Morgunblaðið - 05.01.1957, Qupperneq 9
Laugardagur 5. ja*i. 1957.
MORCUNBLAÐ1Ð
9
Þurfa púlver eða pillur sem
kenna þeim að fara að hugsa
Blekkingar kommúnssmans birtast
pólskri
SÍÐAN GOMULKA tók við
stjórnartaumum hafa margar og
miklar breytingar orðið í Pól-
landi. Engin er þó eins áberandi
eins og hið aukna frjálsræði
pólskra dagblaða, til að segja
þjóðinni sannleikann.
EKKI SKYLDIR
AÐ BLEKKJA
Enn eiga Pólverjar að vísu
langt í land með að eignast
frjálsa „pressu“ eins og tíðkast
á Vesturlöndum. Dagblöðin eru
gefin út af ríkisstjórninni, pólska
kommúnistaflokknum, ýmsum
flokksfélögum og öðrum samtök-
um. En svo virðist sem blaða-
mennirnir, sem v.'ð þau starfa,
séu ekki lengur skuldbundnir til
að skrifa þjóðinni þær blekking-
ar í þágu valdhafanna, sem er
helzta hlutverk þeirra í öðrum
kommúnistaríkjum.
Þessi breyting sem á hefur
orðið er ekkert leyndarmál. Um
hana er einnig rætt opinskátt í
pólskum blöðum. Nýlega sagði
Varsjárblaðið „Nowa Kultura"
um breytingarnar: . Við höfum
þegar náð svo langt, að við þurf-
um ekki lengur að skjóta og
skrækja. Við þurfum aðeins að
reyna að hugsa“.
Er því engin furða þótt Pravda
I Moskvu mislíki og lýsi pólsk-
um blöðum svo að þau séu
nú full af „óhreinum óhróðurs-
mönnum“, „óþroskuðum skriffinn
um“ og „andbyltingarmönnum".
HIJGTAK FALLIÐ
ÚR SÖGUNNI
I pólska blaðinu „Nowa Kul-
tura“, sem áðan var nefnt, birt-
ist nýlega athyglisverð grein,
þar sem reynt var eftir hlutlæg-
um leiðum að gera nokkurn sam-
anburð á lífskjörum .nanna í
rikjum kommúnismans og vest-
rænum lýðræðislöndum. í grein-
inni sagði m.a.:
„Við skulum ekki ímynda
okkur að marxisminn sé uein al-
gild lögbók. Tökum til dæmis
hugtak hans um „öreiga allra
landa“. Þetta hugtak hefur í
rauninni enga þýðingu lengur,
það er fallið úr sögunni.
Hvernig ætli færi. ef við
ætluðum t.d. að kenna „öreig-
um“ Ástralíu þetta liugtak.
Það er mjög vafasamt að „ör-
eigar“ Ástralíu hafi nokkra
löngun tii að sameinast öreig-
um Póllands og deila kjörum
við þá. Því að í Ástralíu eru
lágmarkslaun svo há. að jafn-
vel hinir lægstlaunuðu hafa
misst nokkuð af áhuga sínum
fyrir auknum launum. Á sama
tíma berjast menn fyrir frum-
stæðustu lífsskilyrðum sínum
í Póllandi eins og í uppreisn-
in»i fyrir brauði í Poznan“.
vaxtarkraftur kapitalismans
er meiri en sósíalismans?
— Hvernig stendur á þvi að
kapitalísku löndin standa okk-
ur miklu framar í tækni og
framleiðsluaukningu?
FRJÁLSRÆÐI
OG VELLÍÐAN
Hvað verður úr öllum blekk-
ingum stalinismans á undanförn-
um árum, þegar pólskir lesendur
kynnast t.d. grein er Czerwinsky
skrifar í „Przeglad Kulturalny":
„. . . Það er ekki satt, að
engar þjóðfélagslegar umbæt-
ur hafi orðið á Vesturlöndum“.
Og hann bendir á það, að „sam
keppni sósíalismans við kapi-
talismann er ekki aðeins kapp-
leikur á sviði efnuhagsins,
heldur hlýtur sú keppni einnig
að fara fram á sviði menning-
ar, á sviði félagslegra endur-
bóta, á sviði frjálsræðis og
vellíðanar hvers einstaklings
og á sviði siðgæðisreglna í við-
alþýðu
skiptúm einstaklinganna. Ríki
sósíalismans standa vestræn-
iim ríkjum að baki á sviði cfna
hags og tækni. En hversu
geigvænlega langt erum við
ekki á eftir vestrænum ríkj-
um á hinum sviðunum".
BLEKKINGARNAR UM
VESTUR-ÞÝZKALAND
Eðlilegt er að pólskir ferða-
menn í Vestur-Evrópu undrist
einkum hina hröðu endurreisn
og framfarir í Vestur-Þýzkalandi.
Kemur þetta mjög flatt upp á þá,
því að Moskvuvaldið hefur á und
anförnum árum lagt sérstaka
áherzlu á það að telja fólki austan
járntjaldsins trú um að hin sár-
asta eymd og kúgun ríkti í Vest-
ur-Þýzkalandi. Um þetta var
komizt svo að orði í „Nowa Kul-
tura“:
„Frásagnir Stalins-tímabils-
ins um eymd og niðurlægingu
verkalýðsins í Vestur-Þýzka-
landi voru hámark ósvífninn-
ar i fréttaflutningnum. Öreig-
ar allra landa verða tvímæla-
laust ekki sameinaðir á svo
óraunhæfum grundvelli. Það
er óþarfi fyrir okkur að hafa
meðaumkvun með verka-
mönnum í Vestur-Þýzkalandi
yfir ógæfu þeirra. Þcim líður
ágætlega. Við skulum heldur
gleðjast yfir því að Þjóðverjai
hafa nógan mat að borða og
geta gengtð á fal'egum
skóm. . .“
PILLUR TIL AÐ HUGSA
Frá öllum þessum frásögnum
er ekki nema eitt fótmál yfir í
hugleiðingar pólska rithöfundar-
ms Florczak, sem áður var út-
skúfað af Stalin, en hefur nú aft-
ur komið fram á sjónarsviðið. —
Hann sagði í grein sem hann
skrifaði, „að skynsamlegasta
fjölda’nreyfing meðal kommún-
ista væri að taka inn meðal,
hvort sem væri í púlveri eða pill-
um, sém gætu gefið mönnum aft-
ur þann eiginleika að fara að
hugsa“.
Og hann bætti við: „Kommún-
isminn þykist nú halda bezt velli
með óhagganlegum kreddum og
þannig ekki orðinn betri en ka-
þólska kirkjan á miðöldum. Þeg-
ar svo er komið að kommúnism-
inn ætlar að setja upp og binda
sig við eitthvert lögmál, sem
aldrei má hagga, og allir verða
að trúa á, þá er hætt við að flestir
vilji heldur trúa á lögmál kirkj-
unnar“.
STAKSTEIMAR
„Millifærsla“ en ekki
álögur!
í áramótaræðu forsætisráð-
herra hélt hann því fram, að hini
nýja skattalöggjöf ríkisstjórnar-
innar fæli fyrst og fremst í sér
tilfærslu á fjármunum en ekki
álögur á almenning.
Mörgum mun hafa orðið á að
brosa undir þessum ummælum
hins mikla veiðimanns og vinstri
hertoga. Nú á íslenzkur almenn-
ingur að telja sér trú um það, að
þegar teknar eru nær 300 millj.
kr. af honum í nýjum sköttum
og tollum, þá sé alls ekki verið að
skattleggja hann eða leggja á
hann nýjar byrðar. Það sé bara
verið' að „færa til fjármuni“'
Þessa flugu eiga blessaðar
„vinnustéttimar" og „almúginn“,
sem vinstri stjórnin hafði lofað
„varanlegum og nýjum úrræð-
um“ að gleypa!
Milli hverra er verið að
færa fjármuni?
Eiga nú ekki „vinnustéttirnar“
gott að hafa svona góðviljaða og
ráðsnjalla ríkisstjórn í landinu?
Hefur hún ekki fullnægt þeirri
kröfu seinasta Alþýðusambands-
þings, að engar nýjar byrðar
skuli lagðar á almenning? Eða
hefur hún svikist um það? Milli
hverra er eiginlega verið að færa
fjármuni með hinium miklu
skattaálögum ríkisstjórnarinnar?
Þeirri spurningu kemst stjóm-
in ekki hjá að svara. Það er ver-
ið að færa fjármuni frá laun-
þegum, almenningi í landinu til
útflutningsframleiðslunnar.
Og hvernig stendur á þessari
„millifærslu“?
Ástæða hennar er engin önnur
en sú, að á undanförnum árium
hafa kommúnistar og meðreiðar-
menn þeirra gert of háar kröfur
á hendur framleiðslunni. Þeir
hafa sagt launþegum að sjálfsagt
væri að krefjast alltaf liærra
kaups alveg án tillits til þess,
hver greiðslugeta atvinnuveg-
anna væri.
Kauphækkun stóra verk-
fallsins tekin aftur.
Nú eru kommúnistar og krat-
ar komnir í ríkisstjórn. Og nú
koma þeir til fólksins í verka-
lýðsfélögunum og segja:
Við erum komnir til ykkar í
Hér á myndinni sést Janos Kadar, forsætisráðherra ungversku kvislingsstjómarinnar, ræða við austur-
þýzka blaðamenn og fréttamenn útvarpsstöðvar kommúnista í Austur-Þýzkalandi.
BARÁTTA UNGVERJA MARKAR
ÞATTASKIL í HEIMSSÖGUNNI
SPURNINGUM RIGNIR
Pólska blaðið „Zycie Wars-
zawy“ ræddi nýlega um þá al-
rör.gu mynd, sem mönnum í
Austur-Evrópu hafi verið gefin
á Stalinstímunum af lífskjörum
manna í „kapitalísku" löndun-
wn. Og í sama anda var ferða-
saga Stanislaws Brodzkis i stúd-
entablaðinu „Po Prostu". Hann
skrifaði þar m.a.:
„... Það fyrsta sem Pólverji
veitir athygli, er hann ferðast
vestur á bóginn, er hin greini-
lega auðlegð allrar hinnar
„kapitalísku" Evrópu“.
Og hvarvetna í greininni
rignir yfir pólska lesendur
spurningum eins og þessum:
— Hvernig má þetta vera
mögulegt, þótt það fari alger-
lega í bága við sífellda spá-
dóma marxismans un* kreppu,
sem muni lama efnahagskerfi
auðvaldsríkjuina?
— Hvernig stendur á þv: afT
lífskjör manna þar eru betri
en hjá okkur?
— Hvernig stendur á því að
Ræða Birgers Nermans prófessors í Stokkhólmi
Stór dráttarbraut fyrirhuguð á Akureyri
ÞEGAR rússneski herinn réðist inn í Ungverjaland, efndu flótta-
mannasamtökin í Svíþjóð til mótmælafundar í Stokkhólmi.
Var fundurinn haldinn í Stockholms Konserthus, og þar töluðu
margir mikils motnir sænskir leiðtogar, m. a. Bertil Ohlin prófessor,
leiðtogi Frjálslynda flokksins og Jarl Hjalmarsson ríkisþingmaður,
leiðtogi íhaldsflokksins. Vakti fundurinn athygli um ö-ll Norður-
lönd. Meðal ræðumanna var Birger Nerman prófessor, og þar
sem ræða hans á erindi til frjálsra manna um allan heim, er hún
birt hér:
„Nú er sá tími upp runninn
sem allir framsýnir menn haf a j
beðið eftir, þegar baráttan gegn
sovét-kúguninni er hafin. Það
var ungverska þjóðin, sem reið
á vaðið, og með einlægri aðdáun
og brennandi eftirvæntingu höf-
um við fylgzt með baráttu hehn-
ar frá degi til dags. Heimurinn
hefur orðið vitni að því, hvernig
vopnlaus þjóð þorir að rísa upp
gegn hataðri ógnarstjórn, sem er
grá fyrir járnum. Og enda þótt
Rússum kunni að takast að berja
niður frelsishreyfinguna með
vopnavaldi og sviknum loforðum,
þá skyggir það í engu á hina stór-
fenglegu frelsisbaráttu ung-
versku þjóðarinnar.
VEILURNAR BLASA VH)
Þessi frelsisbarátta er veiga-
mesti atburðurinn, sem gerzt hef-
ur síðan heimsstyrjöldinni lauk.
Hún hefur sannað það öllum, sem
ekki vissu það fyrir, að frelsis-
þráin rikir í brjóstum þeirra
þjóða, sem Rússar hafa kúgað, og
að kúgunaraðferðir kommúnista
hafa algerlega mistekizt. Við hin-
um frjálsa heimi blasa nú veil-
urnar í skipulagi kommúnismans,
sem er sýnilega að riða til
falls. Frelsisbarátta Ungverja
táknar ein af merkilegustu þátta-
skilum heimssögunnar: undan-
hald kommúnismans og framsókn
frelsisins. Þessarar frelsisbaráttu
verður í framtiðinni minnzt sem
einhverrar glæsilegustu frelsis-
baráttu mannkynssögunnar. Og
ég er þess fullviss, að eftir þús-
und ár og langt um lengur mun
æskulýður allra landa tala af
brennandi hrifningu um hctju-
dáðir Ungverja árið 1956. í dag
kemst engin virðing i hálfkvisti
við heiðursnafnið „ungversk
frelsishetja“.
ÆSKAN RÍS HVARVETNA UPP
Við höfum einnig fylgzt með
því af aðdáun, hvernig Pól-
verjar berjast fyrir frelsi sínu
stig af stigi. Og við erum sann-
færð um, að frelsisbaráttan
mun hvarvetna breiðast út.
Framh. á bls. 10
rukkunarleiðangur. Þið verðið
að gera svo vel að skila aftur
allri kauphækkuninni, sem þið
fenguð í stóra verkfallinu fyrir
tæpum tveimur árum. „íhaldið“
hafði rétt fyrir sér þá. Það var
tóm vitleysa að hækka kaupið
um 22% á árinu 1955. Fyrir þá
vitleysiu verðum við nú að bæta
af því að það er komin vinstri
stjórn í landinu. En þið megið
ómögulega kalla þetta kjara-
skerðingu. Við skulum heldur
láta það heita „nrillifærslu“, til-
færslu á fjármunum, eins og hinn
mikli veiðimaður kallaði það í
áramótaræðunni sinni. Svo skul-
um við halda áfram að æpa um
það í kór, að Sjálfstæðisflokkur-
inn hafi siglt öllu í strand. Hver
vill koma í kórinn?
Á þessum buxum koma vinstri
leiðtogarnir til verkalýðsins nm
þessar mundir. Hvaða svör fá
þeir?