Morgunblaðið - 05.07.1958, Side 2
2
MORCriVTtT 4 Ðlb
Laugardagur 5. Júlí 1958
Bjargráð ríkisstjórnarinnar:
Síldarsaltendur á Suður- og Vesturlandi
telja starfsgrundvöllinn óviðunandi
FÉLAG síldarsaltenda á Suð-
vesturlandi (F.S.S.) hélt aðalfund
sinn hér í Reykjavík 3. þ.m.
Formaður félagsins, Jón Árna-
son frá Akranesi, setti fundinn og
flutti skýrslu félagsstjórnarinnar
um starfsemina sl. starfsár.
Gat hann þess m.a., að sl. haust
hafi verið fyrir hendi samningar
um sölu á 85 þús. tunnum af salt-
aðri Suðurlandssíld í byrjun ver-
tíðar. Auk þess hafi magn þetta
aukizt verulega, eftir að í ljós
kom, að ekki væri hægt að af-
greiða umsamið magn af Norður
landssild. Reknetjaveiðin hafi
hins vegar brugðizt að verulegu
leyti og heildarsöltun ekki num-
ið nema 50 þús. tunnum; — næsta
ár á undan nam söltunin 116 þús.
tunnum. — Afkoma saltenda varð
því mjög slæm.
Nú kvað formaður aðeins vera
búið að semja um sölu á 70 þús.
tunnum Suðurlandssíldar til Rúss
lands og Póllands, og möguleikar
væru á sölu 15 þús. tunna til
Austur-Þýzkalands. Hins vegar
mun mega salta síld sunnan- og
vestanlands til fullnægingar á
sölusamningum um Norðurlands
síld, ef samningum um hana verð
ur ekki fullnægt. Jafnframt mun
hugsanlegt að semja um sölu á
frekara magni Suðurlandssíldar.
>á kvað form. naðsyn til bera,
að vel yrði séð fyrir öflun á
tómum saltsíldartunnum fyrir
Suður- og Vesturland nú í haust.
Formaður hvatti saltendur, út-
vegsmenn og sjómenn til að
leggja ríka áherzlu á vöruvönd-
un.
Þá gerði Jón Árnason grein
fyrir afkomuhorfum síldarsalt-
enda sunnan- og vestanlands á
þessu ári. Kvað hann félagsstjórn
in hafa fylgzt vel með nýlega
gerðum ráðstöfunum ríkisstjórn-
arinnar í efnahagsmálunum og
hafa gert ríkisstjórninni grein
fyrir rekstrargrundvelli söltun-
arinnar. Niðurstöður félagsstjórn
arinnar hefðu orðið þær, að út-
flutningsbætur á Suðurlandssíld,
sem Alþingi hefði ákveðið með
lögum um Útflutningssjóð o. fl.,
væru algerlega óviðunandi. Kvað
Jón Árnason útflutningsbætur á
Suðurlandssíld þurfa að vera a.
m. k. hinar sömu og á bolfiskaf-
urðir, aðrar en síld, eða 80%, ef
von ætti að verða um söltun Suð-
urlandssíldar á þessu ári.
Að lokinni skýrslu félags-
stjórnar, tók til máls Gunnar Fló-
ventz, skrifstofustjóri Síldarút-
vegsnefndar í Reykjavík Sat
hann fundinn að ósk félagsstjórn
ar. Gerði hann grein fyrir þeirr.
sölum á Suðurlandssíld, sem Síld-
arútvegsnefnd hefur þegar gert
og frekari söluhorfum.
Á fundinum urðu allmiklar um
ræður um möguleika á nýjungum
í meðferð og verkun saltsíldar
í því skyni að lækka rekstrar-’
kostnað við síldarsöltun og auka
vörugæði, og var í því sambandi
gerð ályktun, sem síðar verður
getið.
Stjórn félagsins flutti svohljóð
andi tillögu, sem samþykkt var
samhljóða:
„Aðalfundur F.S.S., haldinn 3.
júlí 1958, samþykkir að skora á
— Titá
Alþingi og ríkisstjórn að breyta
lögum um Síldarútvegsnefnd
þannig, að nefndin verði skipuð
7 mönnum í stað 5, eins og nú
er, og tilnefni F.S.S. einn mann
í nefndina og Félag síldarsalt-
enda á Norðausturlandi einn
mann. Að öðru leyti verði /a!
manna í nefndina óbreytt".
Ennfremur var eftirfarandi til-
laga samþykkt:
„Aðalfundur F.'S.S. haldinn 3.
júlí 1958, samþykkir að feia íé-
lagsstjórninni að rannsa’ka mögu
leika á stofnun samlags til sölu
á saltsíld, sem framleidd er a fé-
lagssvæðinu. ~ Stjórnin skili
áliti á næsta aðalfundi“,
Flutningsmaður tók fram um
leið og hann flutti tillöguna, að
eigi mætti skilja hana svo, að í
henni fælist á einn hátt gagnrýni
á störf skrifstofu Síldarútvegs-
nefndar í Reykjavík, þvert á móti
teldi hann rekstur þeirrar skrif-
stofu og fyrirgreiðslu alla með
ágætum.
Þá gerði fundurinn eftirfarandi
ályktanir:
„Aðalfundur F.S.S., haldinn 3.
júlí 1958, samþykkír að fela
stjórn féíagsins að vinna að því
við ríkisstjórnina, að verðbætur
á útflutta Suðurlandssíld verði
hækkaðar frá því, sem nú er
ákveðið. Það er álit fundaríns,
að ekki sé að öðrum kosti fyrir
hendi grundvöllur fyrir söltun
Suðurlandssíldar á þessu ári“.
„Aðalfundur F.S.S. 1958 beinir
því til Síldarútvegsnefndar, að
hún beiti sér nú þegar fyrir sölu
á verulegu magni Suðurlandssíid
ar til Austur-Þýzkalands af fram
leiðslu komandi vertíðar“.
„Aðalfundurinn samþykkir að
fela •stjórninni að beita sér fyrir
því, að gerðar verði tilraunir með
söltun síldar í pækilþró. Leitað
verða styrks hjá Síldarútvegs-
nefnd og Fiskimálasjóði í sam-
bandi við þessar tilrauni".
Aðalfundurinn var fjölsóttur
og á honum ríkti mikill einhugur
um afgreiðslu mála.
í stjórn félagsins voru kjörnir
þessir menn:
Jón Árnason, Akranesi,
formaður,
Ólafur Jónsson, Sandgerði,
varaformaður
og meðstjórnendur:
Guðsteinn Einarssón, Grinda-
vík, Beinteinn Bjarnason, Hafnar
firði og Margeir Jónsson, Kefla-
vík.
Kosnir voru 5 menn í vara-
stjórn og 11 menn í fulltrúaráð,
en stjórn og varastjórn skipa
einnig fulltrúaráð.
Fundarstjóri var Guðsteinn
Einarsson og fundarritari Ingi-
mar Einarsson,
Loks má geta þess, að félags-
svæði F.S.S. nær yfir svæðið frá
Vestmannaeyjum vestur um Suð [
urland, Faxaflóa, Breiðafjörð og ;
Vestfirði að Horni.
Á myndinni er Háka'n Josephsson, liið 13 ára gamla sænska
„undrabarn" sem veit svo mikið um páfastólinn, að hann vann
stórar fúlgur í spurningaþáttum sjónvarpsins. En hann veit
margt fleira og er talinn hafa undravert minni á allt sem hann
les. Hann hefur líka áhuga á blómum, og hér er hann ásamt
litlu systur sinni og blómasafninu sinu.
Vestur-Þjóðverjar búasf
við árekstrum
Framh. af bls. 1
í dag, að tveir kafbátar af ó
kunnu þjóðerni hefðu fylgt
skemmtisnekkjunni „Huria“, sem
flutti Nasser tii Júgóslavíu. —
Nasser kom til Dubrovnik á mið-
vikudaginn eftir fjögurra daga
siglingu frá Aiexandriu. Það voru
tveir egypakir tundurspiiilar,
sem voru í fylgd með snekkju
Nassers, sem urðu varir við kaf-
kátana á öðrum og þriðja degi
siglingarianar.
Krúsjeff talar í líkingum
um við sjálfir hvað er bezt“. —
Mannfjöldinn fagnaði.
Krúsjeff hélt ræðu sína í til-
efni af heimsókn Antonin Novot-
nys forseta Tékkóslóvakíu. No-
votny svaraði með „hjartnæinri“
ræðu.
— Skýrsla S.Þ.
Framh. af bls. 1
urra í Bagdad-bandalaginu, Tyrk
land, írans, íraks og Pakistans,
mundu koma saman til fundar
innan skamms til að ræða vanda-
málin við austanvert Miðjarðar-
haf og þá fyrst og fremst ástand-
ið í Líbanon.
Bretar fáorðir
Formælandi brezka utanríkis-
ráðuneytisins vildi ekki leggja
neinn dóm á skýrslu eftirlits-
mannanna, en taldi sennilegt að
erlend íhlutun í Líbanon hefði
minnkað síðan þeir komu á vett-
vang. Hins vegar yrðu menn að
hafa hugfast, að eftirlitsmenn-
irnir hefðu aðeins dvalið skamma
hríð í Líbanon og eingöngu rann-
sakað takmarkað svæði, sem
stjórnarherinn réði yfir.
Málamiðlun?
Fréttaritari Reuters í Beirut
hefur það eftir góðum heimild-
um, að stjórnin sé klofin um
skýrsluna. Sumir stjórnmála-
menn í Beirut hafa tilhneigingu
til að halda, að stjórnin hafi ýkt
frásagnir sínar af erlendri íhlut-
un. Það virðist a. m. k. augljóst
mál, að stjórnin hikar við að
sleppa trú sinni á Sameinuðu
þjóðirnar og vonihni um, að
næsta skýrsla eftirlitsmannanna
muni koma með fleiri sannanir
fyrir erlendri íhlutun. Þá virðist
augljóst, að Vesturveldunum sé
mjög á móti skapi að skerast í
leikinn, og þess vegna telja sum-
ir að stjórnin muni nú fúsari til
að leysa vandann með málamiðl-
uu. Nú eru aðeins þrjár vikur til
forsetakosninganna, og standa
vonir til að fundinn verði óháð-
ur frambjóðandi sem geti sam-
einað deiiuaðUa.
MOSKVU, 4. júlí. — „Það er
hörmulegt, að júgóslavneskir Ieið
togar hafa tekið að sér að leika
hlutverk glæpamannsins, en Sov-
étríkin munu ekki sýna Júgó-
slavíu neina ágengni af þeim
sökum“, sagði Krúsjeff í ræðu í
Leningrad í dag. „Við munum
hins vegar halda áfram barátt-
unni gegn þeim hópum í lönd-
um sósíalismans sem eru formæl-
endur endurskoðunarstefnunn-
ar“.
Krúsjeff hélt ræðuna yfir mikl-
um mannfjölda fy nr utan Vetr-
arhöllina í Leningrad. Hann
ræddi líka um kalda stríðið og
sagði, að ákveðin árásaröfl í
vestri ættu sök á viðsjánum í
heiminum. Vígbúnaðarkapphlaup
ið væri grundvöllur þeirrar
stefnu sem ýmsir stjórnmála-
menn í vestri rækju. „Til að hlýja
sér á höndunum kveikja þeir í
íbúð nágrannans, en gleyma því,
að þeir búa sjálfir í húsinu“, sagði
rússneski einræðisherrann.
Krúsjeff sagði enn, að sósíal-
isminn væri ljós þjóðanna. „Menn
þurfa enga sjónauka til að sjá
yfirburði þjóðfélagsins hjá okk-
ur á öllum sviðum. Enda þótt á-
róður Vesturveldanna reyni að
gefa aðra mynd af ástandinu, vit-
BONN, 4. júlí. — Frá því var
skýrt í Bonn í kvöld, að stjórn-
málamenn í Vestur-Þýzkalandi
búist við alvarlegum árckstrum
milli íslands og annarra Evrópu-
landa vegna fiskveiðilandhelg-
innar. Sagt var, að fregnir hefðu
borizt af því, að tslendingar
hefðu ekki í hyggju að svara
vestur-þýzku orðsendingunni,
þar sem víkkun fiskveiðitakmark
anna er mótmælt á þeim forsend
um, að hún muni draga mjög úr
fiskveiðum Vestur-Þjóðverja. Þá
var enn skýrt frá því, að Einar
Gerhardsen, forsætisráðhr. Norð-
manna, hefði sagt í einkasamtöl-
urn í Kiel, þegar hann var þar
í heimsókn, að Norðmenn hefðu
einnig í hyggju að færa fiskveiði-
takmörk sín út i 12 mílur.
NTB—Reuter.
Norskir sjómenn og út-
gerðarmenn mótmœla
BERGEN, 4. júlí. — Fulltrúar
sambanda útgerðarmanna og sjó
manna i Noregi, sem sitja ráð-
stefnu um tollamál í Bergen,
hafa gert einróma sam-
þykkt um fiskveiðitakmörkin.
Bæði samböndin ítreka það enn
á ný, að Norðmenn megi ekki
gera neitt það í þessum efnum,
sem kunni að hvetja önnur ríki
til að víkka fiskveiðitakmörkin.
Samböndin láta i Ijós velþókn-
un sína á ummælum Langes utan
ríkisráðherra í Stórþinginú og
líta alvarlegum augum á það, ef
lögleiddar verða einhliða ráðstaf
anir einstakra ríkja i landhelgis-
málum. NTB-Reuter.
Kanadastjórn hyggst
halda sér við 3 míiur
11. þing SÍBS
sett í gær
KLUKKAN TVÖ síðdegis í gær
var 11. þing Sambands íslenzkra
berklasjúklinga sett að Reykja-
lundi við hátíðlega athöfn. Fjöldi
gesta mætti til setningarinnar og
meðal þeirra var félagsmalaráð-
herra og margt berklnækna úr
Reykjavík. Fulltrúar á þessu
11. þingi eru milli 60 og 70 talsins.
Hannibal Valdimarsson félags
málaráðherra og Sigurður Sig-
ursson berklayfirlæknir fluttu
ávörp við setningu þingsins. —
Þingið sitja einnig fulltrúar nor-
rænu berklavarnasamtakanna,
sem voru á ráðstefnu að Reykja
lundi eins og skýrt var frá í blað-
inu í gær.
Ottawa, 4. júlí.
Einkaskeyti til Mbl.
f GÆR ræddi utanríkisráðherra
Kanada, Sidney Smith, enn um
landhelgismálin og sagði þá m.a.,
að Kanadastjórn mundi ekki gera
neinar einhliða ráðstafanir eins
og sakir stæðu til að færa út
fiskveiðitakmörkin við strendur
Kanada. Hann lét í ljós þá von,
að Bretar og íslendingar gætu
átt með sér ráðstefnu til að jafna
ágreiningsmál sin, þannig að fs-
lendingar tækju ekki upp 12
mílna landhelgi 1. september upp
á sitt eindæmi.
Hann sagði, að Kanadastjórn
liti á ákvörðun íslendinga, sem
var birt á mánudaginn, sem
bráðabirgðayfirlýsingu, þangað
til henni yrði hrundið í fram-
kvæmd. Kanadamenn hefðu ekki
i hyggju að gera neinar breyt-
ingar á 3 mílna landhelgi sinni.
Vilhj. Finsen skrifar um
landhelgismálið
Stokkhólmi, 4. júlí.
Einkaskeyti til Mbl.
ÍHALDSBLAÐIÐ „Svenska Dag-
bladet" birti í dag grein eftir Vil-
hjálm Finsen fyrrverandi sendi-
herra í Stokkhólmi um útfærslu
fiskveiðitakmarkanna við fsland.
Finsen segir m.a., að enda þótt
form birtingarinnar á reglugerð-
inni hafi átt rætur að rekja til
málamiðlunar við kommúnista,
sem hótuðu að segja sig úr rikis-
stjórninni að öðrum kosti, þá séu
allir á einu máli um það grund-
vallarsjónarmið, að víkkun fisk-
veiðilögsögunnar sé lífsnauðsyn-
leg fyrir íslendinga.
í greininni segir m.a.: „Þegar
til lengdar lætur, er ekki hægt
að þola það, að hundruð erlendra
togara hreinsi fiskimiðin á land-
grunni íslands: fyrr eða síðar
mundi þetta leiða til stórkost-
legra vandræða fyrir íslendinga.
Það verður að hafa eftirlit með
fiskveiðunum til að koma í veg
fyrir rányrkju. Allir eru á einu
máli um það“. — Reuter.