Morgunblaðið - 24.12.1958, Blaðsíða 5

Miðvik'udagur 24. des. 1958
MORGUNBLAÐIÐ
47
Af graftólum: 1 járnkarl, 1 klaka
högg, 2 járnrekur, 1 páll, 1 lítil
tréreka, 2 stigar (annar á kirkju-
lofti í góðu lagi, hinn ca. 7 álnir,
gamall og farinn að fúna), 2
lausabekkir í kór, 1 bekkur á
kirkjulofti, 3 hrákadallar og 4
grafarbönd. Af bókum: 4 sálma-
bækur nýlegar og 3 gamlar og
4 Viðbætar, 1 sálmasöngbók
(séra Bj. Þorsteinss.) í mjög lé-
legu standi, Þorláksbiblía og
Ferðabók Olaviusar og 1 helgi-
siðabók. (Síðan er lýst ástandi
kirkjunnar, sem er gott.).
B. Staðarhúsin.
1. Baðstofa, 21x6 áln. og eru
12 áln. portbyggðar, sjádfstæð
grind á fótstykkjum með topp-
sperrum, súðir eru úr 5/4” borð-
um, stafhæð 5 áln. — og 2 áln. á
þeim 9 áln., sem ekki eru port-
byggðar. Húsið er allt þiljað í
hólf og gólf og loft í 12 álnum,
11 gluggar, 2 þverskilrúm uppi
og niðri. 8 rúmstæði (6 í bað-
stofu, 1 í Litlustofu og 1 rúm-
stokkur á Skála-lofti). Tvær múr
pípur eru í húsinu, sem liggja
frá gólfi upp í gegnum þak húss-
ins, með leiðslu frá eldavél og
2 ofnum, allt tryggilega útbúið.
Torfveggir og torfþak. Nýtt loft
hefir verið lagt ofan á hið gamla
í miðhúsinu og nýtt gólf lagt
í frambaðstofuna. Kontórinn hef
ir verið endurbættur eftir bruna
árið 1917. Þrjú herbergi hússins
eru pappalögð og máluð. Bað-
stofan er nú 57 ára gömul. Þó
verður furðanlega lítið vart við
fúa, nema í lausholtum. Nýir
gluggar hafa verið settir á hana
uppi, en vart verður við fúa í
gluggaumgerðum niðri. Austur-
veggur er dálítið snaraður, en
þak allgott. Kontór og innan-
þiljur uppi eru eign fráfaranda.
2. Búr. 14x5 áln., stafhæð 3 áln.,
sperrubyggt með þéttu langrefti,
2 gluggar, 1 þverskilrúm. 5 álnir
af húsinu eru þiljaðar. Veggir
eru á 3 vegu, en þilstafn að göng-
um. Norðurendi hússins, 5 áln.,
er eign fráfaranda, og innanþilj-
ur. Aldur 62 ár. Viðir eru farnir
að fúna, en samt er húsið all-
stæðilegt. Veggir snaraðir og
austurveggur klofinn. Þak hrjá-
legt.
3. Litlastofa. (Piltahús), suður
úr göngum, 8x4 álnir, stafhæð
3 álnir, sperrubyggt, skarsúð úr
heilum borðum, alþiljað innan.
2 gluggar, torfveggir og torfþak,
aldur 57 ár. Fúa lítið vart, nema
undir gluggum. Húsið stæðilegt
að veggjum og viðum. Þak gott.
4. Brúðarhús, 7%x4 álnir, staf-
hæð 4 álnir, sperrubyggt, með
reisifjöl og allt þiljað. Torfveggir
og torfþak, aldur 84 ár (elzta
hús staðarins). Húsið er allstæði-
legt, lítið fúið, nema undirlögin.
5. Eldhús, 9x5 álnir, stafhæð
3V2 alin, sperrubyggt og þétt reft,
tveir gluggar, torfveggir og torf-
þak. Veggir snaraðir, húsið sömu
leiðis, en fúalítið og allstæðilegt
að viðum og veggjum. Þak all-
gott.
R. Göng frá baðstofu til bæjar-
dyra, 24x2 álnir. Meiri hluti
þeirra er með sjálfstæðri grind
og sperrum, öll reft, torfveggir,
nema þar sem timburstafnar
búrs, brúðarhúss og litlustofu,
liggja að þeim. Veggir hrörlegir
og snaraðir. Grind snöruð og
sperrur, og eitt langband brotið.
Aldur 55—60 ár.
7. Bæjardyr, 9x6 álnir, port-
byggðar með 10(?) stöfum 4 áln.
á fótstykkjum, 2 höfuðbitar, 5
toppsperrur með súð, 5/4” borð-
um. Þilstafn á framhlið með 3
gluggum. Hurð á járnum og skrá-
læst. Gólf og loft er í öllu húsinu
og þiljað uppi og niðri. Skilrúm
er eftir húsinu endilöngu. Aldur
47 ár. Veggir á tvo vegu, stæði-
legir, þak allgott. Gólf og undir-
lög fúin og aurstokkar að fram-
an. Húsið að öðru leyti fúalítið,
ósnarað og stæðilegt.
8. Skálinn sunnan við bæjar-
dyr, 12x6, stafhæð 4 álnir, sperru
byggt og þétt reft, þilstafn að
framan og á bakstafni ofan að
bita. Loft er í öllu húsinu, 4
gluggar. Torfveggir og torfþak.
Aldur 47 ár. Húsið er ósnarað.
Ein eða tvær stoðir hafa hlaupið
til á stoðarsteinum. Veggir og
þak gott.
9. Stofa út úr bæjardyrum,
12x6 álnir, stafhæð 4 álnir,
sperrú byggt með súð úr 5/4”
borðum. Þil á framstafni og bak-
stafni ofan að bita. 5 gluggar eru
á húsinu. Gólf og loft í því öllu
er úr plægðum borðum og það
allt þiljað innan. Eitt þverskil-
rúm skiptir húsinu í tvær stofur
niðri, vel vandaðar að öllum frá-
gangi, málaðar, og vesturstöfan
betrekt ofan að þillista, en eikar-
máluð að neðan og loft hvítmál-
að. Gangur úr bæjardyrum inn í
stofurnar, 2V2x2V2 áln., með
sjálfstæðri grind, sperrubyggt og
þiljað og málað, og myndar hann
forstofu. Einn gluggi er á honum,
og í austurstofunni er rúmstæði,
vandað, með útdrægi. Torfvegg-
ur er að norðan með skansglugga,
svo og torfstafn að austan og
torfþak. Súðin í forstofunni er
fúin á austurhlið. Töluverður fúi
er og í fótstykki austurstofunnar
að norðanverðu og er sá hluti
hússins snaraður norður. Uppi á
lofti er allt fúalaust og í bezta
ástandi. Norðurveggur snaraður
að framan. Þak gott.
10. Dúnhúsið sunnan við Skála,
12x6 álnir, stafhæð 4 álnir,
sperrubyggt og þétt reft, grind
á fótstykkjum, þil á framstafni
og bakstafni ofan að bita. 4 glugg
ar. Gólf er í 7 álnum, undir því
kjallari, 6x4 álnir, með 2 glugg-
um. Aldur 47 ár. Húsið er stæði-
legt að veggjum og viðum, þó
lítilshátar snarað il vesturs. Þak
gott.
11. Smiðja, sunnan við bæ, 6x5
álnir, stafhæð 2% álnir, sperru-
byggt og reft. Þil á framstafni
með hurð á járnum. 2 gluggar,
torfveggir og torfþak. Aldur 47
ár. Aurstokkur að framan fúinn.
Húsið er allstæðilegt að veggjum
og viðum.
12. Fjósið, fyrir 7 kýr, með 11
stoðum og 2 styttum undir brún-
ásum, 7 stoðum undir einaukn-
um mæniás og reft. Útidyr og 3
hurðir á járnum fyrir fjósinu.
veggjum og viðum, þak vont.
Hlaðan er betur viðuð og allstæði
leg, þak hrjálegt.
16. Dilkhús, byggt að nýju á
næstliðnu ári, 10 stoðir undir 2
mæniásum, reft á brúnása, með
stoðum undir, sem ná ofan í
miðja veggi. Þil framanundir úr
plægðum s/%“ skífum, hurð á
járnum og garðaumbúnaður. Hús
ið er í ágætu standi að veggjum
og viðum og stærra en hið fyrra
var. Hlaða er við húsið með sömu
stærð og áður var og órótað frá
fyrri úttekt.
17. Garðhús, nýlega byggt tví-
stæðuhús með milligerð úr
timbri, 20 stoðum undir 5 ásum,
reft á brúnásum með stoðum
undir, sem standa í miðja veggi.
Fóðurgangur er aðskilinn frá hús
inu með járnplötum, 2 gluggar, 2
dyr með hurð á járnum. Húsið er
fyrir 60—70 fjár, ágætlega viðað
og veggir og þak gott. Stein-
steyptur garði með baðkeri er í
öðru húsinu, en hlaðinn í hinn
með góðum garðaumbúnaði. Hús
þetta er nú % stærra en það, sem
var — jötukofi fyrir ca. 20 kind-
ur. Va húss þessa fylgir jörðinni
álagsfrítt, % verði virtir upp í
álag“.
Þessi úttekt séra Ásmundar er

v~W>V••wiy<y,wwy-% .w w’"n«.vnw

Séð heim að Laufásstað.
mltmilli i ■
svipur hjá sjón og er ekki að
furða svo lítill sómi, sem honum
hefir verið sýndur um langt ára-
bil. Enginn hefir talið sér skilt
að halda þessum fornminjum við,
eftir að nýtízkulegt staðarhús
hefir verið byggt. Þó hefir, sem
betur fer, ekki svo illa tekist til
að bærinn væri rifinn og er það
vel, því nú er hægt að reisa hann
við, veita honum aftur nokkuð
af sinni fornu frægð og Ijóma og
gera þjóðina þannig ríkari og
fróðari um gengna tíð og sögu.
Heimildir að grein þessari eru
auk úttektargerðarinnar rit dr.
Þorkels Jóhannessonar um
Tryggva Gunnarsson og samtal
við Svein Þórðarson fyrrum
bónda í Nesi, sem var einn útekt-
armannanna 1924. •— vig.
<S ©
g
QUiLf jdl\
BRAUÐBORG.

(jidite
e9 t°
I
//
Húsið er byggl upp að viðum og
veggjum fyrir nokkrum árum og
stæðilegt. Flór og tröð steypt, og
flórstokkur básameginn úr tré.
Húsið er stæðilegt — sumt af
röftum fúið, en allir aflviðir góð-
ir.
13. Áburðarhús, sunnan við
fjós, 7x6 álnir, með skúrlagi og
járnþaki. Hæð þess er ca. 5 V2 al.
Húsið er nýlega endurbætt og
sett járnþak í stað torfþaks, sem
áður var. Húsið er viðagrannt, en
stæðilegt. Úttektarmenn leggja
til að þetta hús komi í stað
tveggja hesthúskofa, nr. 13 og 14
i síðustu úttekt, sem nú eru eyði-
lagðir.
14. Brekkuhús með hlöðu, nú
notað sem hesthús, 1314x514 áln-
ir með 10 stöfum undir mæniás-
um, reft með birki og greni. Torf
veggir og torfþak. Dyr með hurð
á járnum. Húsið er mjög gamalt.
Áfast við húsið er hlaða, reft á 2
ása með 2 stoðum undir. Sama
stærð og áður var. Torfveggir og
torfþak. Viðir og veggir hrjálegt,
þak allgott.
15. Benedikthús með hlöðu,
stærð 4%x5 álnir, með 10 stoðum
undir ásum, reft með birki og
greni. Dyr með hurð á járnum.
Hlaða fylgir, 12x4 álnir, hæð 4%
álnir, með 4 stöfum undir mæni-
ásum og reft. Húsið er lélegt að
vissulega merkilegt skjal. Við
lestur hennar sér maður ljóslif-
andi fyrir sér þennan forna og
glæsilega bæ. í dag er hann vart
/°
<j) Ólafur Þorsteinsson & Co <
( í
f
1
1
í
I
í
X
Hljóðfæraverzlun
Sigríðar Helgadóttur,
Vesturveri.
vjteóiie^ jof!
Gott og farsælt nýár. §
J LILJUBÚÐ, |
^ Bergstaðastræti 55. ^
I - - /7|
QLkL
e^ joi
£
I
I
1
I
£
1
©
GLERIÐJAN sf.,
Skólavörðustíg 46.
QULf jót!
Kjöl & Fiskur
í kórdyrum í Laufáskirkju.