Morgunblaðið - 12.03.1957, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 12.03.1957, Blaðsíða 10
10 MORGUNBLAÐIÐ í>riðjudagur 12. marz 1957 WQpHttfcfðMfr Útg.: H.f. Arvakur, Eeykjavík Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson. Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.) Bjami Benediktsson. Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur. Einar Ásmundsson. Lesbók: Ámi Óla, sími 3045. Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600. Áskriftargjald kr. 30.00 á mánuði innanlands. í lausasölu kr. 1.50 eintakið. Bíkissljéniin hefir lorystn um stórfelldnr hækkunir verðlngs og þjónustu Á 'S A M A tíma sem ráðherrar vinstri stjórnarinnar lýsa því há- tíðlega yfir að þeir ætli sér að halda verðlagi í landinu í skefj- um með lækkaðri verzlunar- álagningu, hefur ríkisvaldið sjálft forystu um víðtækar hækkanir á verðlagi og þjónustu. Póstgjöld og símþjónusta stórhækka, olía hækkar, tóbak og áfengi hækkar. Búsáhöld, heimilistæki, vefnaðar- vörur og fjölmargar aðrar vörur hækka í verði. Svo kemur vinstri stjórnin fram fyrir almenning og tilkynn- ir honum að hún sé að gæta „hagsmuna fólksins" með því að taka upp haftastefnu og þröngva svo kosti almennrar verzlunar í landinu, að jafnvel Tíminn kemst ekki hjá að lýsa því yfir sl. sunnudag, að „kaupfélagsstjórar víða um land séu mjög óánægðir með verðlagsákvæði innflutnings skrifstofunnar, einkum sekkja- vöru“. Ljótt fordæmi Fordæmi ríkisvaldsins undir forystu vinstri stjórnarinnar, er engan veginn fagurt í þessum efnum. Á sama tíma, sem leið- togar stjórnarflokkanna fjölyrða um það að öllu verðlagi skuli haldið niðri, láta þeir ríkisvaldið stöðugt hækka verðlag og greiðsl- ur fyrir margvíslega þjónustu, sem opinberar stofnanir veita al- menningi. Þá hljóta og hinar gífurlegu skatta- og tollaálögur, sem ríkis- stjórnin gaf þjóðinni í jólagjöf, að stuðla að stórhækkuðu verðlagi. Skattarnir og tollarnir eru lagðir á mikinn fjölda af nauðsynjavörum fólksins. Auð- vitað hljóta þeir að koma fram í hækkuðu verðlagi. Fólkið verð- ur þess vegna að lokum að taka allar þessar byrðar á sínar herð- ar. Það verður að taka peningana upp úr sinni eigin buddu til þess að greiða hina nýju skatta og tolla, sem vinstri stjórnin hefur lagt á. Það er því hið herfilegasta öfugmæli að núverandi stjórn sé að berjast fyrir hóflegu verðlagi og hagstaeðri verzlun í landinu. Hún er þvert á móti að berjast af öllu afli fyrir stórhækkuðu verðlagi og óhag stæðri verzlun. Haftastefnan leiðir aldrei til kjarabóta Það er gömul staðreynd að haftastefna í viðskiptamálum getur aldrei leitt til kjarabóta fyrir almenning. Þess minnast ís- lendingar áreiðanlega frá árunum fyrir síðustu styrjöld, þegar hin fyrsta vinstri stjórn fór hér með völd og beitti margvíslegum höft- um og þvingunum á sviði verzl- unarmála. Þá ríkti hér atvinnu- leysi og bágindi. Verkalýður kaupstaða og sjávarþorpa svalt. En alltaf þóttist Eysteinn Jónsson og kratabroddarnir vera að „bæta kjör alþýðunnar“!! Samt sem áður varð fólkið aíltaf fó- tækara og fátækara' íslendingar muna einnig tíma- bilið frá 1947—50. Einnig þá var tekin upp haftastefna. En verzl- unin hefur sjaldan verið eins ó- hagstæð og á þeim árum. Svartur markaður, bakdyraverzlun og alls konar brask blómgaðist. Að kröfu Alþýðuflokksins giltu þá hér ströng verðlagsákvæði. Meðal annars á grundvelli þeirra var vísitölunni haldið niðri. En fólkinu var ekkert gagn að lágu verði á pappírnum á vörum, sem alls ekki fengust í búðunum. Verðlagsákvæðin voru þess vegna í mörgum til- fellum blekking ein. Nægt vöruframboð bezta tryggingin Á þessum árum gerði mikill fjöldi sér það ljóst, að hagstæða verzlun er ekki hægt að skapa með verðlagsákvæðum einum. — Hitt skiptir miklu meira máli, að nóg vöruframboð sé og heilbrigð samkeppni um viðskipti fólksíns milli þeirra aðilja, sem verzlun- ina annast, einkaverzlunar og fé- lagsverzlunar. Þessar meginreglur eru í fullu gildi enn þann dag í dag. Vinstri stjórnin getur þröngvað kosti verzlunarstéttarinnar með verð- lagsákvæðum, sem ekki eiga sér raunverulega stoð í veruleik- anum. En hún getur ekki skapað almenningi með því hagkvæmari verzlunarkjör. Gengislækkun og verk- fallsöngþveiti Staðreyndirnar um áhrif vinstri stjórnarstefnunnar á íslenzk efnahagsmál eru þá í stuttu máli þessar: Stjórnarflokkarnir lofuðu að fella ekki gengið. Efndirnar hafa orðið þær, að þeir hafa lagt á gjaldeyrisskatt, tolla og margvís- lega skatta, sem fela í sér stór- fellda gengislækkun. Stjórnar- flokkarnir lofuðu að lækka hvorki kaupgjald né binda. Efnd- irnar hafa orðið þær, að þeir lækk uð*i kaupið með festingu vísi- tölunnar. Stjórnarflokkarnir lofuðu vinnufriði og lýstu því hátíðlega yfir að stjórnarþátttaka komm- únista skapaði óbrigðult öryggi gegn verkföllum. Niðurstaðan hefur hins vegar orðið sú, að hvert verkfallið hef- ur rekið annað og stór hluti þjóð- arinnar stendur í dag frammi fyrir fjölþættum erfiðleikum af völdum yfirstandandi verkfalls, sem staðið hefur í langan tíma. Vinstri flokkarnir lofuðu að halda verðlagi í skefjum. Efnd- irnar hafa orðið þær, að ríkis- valdið hefur haft forystuna um margvíslegar hækkanir á þjón- ustu og verðlagi, nú síðast á pósti og síma. Það er von að sú spurning verði æ almennari, hvort vinstri stjórnin eigi nú lengur eftir nokkurt loforð til að svíkja? UTAN UR HEIMI Bak v/ð tjöldin: Samsærið, sem heppnaöist B andaríska vikuritið „Newsweek" birti í gær athyglis- verða grein um viðbrögð banda- rískra stjórnmálamanna við hót- unum Eisenhowers um að Banda- ríkin mundu styðja þvingunarað- gerðir gegn Ísraelsríki, ef það yrði ekki við áskorun Sameinuðu þjóðanna um að fara þegar á brott með herlið sitt úr Egypta- landi. í Öldungadeild Bandarikj- þings risu þingmenn demó- krata upp gegn forsetanum — og gerðu samsæri, eins og tímaritið kemst að orði. S vo sem kunnugt er fór Eisenhower fram á það við þingið fyrir nokkru, að það gæfi hon- um vald til þess að veita þeim þjóðum Mið-Asíu (Arabaríkjun- um), sem þess óskuðu, hernaðar- lega og efnahagslega aðstoð — svo og umboð til þess að senda Bandaríkjaher á vettvang, ef einhver þessara þjóða óskaði þess vegna yfirvofandi hættu á kommúnískri árás. Eu h'vers vegna dró Öld- ungadeildin afgreiðslu þessa máls svo mjög á Ianginn? Hvers vegna rauk Öldunga- deildin upp til handa og fóta og afgreiddi málið í einu vet- fangi, er ísraelsmálið virtist útkljáð? Þessum spurningum varpar „Newsweek" fram fyrir les- endur sína — og segir siðan: Þetta er saga um samsæri, sem heppnaðist. ]\íaðurinn, sem stóð að baki samsæri þessu var demó- kratinn og öldungadeildarþing- maðurinn Johnson frá Texas, sem jafnframt er leiðtogi meiri- hluta Öldungadeildarinnar. Marg ir af helztu leiðtogum demó- krata, m.a. Trumanj fyrrum for- seti, hafa lýst sig fylgjandi „Eis- enhower-áætluninni". — Johnson öidungadeildarþingmaður er einn ig einn þeirra, sem fylgir Eisen- hower að málum í þessu efni. En hann var hins vegar mjög and- vígur Eisenhower hvað viðvék ummælum hans um, að Banda- ríkin mundu neyðast til þess að styðja þvingunaraðgerðir gegn ísraelsmönnum, ef þeir hyrfu ekki þegar í stað með her sinn á brott úr Egyptalandi. Hann áleit slíkar þvingun- araðgerðir mundu skaða „Eis- enhower-áætlunina", veikja samtök Sameinuðu þjóðanna — og ef til vill valda hruni Ísraelsríkis. — Johnson áleit heillavænlegast að reyna til hins ýtrasta að fá ísraelsmenn til þess að hverfa á brott úr Egyptalandi þegar í stað án þess að beita þá þvingunum. En hvað gat hann gert? Eftir miklar bollaleggingar komst hann að niðurstöðu. Að- ferðin var allt annað en fróm. „Eisenhower-áætlunin'* hafði legið fyrir þinginu í nokkrar vik- ur, og stjórnarvöldin hvöttu mjög til þess að afgreiðslu máls- ins yrði hraðað. En hvað mundu þau segja, ef Johnson setti úrsiltakosti? Hætt yrði við þving- unaraðgerðir gegn ísrael — eða, að „áætlunin" yrði felld? Johnson lagði á ráðin við sam- þingmenn sína — og, þegar Dulles, utanríkisráðherra, kvaddi þá til fundar til þess að ræða hugsanlegar þvingunarráðstafan- ir, gerði Johnson honum grein Dulles reyndi að sigla milli skers og báru. fyrir hvernig allt var í pottinn búið. „Afgreiðsla „Einsenhow- ers-áætlunarinnar“ verður dreg- in á langinn eins lengi og ein- hverjar þvinganir við ísrael af hálfu SÞ koma til greina“. — Auk þess lét Johnson það í veðri vaka, að alls ekki væri útséð um það, að þingið veitti Eisenhower hið umbeðna vald. Þingmennirnir ætluðu að gefa yfirlýsingar þess efnis, að þeir hefðu ekki gert það upp við sig hvaða afstöðu þeir hygðust taka til málsins. Þeir mundu verða svartsýnir á frek- ari efnahagsaðstoð við erlend ríki, ef þvingunaraðgerðir yrðu samþykktar af Sameinuðu þjóð- unum fyrir tilstilli Bandaríkj- anna. F - n Israelsmenn streitt- ust í lengstu lög gegn því að verða við ályktun Sameinuðu þjóðanna. Úrslit málsins voru mjög tvísýn, er Dulles átti fund með leiðtogum Öldungadeildar- þingmanna öðru sinni og tjáði þeim, að allt benti til þess, að Bandaríkin neyddust til þess að styðja þvingunaraðgerðir gegn ísrael. Johnson, öldungadeildar- þingmaður, ógnaði þá enn með því, að umræðan um „Eisenhow- er-áætlunina“ yrði dregin á lang- inn — og úrslitin yrðu honum alls ekki að skapi. „Vilt þú það?“ spurði Johnson. D ulles leizt nú ekkert á blikuna. Hann gerði allt, sem í hans valdi stóð til þess að leysa deiluna við ísrael á friðsamlegan hátt og átti símtöl við Johnson — stundum oft á dag — og skýrði honum frá gangi málsins. Eisen- hower ræddi einnig við Johnson á hverju kvöldi. Segir Washing- ton-fréttaritari „Newsweeks", að viðræður þessar hafi alltaf verið mjög vinsamlegar, en Johnson hafi setið við sinn keip: Engar þvinganir við Israel, eða við setjum fótinn fyrir „Eisenhow- er-áætlunina“. Og Johnson og fylgis- menn hans létu gagnráðstafan- irnar koma til framkvæmda til þess að enginn þyrfti að vera í vafa um einbeitni þeirra. Öld- ungadeildarþingmennirnir Tal- mandge, Humphrey, Morse, O’Mahoney, Mansfield og Sym- ington héldu allir ræður og töldu ýmsa annmarka á því að veita Eisenhower umbeðið vald —r og voru með ýmsar vífilengj- ur. Humphery varaði við frekari efnahagsaðstoð við erlend ríki — og stöðugu þófi var haldið uppi í Öldungadeildinni. Israelsmenn vildu enn ekki verða við samþykkt SÞ og Bandaríkjastjórn virtist komin á fremsta hlunn með að beita sér fyrir þvingunaraðgerðum gegn ísrael. Johnson greip þá til sterk- asta vopns síns: Russel, öldunga- deildarþingmaður frá Georgíu, átti að bera fram breytingartil- lögu við „Eisenhower-áætlunina“. Sú tillaga miðaði beinlínis að því að kollvarpa allri „áætlun- inni“, því að lagt var til, að engin efnahags- og hernaðaraðstoð yrði veitt löndum Mið-Asíu. Johnson lét fara fram leynilega skoðana- könnun meðal þingmanna Öld- ungadeildarinnar um afstöðu þeirra í málinu — og kom þar berlega í ljós, að breytingartil- laga Russells mundi hljóta lítinn stuðning. Mikill meirihluti þingmanna var fylgjandi „Eisenhower- áætluninni“ — og ætlaði sér aldrei að fella hana. Hins veg- ar létu þingmenn demókrata það í veðri vaka við blaða- menn, að breytingartillaga Russells yrði samþykkt. S kyndilega breyttu fsra elsmenn þó um stefnu — og til- kynntu nú, að þeir mundu hverfa á brott með her sinn úr Egypta- landi. Ekki hafði reynzt nauð- synlegt að beita þá þvingunarað- gerðum, en áherzla sú, er Eisen- hower lagði á það, að þvingunar- aðgerðum yrði beytt, ef ísraels- menn breyttu ekki samkvæmt ályktun SÞ, mun áreiðanlega hafa verið þung á metaskálun- um í herbúðum Ben Gurions. Demókratarnir í Öldunga- deildinni biðu nú ekkl boð- anna. Breytingartillaga Russ- els var þegar borin undir at- kvæði — og felld með miklum meirihluta atkvæða, eins og þingmenn höfðu gert ráð fyr- ir. Þar með hlaut „Eisenhow- er-áætlunin“ fullgildingu. Vilja iakmarka inn- fluíning yfirbyggðra vagna ADALFUNDUR félags bifreiða- smiða var haldinn 28. febr. s.l. Að loknum aðalfundarstörfum snerust umræður aðallega um atvinnuhorfur og innflutning yfirbyggðra almenningsvagna, (langferðavagna og strætisvagna) sem leyfður hefur verið hömlu- lítið síðastliðin 2 ár. Telja bif- reiðasmiðir slæmar atvinnuhorf- ur í iðninni, ef framhald verður á innflutningi slíkra vagna. Á fundinum var samþykkt til- laga þess efnis að félagið harm- aði það, að innflutningsyfirvöldin skyldu veita leyfi fyrir tveimur almenningsvögnum í janúar síð- astliðnum, á sama tíma og eng- inn vagn var til yfirbyggingar á verkstæðunum í Reykjavík. í stjórn voru kosnir: Gunnar Björnsson, formaður; Magnús Gíslason; Hjálrnar Hafliðason; Haraldur Þórðarson; Egill Jóns- son. Varamenn: Eysteinn Guð- mundsson og Guðmundur Ágústs- >son.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.