milli ykkar og bíls-
ins.
* ¥ -¥•
BÖRNIN BROSTU fram-
an í Ólaf, sum jafnvei hlógu
upphátt. Þau skoðuðu líka um
Þeir, sem eiga hjól, rétti upp hendurnar ...
komu okkur, kúttaðist í sundur
<og nú voru þau aftur frjálsleg
<og eðlileg. Ólafur hélt áfram að
tala til þeirra. Hann talaði hátt
<og skýrt, hvert orð var greini-
legt og engin hætta á að neitt
færi framhjá börnunum þess-
vegna. Ég gekk inn að bakveggn-
um til að taka myndir þaðan.
Enginn skipti sér af því, ekkert
barn leit við til þess að sjá hvað
ég væri að gera. Þegar ég var
alveg kominn að veggnum þurfti
ég að fara að baki eins drengs
sem sat þar. Um leið og ég fór
' leið, svona úr því tilefnið gafst
til, miðann sem Ólafur hafði gef
ið þeim. Þar var m. a. mynd af
tveimur börnum að renna sér á
magasleða niður brekku — og
voru á fleygiferð. Þarna var
( veggur niður með brekkunni og
svo kemur bíll akandi eftir göt-
! unni, sem liggur þvert á brekk-
una. Þessi mynd er hvorttveggja
í senn heillandi og hræðileg.
j Þárna er svo greinilega mikill
snjór og mikið eiga krakkarnir
j á myndinni gott að geta verið
á sleðanum sínum. Það er eins
og það sé alveg hætt að snjóa nú
til dags — sést varla snjór. Já,
víst eiga börnin þau gott. En
svo er aftur hin hliðin, það
hræðilega við myndina. Vafa-
laust verða börnin undir bílnum
og stórslasast. Það er ekki ætl-
andi að bílnum takist að nema
staðar á svo stuttu bili. Nei,
krakkarnir verða áreiðanlega
áfram kennslunni. — Og það er
sitthvað annað, sem þið getið
lært af þessari mynd, börnin
góð. Ef þið ætlið að fara yfir
götuna, segjum t. d. að þið stand-
ið hérna á þessari gangstéttar-
brún, hvað eigið þið þá að gera
áður en þið farið yfir götuna?
— Líta til beggja hliða, köll-
uðu nokkur börn.
— Jájá, það er alveg rétt. Þið
skuluð alltaf hafa það fyrir reglu
að horfa til beggja hliða áður en
þið farið út á götuna. En ef það
kemur bíll, hvað gerið þið þá?
— Bíðum þangað til hann er
kominn framhjá.
— Já, það er alveg rétt hjá
ykkur: Bíða þangað til hann er
kominn framhjá. En, krakkar,
eigið þið þá að fara beint yfir
götuna eða á ská?
— Beint yfir götuna!
— Já, það er rétt, en hvers-
vegna?
— Það er hættulegt að fara á
ská, sögðu nokkur börn.
— Maður er líka lengur, ef
maður fer á ská, sagði grann-
holda og freknóttur strákur.
Hann horfði staðfestulega á Ólaf
eftir að hafa sagt þessi raunhæfu
sannindi. Sá góði lögregluþjónn
varð fyrst eins og ofboðlítið
hvumsa við, svo breiddist bros
yfir andlit hans og hann sagði:
— Já, það var líka alveg rétt,
lagsmaður. Þú vissir þetta. Já,
það var alveg rétt hjá þér: Þá
verður maður lengur yfir göt- j
una. Og þannig er það alltaf, ]
börnin góð: Maður á alltaf að
gá vel að sér, hugsa vel áður en
maður framkvæmir nokkurn
hlut — lika, þegar maður fer um j
göturnar, hvort sem maður er ak- j
andi eða gangandi. Slys verða,
oftast vegna vangæzlu, vegna!
þess að þeir, sem valda eða verða I
fyrir slysum hafa ekki gáð að
sér. Og þetta ætla ég að biðja
ykkur að muna vel eftir, krakk-
ar mínir.
k 'k 'k
OLAFUR var með bók, sem í
voru nokkrar myndir, og
hann sýndi börnunum þær. Þau
teygðu sig sem mest þau gátu
og störðu á myndirnar og hlust-
uðu á það, sem Ólafur sagði. Svo
spurði Ólafur hvort mörg þeirra
ættu hjól. Já, þau voru mörg.
Hann bað þau að rétta upp hend-
urnar, sem ættu hjól. Fjöldi
smárra handa fór á loft.
— Jæja, krakkar, sagði lög-
regluþjónninn, nú skulum við
tala ofurlítið um reglur fyrir
hjólreiðamenn. Ég skal segja ykk
ur eitt: Það er til ein sígild regla
fyrir hjólreiðamenn og hún er:
Varúð til vinstri! Þegar þið eruð
að hjóla eftir götu, þá eigið þið
alltaf að nema staðar, þegar eitt-
hvert farartæki kemur frá vinstri
við ykkur. En þegar eitthvert
farartæki kemur að hægri hlið
ykkar, þá megið þið halda áfram.
En ef þið eruð í vafa um hvort
þið eigið réttinn eða ekki, hvað
er þá bezt að gera?
— Stoppa, gall ein telpan við
og roðnaði ekki hót!
— Já, sagði Ólafur. Þá er rétt-
ast að stoppa. En segið þið mér
eitt. Megið þið hjóla bara alveg
eins og ekkert sé eftir að orðið
er dimmt á kvöldin?
— Nei, nei, nei, hrópuðu nú
Þau störðu á lögregluþjóninn með munninn opinn.
(Ljósm. Har. Teits.)
flestöll börnin. — Þá verðum við
að hafa ljós!
Strákur, sem sat út við glugg-J
ann, reisti sig nú allt í einu við
í sæti sínu, rétti upp hendina og !
þegar hann hafði náð að vekja j
eftirtekt Ólafs á sér, sagði hann
óhikandi: — Ég get aldrei hjólað I
á kvöldin af því ég á ekkert ljós
á hjólið mitt.
Ólafur gekk til hans og sagði:
— Og þú hjólar þá aldrei ljós-
laust?
— Nei, sagði stráksi einarð- '
lega.
— Þá vil ég þakka þér kær-
lega fyrir, sagði Ólafur og tók
í hönd hans. Já, vinur minn,
þakka þér kærlega fyrir — svona
ættu fleiri börn að vera og þá
myndi slysunum áreiðanlega
fækka. — Piltur gerði hvorki að
Ólafur teiknaði á töfluna.
blikna né blána, en varð óneitan-
lega hreyknari á svip en áður.
'k 'k 'k
I^G SKAL segja ykkur það,
J krakkar, sagði Ólafur, að
fyrir nokkru síðan var strákur
á Ijóslausu hjóli á götunni, og
hann hjólaði á konu, sem var á
gangi. Konan féll á götuna og
fékk heilahristing og varð að
liggja lengi á eftir. Viljið þið
lofa mér því að hjóla aldrei á
ljóslausu hjóli?
Já, ekki stóð á börnunum að
lofa Ólafi því. Svo hélt hann
áfram varúðarreglum fyrir hjól-
reiðamenn. Eftirtekt barnanna á
umræðuefninu var óskipt. Þarna
stóð einkennisklæddur lögreglu-
þjónn fyrir framan þau í skóla-
stofunni þeirra, og hann var -að
tala við þau rétt eins og hann
væri ekki eingöngu lögreglu-
þjónn heldur lika — og kannski
fyrst og fremst — góður kunn-
ingi eða vinur.
— Eitt er það, sem ég vil líka
biðja ykkur að athuga vel, krakk
ar mínir, hélt Ólafur áfram
kennslunni. Og það er að vera
ekki á sleðunum ykkar þar sem
mikil umferð er. í vetur, þegar
snjórinn var hér síðast, þá voru
að nógu fljótt og ók því á sleð-
ann. Það var bara Guðsmildi, að
börnin sluppu ómeidd, en sleðin.
gjörónýttist. Á þessu sjáið þið að
það er alveg stórhættulegt að
renna sér á sleðum þar sem mik-
il umferð er.
'k 'k k:
ÞAÐ VAR bjart veður úti, létt-
skýjað og gæti hafa verið
komið fram í maí, enda þótt það
væri nóvemberlok. Það var líka
logn og á svæðinu fyrir framan
skólann voru strákar í riddara-
slag. Hreystileg æska höfuðborg-
arinnar. Og inni í skólastofunni
sátu 9 ára börn og hlýddu með
áfergjulegri eftirtekt á lögreglu-
þjón, sem skýrði þeim frá um-
ferðarreglum. Stofan var ákaf-
lega vistleg, björt og rúmgóð.
Hvert barn hefur sitt eigið borð,
lítið borð og lítinn stól. Aðstæður
til branakennslu hafa breytzt á
öllum sviðum svo og aðferðir við
kennsluna, og vonandi allt til
batnaðar.
— Krakkar, þið skuluð aldrei
hanga aftan í bíl, sagði Ólafur. Ef
þið gerið það, þá getur verið að
þið missið handfestuna á bílnum
og orðið undir öðrum bíl, sem
á eftir ekur. Um daginn var ég
að tala við krakka í Laugarnes-
skólanum — svona eins og ég er
núna að tala við ykkur — og þá
spurði ég þá hvort þau hefðu
nokurntíma hangið aftan í bíl.
Einn strákurinn sagðist hafa gert
það, en vera hættur því. Ég
spurði hann hversvegna hann
hefði hætt því, þá sagði hann: —
Hann bróðir minn var einu sinni
að hanga aftan í bíl, en missti
takið og varð undir öðrum bíl.
Hann bæði fót- og handleggs-
brotnaði og varð að liggja í rúm-
inu í 4 mánuði. Síðan hef -ég
aldrei hangið aftan í bíl. Já,
krakkar mínir, þetta sagði nú
strákurinn við mig og þið skul-
uð aldrei vera neitt hrædd við
að tala við okkur lögregluþjón-
ana, því að við viljum umfram
allt hjálpa ykkur. En stundum
verðum við líka að vera svolítið
harðir við ykkur, en það þykir
okkur ákaflega leiðinlegt og við
viljum ekki þurfa að vera það.
'k ~k 'k
ÞETTA voru lokaorð Ólafs
Guðmundssonar lögreglu-
þjóns til barnanna í .....bekk
í Laugarnesskólanum. Hann gekk
að dyrunum, nam staðar og
kvaddi að sið lögregluþjóna —
með því að bera hendina upp að
húfuderinu.
— Verið þið blessuð og sæl,
krakkar, sagði hann, og gleymið
ekki því sem ég hef sagt ykkur.
Hýrleit og brosandi sögðust
börnin eki skyldu gleyma því og
þau kvöddu hann öll skærum
röddum. Þau voru að kveðja
sinn vin ....
— hteits.