Morgunblaðið - 17.04.1958, Blaðsíða 2

c
MORCVIVRT 4Ð1Ð
Fimmtudagur 17. apríl 1958
Bandaríska tillagan í
Genf kom á óvart
1 GÆR -báru Bandaríkjamenn fram nýja tillögu í landhelgismála-
nefndinni í Genf. Markar hún algera stefnubreytingu þeirra. Áður
hafði fulltrúi þeirra, Mr. Dean, lýst yfir fylgi við tillögu Kanada
um þriggja mílna lögsögulandhelgi og 12 mílna fiskveiðilandhelgi
Með hinni nýju tillögu ganga Bandaríkjamenn í lið með Bretum
í stuðningi við 6 mílna landhelgi, þótt reynt sé að breiða yfir það
með orðalagi tillögunnar. Þessi stefnubreyting Bandaríkjanna kem-
ur mönnum mjög á óvart og hefur það í för með sér að framlengja
verður Genfar-ráðstefnuna um nær vikutíma. Bandaríska tillagan
fer hér á eftir í heild, eins og fréttastofa Reuters sendi Mbl. hana:
Söngur polyfonkórsins í Laugarneskirkju eftir páskana vaktí
mikla og verðskuldaða athygli. — Myndin er af kórnum í
kirkjunni.
Eyddi stolnum peningum
til kaupa á áfengi
— Ilámarksvídd landhelgi, sem
nokkurt ríki getur krafizt er 6
milur. Þó er þess að gæta, að það
haggar hvergi tvihliða eða marg
hliða samningum sem þegar eru
í gildi eða gerðir verða; að
ilar þeirra verða eftir sem áður
bundnir af þeim.
Strandrikið skal hafa sama rétt
og á eigin landhelgi sinni til að
setja reglur um fiskveiðar og
nýtingu sjávaraflans á svæði sem
hafi hámarksvíddina 12 sjómílur
frá grunnlínu.
Þó skal það tekið fram, að ef
borgarar einhvers ríkis hafa
stundað veiðar reglulega á þessu
svæði í 10 ár áður en yfirlýsing
Genfar-ráðstefnunnar er undir-
rituð, þá skulu borgarar þess rik-
is hafa rétt tii veiða á þeim hluta
svæðisins, sem liggur utan hinn-
ar eiginlegu landhelgi.
Þeir borgarar annarra veiði-
ríkja, sem þannig fá heimild til
veiða á þessu svæði, eru skuld
bundir að hlíta verndunaraðgerð
um, sem framkvæmdar eru í sam
ræmi við aðrar yfirlýsingar þess-
— Sumargjöfin
írh at bls 1,
in“ endanlega innan rikis-
stjórnarinnar. Þá verður „full
trúum vinnustéttanMa" í 19
manna nefndinni boðið á fund
tii þess að leggja blessun sína
yfir ,,sumargjöfina“. Þeim
verður sýnd sú kurteisi að
bjóða þeim að fjalla um til-
lögur stjórnarinnar EFTIR Á.
Síðan lýsa Hermann og
Hannibal því yfir, að „fyllsta
samráð hafi verið haft við
verkalýðssamtökin um mál-
ið“.
Hér er um svo einstæðan
skrípaleik að ræða, að fyllsta á-
stæða er til þess að vekja athygli
á honum.
Ilarðar fæðingarhríðir
Miklir stjórnarfundir stóðu
yfir í gær um efnahagsmálatil-
lögur vinstri stjórnarinnar.
Mætti aðeins einn ráðherra á
fundi sameinaðs þings í gær og
þó aðeins stutta stund. Enda þótt
ýmsar sögur væru á kreiki um
alvarlegan ágreining og átök
innan stjórnarinnar um hinar
dulbúnu gengislækkunartillögur
var þó almennt talið að sam-
komulag væri að nást í málinu og
mætti vænta „sumargjafarinnar“
í næstu viku.
Veitingasöhi-
frumvarp
SJÁLFSTÆÐISMENNIRNIR í
samgöngumálanefnd efri deildar
Alþingis (Sigurður Bjarnason og
Jón Kjartansson) hafa'lagt til, að
frumvarpi því, sem nú liggur
fyrir þinginu um nýja löggjöf
um veitingasölu, gististaðahald
o. fl. verði vísað til ríkisstjórnar-
innar. Samband veitinga- og
gistihúsaeigenda hefur sagt álit
sitt á frumv. og talið það gallað
og ófullkomið. Lagði sambandið
til, að nefnd þar sem veitinga-
menn ættu a.m.k. 1 fulltrúa yrði
sett til að semja nýtt frumv. Sig-
urður og Jón telja ekki rétt að
setja löggjöf um þetta efni, sem
fyrrnefnd heildarsamtök telja ó-
viðunandi. — Stjórnarliðar í
nefndinni munu leggja til, að
frum. verði samþykkt óbreytt.
arar ráðstefnu og í samræmi við
alþjóðalög.
Þegar taiað er hér um míiu, er
átt við sjómíiu, sem er 1852
metrar.
Ef ósamkomulag rís upp milli
ríkja vegna fiskveiða og annarr-
ar nýtingar sjávarlífsins sam-
kvæmt þessari grein, getur hvert
aðildarríkið sem er krafizt þess
að málið verði lagt fyrir gerðar-
dóm, nema þau verði ásátt um
aðra friðsamlega lausn.
HeyrSi skelli í vél-
inni og ók á
Ijósastaur
UNG.UR piltur var óheppinn I
fyrrinótt á leið sinni í bíl eftir
Suðurlandsbrautinni.
Hann ók sendiferðabíl eftir
brautinni og allt í einu taldi hann
sig heyra einhver anharleg hljóð
frá vélinni, skelli, sem hann gat
ekki þegar í stað áttað sig á
frá hverju stöfuðu. Hann ók
áfram um leið og hann tók að
hlusta nánar eftir þessum vélar-
skellum. Allt í einu, tók hann
eftir því að rétt framundan bíln-
um stóð ljósastaur. Það skipti
engum togum að bíllinn rakst á
staurinn, með þeim afleiðingum
að honum hvolfdi og staurinn
brotnaði. Pilturinn slapp ómeidd
ur en bíllinn, sem hann átti ekki
sjálfur skemmdist þó nokkuð.
„Ótryggir“
sendir í námurnar
PRAG, 16. apríl — Antonin
Novotný, leiðtogi tékkneskra
kommúnista, lét svo um mælt, er
hann ræddi við téklcneska komm
únistaforingja um skiptingu yfir
stjórnar iðnaðarins, að „fjölmarg
ar sannanir“ væru fyrir því að
fjandmenn ríkisins gegndu
ábyrgðarmiklum stöðum í sum-
um ráðuneytanna. — Viðhafði
hann þessi ummæli í sambandi
við ákvörðunina um að fækka
skrifstofumönnum í iðnaðarmála
ráðuneytunum og senda þá í kola
námurnar. Kvað hann þessa
framkvæmd verða gerða „frá
pólitísku sjónarmiði“ — og munu
þeir „ótryggu“ verða sendir í
námurnar.
VEGNA eftirfarandi og fleiri um
mæla í Þjóðviljanum í dag um
byggingu verkamannahússins,
þar sem segir: „Engin hreyfing
enn á byggingu verkamannahúss
ins“, skal þetta tekið fram:
Þessi ummæli eru á misskiln-
ingi byggð, þar sem undanfarið
hefur verið unnið að þessum
framkvæmdum, steypt undir-
staða fyrir lyftu, grunnur þjapp-
aður, járnalögn grunnplötu undir
búin og fleira.
Fyrirhugað var að steypa neðra
lag grunnplötunnar í gær, en
vegna veðurs var hætt við það.
Skal ekki nánar rætt um einstök
atriði þessara byggingafram-
kvæmda að þessu sinni, en þess
skal getið, að á fundi þ. 11. apríl
SKÝRT var frá því hér í blaðinu
fyrir tveim dögum að kona hefði
orðið fyrir því óhappi að týna
tösku í Suðurgötunni, sem í voru
630 krónur 1 peningum. Var vitað
að maður hafði fundið töskuna
Það þótti sýnt að hann hefði
stolið peningunum. Þetta mál er
nú upplýst.
í gærmorgun fékk rannsóknar-
lögreglan upplýsingar frá manni
einum, sem út um glugga hafði
séð er maður, sem hann vissi ekki
deili á, stóð í Vonarstræti. Var
hann með veski, sem hann stakk
inn á sig, eftir að hafa skoðað í
það.
Þessi athuguli maður, sem til-
kynnti rannsóknarlögreglunni
þetta, gaf síðan svo nákvæma lýs-
Frá Alþingi
DEILDAFUNDIR verða kl. 1,30.
Þessi frv. eru á dagskrá: I efri
deild: Áfengissala til flugfarþega.
Veitingasala. Bráðafúi. Ríkis-
borgararéttur, Umferðarlög.
Sveitarstjórnarkosningar. Leigu-
bifreiðir. í neðri deild: Ríkis-
reikn. 1955. Sala jaðra. Útflutn-
ingur hrossa. Félagsheimili kenn-
ara.
WASHINGTON, 16. apr. Kjarn-
orkumálanefnd Bandaríkjaþings
hefur skýrt svo frá, að ekki hafi
verið skýrt frá 7 tilraunum, sem
Bandaríkjamenn hafa gert með
kjarnorkuvopn. Eru tilraunir
Bandaríkjamanna orðnar 97 tals-
ins.
sl., þar sem fulltrúi Dagsbrúnar,
hr. Guðmundur J. Guðmundsson
og fulltrúi Sjómannafélags
Reykjavíkur hr. Hilmar Jónsson,
voru mættir meðal annarra, var
skýrt frá því, að fyrirhugað væri
að steypa neðra lag grunnplötu
hússins í þessari viku, að öllu
forfallalausu.
Þá skal þess getið, til þess að
fyrirbyggja misskilning og ó-
þarfa áróður, vegna byggingu
þessa húss, að borgarstjórinn í
Reykjavík hefur falið mér að
hraða þessum framkvæmdum,
eins og við verður komið.
Reykjavík, 16. apríl, 1958.
Húsameistari Reykjavíkurbæjar,
Eiuar Sveinsson.
ingu á manninum, að í gærdag
handtók lögreglan mann, sem lýs-
ingin kom heim við. Náungi þessi
játaði þegar að hafa stolið pen-
ingunum. Þeim hafði hann öllum
eytt, og þeir komið í hlut ríkis-
sjóðs, því öllu hafði hann eytt í
brennivínskaup hjá ÁVR. Mað-
ur þessi hefur ekkert fast starf
og í gærdag, er hann var hand-
tekinn, var hann ekki í neinni
vinnu. Hann hefur áður komizt í
kast við lögregluna.
Sigurður skýrði fyrirspurnina
í ræðu. Sagði hann m. a.:
Síðan lögin um félagsheimila-
sjóð tóku gildi 1. janúar 1948 hafa
verið veittir úr honum styrkir til
90 félagsheimila. Árið 1956 námu
tekjur sjóðsins af skemmtana-
skatti tæplega 2 millj. kr. og
áætlað er, að tekjurnar hafi ver-
ið 2,2—2,4 millj. kr. árið 1957.
Nú eru í byggingu 62 félagsheim-
ili, sem komið geta til greina við
úthlutun úr sjóðnum. — Fram-
kvæmdir við þessi hús hófust
sem hér segir:
1948 — 9 1 954 — 7
1949 — 5 1955 — 13
1951 — 2 1956 — 4
1952 — 7 1957 — 7
1953 — 8
Stjórn félagsheimilasjóðs hefur
flokkað heimilin eftir því, hve
langt smiði þeirra er á veg kom-
ið. Niðurstaðan er þessi:
Lokið 23,
nærri lokið 13,
meira en fokheld 5,
fokheld 11,
grunnar og sökklar steyptir 6
vegna eldri framkv. 2.
Umsóknir liggja fyrir um fram-
kvæmdir við 26 ný heimili. Alls
er búið að leggja í þau 62 félags-
heimili, sem nú eru í smíðum, 38
millj. kr.
■k
Félagsheimilin, sem reist hafa
verið á undanförnum árum, hafa
orðið félags- og menningarlifi
þjóðarinnar að stórkostlegu
gagni, enda skiptir miklu fyrir
þjóðfélagið, að fólk í sveitum og
sjávarþorpum eigi þess kost að
' iðka félagslíf og fagrar listir, t. d.
Maður meiðist
á höfði
UM sjöleytið í gærkvöldi var
leitað til Slökkviliðsins vegna
slyss, er átti sér stað í Bíla-
smiðjunni við Laugaveg. Hafði
Ragnar Jóhannesson, forstjóri
Skodaumboðsíns, meiðzt á höfði.
Ekki er vitað með hverjum hætti
slysið varð, því að Ragnar var
staddur einn uppi á efri hæð
hússins, en talið er sennilegast,
að Ragnar muni með einhverjum
hætti hafa dottið. Er að var kom-
ið, var Ragnar meðvitundarlaus.
Var hann þegar fluttur í Slysa-
varðstofuna, þar sem gert var að
meiðslum hans, en hann hafði
hlotið skurð á höfði. Var hann
síðan fluttur í sjúkrahús.
Heildarafli Voga-
báta um 1300 lestir
VOGUM, 16. apríl — Ágætur afli
hefur verið hér á yfirstandandi
vertíð. Alls hafa borizt hér á
land um 1300 lestir. Tæplega
helmingur þessa afla hefir veiðzt
það sem af er þessum mánuði
eða um 640 lestir. í síðustu 12
róðrunum er mb. Ágúst Guð-
mundsson með 154 lestir, Heið-
rún með 228, Egill Skallagríms-
son með 82. Trillubátarnir fjórir,
sem hér róa eru með tæpar 4
lestir í róðri að meðaltali. Á þeim
eru 3 og 4 menn. Allir bátarnir
veiða i þorskanet. Mesti afli, sem
fengizt hefir i einum róðri, er
49 lestir, sem Heiðrún fékk á
annan dag páska. Atvinna hefur
verið hér mjög mikil. Heita má,
að unnið hafi verið nótt og dag
af öllum, sem vettlingi geta vald-
ið. Rauðmagaveiði er ágæt, en
fáir stunda þá veiði enn sem
komið er. —Fréttaritari.
leiklist og tónlist, eins og aðrir
landsmenn.
Ég hef fregnir af, sagði Sigurð-
ur Bjarnason, að tregða hafi ver-
ið á veitingu fjárfestingarleyfa til
byggingar félagsheimila á þessu
ári og jafnvel á sl. ári. Ef hér er
aðeins um drátt að ræða, vil eg
benda ó, að það er til mikils
óhagræðis, ef fjárfestingarleyíi
eru ekki afgreidd fyrr en liðínn
er hluti af þeim tíma árs, sem
hentugastur er til að sinna bygg-
ingarvinnu. Af þessu tilefni er
fyrirspurn mín fram komin.
★
Gylfi Þ. Gíslason svaraði fyrir-
spurninni neitandi. Að vísu væru
framkvæmdir við félagsheimili
háðar fjárfestingarleyfum sem
fleira, en sér væri ekki kunnugt
um tregðu við veitingu þeirra
nema síður væri. Þá ræddi hann
um, að félagsheimilasjóði hefðu
verið tryggðar auknar tekjur a
sl. ári.
Sigurður Bjarnason þakkaði
ráðherra svar hans og kvað gleði-
legt, ef félagsheimilin nytu vel-
vildar fj árfestingaryfirvaldanna.
Hann kvað það og til bóta, að fé-
lagsheimilasjóður fékk tekjuvið-
bót á fyrra ári. En því hefði að
vísu fylgt víkkun á starfssviði
sjóðsins, sem myndi dreifa fé
hans.
Sigurður Bjarnason kvaðst að
lokum vænta þess, að veiting fjar
festingarleyfa til félagsheimila
yrði ekki dregin það langt fram a
árið að til stórkostlegs óhagræðis
yrði fyrir þá aðila, sem væru að
undirbúa framkvæmdir á þessu
sviði
Verkamannahúsið og
s’jómannastofan
Aths. frá húsameistara Keykjavíkurbœiar
62 félagslieimili í smíðum
Frá umræðum um fyrirspurn
Sigurbar Bjarnasonar á Alþingi
A FUNDl sameinaðs /_”-<ngis í gær var rætt um íyrirspurn Sig-
urðar Bjarnasonar um feiagsheimili. Fyrirspurnin er á þessa leið:
„Hafa þegar verið settar hömlur á byggingu félagsheimila, eða eru
siíkar hömlur fyrirhugaðar?“