Morgunblaðið - 11.06.1958, Blaðsíða 2

2
MORCr’VJtr 41)IÐ
Miðvik'udagur 11. júní 1958
Dokforsrífgerð um þróun
sérhljóðakerfisins í
fornu niáli
Slörfum hlaðinn
HREINN Benediktsson lauk ný
lega doktorsprófi við Harvard
háskólann í Cambridge í Massa
chusetts í Bandaríkjunum. Fjall-
aði ritgerð hans um þróun sér-
hljóðakerfis íslenzkrar tungu frá
landnámsöld til 14. aldar. Er hér
um yfirgripsmikið efni að ræða,
og hafa ýmsir fræðimenn fengízt
við rannsóknir á einstökum þátt-
um þess. Doktorsritgerðin mun
ekki liggja fyrir prentuð. enda
er þess ekki krafizt við háskóla
í Bandaríkjunum.
Hreinn Benediktsson fæddist
1928 á Stöð í Stöðvarfirði. Er
hann sonur Benedikts Guttorms-
sonar bankastjóra við Búnaðar-
bankann.Hreinn varð stúdent frá
M. A. 1946 og lauk meistaraprófi
í indóevrópskri samanburðarmál-
fræði í Osló 1954. Fjallaði próf-
ritgerð hans um efni varðandi
latínu og oskiumbrísku, sem er
rómönsk mállýzka. Nám sitt
stundaði Hreinn bæði í París og
Osló, og að meistaraprófi loknu
var hann við framhaldsnám í
Freiburg og Kiel. Til Bandaríkj-
anna fór hann á sl. hausti.
S. M. F. móimælir
„bjargráðunum"
TlUNDI aðalfundur (ársþing)
Sambands matreiðslu- og fram-
reiðslumanna var haldinn 27. maí
sl. Aðalfundinn sátu fulltrúar
frá öllum fjórum sambandsfélög-
unum, þ. e. Félagi matreiðslu-
manna, Félagi framreiðslumanna,
Matsveinafélagi SMF og Félagi
starfsfólks i veitingahúsum. —
Fundarstjóri var Magnús Guð-
mundsson og til vara Guðmund-
ur H. Jónsson og Sveinn Símon-
arson; ritarar Janus Halldórs-
son og Theódór Ólafsson.
Formaður minntist Gísla heit-
ins Stefánssonar, framreiðslu-
manns, sem lézt á árinu, og flutti
síðan skýrslu um starfsemi sam-
bandsins á liðnu starfsári. Gjald-
keri sambandsins lagði fram
reikninga þess, og voru þeir sam-
þykktir.
1 stjóm sambandsins voru
kjörnir:
Formaður: Sveinn Símonarson,
varaformaður: Guðmundur H.
Jónsson, ritari: Theódór Ólafs-
son, gjaldkeri: Magnús Guð-
mundsson, bréfritari: Janus Hall
dórsson, meðstjórnendur: Guðný
Jónsdóttir, Tryggvi Jónsson,
Bjarni Jónsson og Elías Árnason.
I varastjóm voru kosnir: Páll
Arnljótsson, Árni Jónsson, Borg-
þór Sigfússon og Hulda Bergs-
dóttir.
A aðalfundinum var eftirfar-
andi tillaga samþykkt með sam-
hljóða atkvæðum:
„Aðalfundur Sambands mat-
reiðslu- og framreiðslumanna
mótmælir harðlega efnahagsmála
frumvarpi því, sem ríkisstjómin
hefur lagt fyrir Alþingi og telur
fundurinn að með frumvarpi
þessu sé gengið freklega á þau
loforð, sem ríkisstjómin gaf
verkalýðsfélögunum varðandi af-
greiðslu efnahagsmálanna."
Hjólið undan bílnusn
„ALDREI detta hjólin af jeppun-
um“, sagði bóndi einn, sem beið
ásamt fleira fólki eftir strætis-
vagni á mótum Langholtsvegar
og Suðurlandsbrautar um hádegis
bilið í gær. Ástæðan til þess að
bóndinn gaf þessa athyglisverðu
yfirlýsingu var sú, að eitt hjólið
skoppaði undan einum af bílum
Rafveitunnar, nýlegum Dodge-
sendiferðabíl, í beygjunni á gatna
mótunum — og valt góðan spöl
fram úr bílnum áður en það féll
flatt á götuna. Hafði felgan
brotnað í beygjunni, en sem betur
fór var bíllinn á littll ferð —
DAMASKUS, 10. júní. — Fréttir
frá Sýrlandi herma að Feisal
krónprins, sem er forsætisráð-
herra Saudi-Arabíu muni biðjast
lausnar innan tíðar með það fyrir
augum að mynda nýja stjórn, sem
geri „raunhæfar ráðstafanir*1 til
að bæta sambúðina við Araba-
lýðveldið (Egyptaland og Sýr-
land). Samkvæmt þessum frétt-
um verður Feisal allt í senn: for-
sætis- og utanríkisráðherra, her-
málaráðherra og fjármálaráð-
herra í hinni nýju stjórn.
Minningarhátíð
á aldarafmæli
Selmu Lagerlöf
MINNINGARHÁTÍÐ vegna ald
arafmælis, Selmu Lagerlöf verður
haldin dagana 14,—17. ágúst í
Vermalandí í Svíþjóð. 1 því sam-
bandi verður og haldið norrænt
rithöfundamót í borginni Karls-
stad. Rithöfundafélag Svíþjóðar
ásamt S lmu Lagerlöf-félagi Sví-
þjóðar standa að hátíðahöldunum
og rithöfundamótinu og hafa boð-
ið ísl. rithöfundaféiögunum og
Rithöfundasambandi íslands að
senda fulkrúa og eru yfirleitt all-
ir ísL riti öfundar velkomnir á
þessa hátíð.
Frumsýnt verður í útileikhúsi
leikritið „Dunungen“ eftír Selmu
Lagerlöf.
Farið /erður að gröf skáldkon-
unnar og afhjúpað verður minnis-
merki um hana. í dómkirkjunni í
Karlsstad flytja fulltrúar rithöf-
unda frá Svíhjóð, Noregi, Dan-
mörku, Finm-ndi og Islandi er-
indi um Selmu Lagerlöf, ræða
þýðingu hennar fyrir bókmenntir
sinna heimalanda og segja frá
þýðingur á ritum hennar. Einnig
verða skipulagðar hópferðir.
Á rithöfundaþinginu verður að-
alumræðuefnið Norrænar bók-
menntir og bókamarkaður heims-
ins, frumrnælandi verður dósent
Gunnar Ahlström. Þá munu nor-
ræn ljóðaskáld lesa úr verkum
sínum.
íslenzkir rithöfundar sem hyggj
ast taka þátt í móti þessu skulu
tilkynna RAhöfundasamhandi ís-
lands það sem fyrst og í síðasta
lagi 14. júní n.k.
Björn í Holti
áttræður í dag
BJÖRN RUNÓLFSSON, fyrrver-
andi hreppsstjóri og bóndi að Holti
á Síðu, er áttræður i dag. Greinar
um þennan mæta sveitarhöfðingja
hafa tafizi, í pósti og birtast því
síðar.
Of fáar síma«
hringingar
LONDON, 10 júní. — Bretar
nota símann alltof lítið, sagði
póst- og símamálastjóri Bret-
lands Ernest Marples, í dag. Á
hvern síma í landinu eru tæpar
tvær hringingar á dag, en það
kostar 110 sterlingspund að leggja
síma í hús. í Bretlandi eru 65.000
opinberir símaklefar, en það er
meiri fjöldi en til er í öllum öðr-
um löndum heimsíns samanlagt.
Á hverjum símaklefa er árlegt
tap að jafnaði 40 sterlingspund.
Lisiamannaklúbbur
LISTAMANNAKLÚBBURINN í
baðstofu Naustsins er opinn í
kvöid. Frjálsar umiæður hefjast
kl. 9 stundvíslega. Skýrt verður
frá umræðuefnum næstu mið-
vikudagskvölda og tillögum þar
að Iútandi.
Tónlistarskólanum slitið
TÓNLISTARSKÓLANUM í
Reykjavík var sagt upp laugar-
daginn 31. maí, í Trípólíbíói, og
lauk þá 28. starfsvetri skólans.
133 nemendur voru innritaðir
á vetrinum og skiptust þannig
eftir aðalnámsgreinum:
Píanóleik, 78 nemendur, fiðlu-
leik, 30, knéfiðluleik, 4, söng, 9,
tónfræði, 6, klarinettuleik, 5 og
organleik 1 nemandi.
í undirbúningsdeild voru 87,
en í framhaldsdeild, sem er hinn
eiginlegi sérskóli, 46 nemendur.
Þrír nýir kennarar hófu á þess-
um vetri störf í skólanum: Jón
Nordal, tónskáld og píanóleikari,
Asgeir Beinteinsson, píanóleikari,
og Ingvar Jónasson, fiðluleikari.
Guðmundur Matthíasson kenndi
tónlistarsögu mestan hluta vetr-
ar í sjúkdómsforföllum doktors
Urbancic og eftir lát hans..
Að þessu sinni lauk aðeins
einn nemandi burtfararprófi, en
það var Jakobína Axelsdóttir.
Hún lagði stund á píanóleik sem
aðalnámsgrein og lauk prófinu
með góðum vitnisburði.
Tvennir opinberir nemendatón-
leikar voru haldnir í Austurbæj-
arbíói, fyrir fullu húsi. Komu þar
fram margir nemendur í ýmsuni
greinum og einnig hljómsveit
Tónlistarskólans, undir stjórn
Björns Ólafssonar, en hún var
skipuð 26 hljóðfæraleikurum.
Auk þess komu nemendur úr
skólanum víða fram á barna-
skemmtunum á sumardaginn
fyrsta.
Formaður skólaráðs, dr. Páll
ísólfsson, stýrði Tónlistarskólan-
um á liðnum vetri í fjarveru
Ama Kristjánssonar, en hann
kom aftur að skólanum eftir
páska og tók þá við skólastjórn.
Opnið Þorskafjarð-
arheiði
ÍSAFIRÐI, 7. júní. — Hér á ísa-
firði og í nærliggjandi sveitum
ríkir mikil og almenn óánægja
yfir þvi að ekki skuli enn vera
farið að moka Þorskafjarðarheiði.
Að vísu höfum við flugsamgöngur
hér, en þær geta brugðizt og gera
það oft þar eð Flugfélagið hefur
aðeins einn flugbát í förum hing-
að. Má því segja að samgöngur
hér séu iangt frá því að vera við-
unandi. Er það eindregin krafa
Isfirðinga að leiðin að ísaf jarðar-
djúpi sé opnuð og það fyrr en
seinna. —. G.
Bury sigraði Fram 3:0
1 GÆRKVÖLDI léku hinir ensku
gestir KR sinn fjórða leik og
mættu nú Fram. Veður var hið á-
kjósanlegasta til keppni, en samt
var fremur fátt áhorfenda.
Auðvelt fyrir Breta
Bretarnir tóku leikinn strax í
sínar hendur og ekki Ieið á löngu
áður en þeir höfðu skorað. Gerði
það hægri innherji eftir snöggt
og vel skipulagt upphlaup fram
miðju. Átti vinstri innherji drjúg
an hlut þar að. Áfram hélzt sókn
Bretanna og virtist lið Fram
aldrei komast í gang; hreyfanleika
vantaði þannig, að auðvelt var að
„dekka þá upp“. Bury lagði sýni-
lega ekki eins mikið á sig í þessum
leik og tegn Akranesi sl. sunnu-
dag, enda fór svo, að Fram tókst
að sleppa út úr hálfleiknum með
þetta eina mark.
Seint í hálfleiknum kom Dag-
bjartur inn á í stað Brldurs Sch-
eving, sem hlaut áverka á höfði.
Við komu Dagbjarts færðist
nokkurt iíf I 1 ramara enda er Dag
bjartur maður fóthvatur og hressi
legur í spori.
Markmaður Fram ver vel
Síðari hálfleikur Var líflegar
leikinn af hálfu Fram, en Bretarn
ir færðust að sama skapi í auk-
ana. Er stun.larf jórðungur var af
leik, skapaði v. innherji fallegt
tækifæri f/rir h. innh., sem skor-
aði með laglegu skoti. Skömmu
síðar kom hægri framvörður brun
andi upp, skaut hörkuskoti ofar-
lega í horn marksins, en Baldur
Skaftason, nýliðinn í marki Fram
varði glæsiiega með kröftuglegu
stökki.
ÞriSja markiS
Framarar gera titraunir til
samleíks, sem flestar eru stöðvað-
ar áður en veruleg hætta skapast.
Þó komust Dagbjartur og Skúli
hvor um sig í mjög góð marktæki-
færi, sem beir misnotuðu illilega.
Síðasta mark Bury skoraði h.
framvörður af stuttu færi eftir
góða fyrirgjöf frá útherja.
LiSin
Lið fram var í þessum leik gjör
breytt frá úrslitaleiknum gegn
KR um daginn, eða alls fimm
breytingar. Var liðið nú skipað
mun yngri mönnnm og sumum lítt
reyndum. Stóðu þeir sig misjafn-
lega í þessum leik, en sjálfsagt er
að spara ekki um of ungu menn-
ina og gefa þeim fleiri tækifæri.
Beztu menn Fram voni Ragnar
framvörður, virkur og létt leik-
andi maður, og Guðjóu, v. inn-
herji, kraftmikill og duglegur.
Markvörðurinn, Baldur, lofar
góðu, en Lefur auðsjáanlega Iitla
tilsögn fengið. Beztan varnarleik
sýndi Rúnar, bakvörður.
Beztur í liði Bury var tvímæla
laust miðf ramvörðurinn, sem
aldrei lét fipast og greip skemmti-
lega inn í sóknina. Næstur honum
kemur v. innherji, sem sýndi mjög
skemmtilegar uppbyggingar og
hefur næmt auga fyrir veikum
hlekkjum í vörn mótherjanna.
Kormákr.
— Alsír
Frh. af bls. 1.
yggisnefndina við að grípa ekki
fram fyrir hendurnar á lögmæt-
um stjórnarvöldum, í ræðu sem
hann hélt í Alsír. Áætlunin um
bæja- og sveitastjórnakosningar
í næsta mánuði var tögð fyrir de
Gaulle á laugardaginn.
Fyrsta sporið?
I Alsír líta menn svo á, að
uppreisn öryggisnefndarinnar
gegn ákvörðunum forsætisráð-
herrans sé upphafið á nýjum
kafla í baráttu hreyfingarinnar
sem hófst 13. maí s. 1. og kom
de Gaulle í valdastólinn. Leið-
togar þessarar hreyfingar hafa
jafnan lýst yfir því að valdataka
de Gaulle væri aðeins fyrsta spor
ið i áttina til nýrra stjórnarhátta
þar sem stjórnmálaflokkarnir
verði útilokaðir, en landinu
stjórnað af einni alsherjar „ör-
yggisstjórn".
Afnám tollahafta
Öryggisnefndin krafðist þess
ennfremur í dag, að tollahöft
milli Frakklands og Alsír verði
afnumin og landamærin milli
einstakra franskra landsvæða
verði þurrkuð út, t. d. landamær-
in milli Alsír og Sahara.
Vill afnám lýðræðis
Sagt er að meginástæða þess,
að yfiröryggisnefndin er andvíg
kosningum í næsta mánuði, sé
sú að hún líti á slíkar kosningar
sem sönnun þess að de Gaulle
og stjórn hans ætli ekki að af-
nema það lýðræðisjega stjórnar-
far sem nefndin reis gegn í upp-
hafi. öryggisnefndin gerir sig
alls ekki ánægða með það að
hreyfingin, sem hún hefur vakið,
deyi út hægt og hljóðlátlega,
segja stjórnmálafréttaritarar.
Blaðið „Paris-Presse“ birti í
dag samtal við framkvæmda-
stjóra þjóðlega lýðveldisflokks-
ins (Gaullista), þar sem hann
segir að búast megi við því, að
myndaður verði stór miðflokkur,
flokkur þjóðlegrar einingar, en
hins vegar er ekki endilega nauð-
synlegt að endurvekja hinn
gamla flokk de Gaulle, sagði
hann.
Liðsauki til Alsír
Fregnir sem borizt hafa tii
Alsír frá París herma, að búast
megi við 80.000 manna liðsauka
til Alsír frá Frakklandi innan
skamms. Á þessi liðsauki að
leggja til atlögu við serkneska
uppreisnarmenn þegar í stað.
Meirihluti þeirra 400.000 her-
manna, sem nú eru í Alsír, er
bundinn við landamæri Túnis þar
sem þess er gætt að enginn upp-
reisnarmaður komist úr landi.
De Gaulle ósveigjanlegur
De Gaulle er staðráðinn í að
láta ba.ja- og sveitastjórnakosn-
ingar fara fram í ’' :ír í næsta
mánuði, sagði formælandi stjórn-
arinnar í dag. Hann gaf og í skyn
að de Gaulle legði ekki sérlega
mikið upp úr ákvörðun öryggis-
nefndarinnar. Hún væri bara
vottur skoðanamismunar sem
væri eðlilegur í lýðræðisþjóð-
félagi. Einnig hefur blaðafull-
trúi öryggisnefndö -innar í Alsír,
Neuwirth liðsforingi, reynt að
draga úr áhrifum orðsendingar-
innar til de Gaulle. Hún sé c _ki
„stríðsyfirlýsing“ eða ögrun við
de Gaulle, sagði hann.
Salan andvigur nefndinni
Salan yfirhershöfðiugi í Alsír
talaði símleiðis /ið dc Gauile í
dag og tjáði nonum, ..ð hann hefði
ekki samþykkt ályxtun yfir-
örygg' nefndarinnar. í blaðavið-
tali, sem birtist dag, sagði Sal-
an að óhætt væri að halda kosn-
ingar í Alsír í næsta mánuði.