Morgunblaðið - 13.11.1958, Blaðsíða 1

20 síður
Bretar fallast á ráð-
stefnu næsta ár
En jbe/r vilja bráðabirgðalausn í deil-
unni við Islendinga
Ka.upmannahöfn, 12. nóv.
Einkaskeyti til Mbl. —
FRÉTTAMAÐUR danska útvarps
ins í New York sagði í frétta-
sendingu í dag, að brezka stjórn-
in hefði fallizt á tilmæli Banda-
ríkjastjórnar um að deildan um
fiskveiðilandhelgina verði útkljáð
á alþjóðlegri ráðstefnu, sem hald
in verði á næsta ári í Genf eða
New York — sennilega í júlimán-
uði. Hafa Bretar fallið frá fyrri
kröfu um aö ráðstefnan verði ekki
boðuð fyrr en á árinu 1960 eða
1961.
□
Selwyn Lloyd, utanríkisráð-
Kommúnisfaforinginn
leitaði í
sendiráðið
MANILA, 12. nóv. — Jesus Var-
gas, varnarmálaráðherra Filipps-
eyja, hefur krafizt þess, að indó-
nesíski sendiherrann í Manila
framselji kommúnistaforingjann
Saulo, sem leitað hefur hælis í
sendiráðinu. Saulo hefur farið
huldu höfði í átta ár, og sem svar-
ar 25,000 dollurum hefur hverj-
um þeim verið heitið, sem komið
gæti lögreglunni á sporið — að
fylgsni hans.
Saulo er ekki einungis sakað-
ur um pólitíska glæpi, heldur
einnig morð og rán.
Indónesíski sendiherrann hef-
ur neitað um sinn að láta mann-
inn af hendi, en ráðgast við
stjórn sína. Mikill lögregluvörð-
ur er um sendiráðsbygginguna,
því að Saulo er fyrsti Filipps-
eyjamaðurinn, sem leitar hælis
vegna pólitískra skoðana í er-
lendu sendiráði á Filippseyjum.
! herra Breta, lagði fram skriflega
greinargerð í neðri deild brezka
þingsins í dag, þar sem sagði að
brezka stjórnin væri fylgjandi
því, að landhelgismálin yrðu
leyst á sérlegri ráðstefnu, en unn
ið yrði að því að leysa deiluna
við Islendinga sem fyrst. Vildi
brezka stjórnin ekki binda sig
algerlega við hina væntanlegu
ráðstefnu, leggja yrði áherzlu á
að finna bráðabirgðalausn deil-
unnar, því að of langt gæti reynzt
að bíða eftir niðurstöðu ráðstefn
unnar. Benti Lloyd á, að annað
hvort yrði samningaleiðin farin
eða að málið yrði lagt fyrir al-
þjóðadómstólinn í Haag.
Valtýr Stefánsson
Ný bók eftir Valtý Stefánsson
KOMIN er út ný bók eftir Valtý
Stefánsson, aðalritstjóra, sem
nefnist Myndir úr þjóðlífinu, og
eru í henni 50 viðtöl.
/Efla að knýja fram viðurkenningu á
a-þýzku stjórninni
bandi við
málsins.
Bonnstjórnina vegna
Fyrir tveimur árum kom
út bók Valtýs, „Þau gerðu garð-
inn frægan“, sem naut óvenju-
mikilla vinsælda.
í bók þessari kennir mjög
margra grasa, svo sem vænta
mátti, og má búast*við að hún
verði ekki síður vinsæl en hin
fyrri. Er þarna margan fróðleik
að finna, sem höfundurinn hefur
Lungna-
krabbi fer
mjög í vöxt
LONDON, 12. nóv. — Reuter —
f greinargerð frá brezku stjórn-
inni, sem gefin var út í dag, seg-
ir, að á síðasta ári hafi mjög
fjölgað dauðsföllum af völdum
lungnakrabba. Talið er staðfest,
að óhóflegar reykingar séu
meginorsökin.
Heilbrigðismólaráðuneytið upp
lýsir, að á árinu 1957 hafi 16.430
karlmenn látizt í Bretlandi af
völdum lungnakrabba. Er þar ura
að ræða rúmlega 5% aukningu
frá árinu áður. — Sama ár, 1957,
varð lungnakrabbinn samtals
2.689 brezkum konum að bana,
og er það rúmlega 4% meira en
árið 1956.
í skýrslu stjórnarinnar segir,
að þrátt fyrir tilraunir ýmissa
aðila til að vefengja þá staðhæf-
ingu, að óhóflegar reykingar séu
ein helzta orsök lungnakrabba,
hafi alls ekki tekizt að afsanna
það. Þvert á móti fáist æ fleiri og
öruggari sannanir fyrir því, að
reykingarnar séu einmitt ein af
aðalorsökum þessa sjúkdóms.
Loks segir í skýrslunni, að ura
70% dauðsfalla í Bretlandi árið
1957 hafi verið af völdum krabba
og blóðsjúkdóma.
bjargað frá glötun. I formála
segir Valtýr að allar greinarnar
séu „skrifaðar í miklum flýti,
eins og tíðkast í nútíma blaða-
mennsku", en það er raunar
ekki á þeim að sjá.
Valtýr Stefánsson hefur kunn-
að manna bezt þá list að tala við
menn, svo bæði skemmtun og
fróðleikur sé að.
Það mun tæplega þurfa að efa,
að þetta verður ein af aðaljóla-
bókunum í ár.
Segja Hussein ekki
hafa beðið leyfis
Berlín, London og
Washington, 12. nóv.
GROTEWOHL, forsætisráðherra
A-Þýzkalands, lét svo ummælt
í ræðu í dag, að sennilega boðaði
ákvörðun Rússa um að flytja
herlið sitt og herstjórn frá A-
Berlín það, að þeir mundu viija
hverfa á brott með her sinn úr
ÖJlu A-Þýzkalaridi — bó að því
tiiskildu, að Vesíurveldin fiyttu
herlið sitt úr öðrum hlutum
Þýzkalands. Sem kunnugt er
sagði Krúsjeff í ræðu, að Rússar
n tmdu fara með her sinn úr A-
Berlín og brjóta þar með Pots-
dam-samþykktina sem hannkvað
úrelta orðna. Ætia Rússar þannig
að neyða herstórnir Vesturveld-
anna á hernámssvæðum Frakka,
Breta og Bandarikjamanna í Ber-
*-------------★
Fimmtudagur 13. nóvember.
Efni blaðsins er m.a. :
Bls. 3: Dómar komi ekki í stað refs-
ingar. — Góðar hafnir eru
frumskilyrði fyrir öryggi og
bættum hag fólksins (Frá Al-
Þingi).
— •: Leikhús í London. — Bridge.
— Kvikmyndir.
— S: Kristraann Guðmundsson skrif
ar um „Virka daga“ Hagalíns.
— 10: Kitstjórnargreinin nefnist: —
Neyðarköllin af strandstaðn-
um.
Samningur Maríu Callas við
Metropolitan ógiltur. — Syn-
irnir snúa baki við feðrum
sínum (Utan úr heimi).
— 11: Um Vestfiröi: Blómlegt at-
vinnulíf á Suðureyri.
—* 12: Happdrætti Háskólans, vinn-
ingaskrá.
*--------------------------*
lín til að skipta við a-þýzku
stjórnarvöldin í stað rússnesku
herstjórnarinnar í A-Berlín — og
þvinga Vesturveldin þannig til
þess að viðurkenna óformlega
a-þýzku stjórnina.
Frá London berast þær fregnir,
að Bretar séu þess nú hvetjandi,
að fulltrúar Frakka, Breta og
Bandaríkjamanna komi saman til
þess að ræða málið til hlítar —
og samræma afstöðu sina. Hafa
stjórnir landanna og staðið í sam-
ÞEIR, sem hlýddu á umræð-
urnar á Alþingi sl. mánu-
dag, komust ekki hjá að
veita því eftirtekt, hversu
aðþrengdur Lúðvík Jósefs-
son var, þegar Ólafur Thors
deildi á hann fyrir að hafa
látið nægja að færa út land-
helgina í 12 mílur, en van-
rækt að færa út grunn-
línurnar, sem bæði átti
meira fylgi að fagna á
Genfarráðstefnunni og jafn-
framt var íslendingum ekki
Þykir yfirlýsing Krúsjeffs hafa
síður en svo orðið tii þess að
bæta ástandið á alþjóðavettvangi
— og í yfirlýsingu frá bandarísku
utanríkisráðuneytinu segir, að
enn hafi Rússar reynt að spilla
fyrir sameiningu Þýzkalands og
auka viðsjárnar á alþjóðavett-
vangi.
síður mikils virði. Aðrir
geta áttað sig á hugarástandi
Lúðvíks og kommúnistanna,
ef þeir lesa það, sem Þjóð-
viljinn hefur um þetta sagt
síðustu daganna.
Á Alþingi lét Lúðvík nægja að
bera fram hæpnar fullyrðingar
og raunar þó annað veifið bein
ósannindi. í blaðinu hefir honum
síðan þótt bezt á fara að verja
sig með fúkyrðum og beinum á-
lygum. Þannig er síðast í gær
deilt hart á Ólaf Thors og sagt,
að hann sé „einangraður forustu-
maður“ í landhelgismálinu Hann
hafi alla tíð verið undansláttar-
AMMAN, 12. nóv. — Samkvæmt
upplýsingum indonesiska sendi-
ráðsins í Amman, sem gætir
hagsmuna Arabíska sambands-
útfœrslu
maður í því máli, en flokks-
bræður hans, eins og Sigurður
Bjarnason og Jóhann Jósefsson,
hafi tekið af honum völdin.
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að Ólafur Thors hefir
frá öndverðu verið í fylkingar-
brjósti í baráttunni fyrir réttind-
um íslendinga í þessu máli og
jafnan meðal hinna allra kröfu-
hörðustu, enda hlotið traust og
þakkir alþjóðar fyrir. Nú leyfir
Þjóðviljinn sér að segja, að efnis-
ágreiningurinn miili Ólafs Thors
og Sjálfstæðisflokksins annars
vegar og Lúðvíks Jósefssonar
hins vegar hafi verið sá, að Ólaf-
ur hafi verið „andvígur því, að
landhelgin yrði stækkuð í 12
mílur og allir vissu að hann
hafði 6 mílur í huga“. Hér nægir
enn að minnast á það, sem marg-
oft hefir verið birt í blöðunum,
að hinn 21. maí sl., þ. e. a. s.
Frh. á bls. 18.
við sendiráðið um að flugvél
Husseins konungs fengi að fljúga
yfir sýrlenzkt landsvæði á leið-
inni til Rómaborgar.
Segir ennfremur í upplýsing-
um sendiráðsfulltrúans, að ein-
ungis ein beiðni um fararleyfi
jórdanskrar flugvélar yfir Sýr-
land hafi komið fram. Hafi hér
verið um að ræða herflugvél,
sem fara átti til Kýpur. Leyfið
var veitt, fór flugvélin til Kýp-
ur — og kom aftur.
Samkv. upplýsingum í aðal-
stöðvum S. Þ. barst Hammar-
skjöld engin beiðni um að sjá til
þess að Hussein konungur fengi
að fljúga yfir Sýrland — og þeg-
ar síðast fréttist hafði kæra hans
vegna árásar orrustuþota Ara-
bíska sambandslýðveldisins ekki
borizt Hammarskjöld.
•
Sýrlenzkt blað sagði í dag, að i
gær hefði komið til vopnavið-
skipta milli Jórdana og Sýrlend-
inga. Hefðu hinir fyrrnefndu átt
upptökin.
BUENOS AIRES, 12. nóv. ______
Frondizi Argentínuforseti og her
hans hafði á prjónunum róttækar
ráðstafanir til að binda endi í
verkfall starfsma»na olíuiðnað-
arins, sem sagt er að Peronistar
og kommúnistar standi á bak við.
Samkv. s:ðari fregnurr, er talið,
að Adenauer kansiari muni fara
þess á leit við Vesturveidin, að I lýðveldisins í Jórdaníu, bar jór-
þau mótmæli ráðstöfunum Rússa.' danska stjórnin ekki fram beiðni
Lúðvík vanrœkti
á grunnlínum
Komið við kaunin