Morgunblaðið - 22.10.1955, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 22. okt. 1955
HELGI MAGNÚSSON & CO.
Hafnarstræti 19 — Sími 3184
iðstöðvartæki
Katlar
Ofnar
Oliukyndingartæki
sjálfvirk á kr. 4.400.00
Pípur
Fittings
Kranar
H austmarkaður
Seljum daglega á haustmarkabi vorum:
Folaldakjöt af nýslátruðu:
Heilir og hálfir kroppar kr. 11.00 pr. kg.
Frampartar — 10.00 pr. kg.
Læri — 14.00 pr. itg.
Tryppakjöt af nýslátruðu:
Heilir og hálfir kroppar kr. 10.00 pr. kg.
Frampartar — 9.00 pr. kg.
Læri — 13.00 pr. kg.
Hrossakjöt af nýslátruðu:
Heilir og hálfir kroppar kr. 9.00 pr. kg.
Frainpartar — 8.00 pr. kg.
Læri — 12.00 pr. kg.
Sögum og söltum fyrir þá, sem þess óska.
Þaulvanir menn annast söltunina. Seljum kjöttunnur.
Sendum heim.
Tökum á móti pöntunum í símum 7080 og 2678.
KJÖTIVIARKAÐIIR SÍS
við Laugarnesveg.
*(
s
NÝ SENDING
franskt vóal, drapplitað
Gardínubúðin
Laugavegi 18
■
h Skriisteiur voror
verða lokaðar í dag.
a
Sjóvátryggingafélag íslands h.f.
Pósthússtræti 2 — Borgartúni 7
*
tiw>
Dívcn
til sölu. — Ennfremur
Yetrarkápa
(Lágt verð). Mánagötu 14,
(uppi). —
— Togaraútgerðin
Fi-amh. af bls. 7
maður eða iðnaðarmaður, sem
seldi vöru sína fyrir 100.00 kr.
árið 1952 selur hana nú fyrir
130.00 kr. Á sama hátt þyrfti
togari, sem seldi afla sinn í
Þýzkalandi 1952 fyrir 100.000
mörk, með sæmilegum árangri
að selja nú fyrir 130.000 mörk
til þess að standast hinn aukna
kostnað hér innanlands.
REKSTUR TOGARA
Til þess að reyna að gefa ein-
hverja mynd af því, hvernig
rekstursaðstaða togaraútgerðar-
innar er nú, skal hér að lokum
gerð tilraun til þess að áætla
afkomuna á þessu ári, svo nærri
lagi, sem hægt er. Og til þess
að gera dæmið einfaldara, er
árskostnaðinum miðað yið 306
úthaldsdaga, deilt niður svo að
fram komi meðaltalskostnaður á
sólarhring'.
Þar sem ekki liggja fyrir ná-
kvæmar tölur um meðaltals afla-
magn á þessu ári, er byggt á
sama aflamagni og verðmæti eins
og í áætlunum togaranefndár-
innar en kostnaðarliðirnir hækk-
aðir til samræmis við þær hækk-
anir sem hafa orðið á kaupgjaldi
og öðrum nauðsynjum.
Meðaltalskostnaður yfir rekst-
ur togara á sólarhring skv.
framangreindu:
Kr. á sólarhring
Mannalaun ............. 7.413.00
Olíur ................. 2.994.00
Veiðarfæri ............ 2.376.00
Viðhaldskostnaður ..... 2.000,00
Fæðiskostnaður ........ 1.050,00
Tryggingar .............. 827.00
Salt og ís ............ 1.196.00
Uppskipunarkostnaður 1.273.00
Ýmis vinna, akstur, vakt-
ir, hafnargj., vatn o.fl. 653,00
Vextir af lánum ......... 915.00
Skriístofukostn. o.fl. .. . 490.00
Ýmislegur kostn.......... 193.00
Fyrningarafskrift ..... 1.055.00
Heildarkostn á sólarhr. 22.435.00
Þar sem hér er miðað við sama
meðaltals aflamagn og aflaverð-
mæti eins og togaranefndin gerði
fyrir 1954, sem ekki mun vera
fjarri lagi að verði svipað, verð-
ur reksturskostnaðurinn samtals
kr. 6.865.416.00.
Rekstrarhagnaður:
Seldur afli skv. sömu Kr.
áætlun ............ 4.682.611.00
Ríkisstyrkur
2.000.00 x 306 = 612.000.00
Samtals kr. 5.294.611.00
Reksturstap 1.570.805.00
Það segir sig sjálft, að það er
gjörsamlega óforsvaranlegt, að
láta þennan mikilvæga atvinnu-
veg búa við slíkan taprekstur
lengur
Ástand það sem ríkti hér í út-
gerðarmálunum 1938 og 1939, er
nú enn á uppsiglingu, ef ekkert
er aðhafzt, en þá var svo komið
fyrir togaraútgerðinni, að skipin
voru að grotna niður af vanefn-
um til þess að halda þeim við.
Engin endurnýjun skipanna var
hugsanleg, og enginn hafði vilja
til þess að leggja fjármagn í tog-
araútgerð, en skipunum var iagt
í höfn hverju af öðru, og hreint
neyðarástand að skapast í efna-
hagsmálum þjóðarinnar.
Sagan er nú að því komin að
endurtaka sig. Fámenn bæjarfé-
lög víðs vegar um land, sem
verða að byggja atvinnuafkomu
sína að miklu Ieyti á þessum
stórvirku atvinnutækjum, eru að
sligast undir sívaxandi skuldum
ár eftir ár, en geta þó ekki án
atvinnutækjanna verið.
Alþingi það sem nú er saman
komið, verður að láta það vera
eitt af sínum fyrstu verkefnum,
að skapa togaraútgerð á íslandi
eðliiegan og öruggan rekstrar-
grundvöll.
LGGERT CLASSEN og
Gí STAV A SVEINSSON
hæstarcttarlögmenn.
Þérshamri við Templarasund.
Sími 1171.
— ASþýðuskólinn
Framh. af bls. 9
fullyrði eigi að síður að kennsl-
an á Hvítárbakka var betri held-
ur en í mörgum öðrum skólum
á þeim tíma, en andinn, sem í
skólanum ríkti og sú stefna, sem
þar var ráðandi leiddi til þess, að
nemendurnir urðu raunhæfir í
hugsun, að þeir, þótt ungir væru,
gerðu sér grein fyrir takmörk-
unum sínum. Á Hvítárbakkaskóla
var kennt hvað bæri að leggja
mesta áherzlu á, hverjar skyldur
borgararnir og þjóðfélagsþegn-
arnir hafa við þjóðfélagið, að
þjóðfélagið er ein heild, sem
vegnar vel eða illa eftir því
hvernig fólkið, sem þjóðfélagið
myndar, reynist í starfinu, áður
en nemendurnir frá Hvítárbakka,
sem flestir voru innan við tví-
tugt eða um tvítugsaldur, fóru
þaðan alfarnir, þá fullyrði ég að
fyrir þeim hafi verið brýnt, hvað
þeim væri skylt að leggja áherzlu
á þegar út í lífsbaráttuna kæmi.
Það var að leggja ekki árar í bát,
þótt mótblástur væri heldur
vinna af karlmennsku og dugn-
aði að framgangi góðra mála,
sýna heiðarleik og tillitssemi í
öllum viðskiptum og samskiptum
við meðborgarana. Haga fram-
| komunni ávallt þannig að sam-
vizkan gæti verið góð. Eins og
áður er sagt störfuðU góðir kenn-
j arar á Hvítárbakkaskóla ásamt
| Lúðvík Guðmundssyni. Kona
hans, Sigríður Hallgrímsdóttir,
kenndi söng og studdi skólastjór-
ann í hans vandasama starfi. Þá
vil ég einnig minnast hjónanna
á Hvítárbakka, Guðmundar Jóns-
sonar og Ragnheiðar Magnúsd.,
sem enn búa þar rausnarbúi. Við
| nemendur umgengumst þau hjón
' eins og kennarana, og munum
ávallt minnast þeirra.
Ég mun ávallt minnast dvalar
minnar á Hvítárbakka með þakk-
látum huga. Þaðan á ég góðar
minningar. Það var skemmtilegur
tími að dveljast þar í hópi ágætra
kennara og skólafélaga, sem
margir hverjir eru enn í dag góð-
vinir mínir og kunningjar. Ég
vona, að Héraðsskóli Borgfirð-
inga megi ávallt halda uppi
merki frjálsrar hugsunar og
þjóðlegri stefnu til viðhalds því
bezta, sem þjóðin á.
— Frá Álþingi
Framh. af bls. 8
staðan snýst gegn, er að af-
nema einokunina.
FÁNÝTAR RÖKSEMDIR
RÍKISREKSTRAR
Ég hef engin rök heyrt, sagði
Gunnar Thoroddsen, sem sýni
nauðsyn á að viðhalda einokun-
inni. Nágrannaþjóðir okkar telja
alveg nauðsynlegt til að ná góð-
um árangri í þessum málum, að
hafa þau sem frjálsust.
Eina röksemdin, ef rök skyldi
kalla, er að ekki sé heppilegt að
skipta starfseminni niður á marg
ar ferðaskrifstofur. En þetta eru
sömu ástæðurnar og talsmenn
ríkisreksturs og ríkiseinokunar
koma alltaf með. Við vitum nú
hve haidgóð þau rök voru í sam-
bandi við ríkisrekstur á áætlun-
arbílum.
ER HÚN SAMKEPPNISFÆR?
Ef Ferðaskrifstofan vill ekki
missa einokunina, af hræðslu við
samkeppni, þá sýnir það aðeins
að hún er ekki samkeppnisfær og
sé það rétt, þá gefur auga leið,
að það er nauðsynlegt að afnema
einokunina.
I.ANDKYNNING
Björn Ólafsson tók einnig til
máls og svaraði því geipi Emils
að Ferðaskrifstofan hefði kynnt
landið mes.t allra aðilja. Þetta er
ekki af neinu öðru en því að hún
ein hefur haft aðild að kynning-
arstarfseminni. Með frumvarpinu
er einmitt stefnt að því að aðrir
sterkir aðilar geti einnig haft að-
ild og samstarf um landkynning-
una og er ekki að efa, að þeir
munu þá annast það verk eins
vel. —