Morgunblaðið - 29.03.1957, Blaðsíða 2

s
Mopcrnvnr j&m
Föshidagur 2?. marz 1957
Akraborg hefir flutt um
fjórðung
/ hótun Bulganins við Norðmenn segir
þjóðurinnur ú einu óri
Ár í dag síðan hún kom fil landsins
IDAG er eitt ár liðið frá því er Akraborgin kom hingað til
lands og hóf reglubundnar ferðir milli Reykjavíkur,
Akraness og Borgarness. Að þessu tilefni lagði tíðindamaður blaðs-
ins nokkrar spurningar fyrir skipstjórann, Þórð Guðmundsson,
er hann renndi að bryggju í gærkvöldi.
Þórður kvað skipið hafa reynzt
ágætlega og þar um borð hefði
ekkert komið fyrir er bilun gæti
heitið hvorki í smáu né stóru.
&
RÚML. 41 ÞÍTS. FARÞEGAR
I 730 FERÖUM
Á þessu eina starfsári hefur
skipið farið 730 ferðir ails frá
Reykjavík. í Borgames hefur það
farið 251 ferð og flutt þangað og
þaðan 5670 farþega. Ferðir til
Akraness eingöngu hafa verið
alls 479, en auk þess hefur skipið
komið þar 496 sirmum við á leið-
inni til og frá Borgamesi. Hefur
það því alls haft 975 viðkomur á
Akranesi og flutt þangað og það-
aa alls 35.600 farþega. Hefur
ársins og fór flest 4 ferðir á
dag héðan frá Reykjavík.
Þórður segir að farþegar láti
vel af skipinu nema í vestan-
brælu, enda væri sama með
hvaða skipi fólk væri þegar það
er orðið sjóveikt. Svo langt hafi
meira að segja gengið að á hinni
stuttu leið hérna upp á Akranes,
sem aðeins tekur 1 lclst. hafi
kona látið þau orð falla við skip-
stjórann, að heldur vildi hún ala
barn en fara þessa ferð aftur.
Þórður gat þess að konan hefði
verið sjóveik en spaugsöm.
Miðað við þann ferðafjölda,
sem farinn er, telur Þórður ekki
veita af svo stóru skipi, sem
Akraborg er, en hún er 358 brúttó
lestir.
Þórður Guðmundsson skipstjóri,
í brúnni á Akraborg.
Oft er erfið landtaka á Akra-
nesi, þótt ekki sé sleppt ferð
þangað nema í algerlega. ófæru
veðri. Eru þó skipverjar Akra-
borgarinnar vémir ýmsu þar efra,
því segja má að oft sé teflt á
tæpt vað. Oftar verður að sleppa
ferðum til Borgamess, þegar
gmnnbrot er um mestallan Borg-
arfjörð. Hins vegar kvað Þórður
ferðum ekki sleppt nema í fulla
hnefana, það væri óskenuntilegt
að þurfa að snúa frá með marga
farþega um borð, sem treystu á
að komast á leiðarenda.
KJÓSA HELDUR
BÁTSFERÐ
Að síðustu sagði Þórður Guð-
mundsson að svo virtist sem fólk,
sem þyrfti upp í Borgarfjörð, að
ekki sé talað um þá sem þurfa
beint til Akraness og Borgarness
eða frá þessum stöðum til Reykja
víkur, kysi nú orðið heldur að
fara með bátnum heldur en land-
leiðina. Það mun taka um 2 til
2(4 klst. að fara landleiðina til
Akraness, en aðeins eina klst.
skipið því á árinu flutt alls 41.270
farþega.
Er þetta mesti fjöldi, sem flutt-
ur hefur verið á þessari leið frá
því árið 1948, en þá lá landleiðin
til Akureyrar um Akranes, sem
var endastöð bifreiðanna hér
syðra, en á vegurn norðurleiðar-
innar er gert ráð fyrír að hafi
verið um 20 þús. manns þá.
A
FULL NOT FYRIR SKIPH)
Að öllu þessu athuguðu, segir
Þórður, verður ekki betur séð en
að full not séu fyrir þessar ferðir,
þótt þær beri sig ekki fjárhags-
lega frekar en annað á landi hér
og þurfi að hafa ríkisstyrk. Hins
vegar ætlar allt vitlaust að verða
þótt Akraborgin hætti ekki ferð-
um nema í 6 daga, en það liggur
nú fyrir að taka hana í slipp til
botnhreinsunar og málunar.
Á s.l. ári voru aðeins tólf
dagar, sem skipið fór ekki
ferðir sínar, það var á jóladag,
páskadag, nýjársdag og sjó-
mannadagiun, og 6 dagar féilu
niður vegna vélhreinsunar og
2 dagar vegna óvcðurs. Skip-
ið var því úti alls 353 daga
með bátnum. Auk þess getur fólk
jafnaðarlega látið fara vel um
sig í bátnum og fengið sér kaffi-
sopa ef það vill. Það eru líka
margir, sem hafa gaman af ekki
lengri sjóferð en þetta er.
10. apríl
Aðalráðgjafi Nassers, Sa-
bry flugmarskálkur, skýrði
frá því í dag, að Súezskurð-
urinn yrði opnaður öllum
skipum hinn 10. apríl n.k.
Hann sagði, að skipum Breta
og Frakka yrði leyfð sigling
um skurðinn, svo framarlega
sem stjórnir viðkomandi ríkja
fullnægðu settum reglum um
siglingar um hann. Ekki
minntist marskálkurinn á
skip ísraelsmanna eða hvort
þau fengju að sigla um skurð-
inn.
að ósigur „fosislanna” í Ungverja-
landi hafii aðsfýrt heioistyrjöM
f>RÉF ÞAÐ, er Búlganin rit-
aði Gerhardsen, forsætis-
ráðherra Norðmanna, dagsett
21. þ.m., hefur vakið mikið
umtal á Vesturlöndum. Nú
hafa borizt nánari fregnir af
innihaldi þess — og fara hér
á eftir nokkur helztu atriðin.
í upphafi bréfsins ræðir Bulg-
anin lítillega um vinsamleg sam-
skipti Rússa og Norðmanna. Síð-
an segir hann:
— Það er ekkert leyndarmál,
að við stóðum allir andspænis
ógnun við heimsfriðinn í nóvem-
ber s.l.
— Ekki er hægt að neita því,
að þessari yfirvofandi hættu var
bægt frá með því, að árásinni á
Egyptaland var sýnd ákveðin
andstaða — og, að íasistaupp-
reisnin í Ungverjalandi var bar-
in niður.
„ENN ERU VI»SJÁR“
— Enn eru viðsjár. Bandaríkja-
stjórn dylur ekki, að markmið
hennar er að beita vopnuðu liði
í löndunum fyrir botr.i Miðjarð-
arhafsins. Fyrir skemmstu varð
það Ijóst, að áætlað er að stað-
setja bandarískar sveitir, sem
hafa yfir kjarnorkuvopnum að
ráða, í allmörgum löndum, fyrst
og fremst NATO-löndunum, og
að einnig er áætlað að búa vest-
ur-þýzka herinn og heri annarra
bandalagsríkja kjarnorkuvopn-
um.
Þá drepur Bulganin á þá
ákvörðun norsku stjómarinnar,
að erlendur her skuli að óbreyttu
elcki dveljast í Noregi (þar eð
Norðmenn hafa sinn eigin her).
Síðan heldur hann áfram:
LEYSIR EKKI VANDANN
— Þetta leysir ekki vandamál-
ið að fullu. Noregur er ekki ein-
ungis meðlimur bandalagsins,
sem stefnt er gegn stórveldi, ná-
búa Noregs, heldur er landið
skuldbundið til þess að ljá er-
lendum her stöðvar (höfuðstöðv-
ar „norðursvæðis" NATO eru við
Kolsas skammt frá Oslo) og
styrkja hernaðarlegt markmið
NATO með öflugasta þætti at-
vinnulífsins, kaupskipaflotanum
Og loks er norskt land hvenær
— MAKARIOS
Frh. af bls. 1.
vel Lundúna. Formælandi stjórn
arandstöðunnar sagði á þing-
fundi í dag, að Makarios yrði
að koma til Lundúna til viðræðna
við brezku stjórnina og einnig
væri ákjósanlegt, að aðrir leið-
togar Kýpurbúa kæmu þangað
hið fyrsta, bæði leiðtogar gríska
þjóðarbrotsins og hins tyrk-
neska.
★
Yfirlýsing brezku stjórnarinn-
ar kemur í kjölfar fréttar þess
efnis, að brezkt herlið á Kýpur
hafi umkringt dvalarstað Grívas-
ar og ekki geti liðið á löngu, áð-
ur en hann verður fastur í netinu.
Hér er um að ræða 3000 manna
herlið, sem hefir tekið sér stöðu
í Troodos-fjöllunum, þar sem
skæruliðaforinginn hefir tekið sér
bólfestu. — Grívas er orðinn að
þjóðsagnapersónu á Kýpur og þar
ganga um hann hinar furðuleg-
ustu sagnir. Hann er á bezta
aldri, eða hálfsextugur, og þykir
afburðagóður hermaður, er skjót
ur og slunginn, og hefir flesta
kosti skæruliðaforingja, enda
þjálfaður sem slíkur — af Bret-
um! Var hann í brezka hernum
á styrjaldarárunum, en nú hafa
sem er opið NATO-hersveitum —
gegn Sovétríkjunum.
— Enda þótt erlendur her sé
ekki í Noregi sem stendur getur
ástandið breytzt fyrr en varir.
AUGLJÓS AFSTAÐA
Þá segir Bulganin enn:
— Með tilliti til aðstæðna för-
um við þess ekki á leit við stjórn
yðar að ganga úr NATO í dag
eða á morgun, enda þótt afstaða
okkar til bandalagsins hljóti að
vera lýðum ljós. Þar eð Sovét-
ríkin hafa ekki í hyggju að ráð-
ast á neinn, hljóta þau, vegna
ógnandi aðgerða gegn þeim, að
neyðast til þess að grípa til
gagngerra ráðstafana, sem miða
að því, að herstöðvar þær, sem
byggðar eru með árás fyrir aug-
um, verði lagðar niður þegar í
stað.
— Augljós er sú hætta,
sem Noregur stofnar sér í
með því að leyfa vissum of-
Byskupinn okkar
er laus!
NICOSÍA, 28. marz: — Þegar
fréttin barst hingað um það,
að brezka stjórnin hefði látið
Makaríos erkibyskup lausan
úr haldi, varð mikill fögnuð-
ur í borginni. Kirkjuklukk-
um var hringt, fólk hljóp út á
götu, signdi sig og hrópaði:
Byskupinn okkar er laus. Kon
ur grétu. Einn af kirkjuleið-
togunum á Kýpur sagði: Þetta
eru beztu fréttir, sem við höf-
um fengið síðan herlögin
gengu í gildi.
Formælandi tyrneska minni
hlutans sagði aftur á móti, að
brezka stjómin hefði tekið
ranga stefnu með því að leysa
erkibyskupinn úr haldi. Þessi
nýja ákvörðun brezku stjórn-
arinnar mundi ekki leiða til
þess að samkomulag næð-
ist um framtíð eyjarinnar.
Makaríos mundi fara sem leið
liggur til Grikklands og ræða
við stjórnina þar um, til hvaða
ráða næst skuli grípa.
lærifeðurnir sett sem svarar
hálfri milljón króna til höfuðs
honum.
★
AÞENU, 28. marz: — Forsætis-
ráðherra Grikklands kallaði ut-
anríkisráðherra landsins á fund
sinn, strax og fréttir bárust um
það, að Makaríos hefði verið lát-
inn laus. — Sumir stjórnmála-
menn hér í borg fagna yfirlýs-
ingu brezku stjórnarinnar ákaft
og segja, að nú verði hægt að
hefja nýjar samningaviðræður
um framtíð Kýpur. — Aukablöð
komu út í Grikklandi í dag til að
skýra frá ákvörðun brezku stjórn
arinnar.
Frá Washington berast þær
fregnir, að Bandaríkjastjórn
fagni mjög yfirlýsingu brezku
stjórnarinnar um Kýpurmál. Von
ast Bandaríkjamenn til, að með
þessari ákvörðun Breta hafi opn-
azt leið til nýrra samninga milli
Breta, Tyrkja og Grikkja um
framtíð Kýpur. Bandarískir
stjórnmálmenn segja, að mjög
nauðsynlegt sé, að vináttubönd-
in milli þessara NATO-þjóða
verði treyst. Ætti ákvörðun Breta
að geta stuðlað að því. — Reuter.
beldisöflum stórveldanna af-
not af landinu.
Á þessum grundvelli vill Bulg-
anin fá Gerhardsen á sitt band
— og segir: Með hliðjón af nú-
verandi ástandi er áframhaldandí
trygging fyrir öryggi Norður-
Evrópu á margan hátt á valdi
norsku stjórnarinnar. Það, sem
um er að ræða er það, hvort hún
getur staðizt ágang ofbcldisafl-
anna, sem leitast við að skapa
óvissu við norðurlandamæri Sov-
étríkjanna.
Að lokum fór Bulganin fram á
það að norska stjórnin gerði sitt
til þess að bæta sambúðina við
Sovétríkin -
með því að fallast á sjónar-
mið þeirra.
í því sambandi bendir Bulg-
anin á „hið ágæta samband milli
Sovétríkjanna og Finnlands" —
og spyr. hvers vegna afstaða
Noregs til Sovétríkjanna geti
ekki orðið „jafnvinsamleg".
—o-O o—
í beinu framhaldi af þessu
tná benda á, að sama daginn
»g bréfið var birt í Oslo, birti
tnálgagn Ráðstjórnarinnar,
Izvestija, harðorða árás á
Finnland auk þess sem Svíar
voru víttir fyrir óvináttu í
garð Rússa. Segir Izvestija,
áð Finnar séu nú að reyna
að endurvekja fasismann —
og innan hersins sé verið að
hef ja skefjalausan stríðsáróð-
ur undir því yfirskini, að
nauðsyn beri til þess að efla
(andvarnirnar.
- Verkfallið 1955
Framh. af bls I
únistar hafa stofnað til með
valdabrölti sínu. Er þar
skemmst að minnast verkfalls-
ins 1955, sem kommúnistar
stofnuðu til í þelm tilgangi
að brjótast til valda, án
minnsta tillits tii hagsmuna
þess fólks, sem þeir drógu út í
verkfallið.“
ÖLL KAUPHÆKKUNIN TEKIN
ME® NÝJUM SKÖTTUM
Alþýðublaðið heldur síðan
áfram:
„Verkfallinu var ætlað a»
skapa fjárhagsöngþveiti í þjóð
félaginu, sem hægt væri að
nota til þess að komast til
vaida. Þetta hefur þeim tek-
izt, enda létu þelr það verða
sitt fyrsta verk, þegar þeir
voru komnir í stjóm, að taka
alla kauphækkunina, sem þeir
státuðu af að hafa unnið í
verkfaliinu, af verkafóikinu
með nýjum sköttum.
Þeir hafa líka notað völd
sín til þess að torvelda stórum
rekstur iðnaðarins í Reykja-
vík með rangsleitni í verð-
lagsákvæðunum og efnisskorti
þannig að vinna Iðjufélaga
hefur rýrnað allmikið.“
LJÓT LÝSING
Á SAMSTARFSFLOKKI
Þannig lýsir þessi rítstjómar-
grein Alþýðublaðsins samstarfs-
mönnunum í „Alþýðubandalag-
inu“. Mun mörgum finnast hún
ófögur.
Mbl. fagnar því, að Alþýðu-
blaðið hefur nú áttað sig á því,
að það er fyrst og fremst hin
skefjalausa misbeiting kommún-
ista á verkalýðsfélögunum og hin
pólitísku verkföll þeirra, sem
leitt hafa af sér örðugleika á
sviði efnahagsmála okkar.