Morgunblaðið - 05.07.1955, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 5. júlí 1955
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgöarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vlgur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði inn&nlanda.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
r *
UR DAGLEGA LIFINU

Islendingar vilja við alla verzla
VH) opnunarathöfn tékknesku og landsins fletta svo ofan af skefja-
rússnesku vörusýningarinnar, er
fram fór í Þjóðleikhúsinu s.l.
laugardag, komst sendifulltrúi
Tékka m. a. svo að orði:
„Mig langar til að þakka hæst-
virtum viðskiptamálaráðherra,
herra Ingólfi Jónssyni, fyrir frum
kvæði hans að skipulagningu hlýtur þó alltaf að verða sá, að I
lausum áróðri sínum, og loks
kemur merkur fulltrúi Tékkósló-
vakíu hingað til lands og rekur
endahnútinn á málið, algjörlega
öndverðan kommúnistum!
★
En meginþáttur þessa máls
SIR ANTHONY EDEN, forsætis
ráðherra Breta afhenti fyrir
nokkrum dögum Halvard Lange,
utanríkisráðherra Norðmanna
skilríki sem heiðursdoktor í lög-
um við háskólann í Birmingham.
Sir Anthony er kanslari háskól-
ans.
Ræðu flutti Hood Philipps
prófessor og hrósaði Halvard
Lange mjög fyrir það, að hafa
átt megin þátt í því, að beina
utanríkismálastefnu Norðmanna
inn á vestrænar brautir. Pró-
fessorinn sagði að áhrifa Lange
gætti víðar en í Evrópu.
í svarræðu sinni sagði Lange,
Sitá Vak Ú
ólitíL
pox
ur
mni
að Atlantshafsbandalagið væri
meir en hernaðarbandalag. —
Bandalag þetta sýndi samhuga
viðleitni 15 þjóða til þess að út-
rýma valdapólitík úr samskiftum
þeirra í milli. Ef til vill myndi
Atlantshafsbandalaginu takast
að ráða niðurlögum valdastreit-
unnar í heiminum öllum og
vorusynmgarmnar'.
Þessi ummæli Tékkans eru hin
athyglisverðustu. Og sérstaklega
íslendingum ber brýna nauðsyn
til að treysta viðskiptasambönd'
sín um heim allan. Við erum lítil
VeU ancLi óLri^ar:
skyldu íslenzkir kommúnistar og þjóð, sem flytjum nær eingöngu
málgagn þeirra, Þjóðviljinn,|út eina tegund afurða, fiskinn.
leggja sér þau á minnið.. íslenzku
þjóðinni er vel kunnugt um þá
áróðursherferð, sem kommúnist-
ar hafa rekið nær óslitið frá stríðs
lokum og hefir beinzt að því, að
EjálfstæðiSfiokkurinn hafi jafn-
an staðið sem veggur gegn öllum
viðskiptum við Rússland og önn-
ur lönd Austur Evrópu.
Gekk blekkingarherferð kom-
múnista á þessu sviði jafnvel svo
langt, að þeir leyfðu sér í út-
varpsumræðum frá Alþingi og
á öðrum vettvangi að halda því
fram, að Sjálfstæðismenn á þingi
Því mikilvægara er fyrir okkur,
að sá markaður sé ávallt fyrir
hendi og öruggast er að hann sé
sem víðast. Við það bætist, að
íslendingar þurfa þjóða tiltölu-
lega mest að flytja inn margvís-
legan varning til iðnaðar, bygg-
inga og neyzlu og eru því háðari
viðskiptaþjóðum sínum en flest-
ir aðrir. Því er í rauninni tvö-
föld ástæða fyrir okkur að treysta
samninga okkar sem víðast um
veröld, hvort sem það er í suð-
rænum löndum, vestrænum eða
austrænum. i
og í stjórn hefðu unnið vísvit- | Merkt spor var stigið, er samn-
andi skemmdarverk í útflutnings ingurinn um mikla sölu freðfisks
og afurðasölumálum þjóðarinnar og síldar til Sovétríkjanna var
með því að hindra viðskiptin við gerður. Viðskiptin við Tékkó-
Austur Evrópu. slóvakíu hafa líka aukizt á síð-
ustu árum og eru vörusýningar
Ummæli hins tékkneska sendi landanna tveggja ánægjulegur
fulltrúa, Zantovskv, afsanna vottur um þessa æskilegu þróun
svo eftirminnilega blekkingar síðustu ára, og breytt hugarfar
kommúnista og rangfærslur í þessara viðskiptaþjóða okkar.
þessum efnum, að ekki þarfj ★
frekar vitnanna við. Frásögnj Viðskiptamálaráðherra Ingólf-
hans gengur í berhögg við á- ur Jónsson komst pryðilega að
róður kommúnistablaðsins og orði um þessa sjálfsögðu stefnu
vart geta kommúnistar gert í verzlunarmálunum í ræðu
sendifulltrúann ómerkan orða þeirri, sem hann hélt við opnun
sinna, frá svo ágætri þjóð, sem áðurnefndrar vörusýningar.
JA, lélegt var það! Og sennilega
hafa íslenzkir knattspyrnu-
menn aldrei leikið verri landsleik
en á sunnudag. Kom það mörg-
um á óvart, því að menn héldu,
að landsliðið væri betur skipað
en oftast áður. Var það ekki út
í bláinn, þar eð bæði Albert, Þórð
ur og Ríkharður voru með, en
menn skyldu aldrei ofmeta ein-
staka liðsmenn: — það er liðið í
heild, sem sker úr um, hvevnig
fer. Og þetta ágæta landslið okk-
ar var í stuttu máli fyrir neðan
allar hellur, náði aldrei neinum
samleik, og síðast en ekki sizt,
hafði það ekkert baráttuþrek.
Það réð úrslitum, að margra
dómi.
Danirnir betri.
EN við skulum ekki brenna
okkur á gamla soðinu: ef
þetta hefði verið svona og svona
og svona .... þá .... Nei, þetta
var áreiðanlega bezta liðið, sem
við áttum gegn Dönum. Að vísu
var það augsýnilega illa samæft,
sennilega vegna of stutts æfinga-
tíma, en það breytir því ekki —
hann er runninn.
Hér hefur fulltrúi frá einu A-
Evrópuríkjanna orðið til þess að
undirstrika þá meginstefnu Sjálf
stæðisflokksins í viðskiptamálum
að sjálfsagt væri að verzla við
allar þær þjóðir, sem oss væri
hagstætt að eiga viðskipti við,
hvar á jarðkúlunni sem þær
lægju.
Sannleikurinn er sá, að ís-
lenzkar ríkisstjórnir, sem sátu um, sem Sjálfstæðisflokkurinn
frá 1946—1953, gerðu ítrekaðar berst fyrir með oddi og egg, og
tilraunir til þess að ná viðskipta-' atburðir síðustu daga hafa sýnt
samkomulagi við Sovétríkin, en hvern ávöxt sú barátta hefir bor-
það tókst ekki. Þær tilraunir ið. Því getur þjóðin treyst for-
runnu eingöngu út í sandinn af ustu flokksins í þeim efnum, svo
þeirri ástæðu, að Rússar voru sem dæmin sanna, og notið full
Hann sagði:
Við íslendingar búum við ann
að þjóðskipulag en þessar
ágætu viðskiptaþjóðir okkar,
en við höfum aldreí og mun-
um aldrei láta það standa I
vegi fyrir vinsamlegum sam-
skiptum á milli þjóðanna“.
★
Það er þessi stefna frjálslyndis
og víðsýni í verzlun og viðskipt-
ekki fúsir til samninganna.
★
Það var ekki fyrr en í júni
1953, að samkomulag náðist
um viðskipti milli íslands og
Sovétríkjanna. Það samkomu
lag var gert undir forustu
Bjarna Benediktssonar utan-
ríkisráðherra í beinu áfram-
haldi af stefnu Sjálfstæðis-
flokksins í afurðasölumálun-
um.
Síðan hafa viðskiptin við Sov-
étríkin haldið áfram í tíð nú-
vissunnar um, að svo verður bezt
á málum haldið.
Þannig sköpum við okkur
bezt vini og trausta viðskipta
menn, og þannig verður hag-
sæld þjóðarinnar bezt aukin
og öryggi hennar og lífsaf-
koma tryggð.
Minkurinn
STAÐFESTAR fregnir hafa bor-
izt af því, að hin illa plága,
minkurinn, sé nú komin, í Mý-
verandi ríkisstiórnar oa alltaf vatnssveit’ 1 úteyiar Breiðafjarð-
verandi nkisstjornar og alltaí á Arnarvatnsheiði. Er þá
fanð vaxandi. Þanmg fluttum he]dur farjð að rta f álin þeg.
við ut arið 1953 til Sovetrikjanna! ar svo er komið
12.6% af heildarútflutningi okk-| Enn hefir ekkert heyrzt frá
ar, en anð eftir 15-2%. Innflutn- yfirvöldum um gagngerðar ráð-
ingurinn frá Sovétríkjunum óx á stafanir til þess að eyða minkn-
sama tíma úr 2,3% i 11.7% af um á þessum griðastöðum ís-
heildarútf lutningnum.
Sagan og staðreyndir hafa því
ótvírætt sannað, hvei jar blekk-
ingar kommar höfðu í frammi
í þessum málum og hver heil-
indi þeirra voru. Það er ömur-
legt hlutskipti kommúnista að
iáta þróunina í verzlunarmálum
lenzks fugla- og dýralífs. Er það
óskiljanlegt sinnuleysi og reynd-
ar vítavert, að ekkert skuli enn
að gert. Það er krafa allrar þjóð-
arinnar að upp verði skorin her-
ör gegn minknum hið bráðasta
og honum gjöreytt rneð öllum
tiltækum ráðum úr landinu.
að Danirnir voru miklu betri en
okkar menn, knattmeðferð þeirra
öruggari, snerpan mun meiri og
baráttuþrekið óbilandi. Þeir
lögðu sig allir í líma við að
sigra landann, voru s'í og æ á
hreyfingu, svo að samleikur
þeirra var hraður og skemmtileg-
ur — og ég veit raunar ekki,
hvernig farið hefði, ef markmað-
ur íslenzka liðsins, Helgi Daníels-
son, hefði ekki staðið sig eins og
hetja.
-%=■
Hvers vegna aff vera
alltaf svona reiffur?
MARGA menn hefi ég hitt, sem
eru fokreiðir yfir úrslitun-
um og kenna því um, hvernig
fór, að þessi hafi ekki átt að vera
með, heldur hinn o. s. frv. Menn
geta endalaust rausað út af slíku
og auðvitað þykjast allir vita allt
betur en náunginn. Ég held aft-
ur á móti, að við eigum einfald-
lega að sætta okkur við þá stað-
reynd, að íslenzk knattspyrna er
enn sem komið er ekki eins góð
og hjá nágrönnum okkar í Vest-
ur-Evrópu. Og það er kannski
ekki að furða, þegar tillit er tek-
ið til aðstæðna og tíðarfars. Hér
á landi eru skilyrði öll lakari en
erlendis, en það lagast kannski
með tímanum.
Aftur á móti finnst mörgum,
að íslenzku knattspyrnumenn-
irnir ættu að geyma til lands-
leikanna dálítið af skapofsanum,
sem stundum ber mjög á á inn-
lendum mótum.
Kapp er bezt meff
forsjá.
ÞEIR mættu þá gjarna minnast
þess, hvernig gömlu mennirn-
ir brugðust við, þegar tók að
hallast á þá í knattleikum. Það er
ekki þar með sagt, að nauðsyn-
legt sé, að stökkva andstæðing-
unum á flótta, svo að þeir eigi
þann kost vænstan að kasta sér
fyrir björg, eins og Þorgerður
brák, þegar Skalla-Grímur gekk
berserksgang í knattleiknum
forðum. Og ekki var Egill, sonur
hans, heldur til fyrirmyndar,
þegar hann reiddist í knattleik
á Hvítárvöllum „ok hóf upp
knatttrét ok laust Grím“. Það
er síður en svo, að Velvakandi
mæli með slíkum knattleik, enda
varð Agli hált á því: — „gekk
hann ór leiknum, en sveinarnir
æpðu at honum“.
Spyr sá, sem ekki veit
EN hvað sem öðru líður geta
piltarnir okkar lært af þeim
feðgum: baráttuþrek þeirra var
ódrepandi og höfðu þeir fullan
hug á að koma knéskoti á and-
stæðinginn. íslenzka landsliðið á
sunnudag skorti baráttuþrek.
Áhugaleysi þess var með öllu ó-
þolandi. — Hér á hinn sjúklegi
félagarígur e.t.v. einhverja sök á?
Spyr sá, sem ekki veit.
Hversvegna léku þeir
ekki viff Þjóffverjana?
AÐ lokum vil ég skjóta þessu
til þeirra, sem eiga að taka
það til sín: — Hvers vegna valdi
ekki landsliðsnefnd lið til að leika
við þýzka liðið, sem kom hing-
að fyrir skömmu? — Þýzka liðið
var prýðilegt, a. m. k. fór það
héðan ósigrað. Var nokkur
ástæða að láta undir höfuð leggj-
ast að þreyta kapp við Þjóðverj-
ana. Það hefði áreiðanlega verið
ómetanlegt fyrir íslenzku knatt-
spyrnumennina. — Þessu viðvíkj
andi má geta þess, að Danir höfðu
vaðið fyrir neðan sig: þegar Aust
urríkismeistararnir í knatt-
spyrnu, Austría, komu til Dan-
merkur nú ekki alls fyrir löngu,
var danska landsliðið látið leika
við þá. Stóðu Danirnir sig illa
í þeim leik, — en reynslunni rík-
ari.
■ ervza
Merklff, eem
klæffir lanðiff.
stuðla með því að því að var-
anlegur friður héldist, sagði ráð-
herrann.
♦
AM E R í S K A stórblaðið New
York Times segir að svo
lengi sem Peron sé á lífi og hafi
aðsetur í Buenos Aires, svo lengi
verði hann valdamesti maðurinn
í Argentínu. Peron hefur nú til-
kynnt, að „umsátursástandi" sé
lokið í Argentínu og að allt sé nú
komið í sama horf í landinu og
var fyrir 16. júní, er byltingin
var gerð.
Tveim mönnum hefur Peron
orðið að fórna úr ráðuneyti sínu.
Ráðherrar þessir eru innanríkis-
ráðherrann og forseti verkalýðs-
sambandsins í Argentínu. Báðir
hafa verið auðsveipir fylgismenn
Perons, báðir hafa verið andvíg-
ir kaþólsku kirkjunni og báðir
hafa átt óvini meðal ráðamanna
í argentínska hernum. Nú hefur
Peron ekki þörf fyrir þessa menn
framar, og til þess að þóknast
her og kirkju hefur hann látið
þá sigla sinn sjó.
Alveg á sama hátt gerði Peron
tvo auðsveipustu fylgismenn sína
brottræka eftir byltinguna árið
1953. Með mannfórnum þessum
sættir hann aðra ráðamenn, sem
honum er mikilvægt í bili að
hafa sér vinveitta — og allt
hjakkar að öðru leyti í sama
farinu.
♦
PERON getur nú snúið sér á ný
að því að fullgera minnis-
merkin yfir látna konu sína, Evu
Peron. Minnismerkið sem verið
er að gera í Buenos Aires á að
vera 137 metrar á hæð og má
geta þess til samanburðar, að
frelsisstyttan við innsiglinguna
til New York er 46 metrum lægri.
Gert er ráð fyrir að minnismerk-
ið muni kosta fullgert um 600
millj. ísl. króna.
Efst á minnismerkinu verður
67 metra há stytta af verkamanni
„hinum skyrtulausa“, en í kjall-
ara þess verður líkkista Evu
Peron, gerð úr silfri, 400 kg. að
þyngd.
Demantar
framleiddir við
5000 stiga hita
NEW YORK — „General Elec-
i tric“ rannsóknarstofan í Shen-
ectady í Bandaríkjunum, til-
j kynnti fyrir nokkru, að tek-
izt hefði að framleiða þar ósvikna
demanta. Þetta hefir oft verið
reynt áður, með misjöfnum
árangri, en að þessu sinni var
hægt að sýna nokkra steina, sem
ósvikið sönnunargagn.
Til framleiðslunnar þurfti rann
sóknarstofan þrýsting, sem nam
1.500.000 (amerískum) pundum
á ferþumlung og hita, sem fór
yfir 5000 stig á Fahrenheit.
Strax er þessi tíðindi spurð-
ust hækkuðu hlutabréf General
Electric að mun og hlutabréf
demantafyrirtækjanna lækkuðu
að sama skapi. Blað kauphallar-
manna í New York sagði að
demantsmiðstöðvarnar í New
York, London og Kimberley (Suð
ur-Afríku) hefðu „riðað“.
En þau riðuðu ekki lengi.
Ástæðurnar til þess var ekki
langt að leita. Framleiðslukostn-
aður General Electrics er á
þessu stigi meiri heldur en kostn-
aðurinn við demant náttúrunnar,
jafnt hvort um er að ræða dem-
ant til skrauts eða til iðnaðar-
þarfa.
Stærsti demantinn, sem kom
út úr ofninum hjá General
Electric var 1/16 úr þumlung
og 1/10 úr karat — og er það
ekki ýkja stórt.
Á þessu ári uppjýsti
sænska fyrirtækið ASEA, að því
hefði tekizt að framleiða demanta
þegar á öndverðu ári 1953. Til-
Frh. á bls. 12. ,