Morgunblaðið - 14.06.1955, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLADIÐ
Þriðjudagur 14. júní 1955
sinfóníutónlðikar
Sljómandi Rino Castagnino - Einsöngvari
Man'a Marfean óperusöngkona — Vazandi,
tóniistaráhugi meSal ísiendinga
IKVÖLD kl. 8,30 heldur Sinfóníuhljómsveit Ríkisútvarpsins tón-
leika í Þjóðleikliúsinu. Stjórnandi hljómsveitarinnar verður
hinn ágæti ítalski tónlistarmaður, Rino Castagnino, sem dvalizt hef-
ir hér á landi s. 1. mánuð við æfingar og stjórn óperunnar „La
Boheme“. — Einsöngvari með hljómsveitinni í kvöld verður María
Markan óperusöngkona.
IÆTT OG VÖNDUÐ
TÓNLIST
Efnisskráin á þessum tónleik-
um er mjög fjölbreytt, aðallega
léttl óperutónlist eftir hina fræg-
ustu meistara. Af einsöngsverk-
uniim má nefna fjórar ariur eftir
Veídi, Wagner, Weber og Mozart.
Me^Sal hljómsveitarverkanna
fjóra óperuforleiki eftir Cima-
Tosá, Donizetti, Verdi og Rossini.
Hefir fæst af viðfangsefnunum
veríð leikið hér á landi áður, og
er ékki ósennilegt, að þessir tón-
leikar muni reynast vinsælir með
al áheyrenda, enda mjög vel til
þeirra vandað.
SKYLDLEIKI ÍTALA
OG ÍSLENDINGA
f blaðaviðtali við forráðamenn
og stjórnendur Sinfóníuhljóm-
sveitarinnar, fyrir helgina, lét
ítalski hljómsveitarstjórinn, Rino
Castagnino, í ljós ánægju sína yf-
ir starfinu hér og kynum sínum
af íslendingum. — Mér finnst ég,
sagði hann, finna einhvern skyld-
leika milli íslendinga og ítala,
munurinn er aðeins þessi, að ítal-
arnir eru örari. íslenzkir áheyr-
«ndur fylgjast með tónverkunum,
sem flutt eru af skilningi og til-
finningu en láta það ekki í ljós
á sama hátt og við á ítalíu. Mér
fellur vel að vinna með íslenzku
sinfóníuhljómsveitinni. Hljóð-
færaleikararnir eru mér hlýðnir
og okkur gengur vel að skilja
hvörir aðra.
NÆSTU TÓNLEIKAR
Eftir viku mun Sinfóníuhljóm-
sveitin efna til annarra tónleika
nndir stjórn Róberts A. Ottós-
sonar. Á þeim tónleikum munu
7 gestkomandi tónlistarmenn úr
Sinfóníuhljómsveitinni í Boston
leika með hljómsveitinni, en þessi
hljómsveit er, sem kunnugt er,
! viðurkennd í röð hinna allra
fremstu sinfóníuhljómsveita
heimsins, og er vissulega mikill
fengur að komu þeirra hingað.
Yfir þessum tónleikum verður
einnig léttur blær með tilliti til
tónverka valsins. Verða þar m. a.
leikin verk eftir Mendelsohn og
Berlioz og sérstaklega má vekja
athygli á þremur sérkennilegum
konsert-verkum: oboe-konsert
eftir Handel, trompet-konsert
eftir Haydn og Sinfónía konsert-
ante eftir Mozart. Verða þessir
konsertar leiknir af hinum amer-
ísku tónlistarmönnum.
VAXANDI
TÓNLISTARÁHUGI
Útvarpsstjóri vakti athygli á,
að þessir tveir tónleikar, sem um
getur hér að ofan mörkuðu að
nokkru leyti spor í starfssögu
Sinfóníuhljómsveitarinnar. —
Myndi í framtíðinni verða lögð
áherzla á, að gera léttari og að-
gengilegri tónverkum meiri skil
en hingað til, jafnframt því, sem
haldið yrði áfram á sömu braut
um efnisval í tónverkaflutningi j
hljómsveitarinnar. Þessi ný-
breytni væri fyrirhuguð með það
fyrir augum, að starf hljómsveit- j
arinnar næði til sem flestra,
gerði sem flestum til hæfis. j
Þá benti útvarpsstjóri á, að tvö
ár væru nú liðin síðan Ríkisút-
varpið tók að sér rekstur sin-
fóníuhljómsveitarinnar. Hefði
tónlistaráhugi greinilega verið
mjög í vöxt á þeim tíma, sem
m. a. mætti marka af síaukinni
aðsókn að sinfóníutónleikunum.
Á s. 1. ári gekkst hljómsveitin!
fyrir 20 opinberum tónleikum og
auk þess þremur skólatónleikum.
Væri ástæða til að vera ánægður
með árangurinn og bjartsýnn um
framtíðina.
Slysið mikla
í Le Mans
PARÍS, 13. júní — Franska
stjórnin hélt sérstakan fund í
kvöld til þess að hlýða á skýrsl-
ur um mesta slys, sem orðið hef-
ir við kappakstur, í sögunni. —
Sjötiu og níu menn Létu iífið og
nær hundrað menn særðust,
sumir hættulega.
Kappaksturinn fór fram í Le
mans og slysið varð með þeim
hætti að Mercedes Benz bifreið
ók aftan á Austin bifreið, sem
hafði óvænt dregið úr hraðan-
um. Mercedes bifreiðin hentist í
loft upp og sprakk í loftinu.
í skýrslu innanríkisráðherra
Frakka segir að rannsókn hafi
leitt í ljós, að varúðarráðstöfun-
um hafi ekki verið ábótavant.
Hið mikla slys hafi orsakazt af
því að bifreiðin sprakk í loft-
köstunum og þeyttust brotin yfir
áhorfendastúkurnar. í fyrstu
voru áhorfendur lamaðir af
hræðslu en síðan greip það ofsa-
skelfing og tróðust margir til
bana.
Franskur maður ók Mercedes
bifreiðinni.
Kappakstrinum var haldið
áfram og lauk honum með sigri
brezkrar Jagúar bifreiðar.
Le Mans kappaksturinn stend-
ur í 24 klst. Eknar eru 2500 míl-
ur. í fyrra vann Jaguar bifreið
einnig kappaksturinn, fór 105.09
mílur á klst. að meðaltali. En á
einum stað á kappakstursbraut-
inni komst hraðinn venjulega
upp í 180 mílur á klst.
Sextíu bílar tóku þátt í keppn-
inni að þessu sinni, þar af 26 frá
Bretlandi, 14 frá Ítalíu, 13 frá
Frakklandi, 8 frá Þýzkalandi og
einn frá Bandaríkjunum.
Bíl Mercedes nr. 1 ók Juan
Fangio, heimsmeistarinn í kapp-
akstri.
LONDON, mánudagskvöld. Blöð-
in í Vestur-Evrópu ráðast í dag
heiptarlega á nefndina, sem sá
um kappaksturinn í Le Mans,
fyrir að hafa ekki síöðyað kapp-
aksturinn eftir að slysið varð.
Samtal við dr. Busch
Framh. af bls. 1
hitti hann að máli, svo að samtal
okkar var í styttra lagi. — Hann
er heldur lágur maður vexti, en
ákaflega snöggur í hreyfingum,
heldur sér fast við umræðuefnið
og er óvenjulega fljótur að draga
aðalatriðin í ljós. Mér varð strax
Ijóst, að hér er á ferð maður,
sem hefir orðið að taka skjótar
ákvarðanir — upp á líf og dauða.
— Þér ætlið að halda fyrirlest-
ur í kvöld, dr. Busch. Gætuð þér
sagt lesendum blaðsins í stórum
dráttum frá aðalefni hans?
Gomla félkið á Þingvöll
næstk. longsrdng
I boði Félags íslenzkra bifreiðaeigenda
UNDANFARIN ár, hefur Félag íslenzkra bifreiðaeigenda geng-
ist fyrir skemmtiferð fyrir vistmenn að Elliheimilinu Grund
liér í Reykjavík, og Elliheimilinu í Hveragerði. Hafa ferðir þessar
verið mjög vinsælar meðal gamla fólksins, og þátttaka æfinlega
mjög mikil. Hefur þessi ferð nú verið ákveðin næsta laugardag
l>ann 18. þ. m.
EKIÐ Á ÞINGVÖLL
Eins og að venju, verður ekið
á Þingvöll. Verður drukkið kaffi
í Valhöll, þar verða ýmis
ekemmtiatriði. Þátttakendum úr
Reykjavík verður ekið beint aust-
ur yfir Mosfellsheiði, en önnur
bílalest fer yfir Hellisheiði að
Hveragerði og tekur fólkið þar.
Mætast hóparnir í Valhöll.
MIKIL ÞÁTTTAKA
Síðastliðið ár tóku þátt í ferð
þessari um 150 vistmenn á Elli-
heimilunum í Reykjavík og
Hvéragerði. Var þá farið á rúm-
lega 40 bílum austur. Hefur
gamla fólkið þótt þessar ferðir
ein ánægjulegasta tilbreyting
ársins, enda viðurgjörningur all-
lir hinn prýðilegasti.
Félag íslenzkra bifreiðaeigenda
hefnr beðið blaðið að beina þeim
vins.amlegu tilmælum til allra fé-
lagsmanna, að þeiF láti -bifreiðar
sínar í fé til þessarar farar, sem
ákveðin hefur verið á laugardag-,
inn. Þeir eru einnig beðnir, að
gefa sig fram hið fyrsta við rit-
ara félagsins, sem annast hefur
undirbúning ferða þessara undan-
farin ár, Magnús H. Valdimars-
son, í síma 82818 og einnig á skrif
stofunni sem er opin milli 1—4
daglega, sími 5659.
um milljcn dollara
I faraeyri
WASHINTON, 10. .júli: — Eisen
hower forseti hefir beðið Banda-
ríkjaþing um milljón dollara fjár
veitingu til þess að standast |
kostnað í sambandi við ferðalag
á fjórveldafundinn í Genf í júlí .
í sumar og væntanlega fundi ut- í
anríkismálaráðherra fjórveld-l
anna, sem á eftir kunna að fara.
Páll Jónsson,
sexfugur
GAMLI vinur, þú ert orðinn
sextugur, þótt ytra útlit þitt segi
þar ekki til um. Ég sem minnist.
þín sem fulltrúa móður þinnar!
Söllu; hún var sérleg kona, hér
í bænum, sakir dugnaðar og
mannkosta, og væri það efni í
heila bók; en nú er þetta þinn j
dagur. j
Mér finnst eins og það hefði
verið í gær, Palli, þegar þú kall-
aðir í mig — strákinn — og
bauðst mér í fyrstu langferðina;
það var til Þingvalla. Það var
aðeins á fárra manna færi, í þá
daga að komast í slíka stórreisu,
— og síðan hefur haldizt vinátta
með okkur, sem ég vona að ekk-
ert geti rofið, enda þótt liðin séu
30 ár.
Palli minn, oft hefur soðið á
keypum í lífi þínu, en manndóm-
ur þinn hefur bjargað, ekki að-
eins þér, heldur og félögum þín-
um öllum, „því félagi ertu“.
Ég, sem þykist þekkja Pál
Jónsson manna bezt ætti að vera
dómbær á þá kosti, sem má
manninn prýða. Aleigan er ekki
neitt, mætti ég flokkinn prýða,
svo ég noti hans eigin orð.
Húsbændahollusta Páls er með
eindæmum. Núverandi húsbænd-
ur hans geta bezt um það dæmt,!
Bernharð Peterson og frú, þar
sem hann kemur í garðinn á vor-
in, og hreinsar kalann, og gefur
lífi lit.
Palli, ég færi þér heillaóskir
og þakkir fyrir allar gleðistund-
irnar og óska þér góðrar fram-,
tíðar.
Þú lengi lifi.
Stefnir Run.
Dr. E. Busch.
— Allir vita, hversu mjög um-
ferðaslysum hefir fjölgað síð-
ustu árin. Hafa menn þá einkum
orðið fyrir hættulegum höfuð-
meiðslum. — Rannsónkir á slík-
um slysum í Danmörku hafa leitt
í ljós, að á undanförnum 5 árum
hafa 30.869 orðið að fara á sjúkra
hús vegna meiðsla af völdum bíl-
slysa og af þeim létust 1270, eða
4.1%, svo að þetta er orðið mjög
alvarlegt mál, einkum þar sem
slysunum fer ört fjölgandi.
Á s.l. ári einu meiddust 14.026
í bifreiðaslysum í Danmörku og
dóu af -þeim 680, — næstum allir
af höfuðmeiðslum. Þess má geta,
sagði læknirinn enn fremur, að
í Danmörku eru um 30 þús. bif-
reiðar og 125 þús. mótorhjól. Svo
að þetta er að verða ið mesta
vandamál þar í land, og raunar
alls staðar, þar sem umferð er
mikil. Einnlg hér, geri ég ráð
fyrir.
— Já, þetta er alls staðar orð-
ið mikið vandamál, hér sem
annars staðar .. .
— Eitt mesta vandamálið, sem
við nú þurfum að glíma við, bætti
dr. Busch við, ákveðinn.
3000 SJÚKLINGAR —
OG ALLT ÆTLAR
UM KOLL AÐ KEYRA
— Hvað er þá úrræða?
— Starf læknisins er fyrst og
fremst í því fólgið að reyna að
bjarga eins mörgum mannslífum
og unnt er, en þjóðfélagið á að
stefna að því, aG slysin geti ekki
orðið.
— I fyrra vetur herjaði mænu-
veikifaraldur í Danmörku og
tóku „aðeins“ um 3000 sjúklingar
veikina. Hversu mjög var ekki
rætt um þennan faraldur í blöð-
unum! — Nú hefir verið fundið
upp nýtt bóluefni við lömunar-
veikinni. En eftir er að finna
„bóluefnið“ við umferðaslysun-
um, ef svo mætti komast að orði.
Við þurfum sannarlega á því að
halda, að einhver finni það upp,
en auðvitað yrði áhrifamest. að
menn hættu að aka bifreiðunum
eins og þeir eigi lífið að leysa. —
í Danmörku aka menn allt upp
í 100 km á klst. og er það alltof
hratt.
„DU“ OG „BUSCH“
— Þér hafið fengið marga ís-
lendinga til meðferðar, er ekki
svo?
— Jú, þeir skipta orðið hundr-
uðum. — Okkur líkar ákaflega
vel við íslenzku sjúklingana, og
raunar finnst okkur skemmtileg--
ast að hafa þá í kringum okkur.
Þeir eru „uppáhaldssjúklingarn-
ir“ okkar. Þeir eru ákaflega
frjálslegir í fasi. Til gamans má
geta þess, að þeir ha.fa varla ver-
ið nema 1—2 daga hjá okkur,
þegar þeir eru farnir að kalla
„du“ og „Busch“. — En er þetta
ekki orðið nóg í bili?
í
LAGLAUS!
— Jú, — aðeins eitt að lokum,
dr. Busch: er það satt, sem sagt
er, að þér raulið ísleinzkt lag,
þegar þér standið í erfiðum heila
uppskurðum? i
— Já, segir dr. Busch, og brosir
við, — ég raula oft við uppskurði.
Það eru nefnilega einu skiptin,
sem hjúkrunarkonurnar og að-
stoðarmenn mínir segja ekkert
við því. — Ég er nefnilega lag-
laus.
Kona sfeersl á höfði
við áfeeyrslu !
LAUST fyrir hádegi á sunnu-
daginn, vildi það slys til á gatna-
mótum Nóatúns og Laugavegs,
að stöðvarbíll ók aftan undir
pall vörubíls, með þeim afleið-
ingum að kona er var farþegi f
stöðvarbílnum, Ragna Þórðar-
dóttir frá Bolungarvík, hlaut
talsvert höfuðhögg. Skarst hún
meðal annars á augabrún. Ragna
var flutt í Landsspítalann þar
sem gert var að sárum hennar.
Á sunnudaginn vildi einnig
það slys til fyrir ofan Grafar-
holt, að maður á mótorhjóli, Atli
Hauksson, Njálsgötu 65, varð
fyrir bifreið. Skarst hann á læri,
Atli var fluttur á Landsspítal-
ann. Munu meiðsli hans ekki
vera stórvægileg.
A sunnudagskvöldið vaB
slökkviliðið kvatt á vettvang inn
á Suðurlandsbraut, en þar hafðl
kviknað í mótorhjóli er það var
á keyrslu. Búið var að ráða nið-
urlögum eldsins í hjólinu er
slökkviliðið kom á staðinn. Hjól-
ið skemmdist mjög mikið. i
Norræn bófeasýning j
Þjóðminjasafninu
í DAG verður opnuð í Þjó3<
minnjasafninu norvæn bókasýn-i
ing, en að henni standa 9 bóka*
útgáfufyrirtæki, sem samvinnm
menn á Norðurlöndum eiga,
Verða þarna til sýnis bækur fréi
Finnlandi, Svíþjóð, Noregi, Dam
mörku og íslandi, sem eru að efnf
mjög fjölbreyttar. Má þar ti|
nefna allmikið af íslenzkum bóls«
menntum, sem forlögin hafa gett
ið út. i
Sýning þessi verður opin f.yrlfl
almenning eítir kl. 5 síðdegis |
dag og síðan fram á næsta sunnm
dag, að undanskildum föstudeg*
inum 17. júní.
ýfl skógrækfar-
félag 1
SKÓGRÆKTARFÉLAG Kefla-i
víkur var stofnað í Sjálfstæðig-ú
húsinu þar 3. júní s.l. Er þa3
fjórða skógræktarfélagið, sern’
stofnað hefur verið á þessu árj
fyrir atbeina Skógræktarfélagj|
Suðurnesja. j
Þegar á stofndegi höfðij
tuttugu ma-nns látið skrá sig senj'
félaga. Ekki hefur stjórnin emj
skipt með sér verkum, en for-»
ystumenn hcnnar eru: Ragnajj
Guðleifsson, Hallgrímur Th,
Björnsson, Skafti Friðfinnssoií,"
Huxley Ólafsson og Sólveig Ólaf|
dóttir.
Félagið hefur þegar afgirt skóg
-ræktarsvæði sitt, sem er ofan vi®
Keflavík, og gróðursett i það allj
800—1000 plöntur.