Morgunblaðið - 09.08.1957, Blaðsíða 12

12
MORCVTSBLÁÐIB
Föatudagur 9. ágúst 1957

»
I
I
I
A
i
ustan
Edens
eítir
John
Steinbeck
100
Samúel svaraði ekki.
Doxology otóö hinn þolinmóð-
asti í hesthúsir.u, með lafandi höf
uð og starði tómlátlega á hálm-
stráin á gólfinu.
„Þér hafið alltaf átt þennan
hest", sagði Adam.
„Hann er nú orðinn þrjátíu og
þr'gffja ára garnall", sagði Samú-
el. — „Tennurnar eru alveg út-
slitnar. Ég verð að gefa honum
volga soppu cg það með fingrun-
um. Og hann dreymir illa. Stund-
um skelfur hann og kjökrar í
svefninum".
„Hann er sá Ijótasti gamli
jálkur, sem ég hef nokkru sinni
séð“, sagði Adam.
„Hann hefur alltaf Ijótur ver-
ið. Það var víst þess vegna sem
ég kaus mér hann, þegar hann
var ungur foii. Vitið þið það, að
ég gaf aðeins tvo dollara fyrir
hann_ fyrir þrjátíu og tveimur
árum? Allt var gallað á honum,
hófarnir eins og pönnukökur, ökla
liðirnir allt of gildir og stuttir.
Hann var brattnefjaður og söðul-
bakaður, bringumjór og lendadig-
nr. Og þegar maður situr á hon-
um, er eins og maður hossist í
sleða yfir malarhauga. Hann
kann ekki að brokka og hnýtur í
□-------------------□
Þýðing
Sverrii Haraldsson
□-------------------□
öðru hverju spori. 1 öll þessi brjá-
tíu og tvö ár hef ég ekki orðið
var við einn einasta góðan eigin-
leika í fari hans. Hann hefur auk’
þessa marga hvimleiða galla. —
Hann er þver og þrjózkur, illkvitt
inn og óhlýðinn. Til þessa dags er
ég hræddur við að koma á bak
honum, því að hann á það til að
slá. Hann reynir að bíta í hendina
á mér, þegar ég er að gefa hon-
um mat. En mér þykir og mun
þykja vaent um hann“.
„Og svo nefnduð þér hann
Doxology, sem þýðir „lofsöngur",
sagði Lee.
, Já, skepna sem var svo fáum
kostum búin, varð að hafa eitt-
hvað til að prýða sig með“, sagði
Samúel. — „Nú á hann ekki langt
eftir“.
„Þér ættuð kannske að binda
endi á eymd hans“, sagði Adam.
„Hvaða eymd?“ spurði Samúel.
„Hann er ein af þeim fáu ham-
ingjusömu og ánægðu skepnum,
sem ég hef þekkt".
„Hann hlýtur þó að vera bæði
stirður og gigtveikur“.
„Ekki álítur hann það sjálfur.
Doxology heldur sig vera hrein-
asta úrvalsgæðing. Mynduð þér
vilja skjóta hann, Adam, ef til
þess kæmi?“
„Já, það held ég. Já, það skyldi
ég' gera“.
„Mynduð þér vilja taka þá á-
byrgð á yður?“
„Já, það held ég. Hann er þrjá-
tíu og þriggja ára gamall. Hann
hefur þegar lifað sitt fegursta“.
Lee hafði sett ljóskerið frá sér
á jörðina. Samúel settist hjá því
og rétti ósjálfrátt fram hendurn-
ar til þess að oma þeim við litla,
flöktandi logann..
„Það er dálítið sem hefur geif
mig áhyggjufullan, Adam“, sagðí
hann.
„Hvað er það?“
„Vilduð þér raunverulega skjóta
hestinn minn, vegna þess að dauð
mn væri betri fyrir hann?“
„Tja, ég áleit------“
Samúel greip fram í fyrir hon-
um: — „Metið þér lífið mikils,
Aclam?“
„Nei, þér megið trúa því, að
það geri ég ekki“.
„Éf ég ætti lyf, sem annað
hvort læknaði yður eða dræpi yð-
ur, ætti ég þá að gefa yður það?
Hugsið yður nú vel um, niaður".
„Hvaða lyf er það?“
„Ekki að spyrja", sagði Samúel.
„En yður er alveg óhætt að trúa
orðum mínum. Það getur drepið
yður“.
„Gætið yðar, hr. Hamilton",
sagði Lee. — „Gætið yðar“.
„Hvað á þetta að þýða?“ spurði
Adam. — , Ég vil fá að vita hvað
það er, sem fyrir yður vakir“.
„Ég held að ég vilji ekki gæta
mín í þetta skiptið", sagði Samú-
el lágt. — „Og ef ég breyti rangt,
Lee — ef ég geri eitthvað sem
ekki er rétt — þá tek ég ábyrgð-
ina og sökina á mínar herðar“.
„Eruð þér viss um, að þér ger-
ið rétt?“ sagði Lee áhyggjufull-
ur. —
„Nei, alls ekki viss. Jæja, og
viljið þér svo fá lyfið, Adam?“
sagði Samúel.
„Ja, ég veit ekki hvað þao er,
sem þið eruð að tala un, en ég
vil fá að vita það“.
„Adam, Cathy er í Salinas. —
Hún á þar hóruhús, sem er spillt-
ara og lastafyllra en nokkurt ann
að í þessum landshlnta. Hið illa
og Ijóta, hið afskræmda og saur-
uga, það versta sem maðurinn
getur hugsað sér, er þar til sölu.
Hinir spilltu og lastafullu koma
þangað til að öðlast fullnægingu.
En þetta er ekki það versta.
Cathy — hún kallar sig nú Kate
— tekur hina ungu og óreyndu
og skaðar þá svo að þeir bera
þess merki alla ævi. Jæja þarna
hafið þér þá lyfið yðar. Nú
er eftir að vita hvaða áhrif það
hefur á yður“.
„Þér eruð lygari", sagði Adam.
„Nei, Adam. Það er hægt að
kalla mig margt og það með réttu,
en lygari er ég ekki“.
Adam sneri sér snöggt að Lee.
„Er þetta satt?“
„Ég er ekkert móteitur", sagði
Lee. — „Já þetta er satt".
Adam stóð og riðaði á fótunum
í bjarmanum frá ljóskerinu, en
svo sneri hann sér við og hljóp
af stað. Þeir heyrðu hann hrasa
og detta inni í kjarrinu og
klöngrast og klóra sig upp eftir
brekkunni. Svo hvarf hann yfir
brekkubrúnina og allt varð hljótt.
„Lyfið yðar verkar sem eitur",
sagði Lee.
„Ég ber ábyrgðina", sagði
Samúel. „Fyrir löngu lærði ég
þetta: Þegar hundur hefur étið
stryknin og er að drepast, verður
maður að ná sér í öxi og bera
hann að höggstokknum. Þvi næst
verður maður að bíða eftir næsta
krampakasti, en höggva þá af
hundinum skottið. Ef eitrið hefur
ekki þá þegar farið of langt, get-
ur það skeð að hundinum batni.
Kvalirnar og áfallið geta eytt á-
hrifum eitursins. Annars er úti
um hundinn".
„En hvernig vitið þér að hér
gildi sama máli?“ spurði Lee efa-
gjarn.
„Ég veit ekki neitt. En án þess
var hann bjargarlaust herfang
dauðans, svo að tilraun mín gat
ekki gert illt verra".
„Þér eruð hugaður maður“,
sagði Lee.
„Nei, ég er gamall maður. Og
það sem ég hef á samvizkunni
mun ekki þjá mig lengi, úr
þessu".
„Hvað haldið þér að hann
geri?“ spurði Lee.
„Ég veit það ekki“_ sagði Samú-
el. -— „En hann mun a. m. k. ekki
sitja og láta sér leiðast lengur.
Viljið þér vera svo góður að halda
á Ijóskerinu fyrir mig?“
1 gulleitum bjarmanum frá
ljóskerinu setti Samúel mélin upp
í Doxology, mél sem voru svo slit-
in og eydd, að þau voru aðeins
næfurþunn sem blikk. Hann festi
taglbandið og hesturinn þokaði
sér í hring og reyndi að slá hann
með afturfótunum.
Þegar Doxology var koniinn á
Dragtin
Ný sending kvöldkjóiar
Skólavörðustíg 17.
Bezt útsalan
Kjólar, dragfir, kápur
stutfjakkar
ÚTSALAN HÆTTIR Á LAUGARDAG.
VESTURVERI
M A R K U S Eftir Ed Dodd
ACTUALLY, MARK,
I GOT YOU
Y OVER HERE Vll
[ to OFFER ]
YOU A J
. /7 JOB/ /
YES__I M GOING TO "
RAISE AND TRAIN TRICK
HORSES FOR CIRCUSES
AND HOLLYWOOD... ,
BUT LOUISE, I M A
PHOTOGRAPHER AVD
OUTDOOR M
~7 WRITER/ □ P*
INVESTIGATED 1—I
YOU. AND EVERY- } / 1
OME TELLS ME \Æ
YOU'RE THE BEST ^
TRAINER IN THE STATE...
SO I WANT YOU TO TAKE
- OVER MY STABLES/
NATURAL WITH ANIMALSj
ESPECIALLY HOgSES... AND
l'LL PAY YOU OOCmllk
WHAT YOU'RE MAKING NOwJ
1) — Ég bauð þér hingað, |
Markús, af því að ég ætlaði að
cera þér tilboð. Bjóða þér vinnu.
2) — Já, ætlun mín er að
temja héma hesta fyrir fjölleika-
hús.
3) — Og nú er mér sagt að þú
sért snjallasti ,amningamaðurinn.
Svo ég ætla að bjóða þér að taka
að þér starfið.
4) — En Lovísa, ég er fyrst og
fremst myndalökumaður og rithöf
undur.
— Þú kannt líka að meðhöndla
dýrin, sérstaklega hestana. Ég
skal borga þér tvöfaldar þær tekj-
ur. sem þú hefur nú.
sinn stað, á milli vagnkjálkanna,
sagði Lee: — „Væri yður það
no’.kuð á móti skapi þótt ég riði
með yður eitthvað áleiðis? Ég get
gengið heim aftur?“
„Nei, komið þér bara“, sagði
Samúel. — Og hann reyndi að
taka ekki eftir þvi. þegar Lee
hjálpaði honum upp í vagninn.
Nóttin var mjög dimm og Doxo-
logy sýndi andúð.sína á nætur-
ferðum, með því að hnjóta í öðru
hverju spori.
„Jæja, leysið nú frá skjóðunni,
Lee“, sagði Samúel. — „Hvað er
það sem yður langar til að segja?"
Lee virtist alls ekki verða neitt
hissa: — „Kannske er ég forvit-
inn, eins og þér segizt sjálfur
vera. Ég hafði hugsað mér marga
möguleika, en í kvöld kollvörpuð-
uð þér ölhim mínum útreiknina>
um. Þér voruð sá maðurinn, sena
ég bjóst sízt við að myndi segja
Adam frá þessu“.
„Vissuð þér um hana?“
„Ég hef vitað það í langan
tíma“, sagði Lee.
„Vita drengirnir það?“
„Ekki held ég það. En það er
nú bara tímaatriði. Þér vitið
hversu börn eru grimm og misk-
unnarlaus. Einhvern góðan veð-
urdag verður það æpt að þeim í
skól agarðinum".
„Hann ætti e. t. v. að flytja
með þá til einhvers annars stað-
ar“, sagði Samúel. —• „Þér skuluð
hugsa um það. Lee“.
„Ég hef ekki fengið neitt svar
við spurningu minni, hr. Hamil-
ton. Hvernig gátuð þér gert það,
sem þér gerðuð?"
„Haldið þér að ég hafi gert
rangt?"
„Nei, það sagði ég alls ekki. En
ég hefði aldrei trúað því að þér
rr.ynduð stíga svo áhrifamikið
spor. Það samræmist ekki þeirri
skoðun, sem ég hef gert mér um
yður. En þetta vekur sennilega
ekki áhuga yðar?“
„Sýnið mér þann mann, sem
ekki fyllist áhuga. þegar um hann
sjálfan er rætt“, sagði Samúel.
„Haldið áfram".
„Þér eruð góður maður, hr.
Hamilton. Og ég hef alltaf hald-
ið að góðmennska yðar stafaði af
því, að þér eruð friðsamur mað-
ur, sem ekki viljið stofna til
árekstra við nokkurn nann. Og
hugur yðar er eins hvikull og fjör
ugur og ungt, fótfrátt lamb á
blómabala. Ég veit ekki til þess
að þér hafið nokkru sinni beitt
nokkurn mann hörðum tökum. Og
svo, i kvöld, gerið þér skyndilega
það, sem tætir í sundur og ónýtir
með öllu þá mynd, sem ég hafði
gert mér af yðui-“.
Samúel vafði aktaumunum um
prik sem var stungið inn í svipu-
hólkinn og Doxology hnaut áfram
eftir ósléttum veginum. Gamli
maðurinn strauk á sér skeggið og
það virtist glansandi hvítt í
stjörnuskininu. Hann tók af sér
svarta hattinn og lét hann í kjöltu
sína. — „Ég held að ég hafi sjálf
ur orðið jafnhissa og þér“, sagði
hann. — „En ef þér viljið fá að
aHÍItvarpiö
Fiistuclagur 9. ágúst:
Fastir liðir eins og venjulega.
13,15 Lesin dagskrá næstu viku.
19,30 Létt lög (plötur). 20,30 —
„Um víða veröld". — Ævar Kvar
an leikari Gytur þáttinn. — 20,55
Islenzk tónlist: Lög eftir Þóraria
Jónsson (plötur). 21,20 Upplest-
ur: Jónatan Jónsson les frumort
ljóð. 21,35 Tónleikar (plötur). —
22,10 Kvöldsagan: „ívar hlújárn**
eftir Walter Scott; XX (Þorsteinn
Hannesson flytur). 22,30 Harmon
ikulög (plötur). 23,00 Dagskrárl.
Laugardagur 10. ágúst:
Fastir liðir eins og venjulega.
12.50 Óskalög sjúklinga (Bryndíg
Sigurjónsdóttir). 14 00 „Laugar-
dagslögin". 19,30 Tónleikar, vín-
arvalsar. 20,30 Upplestur: — Smá
saga (Ingibjörg Stephensen). —-
20.50 Tónleikar (plötur). 21,25
Leikrit: „Afi er dáinn" eftir
Stanley Houghton; Andrés Björng
son þýddi. Leikstjóri: Haraldur
Björnsson. 22,10 Danslög (plötur).
24,00 Dagskrárlok.