Morgunblaðið - 08.07.1955, Side 1
16 sáður
Fyrsfa síldin til Siglufjarðár
'áöfe ■
I síldarbænum barst fréttin eins og Ijúfur andvari frá manni til
manns: fyrsta síldin er komin!
M.b. Fróði frá Ólafsvík varð fyrstur með silfurfiskinn til Siglu-
fjarðar, landaði 150 tunnum síldar að kvöldi s. 1. mánudags hja
síldverkunarstöð Óskars Halldórssonar h.f.
(Ljósm.: Hinrik Andrésson).
Lokaundirbúningur að
Genfar-ráðstefnunni
hafinn
PARÍS, 7. júlí.
LOKAUNDIRBÚNINGURINN að Genfarráðstefnunni er nú haf-
inn. Á morgun koma fulltrúar Vesturveldanna þriggja saman
til fundar í Faris til að ganga endanlega frá viðbúnaðinum fyrir
fund æðstu manna stórveldanna í Genf 18. júlí n. k.
Nutting
hurðorður
í gurð Tékku
• LONDON, 7. júlí’ — Tékk-
neski sendiherrann í London var
í dag kvaddur á fund Nutting,
aðstoðarutanríkisráðh. Breta. —
Ræddust þeir við í heila klukku-
stund. Sagt er, að Nutting hafi
vCrið mjög harðorður í þessum
viðræðum, er fjölluðu um mál
frú Sispera. Hún er brezkur rík-
isborgari, gift tékkneskum
manni, og tékknesk yfirvöld
hafa um langt skeið neitað frúnni
um heimfararleyfi ásamt þremur
börnum hennar.
• Nutting var ekki myrkur í
máli um, að þessi hegðun tékk-
nesku stjórnarinnar spillti mjög
fyrir vinsamlegum samskiptum
milli landanna tveggja.
• Aðstoðarutanríkisráðh. skýrði
frá því, í neðri deild þingsins í
gær, að tékknesk yfirvöld hefðu
lítið flytja frú Sispera brott af
heimili hennar, og brezka sendi-
ráðið ynni að því að fá upplýs-
ingar um verustað hennar. — í
Reutersfregn frá Prag segir, að
hún hafi komið aftur heim
til sín árdegis í dag. Sagt
er, að hún hafi farið að heim-
sækja börn sín, sem eru á tékk-
nesku heimili.
• Skýrði Nutting svo frá, að
tékknesk yfirvöld hefðu nú fall-
izt á að veita frúnni heimfarar-
leyfi — en börnin fengi hún ekki
að taka með sér.
• - Alls um 390 brezkar konur
cru nú búsettar í Tékkóslóvakíu,
Póllandi, Ungverjalandi, og Rú-
meníu. Níutíu og fimm þessara
kvenna æskja þess að snúa til
heimalands síns, og hefir brezka
stjórnin gert ítrekaðar tilraunir
til að fá því framgengt, fyrir
þeirra hönd.
Búizt er við að fulltrúi frá
utanríkisráðuneyti V-Þýzka
lands muni taka þátt í um-
ræðunum á Genfar-ráðstefn-
unni, þegar mál varðandi V
Þýzkaland verða á dagskrá.
Eitt aðalstarf fulltrúafunds
þess, er hefst í París á morgun,
verður að rannsaka nánar þær
niðurstöður, er fulltrúar V-
Þýzkalands og Vesturveldanna
þriggja, komust að í Bonn ný-
lega, er þeir ræddu möguleika
á sameiningu Þýzkalands.
Niðurstöður þeirra voru eins-
konar „endurskoðun1 á „Eden-
tillögunni“, er gerði ráð fyrir
frjálsum kosningum í Þýzkalandi
undir alþjóða eftirliti. Þessi til-
laga Edens var rædd á Berlínar-
fundinum á s. 1. ári.
Fulltrúarnir munu einnig ræða
afvopnunarmálin. Starf undir-
nefndar SÞ hefir nú legið niðri
um skeið, þar sem tillögur Rússa
í afvopnunarmálunum blönduð-
ust um of ýmsum málum stjórn-
málalegs eðlis, svo sem samein-
ingu Þýzkalands.
Brezka stjórnin hefir lýst yfir
þeirri skoðun sinni, að gera verði
Ijósara, hvaða mál undirnefnd-
in eigi að fjalla um, og hvaða
mál heyri undir utanríkisráð-
herra viðkomandi þjóða.
„BráilabirgSa" vopnahlé
á Formósusundum
WASHINGTON, 7. júlí: — Banda
ríski utanríkisráðherrann Dulles,
hefir látið svo ummælt, að
„bráðabirgða" vopnahlé sé nú
komið á í Formósusundum. Þó
að vognahléið eigi enn enga sam-
þykkt að baki sér, er ástandið
miklu betra á sundunum en á
Öndverðu þessu ári. Dulles gerði
þessa yfirlýsingu á þingnefndar-
fundi í s.l. viku, og var hún gerð
opinber í dag.
Robertson, aðstoðarutanríkis-
ráðherra um mál, er varða Aust-
urlönd fjær, sagði á þessum þing
nefndarfundi, að kommúnistar í
Norður-Vietnam hefðu rofið
Genfar-sáttmálann með því að
efla herstyrk sinn mjög. Hann
ásakaði einnig Norður-Kóreubúa
fyrir að rjúfa vopnahlésskilmál-
ana. Hefðu þeir aukið liðstyrk
sinn og flutt inn þrýstiloftsflug-
vélar.
Stefna Breta á Genf-
arráðslefnunni
LONDON, 7. júlí. — Anthony
Eden, forsætisráðherra Breta,
gerði í gær í ræðu stuttlega
grein fyrir þeim höfuð atriðum,
er Bretar myndu hafa á stefnu
skrá sinni á Genfarfundinum.
Sagði Eden, að Bretar myndu
ekki hopa hársbreidd frá þrem
atriðum: 1. Þeir myndu aldrei
fallast á, að Atlantshafsbanda-
lagið yrði lagt niður. 2. Þeir
myndu gera sitt bezta til að
vináttusambandið við Banda-
ríkin héldist óbreytt. 3. Þeir
myndu vinna að friðsamlegri
sameiningu Þýzkalands.
Viðræður Nehrus
Ferðafólki auðveldað að
vomast til
anna
Nýjar reglur um vegabréfsáritanir
ganga í gildi
WASHINGTON, 6. júlí.
FÓLK, sem ferðast til Bandaríkjanna í viðskiptaerindum eða á
skemmtiferðalögum, mun komast að raun um, að það er nú
miklu auðveldara að komast inn í landið, en áður hefur verið, þar
sem utanríkisráðuneyti Bandaríkjanna hefur gefið út nýjar reglur
í sambandi við vegabréfsáritanir fyrir fólk, sem þangað ferðast
og eigi sezt þar að.
og TítÓS
Þessar breytingar miða að því
að gera ferðalög fólks víðsvegar
að úr heiminum auðveldari en
áður var, eins og Eisenhower
Bandaríkjaforseti komst að orði
í orðsendingu til þingsins.
Sendiráðum Bandaríkjanna hef
ur verið falið að semja um þessi
mál við stjórnir viðkomandi
ríkja, og hafa þau fullt umboð
BELGRAD, 7. júlí. — Skömmu
eftir miðnætti í nótt bárust fyrstu
fregnirnir um, hvað þeim Tító
og Nehru hefði farið á milli í
Belgrad. Munu þeir hafa orðið
sammála um, að kínverka alþýðu
lýðveldið ætti að fá aðild að SÞ
— og allar aðrar þjóðir, er full-
nægðu þeim skilyrðum, er sett
væru fyrir aðild að SÞ Lýsa þeir
yfir þeirri von sinni, að Genfar-
ráðstefnan verði til þess að bæta
sambúð þjóða í milli. Kveðast þeir
álíta, að ástandið í heimsmálun-
um hafi batnað að miklum mun
undanfarna mánuði.
Brezki nýlendumála
ráðherrann til Kýpur
LONDON, 7. júlí: — Fregnir frá
London herma, að brezki ný-
lendumálaráðherrann Boyd, fari
' flugleiðis til Kýpur um næstu
helgi til að taka þátt í undirbún-
ingsviðræðum fyrir ráðstefnu þá,
. er Bretar, Grikkir og Tyrkir
hyggjast halda með sér um Kýp-
ur-málið. Ráðstefna þessi verður
haldin í London og er ekki gert
ráð fyrir, að hún hefjist fvrr en
að Genfar-ráðstefnunni lokinni.
Tillagan um fjölgun að-
ilja að Evrópuráðinu
verður rœdd í nefnd
Sendiherra Júgóslava í París ræðir við
framkvæmdastjóra Evrópuráðsins.
STRASSBOURG, 7. júlí.
AKVEÐIÐ hefir verið, að Evrópuráðið taki til nánari athugunar
og umræðu tillöguna um, að aðildaríkjunum að ráðinu verði
fjölgað. Hefir þessi tillaga þegar verið sett á dagskrá nefndar
þeirrar, er fjallar um almenn málefni ráðsins.
Hinn franski talsmaður nefnd-
arinnar átti í dag tal við blaða-
menn. Skýrði hann svo frá, að
tillaga brezka utanríkisráðherr-
ans, Harold MacMillans, yrði
rædd í nefnd, en Macmillan hafði
gert það að tillögu sinni, að Júgó
slavía fengi aðild að ráðinu eða
gæti a. m. k. sent áheyrnarfull-
trúa.
Kvað franski talsmaðurinn það
líklegt, að fulltrúar annarra
þjóða vildu gjarna ræða, hverjar
líkur væru á aðild Austurríkis,
Spánar, Svisslands og Portúgals
að ráðinu.
★ ★ ★
Benti hann á, að þrír mögu-
leikar kæmu til greina fyrir þær
þjóðir, er vildu standa í sam-
bandi við ráðið — ef þær ekki
fengju fulla aðild að því. Þeir
gætu tekið óbeinan þátt í starfi
ráðsins sem einskonar banda-
menn þess, fengið áheyrnarfull-
trúa eða verið viðstaddir umræð-
ur um sérstök málefni — er vörð-
uðu viðkomandi þjóð — í boði
ráðsins.
★ ★ ★
Kvaðst hann álíta, að eitt
fyrsta skilyrðið fyrir friði í heim-
inum væri, að leppríkin yrðu
frelsuð undan áþján kommúnista,
og Rússar kveddu heim allan
þann herafla, er nú væri stað-
settur í A-Evrópuríkjunum.
En sérstök nefnd Evrópuráðs-
ins hafði í álitsgerð sinni talið
þetta eiga að vera eitt af fjórum
höfuðatriðum, er vestrænar þjóð-
ir hefðu á stefnuskrá sinni í Genf.
Hin atriðin voru: Alþjóða afvopn
un, sameining Þýzkalands og
frjálsar kosningar þar í landi, og
stofnsetning Bandaríkja Evrópu
og skyldu löndin austan járn-
tjalds vera aðilar að þeim — sem
og aðilar að Evrópuráðinu.
Sendiherra Júgóslavíu í Frakk
landi, sem er fyrrverandi utan-
ríkisráðherra Júgóslava, kom í
dag til Strassbourg frá París.
Hann ræddi í dag við fram-
kvæmdastjóra Evrópuráðsins.
til þess að gera samninga á breið-
um grundvelli sem auðvelda
munu gagnkvæm ferðalög milli
Bandaríkj anna og þeirra landa,
sem samið er við.
• 60 MILLJ. ÚTLENDINGA
HEIMSÓTTU BANDA-
RÍKIN S. L. ÁR
í skýrslu ráðuneytisins segir
m. a.: Á fjárhagsárinu 1954 árit-
uðu bandarísk sendiráð 400.000
vegabréf fyrir fólk, sem ekki var
innflytjendur. Margar þessar á-
ritanir giltu í fleiri en eitt skipti.
Samtals áttu erlendir ríkisborg-
arar meir en 60 milljón heim-
sóknir til Bandaríkjanna á s. 1.
ári. Um það bil 250.000 manns
flytjast til Bandaríkjanna árlega
til fastrar búsetu.
Þessar nýju reglur eru fólgn
ar í því, svo framarlega sem
viðkomandi persóna ekki er
innflytjandi, að vegabréfs-
áritunin er aðeins stimpill I
vegabréfi viðkomandi, sem
gefur til kynna, hver ferða-
maðurinn er og staðfestif
ennfremur, að hann sé ekki
innflytjandi.
•—•
Þessi áritun gildir í langan
tíma í einu, nema því aðeins að
ástæðurnar fyrir ferðalaginu
breytist og handhafi ætli sér
t. d. að gerast innflytjandi. Er
þetta gert til þess að reyna að
gera vegabréfsáritanir eins ein-
faldar og unnt er — eftir að
áritunin er fengin þarf viðkom-
andi aðili ekki frekar að leita
til bandarískra sendiráða, á með-
an áritunin er í gildi.
NÝJA FYRIRKOMULAGIÐ
VAR TIL 27 LANDA
Þessar nýju reglur öðlast
þegar gildi í 27 löndum, sem
ekki krefjast vegabréfsáritana
fyrir bandaríska þegna, og eru
það eftirtalin lönd:
Argentína, Austurríki, Bolivía,
Kanada, Chile, Kúba, Danmörk,
Frakkland, Bretland, Þýzkaland,
N-írland, Grikkland, írland,
Italía, Lichtenstein, Lux-
emburg, Monacco, Holland, Nor-
egur, Portúgal, Spánn, Surinam,
Svíþjóð, Sviss, Tangier, Thailand,
Uruguay og Belgía.
Belgía krefst ekki vegabréfs-
áritana, ef fólk dvelur tvo mán-
uði í landinu eða skemur.
Rússar greiða
tjónið að há
BANDARÍSKA stjórnin hefir
fallizt á það tilboð Ráðstjórnar-
innar, að Rússar greiði helming
þess tjóns, er varð, þegar Rúss-
ar skutu niður bandaríska flota-
flugvél yfir Beringsundi 23. júní
s.l. Stjórn Bandaríþjanna hélt því
fram, að flugvélin hefði ekki
flogið yfir rússneska landhelgi,
en Ráðstjórnin kvað flugvélina
hafa flogið yfir rússneskt yfir-
ráðasvæði. — Reuter-NTB.