Morgunblaðið - 11.05.1957, Blaðsíða 3

Laugardagur 11. maf 1957
MORGVNBLAÐ1Ð
s
Þeftta var sannkollað ævintýri
sagði Björn Pálsson ilugmaðiar
hann kom úr Grænlandsiluginu
UM klukkan 1,30 í fyrrinótt
kom Björn Pálsson flugmað-
ur á sjúkraflugvélinni úr hinu
frækilega Grænlandsflugi sínu á
litlu Cessna-sjúkraflugvélinni. —
Voru meS honum tvær konur og
eins árs barn. Eru þær báðar
danskar. Önnur konan var nijög
veik. Kona þessi var þegar flutt
í fæðingardeildina þar sem hún
ól andvana barn í gærmorgusi.
Hin konan, sem er með barni,
fer héðan í dag flugleiðis til
Kaupmannahafnar þar sem hún
fer í sjúkrahús.
Konan ól andvnno bain í gær
ferðis, enda er ekki til flugkort
yfir þær slóðir.
— Það tafði för mína lítilshátt-
ar, að ég lenti í annarri Græn-
lendingabyggð um 13 km fiá
Scoresbysund. Sá ég allmörg hús
standa þar í þyrpingu og hélt
það vera áfangastaðinn, sagði
Björn.
— í Scoresbysund lenti ég á ís
sem snjór var yfir, metri á
lengur en ég nauðsynlega þurfti.
Og eins og ég sagði hér á undan
gekk heimferðin mjög vel.
Á flugvellinum tók aðalræðis-
maður Dana hér. L. Storr, á móti
konunum, en hann hafði tryggt
þeim sjúkrahúsvist.
í gærmorgun framköliuðu
læknar fæðingu hjá konu þeirri,
er í barnsnauð var. Sem fyrr
segir fæddi hún andvana barn. —
Hafði hún fyrir 8 dögum fætt
heima í Scoresbysund barn, sem
einnig var andvana. Líðan kon-
unnar var eftir atvikum í gær.
Björn Pálsson ekur „í hlað“ á Reykjavíkurflugvelli í fyrrinótt,
en hann ók beint inn í flugskýlí.
Hin konan fer héðan flugleiðis
í dag til JCaupmannahafnar.
Þarf hún að fara í sjúkrahús.
Hún á von á barni eftir um
(Ljósm.: Mþl.)
tvo mánuði, en skipta þarf um
blóð í barni hennar þar sem um
er að ræða svonefnt RH fyrir-
brigði.
Eldri lón Sölnunarsjóis
ónppsegjonleg
Ungmeyjar í Scoresbysundi undir væng sjúkraflugvélarinnar, bros-
leitar f sólinni, því nú fer sumarið að nálgast. Þar var lítilsháttar
frost, en bjart. (Ljósm.: Björn Pálsson)
var sannkallað ævin- j þykkt.
' sem
— Þetta
týri, sagði Björn Pálsson við
komuna, en á Reykjavíkurflug-
velli var allmargt fólk til þess
að taka á móti honum. — Ferð-
in gekk vel, sagði hann. Frá
Scoresbysundi hafði hann flogið
í einum áfanga til Reykjavíkur
á um ZVz klst. Bjart veður var
að heita má alla leiðina, og
ameríska herflugvélin frá Kefla-
víkurflugvelli stjórnaði fluginu
þar eð þar voru siglingafræðing-
ar. Björn hafði ekki kort með-
Allur hinn mikli fjörður,
þorpið stendur við, var ein
samfelld íshella og snjór yfir öllu
svo hvergi sá á dökkan díl fyrr
en út við fjarðarmynnið, en þar
voru stórir borgarísjakar.
Þegar ég hafði lent þarna í
bezta veðri, dreif fljótt að fólk
og hundasleðar. Komið var með
konuna sem andvana barnið
fæddi að flugvélinni á hunda-
sleða. Grænlendingar voru glað-
lyndir mjög. Víst er að þetta
varð eftirminnilegur dagur fyrir
Scoresbysundsbúa. Ekki tafði ég
f Neðri deild í gær var stuttur
fundur. Voru sjö mál á dagskrá
og öll afgreidd.
Frumvarp um fasteignaskatt
var til framh. 3. umræðu, at-
kvæðagreiðslu og afgreitt sem
lög. Skulu því oddvitar fram-
vegis innheimta skattinn í stað
sýslumanna og bæjarfógeta áður.
Atkvæðagreiðsla var um toll-
skrá. Voru breytingatillögur
Sjálfstæðismanna felldar og frv.
afgreitt sem lög.
Útflutningsgjald af sjávaraf-
urðum var til 1. umræðu. Vísað
til 2. umr. og nefndar.
Fiskveiðasjóður íslands var +il
2. umræðu og vísað að lokinni
framsögu til 3. umræðu.
Frumvörp um iðnfræðslu, rík-
isreikning 1954 og sölu Kópa-
vogs og Digraness voru afgreidd
sem lög.
EFRI DEILD
í Efri deild urðu nokkrar um-
ræður um gjald af innlendum
tollvörutegundum. Gunnar Thor-
oddsen bar fram breytingartill.
um að felld yrðu niður í 3. gr.
orðin „og er selt í 150 g. umbúð-
um eða stærri“ í 1. tölulið 2.
kafla. Er hér um að ræða suðu-
súkkulaði, en það fellur undir
læga gjald en annað súkkulaði.
Gunnar upplýsti að verksmiðjur
notuðu yfirleitt 100 g. mót til
mótunar á súkkulaði þessu og
mundi það valda miklum kostn-
aði að breyta því.
Bernharð Stefánsson kvað leit-
að hafa verið umsagna bæði Fé-
lags ísl. iðnrekenda og tollstjóra
og hefði sitt sýnzt hvorum um
Sjúkraliðsmenn taka konuna fárveika úr sjúkraflugvélinni. Maðurinn í ljósa frakkanum er L. Storr,
aðalræðismaður Dana, sem tók á móti konunum á flugvellinum. (Ljósm.: Mbl.)
þetta atriði. Eysteinn Jónsson
lagði til að málinu skyldi frestað
og þetta atriði athugað betur.
Var svo gert.
FRÁLEIT AFGREIDSLA
Á FRUMVARPI UM
SÖFNUNARSJÓÐ
Nokkrar umræður urðu um
Söfnunarsjóð íslands. — Mæltj
Eysteinn Jónsson með samþykkt
frumvarpsins ásamt breytingar-
tillögu Páls Zóphoníassonar, sem
felur í sér að óheimilt sé að
hækka vexti á eldri lánum sjóðs-
ins eða að segja þeim upp.
Gunnar Thoroddsen mælti ein-
dregið gegn þessu og hafði þar
fyrir sér ósk sjóðsstjórnarinnar.
Höfðu þeir Jóhann Jósefsson
flutt við málið brtill. þess efnis
að síðasti málsliður 1. greinar
falli niður.
Gegn þessu lögðust Eysteinn
Jónsson, Páll Zóphoníasson og
Bernharð Stefánsson. Var tillaga
þeirra Gunnars og Jóhanns felld
Og frumvarpið afgreitt að breyt-
ingartillögu Páls samþykktri til
Neðri deildar með 8 samhljóða
atkvæðum. Sjálfstæðismenn sátu
hjá við atkvæðagreiðsluna og
gerði Gunnar Thoroddsen þá
grein fyrir atkvæði sínu, að hann
væri fylgjandi frumvarpinu að
öðru leyti en 1. greininni. Frum-
varpið þannig breytt, sem nú
væri orðið, væri alveg fráleitt.
Óskaði hann eftir því að fjár-
málaráðherra hlutaðist til að ein-
hver sómasamleg afgreiðsla feng-
ist á málinu í Neðri deild.
UMRÆÐUR UM FRUMVARP
UM HÁSKÓLA
Þá urðu í deildinni allmiklar
umræður um frumvarp um Há-
skóla íslands. Talaði Alfreð
Gíslason fyrir breytingatillögum
í 6 liðum er hann hefur lagt
fram við frumvarpið. Var það
alllangt mál. Gylfi Þ. Gíslason
talaði hins vegar gegn þeim. —
XJmræðu var frestað.
Þá var umræðu einnig frestað
um frumvarp um sandgræðslu og
heftingu sandfoks, vegna þess að
deildin var ekki ályktunarfær,
þar sem svo margir þingmenn
voru fjarverandi.
Sameining Áiengisverzlunar og
Tóbakseinkasölu
í GÆR var lögð fram á Alþingi
tillaga til þingsályktunar um
sameiningu Áfengisverzlunar rík
isins og Tóbakseinkasölu ríkis-
ins, sem þeir Magnús Jówsson og
Sigurður Bjarnason flytja. Till.
hljóðar svo:
„Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að gera nauðsynlegar
ráðstafanir til þess, að auðið sé
að sameina í eitt fyrirtæki Áfeng
isverzlun ríkisins og Tóbakseinka
sölu ríkisins, og leggja fyrir Al-
þingi, svo fljótt sem verða má,
tillögur um þær breytingar, sem
gera þarf á gildandi lögum um
stofnanir þessar í sambandi við
sameininguna“.
GREINARGERÐ
Árið 1950 lagði fjármálaráð-
herra í umboði ríkisstjórnarinn-
ar fyrir Alþingi frumvarp til
laga um Áfengis- og tóbakseinka-
sölu ríkisins. í athugasemdum
við frumvarpið var svo að orði
komizt um tilgang þess:
„í frumvarpi þessu er lagt til
að sameina í eina stofnun Áfeng-
isverzlun ríkisins og Tóbakseinka
sölu ríkisins. Ríkisstjórnin hefur
leitazt við að finna leiðir til þess
að draga úr kostnaði við ríkis-
reksturinn og gera hann hagfelld
ari. Hefir verið skýrt frá nokkr-
um ráðstöfunum, sem ríkisstjórn
in hefur ýmist gert í þessu skyni
eða mun gera tillögur um. Ein
þeirra er sú, að sameina þessi
tvö fyrirtæki, svo sem frumvarp
þetta gerir ráð fyrir. Telja menn
sig mega vona, að af þessu leiði
sparnað í beinum rekstrarkostn-
aði stofnananna".
Frumvarp þetta varð ekki út-
rætt, og hefir málið ekki verið
tekið upp síðan.
Naumast mun verða ágreining-
ur um nauðsyn þess að reyna
rneð einhverju móti að draga úr
rekstrarkostnaði ríkisins, og það
var á sínum tí:na álit þáverandi
— og einnig núverandi — fjár-
málaráðherra, sem manna bezta
aðstöðu hefur til að meta þau
atriði, að sameining þessara
tveggja ríkisstofnana gæti leitt
til töluverðs sparnaðar í rekstri
fyrirtækj anna. Engin ástarða er
til að álíta, að ekki sé nú hægt
að ná sama árangri með samein-
ingu fyrirtækjanna.
Þegar umrætt stjórnarfrum-
var flutt áx-ið 1950, mun það m.
a. hafa átt töluverðan þátt í að
hindra framgang málsins, að for-
stjórastaðan við hvorugt fyrir-
tækið var þá laus. Nú standa
hins vegar svo sakir, að forstjóri
annars fyrirtækisins er að hætta
störfum, svo að sameiningin þarf
ekki að leiða til þess, að af þeim
sökum þurfi að láta forstjóra ann
ars fyrirtækisins. víkja.
Flutningsmenn þessarar tillögu
hafa því talið rétt að hreyfa þess-
ai-i sparnaðartillögu nú með hlið-
sjón af þessum ástæðum. Teljum
við réttara að taka málið upp í
þingsályktunarformi heldur en
endurflytja stjórnarfrumvarpið
frá 1950, þar sem nú er orðið álið-
ið þings og óvíst, að frumvarp
Frh. á bls. 19.