Morgunblaðið - 15.01.1955, Page 7

Laugardagur 15. jan. 1955
MORGUNBLAÐIÐ
7
Þróttarfélagar!
í DAG hefjast kosningar til
Btjórnarkjörs og vænta stuðnings-
menn A-listans þess, að allir
fylgismenn hans kjósi fyrri dag-
inn.
Að þessu sinni stilla kommún-
istar upp lista með eintómum
nýliðum, sem enga þekkingu hafa
á félagsmálum, hvað þá að þeir
hafi unnið félaginu nokkurt
gagn á neinn þann hátt, sem
gæti veitt þeim brautargengi við
þessar kosningar. Annars erum
,við lýðræðissinnar orðnir ýmsu
yanir frá hendi kommúnista
hvað uppstillingu á lista til
Btjórnarkjörs snertir. Fyrir tveim
ur árum stilltu þeir upp fjórum
fyrrverandi formönnum og áttu
þeir að gera þá lukku sem riði
pkkur að fullu, en allt kom fyrir
Áhrifarík sam-
koma í St iörnubíói
KRISTILEGAR "samkomur hafa
verið haldnar í Stjörnubíói á
sunnudögum í vetur, að tilhlutun
Sr. L. Murdock frá Skotlandi. Var
ekki. Og nú þessir nýiiðar, þetta
minnir óneitanlega á leiksýningu
eða ,,kabarett“ nema sviðsetning-
in er öðruvísi. Aukaleikararnir
eru á sviðinu uppljómuðu en
aðalleikararnir eru bak við tjöld-
in í skugganum. Og ef aukaleik-
ararnir gera lukku og sigra á
sviðinu, þá koma hinir fram úr
skugganum bak við tjöldin og
hrifsa til sín völd og heiður,
þ. e. a. s. kommúnistarnir sem á
bak við þetta standa. Og þá verð-
ur enginn leikaraskapur, því þar
verður beitt kjafti og klóm, sem
rífa mun félag vort á hol. Þess
vegna allir lýðræðissinnar — á
kjörstað fyrri daginn, og þá er
tryggður sigur A-listans.
Ylirlýsing frá
IMýja myndlistafélaginu
"[VTÝLEGA birtist í dagblöðum
11
bæjaiins tilkynning frá
Félagi íslenzkra myndlistar-
hlnlíðastV þeirra'haídin "sTðastí. I fanna um væntanlega þátttöku
sunnudag og var hún ánægjuleg Islendinga i norrænni listsýningu
og smekkleg í alla staði. 11 Róm> h^st felaSið eitt
Samkoman hófst með því að .saman að hafa alla f°rgöngu í
tvo kunna ! málinu fyrir Islands hönd.
sálma. Síðan söng Guðm. Jóns- I VeSna tilkynningar þessarar,
son óperusöngvari, þrjú lög og 'oskar felaS okkar að taka fram
söng þau öll með prýði. Fannst
þeim, er þetta ritar sérstaklega
til um meðferð þessa mikla söngv
ara okkar á hinu rismikla og
það, sem hér fer á eftir:
í öllum hinum Norðurlöndun-
um starfa mörg listamannafélög
og hefur ekkert einstakt félag
V. L.
fallega lagi, „Holy City“, Guðm. | forgöngu í málurp eins og þessu,
hefir sungið á þessum samkom- | heidurnefndir^ sem kosnar eru
um í vetur, öllum viðstöddum
til óblandinnar ánægju.
af listamannastéttinni í heild.
Hér starfa nú þrjú félög mynd-
listarmanna, en eitt félagið hef-
Norðurlandasiplingar
Skipaútgerðar ríkisins
Betri dagar í ur enn h&Wið þeim forréttind-
1 um að hafa umboð fyrir Norræna
munu hefjast 11. júní og verða
farnar 7 ferðir, frá Reykjavík
annan hvern laugardag, eins og
áður til skiptis á móti m.s. Gull-
fossi.
Skipaútgerðinni hafa þegar
borizt farpantanir fyrir fjölda er-
lendra ferðamanna, er óska að
koma hingað með m.s. Heklu á
næsta sumri, og má telja víst, að
aðsókn útlendinga verði mun
meiri en á fyrra ári, enda verða
siglingarnar nú betur þekktar og
einnig fyrr og betur undirbúnar.
Þá mun og áður nefnd ályktun
Norðurlandaráðsins efalaust
verða til þess að hvetja frændur
vora á Norðurlöndum til íslands-
ferða, en nefndar siglingar m.s.
Heklu ættu að gefa mun fleiri
Norðurlandabúum en ella tæki-
færi til þess *að koma hingað í
kynnisferð.
Með þökk fyrir birtinguna.
F. h. Skipaútgerðar ríkisins
Guðjón F. Teiísson.
Hr. ritstjóri!
SÍÐAST liðinn þriðjudag birtist
í Morgunblaðinu forsiðugrein
undir fyrirsögninni „ísland og
hin Norðurlöndin“ Er þar frá
því skýrt, að forsetar Norður-
landaráðs hafi borið fram tillögu
um undirbúning bættra sam-
gangna milli íslands og hinna
Norðurlandanna. En í greinar-
gerð með tillögunni er að nokkru
rakið, hvaða skilyrði hafi að
undanförnu verið til samgangna
miííi nefndra landa. Segir þar
meðal annars:
„Þá hefir Skipaútgerð ríkisins
Stundum sent skip fáeinar ferðir
á sumri með ferðafólk til Noregs,
Svíþjóðar og Danmerkur. Hafa
nær eingöngu íslendingar notað
þær ferðir“.
Upplýsingar þessar varðandi
Skipaútgerð ríkisins eru réttar
miðað við árin fyrir 1954, en þá
varð sú breyting á, að útgerðin
lagði niður Glasgow-siglingar
m.s. „Heklu“, sem haldið hafði
verið uppi yfir miðsumarið á
undanförnum árum, en í staðinn
var skipið sett í reglubundnar
áætlunarsiglingar á eftirgreindri
siglingaleið: Reykjavík, Thors-
havn, Bergen, Kaupmannahöfn,
Gautaborg, Kristiansand, Thors-
havn, Reykjavík.
Var m.s. Hekla í nefndum
áætlunarsiglingum frá 19. júní
til 22. september og fór á þeim
tíma 7 ferðir, frá Reykjavík ann-
an hvern laugardag, til skiptis á
móti m.s. „Gullfossi". Voru þess-
ar ferðir m.s. Heklu ekki síður
skipulagðar fyrir útlendinga en j Einn liður í slíkri viðleitni,
íslendinga, þar eð skipið stóð við er að nota gluggatjöld, sem mest rædd hin ýmsu hagsmunamál
í Reykjavík í hverri ferð frá mið- ^ má verða — og nota þau rétt. byggingariðnaðarmanna
vikudagsmorgni til laugardags- (Sennilega hafa flestir gert sér
kvölds, einmitt með það fyrir ljóst að niðurdregin vindutjöld
augum, að erlendir ferðamenn, j draga mjög úr hinni geysilegu
er kæmu hingað með skipinu í kælingu, sem lofitð verður fyrir
er það streymir með vaxandi
hraða niður með kaldri rúðunni,
eftir því sem kuldinn vex úti.
En þessi tjöld draga mjög úr dags
birtunni og eru því lítið notuð
fyrr en dimma tekur. En nú er
önnur tegund gluggatjalda orðin
Sr. Murdock flutti stutt erindi,
er hann nefndi
vændum“. Hann sagði að menn
gætu skert frelsið, eytt heilum listbandalagið, og stafar það frá
borgum og heimsveldi liðið undir ) þeim tíma, er það var eina félag-
lok, en hann kvaðst trúa því, að ið' ÞeSar um er að ræða þátt-
kærleikur, frelsi, réttlæti og sann i töku íslenzku þjóðaiinnar i sýn-
leikur mundi vara, en grimmd, inSum erlendis virðist það aug-
ofbeldi og öllu öðru viðurstyggi- | mál> að Iistamannastéttin
legu mundi verða útrýmt Hvatti 011 verði að standa að bakl slíkn
hann áheyrendur sína til þess að . þátttoku og að rettur allra lista-
1 manna sé jafn, hvar í félagi sem
GIuí
og froslhörkumor.
Hr. ritstj.
FYRST frosthörkurnar ætla að
herða svona óvenjulega að okkur,
þá finnst mér ástæða til að gefa
gaum að hverju því, sem verða
mætti til að draga úr hinni öru
kælingu á híbýlum manna og
vinnustöðv-’m, sem verða í slík-
um hörkum.
taka á móti nýja árinu í fullu
trausti á sigur hins góða.
Kvikmyndin: „Ég sá dýrð
hans“, var sýnd nú í síðasta sinn.
Mánuðum saman hefir mynd
þessi verið sýnd tvisvar og þrisv-
ar á dag í hinu geysistóra sam-
komuhúsi Lundúna, New Gallery
og ávalt fyrir fullu húsi, enda er
mynd þessi talin bezt sinnar teg-
undar, sem gerð hefir verið nú
um 25 ára skeið. Hefir jafnan
verið troðfullt hús í vetur, þegar
myndin hefir verið sýnd hér og
þó aldrei meiri aðsókn en s.l.
sunnudag. Öll sæti voru skipuð
og mjög margir stóðu alla sam-
komuna.
Það sem eftir er vetrarins mun
Sr. Murdock flvtja fyrirlestra um
mörg þau mál, sem efst eru í huga
allra hugsandi manna á þessum
tíma öryggisleysisins. Verða fyr-
irlestrarnir fluttir í Aðventkirkj-
unni hér í bænum á sunnudögum
og er fyrsti fyrirlesturinn á
sunnudaginn kemur kl. 5 síðd. Er
ekki að efa að menn muni fýsa
að heyra það sem þessi reyndi og
þeir eru
Hið háa Alþingi hefur sam-
þykkt að styrkja sýningu þessa
af slíkri rausn, að íslenzkir
listamenn hafa aldrei fyrr haft
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT Ríkis-
útvarpsins hélt tónleika í Þjóð-
leikhúsinu síðastliðinn sunnudag
kl. 3%. Einleikari var Isaac
Stern, fiðlusnillingur, en stjórn-
andi Róbert A. Ottósson,
Tónleikarnir hófust með for-
leik Mozarts að „Leikhússtjóran-
um“, fögru verki en stuttu, og
hefði vel mátt leika það tvisvar.
Þetta elskulega verk, með allri
sinni kímni og glettni, naut sín
mjög vel í meðferð hljómsveit-
arinnar.
Isaac Stern er listamaður af
viðurkenndi prédikari mun flylja guðs náð. Betri túlkun á fiðlu-
jafn rúman fjárhag til að vanda
sem bezt til sýningar eins og
nú, og er allri stéttinni skylt að
þakka þá vinsemd og skilning,
sem það hefur sýnt þessu máli.
Og til að styðja að góðri sam-
vinnu listamanna hefur Alþingi
sett það skilyrði fyrir fjárveit-
ingunni, að öll listamannafélög-
in vinni saman. Samþykkt Al-
þingis er svohljóðandi:
„Vegna þátttöku íslenzkra
myndlistarmanna í samnorrænni
listsýningu í Róm. Undirbúning
og tilhögun á þátttöku þeirra í
sýningunni skal ákveða með
samþykki Menntamálaráðuneytis
ins kr. 100.000,00 enda annist 2
fulltrúar Félags íslenzkra mynd-
listarmanna 2 fulltrúar Nýja
myndlistarfélagsins og 1 fulltrúi
félagsins óháðir listamenn mynda
val og aðrar framkvæmdir".
En í stað þess að taka þessu
höfðinglega tilboði hefur Félag
íslenzkra myndlistarmanna nú
útilokað samvinnu við hin lista-
mannafélögin tvö með því að
kjósa sýningarnefnd einsamalt
og heimta einræði í þessu máli
í skjóli íoiréttinda þeirra, sem
áður var minnst á, og þar með
svipt öll listamannafélögin áður-
nefndri fjáiveitingu.
Þar sem hér er berlega gengið
á siðferðilegan rétt okkar og auk
þess gengið á snið við samþykkt
Alþingis um samvinnu lista-
mannafélaganna, munum við
ekki taka þátt í þessari sýningu
nema samkomulag náist í tæka
tíð milli félaganna um undir-
búning sýningarinnai og sýning-
arnefnd sé skipuð samkvæmt
fyrirmælum Alþingis
Reykjavík, 14. janúar 1955.
Nýja myndlistarfélagið.
Ásgrímur Jónsson,
Jóhann Briem,
Jón Engilberts,
Jón Þorleifsson,
Karen Agnete Þórarinsson,
Sveinn Þórarinsson.
(Jón Stefánsson, listmálari, er
staddur erlendis).-
höfuðstaðarbúum.
Samkomugesíur.
Fundur Sveinasam-
bands bygginga-
manna
19. ÞING Sveinasambands bygg-
ingarmanna var haldið í Reykja-
vík 5.—12. des. s.l. og voru þar
stutta heimsókn, gætu notað það
sem hótel á meðan þeir dveldu
hér.
Upplýst skal, að m.s. Hekla
flutti á síðast liðnu sumri ís-
lenzka og erlenda farþega, sem
hér greinir:
Frá Rvík til útlanda:
íslenzkir farþegar ... 389
Erlendir farþegar ... ... 306
Til Rvíkur frá útlöndum:
Islenzkir farþegar .... ... 402
Erlendir farþegar ..., ... 365
Milli erlendra hafna:
íslenzkir farþegar .... .. . 30
Erlendir farþegar .... ,.. 443
Samt. 1935
Á næsta sumri er ákveðið, að
m.s. Hekla verði í Norðurlanda-
siglingum með sama skipulagi og
á síðast liðnu ári. Ferðir skipsins
Eitt af aðalumræðuefnum sam-
bandsþingsins var um fyrirhug-
aða stofnun eins allsherjar iðn-
sveinasambands, og var það álit
þingsins að slíkt samband mundi
tvímælalaust verða til mikilla
hagsbóta fyrir iðnsveinafélögin í
heild, og var í þessu tilefni sam-
þykkt eftirfarandi ályktun:
„19. þing Sveinasambands
byggingarmanna ítrekar áskorun
all-útbreidd hér, þ. e. rimlatjöld- síðasta sambandsþings varðandi
in. Þessi tjöld hafa þann mikla stofnun eins allsherjarsambands
kost umfram heilu vindutjöldin, allra iðnsveinafélaganna á ís-
landi. Þingið lítur svo á, að það
hljóti að vera öllum iðnsveinum
Ijóst, að það mundi styrkja mjög
aðstöðu þeirra í heild, ef þeir
sameinuðust í öflugu sambandi.
Slíkt mundi veita þeim aukinn
styrk í kjarabaráttunni, skapa
þeim sterkari aðstöðu til verndar
vinnuréttindum sínum, en auk
þess yrði slikt samband opinber
aðili, sem löggjafarvaldið vfði
að þau geta furðanlega hindrað
hinn kælandi loftstraum niður
með köldum rúðunum — án þess
að draga nokkuð að ráði úr vinnu
birtunni a. m. k. niður á vinnu-
borðið, — séu þau rétt stilt.
Vegna þess hvað loftstraumurinn
að rúðunum er orkulítill, geta
rimlarnir hrint honum frá að
mestu, ef þeir hallast inn frá
rúðunni (eins mikið og birtan
leyfir), en hallir þeir hinsvegar óhjákvæmilega að snúa sér til ,
út að rúðunum (eins og oft má varðandi hagsmunamál iðnaðar-
sjá) kljúfa þeir loftstrauminn, en manna, en eins og nú er málum
veita honum alls ekkert frá glugg háttað, er enginn slíkur aðili til,
anum. Þótt þessum frosthörkum utan Landssambands iðnaðar- '
Framh. á bla. 10 » Framh. á bls. 12 I
konsert Mendelsohns er vart
hugsanleg; léttleiki, fagur tónn
og andagift héldust hér í hendur.
Hljómsveitin lauk og sínu hlut-
verki með mikilli prýði, og var
einkum áberandi snjall undir-
leikur hennar í hinum vanda-
sama síðasta þætti.
Eftir hléið kom sinfónía nr. 4
í d-moll eftir Schumann, mikið
verk, fullt af lyriskri fegurð í
öllum þáttum. Raunar mun mega
teljá þessa sinfóníu nr. 2, því að
tónskáldið samdi hana næst á
eftir þeirri fyrstu í B-dúr. Hér
er gerð tilraun til að tengja sam-
an hina fjóra þætti með sameig-
inlegum stefjum og gefur það
verkinu meiri heildarsvip. Feg-
urstu kaflarnir finnst mér vera:
inr.gangurinn að fyrsta þætti,
Rómanzan og inngangurir.n að
fjórða þætti. Schumann er ef til
vill mesta rómantíska tónskáld-
ið, sem uppi hefur verið En sin- Molasykur
fónísku formin léku ekki eins í , Strásykur .
höndum hans og þau lyrísku. Púðursykur
Þess vegna nýtur þetta gení sín
öllu betur í píanóverkunum og
sönglögunum. Samt sem áður á
Róbert A. Ottóson miklar þakkir
skvldar íyrir að hafa flutt þetta
merkilega verk, íslenzkum hlust-
endum, og mætti ,.Rínar“-sin-
fónían brátt fvlgja í kjölfarið.
Hijómsveiiinni tókst mjög upp í
þessu verki, sem er á köflum
erfitt og vandflutt. Var og stjórn
R. A. O. hin öruggasta á öllum
tónleikunum og öll verkin flutt
af innsæi og næmum skilningi.
Var stjórnandanum, hljóm-
sveitinni og sérílagi Isaac Stern
mjög fagnað, enda mun mönn-
um seint úr minni líða afburða-
góður leikur hans.
P. I.
Hæsia m lægsfa
HÆSTA OG LÆGSTA smásölu-
verð ýmissa vörutegunda í nokkr-
um smásöluverzlunum í Reykja-
vík reyndist vera hinn 1. þ. m.
sem hér segir:
I.ægst Hæst
kr. kr.
. pr. kg.
Rúgmjöl . ..
Hveiti......
Haframjöl . .
Hrísgrjón . ..
Sagógrjón . .
Hrísmjöl . . .
Kartöflumjöl
Baunir .....
Te, Vs Ibs. pk
Kakó V2 lbs.ds,
Suðusúkkulaði
Kandís ...
Rúsínur . . .
Sveskjur 70/80
Þvottaefni, útl
Þvottaefni, L'
2.30
2.60
^.90
5.95
5.20
4.55
4.65
4.50
3.10
2.55
3.60
3.08
6.25
6.15
6.70
4.85
5.90
4.50
— pk.
1.75 10.25
58.00 ko.OO
3Í.85 4.30
2.65 3.25
3;.25 4.30
5.50 5.75
11'.30 13.50
16.00 18.85
4.70 5.00
2.85 ' 3.30
Á eftirtöldum vörum fer
verð í öllum verzlunum. t
sama
pr. kg.
45.00
32.30
16.00
Kaffi, brennt og malað 5
Kaffi óbrennt..........s
Kaffibætir ............j
Mísmunur sá er fram kemur á
hæsta og lægsta smá^öluverði
getur m. a. skapast vegna teg-
undamismunar og mismunandi
innkaupa.
Skrifstofan mun ekki gefa upp-
lýsingar um nöfn einstakra verzl-
ana í sambandi við framapgreind-
ar athuganir.