Morgunblaðið - 05.03.1958, Blaðsíða 1
45 árgangur.
54. tbl. — Miðvikudagur 5. marz 1958.
Prentsmiðja MorgunT}laðsins
Framsókn viðurkennir algert iírræða
leysi í efnahags- og fjármálum
//
*
Hœtfuleg verðbólguþró un fyrir dyr-
um í landinu og tilfinnanlegur
gjaldeyrisskortur"
Ekkert samkomulag um fjáröflunarleið
fyrir rikissjóð
Ríkisstjórninni ber skylda til að
leggja málin undir dóm kjósenda
í GÆR birtist í Tíman-
um stjórnmálaályktun
aðalfundar miðstjórnar
Framsóknarflokksins.
Kemur þar ljóst fram
að hin „varanlegu“ úr-
ræði í efnhagsmálunum,
sem lofað var, þegar rík-
isstjórnin tók við völd-
um eru ófundin enn.
Ennfremur er berum orð
um sagt að ,fjáröflunar-
leiðir“ til handa ríkinu
séu enn á huldu en ná
þurfi ,,samkomulagi“
um þær.
Loks er játað að ,,enn
er hættuleg verðbólgu-
þróun fyrir dyrum í land
inu“ og „tilfinnanlegur
gjaldeyrisskortur“ auk
þess sem verulegur halli
hefir verið á ríkisbú-
skapnum og tekjur út-
flutningssjóðs hrökkvi
ekki til.
í fáum orðum má
segja að í ályktuninni
komi berlega fram, að
fjárstjórji ríkisins í hönd
um Eysteins Jónssonar
sé í megnasta ólestri og
ráð til að bæta þar um
séu ófundin.
í annan stað felst I ályktun-
inni viðurkenning á gagnrýni
Sjálfstæðismanna út af fjármála-
ástandinu, þó reynt sé að öðrum
þræði að breiða yfir þýðingar-
miklar staðreyndir í þeim mál-
um.
Þegar horft er til baka og litið
á loforð stjói'narflokkanna sem
þeir gáfu í upphafi um „alhliða
viðreisn efnahagsmálanna og
þróttmikla framfarastefnu", dylst
engum að stjórnmálaályktun
Framsóknar er fullkomin gjald-
þrotayfirlýsing hvað varðar fjár-
málin og efnahagsmálin í heild.
Þarna er úrræðaleysið viður-
kennt frammi fyrir allri þjóð-
inni svo ekki verður um villst.
Stjórnin lofaði því, er hún tók
við völdum, að nú skyldi „brotið
blað í efnahagsmálunum“. Það
er Ijóst, að það blað hefur enn
ekki verið brotið og að stórlega
hefur sigið á ógæfuhliðina á
valdatíma vinstri stjórnarinnar.
Hér er viðurkcnnt að hið „hel-
sjúka efnahagslíf", sem Hermann
Jónasson talaði mest um fyrir
kosningar, hefur orðið enn sjúkra
í valdatíð hans. f ályktuninni
felst í senn römm ádeila á stjórn-
arstefnuna í heild og á fjárstjórn
Eysteins Jónssonar, sérstaklega.
Frh. á bls. 14.
_ í einum áfanga yfir
yfir Atianfshaf
BONN, 4. marz—Á sunnudaginn
komu 18 Supersabre-þrýstilofts-
orrustuflugur til Hahn-flugvall-
ar í Vestur-Þýzkalandi og höfðu
flogið í einum áfanga yfir Atlants
haf, eða frá Suður-Karólínu í
Bandaríkjunum. Vegalengdin er
um 4 þús. mílur. Flugvélarnar
lentu í Nouasseur í Marokkó og
höfðu þá verið 7 klst. 24 mín. á
leiðinni yfir hafið. Þær höfðu
tekið eldsneyti á fluginu, bæði
yfir Bermuda- og Azoreyjum.
Sterkur mótvindur var síðara
hluta leiðarinnar og tafði það
1 flugið. —- Frá Marokkó var svo
flogið til Vestur-Þýzkalands, eins
og fyrr getur.
Enn er deilt
um
olíu
Dulles
Bandaríkjamenn ekki með í stórvelda-
fundi sem ekki fjallar um Þýzkaland
NATO leggst gegn væntanlegum
stórveldafundi eins og Rússar vilja
hafa hann
PARÍS, 4. marz. — Fastaráð
Atlantshafsbandalagsins
ákvað á fundi sínum í kvöld
að vísa á bug tillögu Ráð-
stjórnarinnar um fund æðstu
manna stórveldanna og segir,
að skilyrði Rússa fyrir slíkuns
fundi séu óviðunandi. Tals-
maður ráðsins sagði eftir
fundinn í kvöld, að NATO
geti ekki fallizt á stórvelda-
fund nema vissa sé fyrir því,
að samkomulag muni nást
um ýmis helztu deilumál stór-
veldanna, svo sem öryggi
Evrópu og sameiningu Þýzka-
lands.
Dulles, utanríkisráðh. Banda-
ríkjanna, sagði á vikuleguin
blaðamannafundi sínum í dag.
að Bandaríkin gætu ekki fall-
izt á skilyrði Rússa fyrir stór-
veldafundi. Rússar vildu, að
slíkur fundur yrði með alli
öðru sniði en Bandaríkja-
menn vildu, eins og glöggt
kæmi fram af bréfi Gromy-
kovs til Pineaus.
Bandaríkjamenn hefðu engan
áhuga á að sækja stórveldafund
eins og Rússar vildu hafa hann.
en bætti því við, að hann vonað-
ist til, að unnt yrði að semja um
einhver deilumál með venjuleg-
um diplómatískum aðferðum. —
Dulles sagði ennfremur,
að Bandaríkin mundu alls
ekki taka þátt í neinum stór-
veldafundi, sem ekki fjallaði
um sameiningu Þýzkalands.
Loks dró utanrikisráðherra
Bandaríkjanna fram sjónarmið
stjórnar sinnar 1) í svari sínu við
bréfi Ráðstjórnarinnar munu
Bandaríkin ekki fara út í smá-
atriði í sambandi við mál, sem
ætla má, að samkomulag geti
náðst um 2) Bandaríkjastjórn er
þeirrar skoðunar, að nauðsynlegt
sé að kanna það til hlítar, hvort
nokkur von sé um samkomulag
á fundi rikisleiðtoganna, áður en
til slíks fundar verður boðað 3)
Bandaríkin munu leggja áherzlu
á einlægnina, þegar þeir bera
fram sínar tillögur til úrbóta,
enda þótt þær vérði kannski
ekki eins glæsilegar og áróðurs-
tillögur Rússa.
Loks benti Dulles á, að á
Genfarráðstefnunni 1955 hefði
verið gefin út yfirlýsing þess
efnis, að Þýzkalandsmálin væiu
nátengd öryggismálum Evrópú
og nauðsynlegt væri að sameina
landið í eitt ríki að afstöðnum
frjálsum kosningum. Ef við eig-
um að efna til nýs stórveldafund-
ar til þess eins að grafa fyrri
yfirlýsingar í gleymsku, þá er
verr farið en heima setið, sagði
ráðherrann.
Ætlubu að steypa
stjórn landsins
TÚNIS, 3. marz — Það hefur ver-
ið staðfest opinberlega í Túnis,
að handteknir hafi verið 40 menn,
sem grunaðir eru um að hafa
haft í hyggju að steypa stjórn
landsins.
TEHERAN, 3. marz — Dagblöð-
in í Teheran skýrðu svo frá 1
dag, að íranska stjórnin mundi
bera fram mótmæli við stjórnir
Bretlands og Saudi-Arabíu, ef
um einhverja samvinnu væri að
ræða milli Saudi-Arabíu og
brezka verndarsvæðisins Bahr-
ein. Það hefur frétzt, að undir-
ritaður hafi verið í gær samn-
ingur milli Saudi-Arabíu og
Bahrein þess efnis, að Saudi-
Arabiu væri heimilt að rannsaka
og nýta olíu undir landgrunninu
út af Bahrein. Iran hefur áður
krafizt að fá að nýta þetta svæði.
Es Said tekur enn
við forystu
BAGDAD, 3. marz. — Tilkynnt
var hér í borg í dag, að hinn
aldni stjórnmálamaður Nuri Es
Said hefði myndað nýja stjórn í
Iraq — og Mirjan látið af stjórn
arforystu. Nuri lét af forsætis-
ráðherraembætti í júní sl. sakir
heilsubrests, en siðan 1930 hefur
hann sex sinnum verið forsætis-
ráðherra.
Talið er, að nýi forsætisráðherr
ann muni marka mjög ákveðna
stefnu gagnvart Nasser og ný-
stofnuðu sambandi Egyptalanda
og Sýrlands,
Rússar vilja að þjóðirnar rá&i
landhelgi sinni upp í 12 mílur
Danir geta ekki sætt sig við meira
en 6 milna landhelgi
GENF, 4. marz. — (Einkaskeyti
til Mbl. frá xréttaritara þess á
Genfarráðstefnunni) Fulltr. Dana
í landhelgisnefndinni, pröfessor
Max Sörensen, sagði í dag, að
hann efaðist um, að unnt yrði að
ná víðtæku alþjóðlegu samkomu-
lagi um þriggja mílna landhelgi.
Það er skoðun oklcar, bætti pró-
fessorinn við, að viss útvíkkun
landhelginnar sé nauðsynleg, ef
nokkur von er um samkomulag.
Ef allar samkomulagsvonir fara
út um þúfur, verðum við að end-
urskoða afstöðu okkar. Og Sören-
sen hélt áfram: Við erum þeirrar
skoðunar, að ef aðrar þjóðir á
okkar hnatthelmingi krefjast
meira en þriggja milna landhelgi,
þá getum við ekki haldið okkur
við þrjár mílur. — Síðan bætti
prófesorinn því við, að það væri
e.t.v. ekki i þágu Dana, að landh.
yrði víkkuð út, og ef svo yrði,
þá ekki meira en í 4—6 míl-
ur.
Aðalfuiltrúi Rússa á landhelg-
isráðstefnunni, Tunkin, sagði í
dag, að þriggja mílna landheigi
sem regla ætti ekki stoð í alþjóða-
lögum. Þá sagði hann ennfremur,
að Sovétstjórnin væri þeirrar
skoðunar, að sú regla ætti að ráða
um landheigina, að sérhvert ríki
gæti ráðið víkkun landhelgi sinn-
ar úr 3 upp í 12 mílur og skyldi
taka till-it til legu, efnahags- og
öryggismála, en auk þess skyldi
viðkomandi land hafa í huga,
hvernig alþjóðasiglingum væri
háttað á umræddu landsvæði.
Sörensen sagði auk þess, sem
fyrr er getið, að „ef efnahags-
legar aðstæður strandríkja eru
nægilega verndaðar með ráðstöf-
unum, sem ég hef nefnt, þá munu
kröfur um sérstaka friðunariínu,
sem liggur samhliða landhelgis-
línunnijbirtast í nýju ljósi.
Um þetta atriði sagði Tunkin:
— 1 sambandi við friðunarráð-
stafanir á reglan um jafnrétti við
komandi þjóða að vera virt og í
sambandi við það ætti engin mis-
munun að geta átt sér stað. En,
bætti hann við, í einstökum atrið-
um mætti viðurkenna sérstök á-
hugamál strandríkja um friðun
uppeldisstöðva á svæðum, sem
liggja að landhelgislinunni.
Gunnar G. Schram.