Morgunblaðið - 20.11.1957, Blaðsíða 13

Miðvikudagur 20. nóv. 1957
MOFCIJNBT 4 Ð1Ð
13
— Framtíð Reykja-
v'ikur
Frh. af bls. 11
hann borgarlækni hafa verið odd-
vita og grjótpál í þeim efnum.
Væru mikil vandamál, sem bætt-
ust við árlega vegna útvíkkunn-
ar bæjarins, sorphreinsun vex
gífurlega, erfiðleikar á lóðahreins
un í öllum nýbyggðum og hálf-
byggðum hverfum bæjarins
o.sfrv. Ræðumaður minnti á að
sjálf sorphreinsunarstöðin væri
nú komin í gott horf en þá væri
mikið vandamál leyst. Einstakl-
ingar yrðu að leggja á það
áherzlu að hreinsa og snyrta í
kringum hús sín og láta það verða
sitt metnaðarmál að ganga sem
bezt frá því. Þá þyrfti að út-
rýma bröggum og skúrum, sem
mikið hefur verið gert að á und-
anförnum árum en ýmsir erfið-
leikar væru í vegi bæjaryfirvald-
anna í þessum efnum. í þeim til
gangi að fá almenning til aðstoð-
ar um betri skipan þessara mála,
má t.d. benda á þá leið, að á veg
um Fegrunarfélagsins eða að
frumkvæði bæjaryfirvalda verði
stofnaðar deildir í hverju hverfi
bæjarins, sem komi með tillögur
til úrbótar um hreinlætismál
hvers hverfis fyrir sig og séu
bæjaryfirvöldum til aðstoðar um
framgang lóðahreinsunar.
Þá gat ræðumaður um þann lið
í tillögu nefndarinnar, sem lýtur
að kjöt- og fisksölumálum í bæn-
um, en áætlun liggur fyrir um
mikla kjötvinnslustöð á Kirkju-
sandi, sem þyrfti að komast sem
fyrst á fót. Ennfremur verður á
svipaðan hátt að koma betra
skipulagi á móttöku, dreifingu og
meðferð fisks og mætti ætla að
slíkri miðstöð yrði valinn staður
við höfnina.
Ræðumaður lauk máli sínu á
þessa leið: Vér sem lifum á þess-
arí öld erum að byggja upp land-
ið í ríkara mæli en áður hefur
þekkzt. Dómar komandi kynslóða
verða vafalaust misjafnir um
gerðir vorar. Einn bezti arfur,
sem við getum látið afkomendum
vorum í té er þroskuð menning
á sviði heilbrigði og hreinlætis.
Þá mun gott að búa í landi voru.

Frá íþróítaleikvanginum í Laugardal. Fyrstu kappleikirnir þar
voru háðir s.l. sumar.
SigurBur Magnússon:
Sameiginlegt áfak ein-
sfaklinga og bcejar-
félagsins
SIGURÐUR Magnússon vék fyrst
að því hve íþróccmálin væru mik-
ill þáttur í lífi bæjarbúa og þá
fyrst og fremst unga fólksins.
Tugþúsundir bæjarbúa á öllum
aldri heimsæktu hin ýmsu íþrótta
svæði bæjarins. Forráðamenn
Reykjavíkurbæjar og þá ekki sízt
fyrrverandi og núverandi borg-
arstjóri, hefðu í ríkum mæii haft
skilning á mikilvægi íþróttastarf
seminnar fyrir bæjarfélagið.
Hefði bæjar-
stjórn á undan-
förnum árum
veitt mikið fé til
eflingar íþrþtta-
starfsemi og
hefði bæjar-
stjórn í þeim efn
um haft nána og
góða samvinnu
við íþróttabanda
lag Reykjavíkur
en þar er um að
ræða samtök allra starfandi í-
þrottafelaga í bænum, sem nú
eru 22 að tölu, með hér um bil
9 þúsund félagsmönnum. Megin-
stuðningur bæjarfélagsins við
íþróttastarfsemina hefði verið
fólginn í beinum fjárfram-
lögum til styrktar verklegum
framkvæmdum, svo sem bygg-
ingu íþróttaleikvanga, félagsheim
ila, skíðaskála, o. s. frv. Hefði í
þessum efnum verið lyft Grettis-
taki á undanförnum árum. Hér
kæmi tvennt til greina: öflugur
opinber stuðningur og fórnfúst
starf áhugamanna. Þá vék ræðu-
maður nokkuð að þeim tillögum,
sem nefnd Varðarfélagsins hefði
gert í þessum málum.
1. Bygging fullkomins íþrótta-
húss, þar sem aðstaða er til alls
kyns keppni og sýninga, ekki
biguiuur.
eingöngu fyrir þátttakendur
slíkra sýninga, heldur og fyrir
áhorfendur, hefur lengi verið
einn af óskadraumum íþrótta-
æsku bæjarins. Nú er svo komið,
að þessi draumur mun innan
fárra ára verða að veruleika. Því
svo sem kunnugt er af fréttum,
var fyrir nokkrum dögum undir-
ritaður samningur um að þetta
hús skuli reist.
Bygging á jafnstóru húsi og hér
um ræðir, er kostnaðarsamt fyrir
tæki. Af þeim ástæðum m. a.
hefur bæjarstjórnin beitt sér fyr
ir því, að um byggingu þessa
mannvirkist gætu sameinazt aðr-
ir aðilar, er brýna þörf hafa fyr-
ir stórt sýningarhúsnæði.
Sýningarsamtök atvinnuveg-
anna voru stofnuð sl. sumar í
framhaldi af þessari viðleitni bæj
arstjórnar og áðurgreindur samn
ingur um byggingu hússins er
gerður af þessum aðilum auk bæj
I arsjóðs, B.Æ.R. og Í.B.R. Þörf-
in fyrir sýningar- og keppmshús
er óvefengjanleg og víst er, að
með tilkomu þess munu skapast
margvísleg tækifæri til glæsi-
legra samkomuhalda fyrir íþrótta
mót og sýningar, vörusýningar,
listsýningar, tónleika o. m. fl.,
sem ekki eru tök á að fram-
kvæma nú vegna vöntunar á
hæfu húsnæði.
2. Sl. sumar var tekin upp sam-
vinna milli Í.B.R., Æskulýðsráðs
og leikvallanefndar um að efna
til námskeiða í mismunandi
íþróttagreinum á íþróttasvæðum
víðs vegar um bæinn. Námskeið
sem þessi eru ætluð öllum ung-
lingum á vissum aldri, burtséð
frá því, hvort þeir eru félags-
bundnir í einhverju íþróttafélagi
eða ekki. Kennsla fer fram undir
handleiðslu íþróttakennari og í-
þróttamanna, er skarað hafa fram
úr hver á sínu sviði.
Félagsmálanefndin álítur, að
slík námskeið séu mjög gagnleg,
ekki sízt fyrir þau börn, sem ekki
eiga þess kost að dveljast í sveit
yfir sumarið og fara því á mis
við þær unaðssemdir og hollustu
sem útivera í faðmi íslenzkrar
náttúru hefur upp á bjóða.
Börn og unglingar sem dvelj-
ast hins vegar í bænum allt sum-
arið, í mörgum tilfellum við litla
eða enga vinnu, hafa aftur á móti
mun minni möguleika en hin til
að veita útrás þrá sinni til at-
hafna og leika.
Þess vegna ber að hlynna að
þessari starfsemi og efla hana
svo sem kostur er á hverju sinni.
3. Starfsemi félagsheimilanna,
er risið hafa á undanförnum ár-
um á íþróttasvæðum einstakra
félaga, hefur gefið góða raun.
Enda er staðsetning þeirra í bæn
um þannig, að þau eru dreifð um
hin ýmsu bæjarhverfi, og því til-
tölulega auðvelt fyrir æskufólk
viðkomandi ‘bæjarhverfa að
sækja þau. Nú er það hins vegar
svo, að aðalnotkun þessara félags
heimila hefur verið af hálfu þess
fólks, er leggur stund á íþrótta-
iðkanir og er slíkt í sjálfu sér
ekki nema eðlilegt. Þó munu ýms
dæmi þess, að önnur menningar
félög hafa fengið afnot af heimil
um þessum.
En þegar haft er í huga, að þessi
mannvirki öll eru reist með jafn
miklum fjárhagslegum styrk af
almannafé eins og raun ber vitni
um, þá verður manni á að hugsa
til þess, að það er geysistór hóp
ur unglinga í bænum, sem hefur
áhuga á og leggur stund á
ýmiss konar tómstundastarfsemi
aðra, en hefur ekki yfir eins góð
um húsakynnum að ráða og í-
þróttafélögin eða jafnvel engum.
Okkur virðist þvx tímabært, að
gerð sé nákvæm athugun á því,
hvort ekki sé hægt að nýta félags-
heimilin meira til almennari og
'fjölbreyttai’i tómstundastarfsemi
en nú er gert.
Æskulýðsráð Reykjavíkur, sem
stofnað var eigi alls fyrir löngu
að frumkvæði borgarstjóra, er
raunhæft spor til eflingar heil-
brigðu tómstundastarfi ungs
fólks í bænum, er hefur svo
mörgum og mismunandi áhuga-
efnum að sinna, og virðist því vel
til fallið, að Æskulýðsráðið hafi
forgöngu um áðurnefnda athugun
og leiti í því efni umsagnar og
samvinnu við íþróttafélögin.
4. Þá er tillagan um styrk til
ÍBR, sem renna á til landsmóta.
Landsmót eins og það, sem hér
er átt við, er eins konar íþrótta-
hátið, þar sem saman kæmu í-
þróttamenn og konur, ekki ein-
göngu keppendur ixeldur og for-
ystumenn félaga úr öllum íþrótta
héruðum landsins. Hér er um
víðtækt æskulýðsmót að ræða og
mætti gera ráð fyrir að þátttak-
endur yrðu um 2000 talsins og
þar af um helmingur utanbæjar-
menn. Augljóst er að svona stór-
mót þarf mikinn undirbúning,
bæði hvað varðar mótið sjálft,
móttöku gesta og annað, sem
þessu tilheyrir. Benti ræðumaður
á að með svo stóru móti ungra
manna, þar sem þátttakendur
væru frá dreifðum byggðum um
landið, gæfist mikið og merkilegt
tækifæri til að kynningar á sjálf-
um höfuðstað landsins.
Ræðumaður lauk máli sínu á
þessa leið: Okkur vantar ekki
bæjarstjói-n, sem samanstendur
af mörgum flokkum og flokka-
brotum, bæjarstjórn, sem yrði
sjálfri sér sundurþykk og ósam-
mála. Stjórn Reykjavíkur verður
að vera áfram í höndum sam-
hents meirihluta Sjálfstæðis-
flokksins, þess eina flokks, sem
viðurkennir að svo bezt er hag
bæjarfélagsins boi’gið, að einstak
lingarnir fái frið til að vinna
að hugðarefnum sínum og með
sameiginlegu átaki einstaklinga
og bæjarfélagsins verði mestu og
beztu til leiðar komið.
TILLOGUR
Félagsmálanefndar Varðar
Skólamál
Þegar skipulögð eru ný hverfi í bænum, sé jafnan scð fyrir
rægu landrými undir skólabyggingar sem næst miðsvæðis. Sé
þar reistur skóli eða skólar, þar sem ljúka megi öllu skyldunámi.
Þá sé stefnt að því, að skólar séu eigi mjög fjölmennir og
áherzla sé lögð á rúmgóðar kennslustofur í nýjum skólahúsum,
sem reist verða.
Athugað sé um byggingu lítilla sundlauga í sambandi við ný
skólahús til sundkennslu fyrir nemendur.
Áfram verði lögð áherzla á eflingu verknámsins. Stefnt sé að
stórauknu tæknilegu námi, er standi í beinu sambandi við atvinnu-
vegina. Lögð sé áherzla á aukin réttindi þeirra, er skráðir eru
úr gagnfræðaskólum verknámsins, t. d. þannig að próf þaðan
stytti verulega síðara verklegt sérnám.
Stefnt sé að Ieiðbeiningum um stöðuval, er nái til allra unglinga
við lok skyldunáms.
Bamah'eimili og leikvellir
Skipulagðar séu byggingar leikskóla og dagheimila fyrir börn
á sama hátt og leikvöllum og skólum er ætlað rúm í hverju
nýju íbúðarhverfi.
Reksturinn sé í höndum áhugafélaga bæjarbúa (Sumargjafar),
á meðan það þykir hagkvæmt, og njóti þessi starfsemi stuðnings
bæjarfélagsins.
Haft sé strangt eftirlit með því, að húseigendur noti ákveðið
rými á hverri húslóð fyrir athafna- og leiksvæði handa börn-
um, svo sem bæjaryfirvöldin hafa ákveðið að gert sé ráð fyrir við
skipulagningu íbúðarlóða.
*
Iþróttamál
Hraðað verði svo sem kostur er byggingu fyrirhugaðs íþrótta-
og sýningarhúss, sem Reykjavíkurbær ásamt íþrótta- og æsku-
lýðsfélögum bæjarins og sýningarsamtökum atvinnuveganna hef-
ur nú forystu um að reist verði.
Reykjavíkurbær stuðli að því, að efnt verði til námskeiða um
sumartímann í ýmsum íþróttagreinum á íþróttasvæðum í bænum,
einkanlega fyrir þá unglinga, er eklci eiga þess kost að dveljast
i sveit yfir sumarið.
Gerð verði athugun á því, hvort ekki sé hægt að hagnýta fé-
kigslieimili íþróttafélaganna meira til almcnnari og fjölbreyttari
tómstundaiðju er nú er gert.
Reylcjavíkurbær styðji íþróttabandalag Reykjavíkur í því að
efna til landsmóta með þátttakendum úr öllum íþróttahéruðum
landsins, og verði hið fyrsta þeirra haldið, þegar íþróttasvæðið
í Laugardag verður vígt.
Heilbrigðismál
Lögð sé áherzla á að fullgera byggingu bæjarsjúkrahússins, og
hafizt handa um útvegun innbús og áhalda í tæka tíð; svo að
þau séu fyrir hendi, er byggingu lýkur.
Ráðizt verði í þær aðgerðir sem hentugar þykja, til að bæta
úr þeim erfiðleikum, sem stafa af ónógum sjúkrarúmum á fæð-
íngardeildinni.
Reist verði hjúkrunarheimili í sambandi við bæjarsjúkrahúsið
fvrir sjúklinga, sem eiga við langvarandi vanheilsu að stríða, svo
að rúm og starfskraftar hinna almennu deilda sjúkrahússins
nýtist betur.
Hreinlætismál
Haldið verði áfram þeirri sókn, sem bæjaryfirvöldin hafa hafið
við hreinsun lóða og óleyfisskúra í bænum. Jafnframt sé unnið
langtum meira en verið hefur að því að skapa sterkt almenn-
ingsálit bæjaryfirvöldunum til aðstoðar í þessu efni.
Aherzla verði lögð á að hraðað verði byggingu fullkominnar
k0ötvinnslustöðvar í Reykjavík.
Bæjaryfirvöldin hlutist til um að komið verði á nýrri skipan
í móttcku og dreifingu á fiski til neyzlu í bænum, er fullnægi
ströngustu heilbrigðis- og hreinlætiskröfum nútímans.
Húsnæðismál
Bæjarfélagið greiði fyrir því á allan hátt eftir því sem f þess
valdi stendur, að f jölskyldur eigi þess kost að búa í eigin húsnæði.
Bæjarfélagið haldi áfram á þeirri braut, sem mörkuð hefur
verið, að útrýma heilsuspillandi húsnæði.
F r amf ær slumál
í framfærslumálum sé leitazt við að fylgja þeirri reglu eftir
því sem við verður komið, að aðstoð bæjarins sé veitt sem hjálp
til sjálfsbjargar.
Framfærslnfulltrúum sé falið í upphafi hvers árs að gefa skýrsln
til borgarstjóra, þar sem gerð sé grein fyrir störfum að fram-
færslumálum á liðna árinu og bornar fram tillögur til endúr-
bóta, byggðar á reynslu ársins.