Morgunblaðið - 15.12.1957, Blaðsíða 1
I
48 síður
Eisenhower segir
við komuna til Parísar:
Hlutverk okkar að ákveða hvort
þjéðirmar megi lifa í frelsi eða
verða þrælalýður í kúgvsmarríki
Ráðherrafundurinn hefsi á mánudag
París, 14. des. — Einkaskeyti frá Reuter.
ÆÐSTU MENN flestra NATO-ríkjanna eru komnir til
Parísar, en þar á að hefjast á mánudaginn mikilvægur fund-
ur þeirra. í dag komu m. a. tii borgarinnar þeir Eisenhower,
forseti Bandaríkjanna, og Macmillan, forsætisráðherra Bret-
lands.
Þetta er í fyrsta skipti, sem bandarískur forseti kemur
til Parísar, frá því Wilson sat friðarráðstefnuna í Versölum
1919. —
Forsetinn hress
Eisenhower virtist hinn hress-
asti, þegar hann sté niður úr
einkaflugvél sinni, Columbine
III, á Orly-flugvellinum. — Lék
hann á alls oddi og var ekki að
sjá á honum nein veikindamerki.
Blaðamenn söfnuðust í kringum
hann og las hann um 600 orða
yfirlýsingu, hátt og skýrt.
meta þær ógnir sem steðjuðu að
hinum frjálsa heimi.
— Það er okkar hlutverk að
mæta þeim ógnum á afgerandi
hátt. Það er okkar að framkvæma
aðgerðir, sem kveða á um það,
hvort maðurinn megi lifa í frelsi
og virðingu á einstaklingnum,
eða hvort mannkynið á að verða
þrælalýður í einu gífurlegu kúg-
unarríki.
Rene Coty, forseti Frakklands,
tók á móti Eisenhower á flugvell-
inum. Það var drungalegt í
París, þungskýjað og kaldur vind
ur næddi um borgina. Á flug-
vellinum tóku einnig á móti for-
setanum Gaillard, forsætisráð-
herra, og Lauris Norstad, yfir-
maður herafla NATO.
Fundinn í París munu sitja for-
sætisráðherrar flestra NATO-ríkj
anna og eru þeir komnir til borg-
arinnar. Þeirra á meðal eru Ad-
enauer, forsætisráðherra Þýzka-
lands, John Diefenbaker frá Kan-
ada, Adnam Menderes frá Tyrk-
landi og Konstantin Karamanlis
frá Grikklandi.
Samtök jafningja
Eisenhower sagði m. a.: — Orð
frönsku byltingarmannanna.
frelsi, jafnrétti og bræðralag,
gætu vel staðið á skildi Atlants-
hafsbandalagsins. — Bandalagið
hefur sett sér það mark að verja
frelsið og það er samtök jafn-
ingja, sem starfa í sönnu bræðra-
lagi.
Hótunum harðstjórnarinnar í
austri getum við aðeins mætt
með sannri vináttu hinna frjálsu
þjóða sín á milli.
ífrslitastund
Eisenhower forseti sagði að
æðstu menn NATO-ríkjanna
kæmu nú saman í París til að
Indonesía víkkar land
helgi sina stórlega
Djakarta, 14. des.
Stjórn Indónesíu lýsti í dag
yfir lögsöguvaldi yfir geysi-
stórum Iiafsvæðum, sem hafa
verið opið haf til þessa. Nær
þessi nýja útvíkkun landhelg-
innar yfir hundruð þúsunda
ferkílómetra. í því eru einnig
fólgin yfirlýst yfirráð yfir
vesturhluta Nýju-Guineu og
hafinu umhverfis.
Héðan í frá munu Indónesar
marka landhelgi sína þannig,
að draga línu frá yztu töng-
Hreinsun Súez-skurðar
greidd með 3% álagi
um kringum allt eyríkið og
bæta 12 mílna belti þar við.
' Er tilkynnt að stjórnin telji
þetta nauðsynlegt tii að stað-
festa, að hinar 3000 eyjar
Indónesíu séu ein heild og
samstætt ríki.
t Þá er tilkynnt að skipum ann-
arra ríka verði frjáls sigling
um landhelgi Indónesíu, með-
an þau skerða ekki sjálfstæði
og öryggi Indónesíu. Þó verða
hollenzk skip, sem sigla um
svæðið gerð upptæk.
kr Ákvörðun þessi verður til-
kynnt til nefndar S. Þ. sem
í byrjun næsta árs mun taka
fyrir alþjóða-landhelgismálin.
Hraðtleyg flugvél
NEW YORK, 14. des. (Reuter).—
Allsherjarþing S. Þ. samþykkti í
dag, að heimila Egyptum að
Ieggja 3% álag á skipagjöld um
Súez-skurðinn. Er álag þetta
ætlað til að standast kostnaðinn
af hreinsun Súez-skurðarins, sem
fram fór í byrjun þessa árs.
Það voru þrjú ríki, — Brasilía,
Persía og Filippseyjar, sem lögðu
fram ályktunartillögu um að
Egyptum skyldi heimilað að taka
3% álagið. í ályktuninni er látin
í Ijós ánægja yfir því, hve
hreinsun skurðarins s. 1. vetur
tókst skjótt og vel.
Lán endurgreidd
Samkvæmt tillögunni skal fé
það sem inn kemur við umrætt
3% álag greiðast inn í sérstakan
reikning Sameinuðu þjóðanna,
en framkvæmdastjórn þeirra
mun síðan annast endurgreiðslu
á lánum sem 11 þjóðir veittu til
framkvæmda við hreinsun skurð-
arins.
Rússa
MOSKVA 14. des. — Tímarit
rússneska flughersins skýrir frá
því að rússnesk orustuflugvél
hafi sett heimsmet í hraðflugi, er
hún náði 1987 km hraða á klst.
En það er um 40 km meiri hraði
en Voodoo-flugvélin bandaríska
náði, er hún setti opinbert heims-
met fyrir 10 dögum.
Flugmálasérfræðingar á Vestur
löndum segja, að frásögn tíma-
Forsætisráðherra
Möltu segir af sér
LA VALETTA 14. des. — Don
Mintoff forsætisráðherra Möltu
sagði af sér i dag og leggur hann
til að samflokksmanni hans Mers
er verði falin stjórnarmyndun.
Ástæðan fyrir stjórnarslitum
er sú, að Mintoíf er ekki lengur
talinn njóta trausts verkamanna
í skipasmíðastöðvum eyjarinnar.
Skipasmíðastöðvarnar hafa haft
mikla atvinnu við viðgerð á brezk
um herskipum. Nú óttast menn að
dragi úr atvinnunni. 13 þús.
manns vinna við skipasmíða-
stöðvarnar. — Reuter.
Kostnaðurinn við hreinsun
Súez-skurðarins nam samtals um
8V2 milljón dollara.
Þeir greiði sem sök áttu
Fulltrúi Breta tók það fram
í sambandi við afgreiðslu máls-
ins, að eins og á stæði greiddi
hann atkvæði með tillögunni.
Hann teldi hana þó ekki réttláta,
heldur hefðu Egyptar átt að
greiða kostnaðinn, þar sem það
voru þeir sem lögðu farartálm-
ana í skurðinn. Með þessu fyrir-
komulagi myndi 40% kostnaðar-
ins leggjast á Breta, þ. e. brezk
skipafélög.
Ályktunin var samþykkt með
54 atkv. Ekkert mótatkvæði kom
en 19 sátu hjá, þeirra á meðal
Rússar og leppríki þeirra, sem
töldu að Bretar og Frakkar ættu
að greiða allan kostnaðinn.
ritsins geti vel verið rétt. Það
hafi komið í ljós að undanförnu
að Rússar eigi mjög hraðfleygar
orustuflugvélar. Hins vegar muni
ekki hafa verið um að ræða op-
inbert met, þar sem fylgt sé mjög
hörðum keppnisreglum. Segja
þeir að nokkrar flugvélar Breta
og Bandarikjamanna geti farið
hraðar en 2000 km á klst., þótt
erfiðara sé að láta þær keppa um
heimsmetið. — Reuter.
MORGUNBLAÐIÐ er 48 síður í
dag. — Lesbók fylgir blaðinu.
Næsta Lesbók verður jafnframt
Jóla-Lesbók.
Æðstu leiðtogar Atlantshafsbandalagsins koma nú saman í Paris
og hefst sameiginlegur fundur þeirra á mánudag. Sjást þeir hér
á myndinni.
-Efsta röð: Gaillard (Frakklandi), Eisenliower (Bandaríkjun-
um), Macmillan (Bretlandi), Adenauer (Þýzkalandi).
Önnur röð: Zoli (ítalíu), Van Acker (Belgíu), Gerhardsen
(Noregi), Diefenbaker (Kanada).
Þriðja röð: Da Cunha (Portúgal), Karamanlis (Grikklandi),
Menderes (Tyrklandi), Drees (Holandi).
Neðsta röð: Hermann Jónasson (íslandi), Bech (Luxemburg),
Hansen (Danmörku), og Spaak, framkvæmdasljóri NATO. —
Þriðji hörmimga-jaro
skjdlitinn í Persiu
TEHERAN, 14. des. (Reuter). — Það er nú álitið að milli 1100 og
1400 manns hafi farizt í jarðskjálftum miklum, sem urðu í gær
í nokkrum héruðum Persíu. Þúsundir manna til viðbótar hafa særzt
og fjöldi fólks er heimilislaus í snjóbyl og frostum.
Tala hinna dauðu eftir jarð-*
skjálftana er alger áætlunartala.
sem sést m. a. af því að aðeins
um 200 lík hafa verið grafin úr
rústunum. Fregnir herma, að heil
ir bæir og þorp hafi lagzt ger-
samlega í rúst. Skullu jarðskjálft-
arnir yfir að næturlagi, þegar
fólk var í fastasvefni.
í heilan sólarhring hafa her-
menn og borgarar unnið að því
að grafa í húsarústunum og
freista að bjarga þeim sem liggja
þar á lífi, en bjargarlausir.
Skemmdirnar urðu mestar á
svæði einu, sem er um 300 fer-
kílómetrar að stærð og má
heita, að þar standi ekki
steinn yfir steini. Hérað þetta
er skammt frá landamærum
íraks.
Auk manntjónsins varð einn
ig mikið tjón á bústofni. Hef-
ur það ekki verið talið saman.
en ljóst er að þúsundir kúa og
kinda hafa drepizt, er útihús
hrundu.
Þetta er þriðji meiriháttar jarð
skjálftinn í Persíu á 13 mánuð-
um. í jarðskjálftanum, sem vard
í nóvember 1956 í Suður-Persíu,
fórust 3500 manns, og í jarð-
skjálfta, sem kom í Norður-
Persíu í júlí sl., fórust 1000
manns.
Flugfélög mótmæla
K AUPM ANN AH AFN ARBLÖÐ -
IN skýra frá því að bæði íslenzku
flugfélögin, Flugfélag íslands og
Loftleiðir séu í hópi fjölda er-
lendra flugfélaga, sem hafa sent
mótmælabréf til SAS og dönsku
flugmálaþjónustunnar vegna
ákvarðana sem teknar hafa verið
um aðbúnað þessara félaga í fram
tíðarflugstöð, sem verið er að
reisa á Kastrup.
Fyrir rúmu ári var flugfélögum
þessum tilkynnt að þau fengju
hvert um sig 24 fermetra skrif-
stofupláss á annarri hæð auk af-
greiðslupláss á grunnhæð. En nú
fyrir nokkru tilkynnti SAS þeim,
að hvert félag fengi aðeins um
8 fermetra klefa á annarri hæð.
Stafar þetta m. a. af því að ýmis
verzlunarfyrirtæki eiga að fá
sölubúðir á hæðinni.
Hin útlendu félög sem eru 14
talsins hafa í bréfi sínu til SAS
mótmælt þessu harðlega og benda
m. a. á það að þau hafi ímyndað
sér að flugstöðin ætti að vera hús
fyrir flugafgreiðslu en ekki fyrir
„magasín1
>