Morgunblaðið - 25.10.1958, Blaðsíða 8

B
MORGTINfíT. 4 Ð 1 h
Laugardagur 25. okt. 1958
l
Utg.: H.f. Arvakur. Reykjavlk.
Framkvæmdastióri: Sigfús Jónsson.
Aðairxtstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá V:sm
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola. símx ?.J045
Auglýsingar: Arnj Garðar Krxstmssoi.
Ritstjórn: Aðalstrætj 6.
Auglýsingar og aígreiðsla: Aðalstræti 6 Sími 22480
Askriftargjald kr 35.00 á mánuði innanlands
1 lausasölu kr. 2.00 eintakið.
NÝ RÁÐSTEFNA VERÐUR ÁKVEÐIN'
AÐ voru mikil tíðindi vafin
inn í annað efni er utan-
ríkisráðherra, Guðinund-
ur í. Guðmundsson flutti þjóð-
inni í útvarpserindi sínu um
SameinuðU þjóðirnar í fyrra-
kvöld. Innan um almennan og
nýjabragðslítinn fróðleik um
Sameinuðu þjóðirnar og störf
þeirra, ræddi utanríkisráðherra
um tilraunirnar á vagum Sam-
einuðu þjóðanna „til að mynda
almennar alþjóðareglur um víð-
áttu landhelgi og fiskveiðilög-
sögu.“
í því sambandi sagði hann:
„Hugmyndin um að alisherjar-
þingið finni efnislega lausn á
málinu fær ekki undirtektir, næst
um allar þjóðir vilja nýja ráð-
stefnu og treysta henni betur en
þinginu. Tvímælalaust er því að
það eitt gerist að ný ráðstefna
verður ákveðin. Spurningin er,
hvenær hún verður og hvar hún
verður."
Þessi fregn er þess eðlis, að
oft hefur verið skýrt frá minni
tíðindum í sérstakri ræðu ráð-
herra eða fréttatilkynningu því
að þarna segir Guðmundur í.
Guðmundsson frá því, að aðal-
erindi hans á þing Sameinuðu
þjóðanna hafi mistekizt. Hann
hefur ekki haft erindi sem erfiði.
★
Frá erindj sínu skýrði utanríkis
ráðherrann í viðtali við Alþýðu-
blaðið hinn 13. sept.
„Við munum berjast fyrir því
á allsherjarþingi Sameinuðu þjóð
anna, sem hefst í New York eftir
helgina, að þingið setji ótvíræðar
reglur fyrir aliar þjóðir um 12
mílna fiskveiðitakmörk.
— — — er það sjálfgert að
landhelgismál íslands kemi til
umræður. Höfum við búið
okkur undir það og þegar
skýrt frá þeirri stefnu okkar,
að allsherjarþingið eigi nú að
setja almennar reglur íyrir allar
þjóðir fyrir almenna fiskveiði-
landhelgi og önnur atriði, sem
Genfarfundurinn ekki gat af-
greitt, en fresta þessu ekki enn
eða vísa til nýrrar ráðstefnu."
Ýmsir þ. á. m. Morgunblaðið
höfðu skilið yfirlýsingu utanríkis
ráðherrafundar Norðurlanda í
Kaupmannahöfn, skömmu áður
svo, að íslenzka stjórnin væri fús
að leggja landhelgismáiið fyiir
nýja alþjóðaráðstefnu. Utanríkis-
ráðuneytið gaf hinn 10. september
sl. út fréttatilkynningu þessu til
leiðréttingar, þar sem sagt var:
„Eftir Genfarráðstefnuna verð-
ur því ekki lengur haldið fram, að
sérfræðingar hafi ekki fjallað
nægilega um málið, og er
því þýðingarlaust að vísa
málinu til frekari sérfræð-
ingaráðstefnu. — — — Það
mun því verða tillaga fs-
lands, að þing Sameinuðu þjóð-
anna, sem nú er að hefjast, vísi
málinu ekki til sérstakrar ráð-
stefnu, heldur afgreiði það sjálft“.
Yfirlýsing utanríkisráðuneytis-
ins var ekki látin duga heldur
herti utanríkisráðherra sjálfur á
henni með tilvitnuðum orðum.
Stuðningsblöð ráðherrans gerðu
og mikið úr þeim mun, sem væri
hér á. Þjóðviljinn réðist t. d.
harðlega á Morgunblaðið fyir
skilning þess á Kaupmanrahafn-
artilkynningunni og saKfði það
um, að flytja „enn eiau sinni
ósannar fréttir um landhelgis-
mál íslendinga". Sjálfur sagði
Þjóðviljinn með stórum stöfum:
„íslendingar andvígir sérstakri
ráðstefnu um landhelgismál“.
★
Yfirlýsingarnar um, að íslend-
ingar væru andvígir sérstakri ráð
stefnu og mundu berjast fyrir því,
að málið yrði leyst á sjálfu alls-
herjarþinginu, er hið eina, sem
heyrzt hefur um ráðagerðir
stjórnarinnar til lausnar málinu,
en um þær yfirlýsingar hafði hún
ekkert samráð við Sjálfstæðis-
menn.
Bjarni Benediktsson sagði í
ræðu hinn 14. september, að ó-
ljóst væri, hvað vekti fyrir stjórn
inni með því að taka málið á
þennan veg fyrir Sameinuðu
þjóðirnar. Hann taldi, að varhuga
vert gæti verið að láta málið
„verða eitt af samningsatriðum
stórþjóðanna í valdaþrátefli
þeirra innan Sameinuðu þjóð-
anna“. Þar kynni málið að
verða komið undir atvikum,
okkur og málinu gersamlega óvið
komandi. í ræðu sinni á Stúdenta
félagsfundi 28. september sagði
Ólafur Thors:
„Stjórnin verður að sættast
innbyrðis heilum sáttum. Við
Sjálfstæðismenn erum fúsir að
jafna allan ágreining um málið.
Eftir það eiga menn að ræðast
við í fullum trúnaði og einlægni
en lúta síðan vitrustu manna yfir-
sýn, um hvað hyggilegt sé að að-
hafast.
Ég tel mér réttast á þessu stigi
málsins að fullyrða ekkert um,
hvort æskilegast væri að Haag-
dómur, ný ráðstefna eða allsherj-
arþingið geri út um málið, ef um
það eitt væri að velja.“
Tíminn svaraði með skætingi
í garð Ólafs og flokksmanna
hans, nær helmings þjóðarinnar,
og sagði t. d. hinn 3. október:
„Það hefur verið stefna rikis-
stjórnar íslands, allt frá uppliafi
og eins meðan Sjálfstæðisflokkur
inn átti aðild að ríkisstjórn, að
allsherjarþingið sjálft ætti að
setja alhliða reglur um stærð fisk
veiðilandhelgi, og sýnir bað bezt
stefnuleysi íhaldsins, að Ólafur
skuli nú telja sérstaka ráðstefnu
meðal þeirra möguleika, sem til
greina komi að ísland aðhyllist.“
★
Ekki verður dulið með vafning-
um né tali um samúð manna ,á
allsherjarþinginu með málstað ís
lands, að tillaga íslenzku ríkis-
stjórnarinnar „fékk þar ekki und-
irtektir“. Nú er vissulega timi
til þess kominn að ríkisstjórnin
taki upp aðra starfshætti, en hún
hefur haft. Hætta verður pukri
og sundrungu en vinna að málinu
af sönnum einhug.
Nú blasir það við að málinu er
skotið á frest um óákveðinn tíma.
Utanríkisráðherra getur ekkert
ákveðið sagt um það, hvenær hin
nýja ráðstefna verður kölluð sam
an. Ótvírætt er, að hún leiðir
ekki málið til lykta fyrr en ein-
hvern tíma á næsta ári í fyrsta
lagi. Þess vegna má það ekki
lengur dragast, að hafin verði
alvarleg íhugun þess hvað gera
skuli til að tryggja sigur okkar,
og hvernig draga megi úr
eða forða frá þeim voða, sem yfir
vofir á fiskimiðunum í vetur,
UTAN IIR HEIMI
Picasso kaupir gamla höll
í Frakklandi
PICASSO hefur jafnan verið tal-j herbergi. Hann hyggst ekki setj-
inn mjög hliðhollur kommúnist- ast að í höllinni fyrr en eftir
um, þó að hann sé vafalítið ein-1 mánuð eða svo, þar sem koma
við lagfæringar muni verða sem
nemur allt að 3 millj. ísl. kr. 1
nágrenni við hann verður önnur
stjarna á himni listarinnar, ör-
eigamálarinn Bernard Buffet,
sem einnig á stórt óðal í hérað-
inu.
Hér sést Picasso ræða við Brigitte Bardot, sem sótti hann eitt
sinn heim, þar sem hana langaði til að kynnast listamanninum
af eigm raun.
hver auðugasti listmálari í heim-
inum. Hann hefur nú keypt sér
höll í Aix-en-Provence í Frakk-
landi. Er höllin frá 15. öld og
heitir Chateau de Vauvenargues.
Picasso fær þarna til umráða 40
þarf miðstöðvarkerfi fyrir í hús-
inu og gera ýmsar breytingar
á því.
Sagt er, að hann hafi greitt
sem nemur 8 millj. íslenzkra
króna fyrir höllina og kostnaður
★ ★
Ýmislegt hefur drifið á daga
þessarar gömlu hallar, sem
Picasso hefur nú keypt. Pétain
marskálkur gisti þar einu sinni.
Síðar fengu flóttamenn frá
Elsass húsnæði þar. Áður en
Picasso keypti höllina, var þar
Farfuglaheimili. Höllinni tilheyr-
ir víðáttumikil landareign. Þar
að auki getur svo farið, að með
hallarkaupunum geti þessi 77 ára
gamli listamaður fengið mark-
greifanafnbót og orðið markgreif
inn af Vauvenargues. Henri Le-
gendre, lögfræðingur í París,
sem annaðist kaupin fyrir
Picasso, segir: Samkvæmt kon-
unglegum úrskurði frá 1721 á
eigandi hallarinnar rétt á mark-
greifanafnbót. Afkomendur hans
eiga einnig rétt á að bera þá nafn
bót.
Einn af leiðtogum franskra
aðalsmanna, de Vallons mark-
greifi, fullyrðir hins vegar, að
lögfræðingurinn fari með rangt
mál. Picasso muni aldrei geta
keypt sér franska aðalsnafnbót.
Fegursti köttur
PARÍS, 22. okt. — í dag hófst
serstæð fegurðarsamkeppni hér í
borg. Keppt er um titilinn „Feg-
ursti köttur heims“. Sem vænta
má hafa margir kettir verið
skráðir til keppninnar og voru
um 400 þeirra frá Evrópulönd-
um og lengra að mættir til leiks.
Hér mun aðeins keppt um
snoppufríðleika og fagran lima-
burð, en ekki aðalsmerki katt-
arins: Hve snjall hann er að
veiða mýs.
Akse' Larsen í
Aksel Larsen hefur nú verið
sviptur formennsku í kommún-
istaflokknum danska. Búizt er
við að hann verði rekinn úr
flokkmim á næsta flokksþingi,
sem kemur saman hinn 31. okt.
Mikill valdamaður frá Kreml
mun sækja fundinn til þess að
gefa dönsku kommúnistunum
„réttu línuna“ og starfsmenn rúss
neska sendiráðsins í Höfn eru nú
þaulsætnir á áheyrendabekkjum
danska þingsins og fylgjast vel
með hverri hreyfingu danskra
kommúnistaforingja. Þessi mynd
af Aksel Larsen vakti geysi-
athygli í Danmörku í vikunnri.
Hún er tekin að lokinni leiksýn-
ingu á sviði Aveny-leikhússins.
Einn af fremstu leikurum Dana,
Osvald Helmuth, leikur böðulinn,
en Larsen er í snörunni. Segir
hann, að þessi stilling sé rétt
mynd af pólitískri afstöðu hans.
Sjálfur kom Larsen með ljós-
myndarana með sér og lét dreiía
myndinn til dönrsku blaðanna.
Hóta að ræna
sendiráðsmanni
HABANA, 22. okt. — Lögreglu-
vörður er nú við brezka sendi-
ráðið þér eftir að uppreisnar-
menn hafa hótað að ræna hverj-
um þeim brezkum sendiráðs-
manni, sem þeir komast í færi
við, vegna þess að Bretar seldu
Batista nokkrar orrustuþotur.