Morgunblaðið - 11.06.1958, Blaðsíða 3
Miðvik'udagur 11. júní 1958
Wflurrvpr áfílf)
3
Búið að semja um sölu á 1
270,000 tn. saltsíldar
SÍLDARÚTVEGSNEFND, sem
hefur yfirstjórn á sölu saltsíldar,
hefur nú gert samninga um sölu
á alls 270.100 tunnum af saltsíld
og er*það ýmist Norðurlandssíld
eða Suðurlandssíld.
Búið er að gera samninga við
Finna um sölu á 55.000 tunnum
síldar, með þeim rétti á af-
greiðslu síldarínnar, að ef síld-
veiðin bregðist fyrir Norðurlandi
og ekki verði hægt að láta ein-
göngu Norðurlandssíld, sé heim-
ilt að fylla upp í skarðið með
Suðurlandssíld.
Sala saltsíldar í Svíþjóð ætti
að geta orðið nokkuð meiri í ár
en á síðasta ári, því að Svíar vilja
kaupa 57.000 tunnur. Svíar hafa
áskilið sér Norðurlandssíld.
Eitthvert lítils háttar magn
verður selt til Danmerkur.
Rússlandssamningur var undir
ritaður fyrir síðustu helgi um
sölu á 150.000 tunnum síldar. Er
gert ráð fyrir að um 100.000 tn.
af þessu magni verði Norður-
landssíld, en um 50.000 tunnur
verði Suðurlandssíld.
Svo til ekkert saltsíldarmagn
hefur verið selt til Bandaríkj-
anna, en samningar um sölu síld-
ar þangað eru nú á lokastigi og er
gert ráð fyrir að Bandaríkja-
menn kaupi 8.100 tunnur.
Um þessar mundir er‘í Pól-
landi við samninga um síldarsölu
þangað Gunnar Flóventz, skrif-
stofustjóri Síldarútvegsnefnd-
ar, og er í för með honum
Gunnar Jóhannsson, alþingis-
maður. Standa vonir til að hægt
verði að selja þangað nokkurt
magn umfram það sem ákveðið
er með viðskiptasamningi milli
landanna.
Kjarnaknúið kaupfar
STAKSTEIIVAR
WASHINGTON, 10. júní —
Arleigh A. Burk« flotaforingi
sagði í dag, að náðst hefði sögu-
legur áfangi í þróun siglinga þeg-
ar kjölur var lagður að kaup-
skipinu „Savannah“ 22. maí s. 1.
„Savannah" verður fyrsta kaup-
skipið í heiminum, sem knúið
verður kjarnorku, og líkti flota-
foringinn þessari miklu breyt-
Jónas Guð-
mundsson
sextugur
HANN Jónas Guðmundsson for-
maður AA-samtakanna á íslandi
er sextugur í dag.
Að tala um AA-samtökin án
þess að minnast á Jónas, eða
Jónas án þess að minnast AA-
samtakanna er óhugsandi hverj-
um þeim er einhver kynni hefur
haft af þeim merka félagsskap.
í upphafi hóf Jónas merki sam-
takanna hér á landi ásamt öðr-
um góðum drengjum, og í hinni
styrku hendi hins nú sextuga
hugsjóhamanns hefir það hvílt
síðan. Brautryðjandastarf Jónas-
ar í fararbroddi AA-fylkingar-
innar hér á landi hefur verið
sannkölluð sigurganga. í hundr-
aðatali njótum vér blessunar
þessa menningarafreks sem unn-
ið hefur verið af fórnfýsi, ósér-
hlífni og undraverðri karl-
mennsku. Þessa afreks sem Jónas
hefur helgað krafta sína undan-
farin ár, utan embættisanna og
fræðistarfa.
Hví skyldi þessi snjalli heims-
borgari hafa viljað binda trúss
sitt við fyrirlitlegar fyllibyttur
og aumkunarverða laundrykkju-
menn þegar hann sjálfur, fyrir
Guðs náð, hafði sloppið frá bölv-
un áfengisins fyrir mörgum ár-
um, og hefði samkvæmt venju
átt að vera búinn að gleyma sínu
fyrra böli, og farinn að líta nið-
ur á drykkjusjúklinginn sem
vesalings ósjálfstætt rekald.
Þessari spurningu vei'ður lengi
ósvarað, nema menn taki gilda
þá skýringu hans sjálfs, sem
hann telur ofur eðlilega. En hún
er, að þakkarskuld sú er hann
standi í við Frelsara sinn vegna
dásamlegrar lækningar á eigin
drykkjusýki standi í réttu hlut-
falli við framlag hans til áfengis-
rnálanna. Hann sé m. ö. o. að
greiða gamla skuld.
Svona er hann Jónas okkar
AA-manna. Hann þyriar ekki
‘ rykinu að ástæðulausu. Hans er
starfið. Starf í kærleika. Okkar
er uppskeran. Við hyllum hann
sextugan og lítum vonglaðir
fram til óunninna sigra undir
forustu hans.
„Hann Jónas sér um það“ er
viðkvæðið ef bliku dregur á loft
hjá okkur í AA.
AA-félagi.
ingu við það þegar gufuvélin tók
við af seglunum.
„Savannah" verður fullgert
einhvern tíma á næsta ári, en
það er nú í byggingu í Camden
í New Jersey. Það verður í senn
farþega- og vöruflutningaskip,
168,5 metra langt og 22,5 metra
breitt. Það á að rúma 60—100
farþega, áhöfnin verður 130
manns og burðarmagn þess 9.500
tonn. Hraðinn verður 20,5 hnút-
ar á klukkustund.
Kjarnorkuvélin í skipinu á að
nægja til að halda þvi gang-
andi í 3Vi ár eða 300.000 sjómíl-
ur án þess að það þurfi að bæta
við sig eldsneyti.
Þjóðleikhúsið heim-
sækir Sauðárkrók
SL. laugardag sýndi leikflokkur
Þjóðleikhússins á Sauðárkróki
leikritið Horft af brúnni. Var
mikil hrifning meðal áheyrenda,
sem hylltu leikendur og leik-
stjóra lengi með dynjandi lófa-
taki í leikslok. Leikfélag Sauðár-
króks sendi leikflokknum falleg-
an blómvönd og upp á leiksviðið
bárust fleiri fagrir blómvendir,
sagði fréttaritari Mbl. á Sauðár-
króki.
tannig hugsar teiknarinn sér sambúð Títós og ráðamanna í Kreml.
Ráðstefna œðstu manna
ekki mjög langt undan ?
Hin mikla skuldasöfuun
Núverandi ríkisstjórn hefur
hækkað erlendar skuldir ríkis-
ins um a. m. k. 500 millj. kr. á
þeim tæpum tveimur árum, sem
hún hefur setið við völd. Nú síð-
ast hefur hún tekið rússneskt lán
að upphæð 50 millj. kr. Var það
í fyrsta skipti upplýst í eldhús-
dagsumræðunum um daginn af
einum ræðumanna Sjálfstæðis-
flokksins.
Vinstri stjórnin fékk fyrsta er-
lenda lán sitt hjá Bandaríkýun-
um um leið og hún gerði samn-
inginn um áframhaldandi dvöl
hins ameriska varnarliðs hér á
landi. Sá samningur var gerður
rétt fyrir jólin 1956 eða tæpu
misseri eftir að stjórnin kom til
valda og lofaði að reka herinn
tal'arlaust burtu. Engum gat dul-
izt sambandið milli lántökunnar
og samningsins um áframhald-
andi dvöl hersins í landinu.
Vinstri stjórnin hóf þannig
göngu sína með því að semja um
dollaralán gegn því að liún sviki
stefnu sina í varnarmálunum.
LONDON, 10. júní—R. A. Butler,
innanríkisráðherra Breta, sem
gegnir störfum forsætisráðherra
meðan Macmillan er í Bandaríkj-
unum, sagði í neðri málstofu
brezka þingsins í dag, að miðað
hefði lítið eitt í áttina að ráð-
stefnu æðstu manna.
Butler sagði að viðræður
sendiherra Vesturveldanna í
Moskvu við Grómýkó utanríkis-
ráðherra Rússa héldu áfram, en
um það hefði orðið samkomulag
að halda þessum viðræðum með
öllu leyndum. Þess vegna gæti
hann ekki sagt annað en það, að
lítið eitt miðaði í rétta átt.
Óvíst hvenær umræðum lýkur
Hann sagði ennfremur, að það
yrði hlutverk. utanríkisráðherr-
anna, þegar þeir koma saman og
ef þeim tekst að ljúka nauðsyn-
legum undirbúningi, að gera all-
ar frekari ráðstafanir varðandi
ráðstefnu æðstu manna.
Gaitskell foringi stjórnarand-
stöðunnar spurði hvenær húast
mætti við, að umræðunum i
Moskvu lyki.
Íslenzh-omerískur strengjo-
kvnrtett heldur tónleikn hér
Butler kvaðst ekki geta gefið
áreiðanleg svör við því.
Svipiuð sjónarmið
Frank Beswick, þingmaður Verka
mannaflokksins, spurði að hve
miklu leyti tillögur Rússa um
eftirlit með banni við tilraunum
með kjarnorkuvopn væru í sam-
ræmi við þær tillögur sem
brezka stjórnin hefði nokkrum
sinnum komið fram með.
Butler sagði, að afstaða Breta
og Rússa til þessarar spurningar
væri nú mjög svipuð. Kvaðst
hann vona að sérfræðingarnir
gætu komið saman á næstu vik-
um. Fulltrúar frá Bandaríkjun-
um mundu áreiðanlega taka þátt
í þeim viðræðum, en hins vegar
gæti hann ekki sagt neitt ákveð-
ið um þessi mál að svo stöddu.
Kjaradeila
FYRIR þremur árum voru hér á
ferð nokkrir tónlistarmenn úr
hinni kunnu sinfóníuhljómsveit 1
Boston, þar á meðal nokkrir
ágætir strengjaleikarar, sem
héldu tónleika víðs vegar um
landið. Kynntust þeir þá íslenzk-
um tónlistarmönnum og í gegn-
um þau kynni kom fram sú hug-
mynd, að gaman væri fyrir ís-
lenzka og ameríska tónlistar-
menn að halda hér nokkra sam-
eiginlega tónleika.
Fyrir milligöngu og aðstoð
menntamálaráðuneytisins hér og
bandaríska utanríkisráðuneytis-
ins hefur þessari hugmynd nú að
nokkru leyti verið hrundið í
framkvæmd, með því að þeir
Björn Ólafsson, konsertmeistari
Sinfóníuhljómsveitar fslands, og
Jón Sen, fiðluleikari, ásamt
tveimur tónlistarmönnum úr sin-
fóníuhljómsveitinni í Boston,
þeim George Humphrey og Karl
Zeise, hafa að undanförnu æft
með sér kammermúsik og eru nú
að hefja tónleikaferð víðs vegar
um landið. Mun Björn Ólafsson
leika fyrstu fiðlu í þessum kvart-
ett og Jón Sen aðra fiðlu. George
Humphrey mun hins vegar leika
á víóla í þessum kvartett, en
Karl Zeise á selló. Þeir hafa báð-
ir verið meðlimir hinnar heims-
kunnu Bostonhljómsveitar um
árabil og eru kunnir tónlistar-
menn þar vestra, sem víða hafa
komið fram, bæði sem einleikar-
ar og í strengjakvartettum.
Þeir fjormenningarnir fóru til
Akureyrar í gær og héldu þar
fyrstu tónleika sína í gærkvöldi.
Því næst fara þeir til Húsavíkur
og koma þar fram á tónleikum
í dag, en á morgun heldur kvart-
ettinn tónleika á Seyðisfirði og
í Neskaupstað á föstudagskvöld.
Sunnudaginn 14. júní, er gert
ráð fyrir, að þeir komi fram á
tónleikum í Vestmannaeyjum, en
síðan halda þeir vestur á land og
leika í Bolungarvík, 18. júní, en
á ísafirði 19. júní. Þá er einnig
ákveðið, að kvartettinn haldi sér-
staka tónleika á dagskrá Ríkis-
útvarpsins. Ekki er enn full-
ákveðið, hvort þessi strengja-
kvartett mun koma fram á opin-
berum tónleikum hér í Reykja-
vík.
Meðal verka þeirra, sem kvart-
ettinn hefur á efnisskrá sinni,
eru strengjakvartett eftir Beet-
hoven í c-moll op. 18 nr. 4,
kvartett í F-dúr op. 96 eftir
Antonin Dvorák, þáttur úr kvart-
ett í d-moll (Dauðinn og stúlk-
an) eftir Franz Schubert, kaflar
úr kvartett eftir bandaríska tón-
skáldið Samuel Barber og fleiri
verk
Togararnir
á karfaveiðum
PATREKSFIRÐI, 7. júní. — Sl.
miðvikudag kom togarinn Ólafur
Jóhannesson til Patreksf jarðar af
veiðum frá Austur-Grænlandi eft-
ir 12 daga útivist með mjög góð-
an afla. Var hann með um 350
tonn af 1. flokks karfa, sem fór til
vinnslu i frystihúsum staðarins.
Er karfinn stór og vel feitur. Að
aflokinni löndun fór Ólafur Jó-
hannesson aftur út á veiðar. B.v.
Gylfi fór á þriðjudaginn í þess-
ari viku til Græniands. Hann er
líka á karfaveiðum.
Fyrir nokkrum dögum komu
hingað tveir þýzkir togarar. Ann-
ar þeirra hét Wesel og er frá
Bremerhaven. Sótti hann hingað
tvo þýzka háseta, sem hafa legið
í sjúkrahúsinu hér. Hinn hét
Rostock frá Austur-Þýzkaiandi.
Kom sá togari iíka hingað fyrir
tæpum þremur árum. Var han '
að þessu sinni með veikan mann,
en fékk ennfremur smávegis við-
gerð á pollarúllunni. — Karl.
Doktorsvörn
í Háskólanum
LAUGARDAGINN 14. júní fer
fram doktorsvörn í hátíðasal há-
skólans. — Friðrik Einarsson
læknir ver ritgerð sína um upp-
handleggsbrot (Fracture of the
upper end of the humerus) fyrir
doktorsnafnbót í læknisfræði.
Andmælendur af hálfu lækna-
deildar verða próf. dr. Snorri
Hallgrímsson og dr. med. Bjarni
Jónsson, en próf. dr. Sigurður
Samúelsson stýrir athöfninni.
Doktorsvörnin hefst kl. 1,30
e. h., og er öllum heimill aðgang-
ur.
síldveiðisjómanna
f mörgum verstöðvum eru síld-
veiðiskipin nú fullbúin undir
sumarvertíðina. En þau geta ekki
lagt úr höfn vegna þess að ennþá
er ósamið um kaup og kjör sjó-
mannanna, Samningum hefur
verið sagt upp um land allt nema
í Vestmannaeyjum. Afurðaverð
hefur heldur ekki verið ákveðið
ennþá. Ríkir því mikil óvissa um
þessi mál öll. En blað kommún-
ista hælir sjávarútvegsmálaráð-
herra sínum þó daglega fyrir
„röskleika“ hans og forystiu í
málum útvegsins. Munu fáir aðr-
ir koma auga á „farsæld“ þeirr-
ar forystu.
Sannleikurinn er sá að sildar-
útvegurinn stendur frammi fyrir
miklum erfiðleikum um þessar
mundir. Útgerðarkostnaðurinn
hækkar a. m. k. um 20% á bát.
Er það afleiðing efnahagsmála-
ráðstafana ríkisstjórnarinnar. —
Þannig fer vinstri stjórnin að því
að „hjálpa“ útflutningsfram-
Ieiðslunni.
k *
Minnimáttarkennd
Tímamanna
Pétur heitinn Magnússon og
nýsköpunarstjórnin markaði nýja
og raunhæfa stefnu í landbúnað-
armálium. Tæknin var tekin í
þjónustu landbúnaðarins og við-
urkennt að bændur ættu rétt á
að hafa hliðstæðar tekjur og aðr-
ir borgarar.
Afturhaldsstefna Framsóknar-
flokksins, sem miðaði að þvi að
gera sem flesta íslenzka bændur
að ríkisþrælum var brotin á bak
aftur. Lánastofnanir bænda voru
efldar og ný löggjöf sett um
flesta þætti landbúnaðarmál-
anna.
Siðan þetta gerðist undir for-
ystu Péturs Magnússonar og með
stuðningi margra mikilhæfra
bænda um land allt hafa Tíma-
menn gengið með magnaða minni
máttarkennd. Þcim svíður sárt
að Sjálfstæðismenn skyldu verða
til þess að svipta álagaham kyrr-
stöðunnar af íslenzkum sveitum.
Þeim þykir illt til þeirra stað-
reynda að vita, að bezt upplýsti
hluti bændastéttarinnar skuli
viðurkenna hina giftusamlegu
forystu Sjálfstæðisflokksins í
landbúnaðarmálum. Þess vegna
reynir Timinn siðustu daga enn
einu sinni að endurtaka gamla
róginn um stefnu nýsköpunar-
stjórnarinnar í Iandbúnaðarmál-