Morgunblaðið - 23.09.1959, Qupperneq 6

6
MORVUIVBIAÐIÐ
Miðvik'udagur 23. sept. 1959
Síðastliðinn laugardag komu Krúsjeff og frú til kvikmyndaborgarinnar Hollywood. Hittu þau
þar ýmsa fraega leikara að máli, skoðuðu kvikmyndaverin og fengu að fylgjast með upptöku
nokkurra atriða í nýrri kvikmynd hjá „Fox“. — Myndin að ofan er einmitt tekin þar. Krúsjeff
og frú horfa brosandi á Shirley McLaine, sem er að sýna þeim Can-Can-dansspor. Til hægri
sést Frank Sinatra.
E vrópumeistaramótið
Gamalmennahæli j
í hverri sýslu !
ÚRSLIT 14. umferð í opna
flokknum í Evrópumeistaramót-
inu urðu þessi:
Spánn vann Þýzkaland 89—50
Frakkland vann írland 49—33
Noregur vann Svíþjóð 40—32
Austurríki vann Finnland 47—39
Sviss vann Libanon 56—39
Holland vann Danmörk 69—32
ítalía vann Egyptaland 60—54
England vann Belgíu 64—32
15. Þýzkaland 1 —
16. Líbanon 0 —
Úrslit hafa ekki borizt úr ein-
stökum leikjum í kvennaflökkn-
um, en að 4 umferðum loknum
er staðan þessi:
1. England 7 st.
2. Belgía 6 —
3.—5. Danmörk, Frakk-
land og Svíþjóð 5 —
6.—7. Noregur og Sviss 4 —-
8.—9. írland og ítalía 2 —
England, Danmörk, Svíþjóð og
írland hafa fengið 2 stig fyrir
að sitja yfir.
Mikil fundarhöld standa einn-
ig yfir I Palermo, er verið að
ákveða reglurnar fyrir Olyppíu-
mótið, sem haldið verður í april
1960. Auk fulltrúa frá European
Bridge League og World Bridge
Federation eru mættir fulltrúar
frá Bandaríkjunum, þeir Charles
Goren og Charles Solomon. —
Reiknað er með að 32 lönd sendi
lið til keppni í opna flokknum
og mun því verða að skipta lönd-
unum í 4 riðla. Sigurvegararnir
í riðlunum munu síðan keppa til
úrslita. Ekki er reiknað með
fleiri en 10 liðum til keppni í
kvennaflokknum og mun bví
ekki verða nauðsynlegt að skipa
í riðla.
Fár er sá er gamall verður
að Elli komi honum ekki á kné
ÉG hefi heyrt menn, bæði leika
og lærða segja, að ellin sé ró-
legasti tími æfinnar þegar heilsa
er fyrir hendi.
En ég held að það sé ekki
nema lítill hluti gamalmenna sem
getur aðhyllzt þá kenningu. Til
þess að svo sé, verður viðkom-
andi einstaklingur að hafa sér-
staka lyndiseinkun. En nú er það,
svo, að við erum öll ólík, varla að
tveir einstaklingar hafi sömu
skoðun á hlutunum.
Það finnst þvi einum sæmilega
gott, sem öðrum finnst ómögulegt
að lifa við. Vitanlegt er, að þegar
gamalt fólk, hefur látið frá sér
eignir og umsýslu fjármuna, þá
minka áhyggjur og umsvif, og
það þykir öllum fjöldanum gott
í sjálfu sér. Þó mun það vera
svo að allflestir hafa þó einhverj-
ar áhyggjur af framhaldslífi sínu
eða annarra.
Og þær áhyggjur, þó léttvægar
kunni að sýnast, geta verið erfið-
ar gamalmennum sem þegar eru
búin að missa þrek, líkamlega og
andlega, það gerir í huga sér
úlfalda úr mýflugu, og finnst all-
ar leiðir lífs síns lokaðar.
Gamalmenni sem hætt er að
geta starfað, verður lífið leitt, því
frá starfinu — hinu skapandi
starfi, er flest gleði lífsins sprott-
inn. En þegar ekkert er lengur
hægt að starfa, er lind gleðinnar
þrotin og útkoman verður sú, að
þá finnst hver stundin leið og
löng. Auðvitað bætir það mikið
um, ef sambúð og umgengni við
þá sem gamalmennið þarf að
sækja til þarfir sínar, er hlý og
ástúðleg. En eins og ég gat um
í upphafi, eru slík sjónarmið
jafnmörg og mannfólkið.
Áður en lengra er haldið í þess
um hugleiðingum, skal þess getið
að ég miða þær aðallega við
sveitafólk. Sjálfur hef ég alla
ævi verið í sveit, og þekki því
nauðalítið til kaupstaðalífsins.
Á þessu sviði, með gamalmenn-
in, eins og raunar öllum sviðum
þjóðfélagsins, hafa orðið hinar
stórkostlegustu breytingar sl. 50
ár. Áður var það svo sem sjálf-
sagt, að börn skytu skjólshúsi
yfir foreldra sína, þegar starfs-
orkan var á förum eða þrotin, og
þó að húsakynni væru oft lítii og
léleg og lífsviðurværi stundum
af skornum skammti, var það af
hvorugum átalið, ef ástúð og
hjartahlýja var til staðar.
Þá var líka svo ótal margt, sem
gamalmennin gátu gert sér til
dundurs og dægradvalar, og þá
oft jafnframt heimilinu til ein-
hvers gagns. Konur störfuðu að
ullarvinnu (tóskap) táðu,
kembdu, spunnu, prjónuðu o.þ.h.
En karlarnir tættu hrosshár 'og
únnu úr því alls konar bösl sem
heimilið þurfti á að halda, s'.s.
reipi, gjarðir, hnappheldur, o. fl.
og fl.
Nú ér ekki þörf fyrir þessi
störf, og þau niður fallin. Ullar-
vinna öll framkvæmd í vélum.
Öll bösl úr hrosshári fallin úr
notkun og eru að gleymast.
Hugur og hönd gamla fólksins,
hefur ekkert við þetta að gera
og því ekkert að starfa og þá fer
því að leiðast. Þá mun því verða
svarað til, að gamla fólkið geti
setið og legið og látið sér líða
vel, við að hlusta á útvarp og
lesa bækur og blöð. Jú, það er
alveg rétt, margt af því getur
látið tímann líða þannig, en þá
er þó frá því tekin starfsgleðin,
og það verður ofboð tómlegt í
sálarfylgsnum margrar gömlu
manneskjunnar þegar hún er
horfin og í þessu sambandi má
minnast á það, að sumt gamalt
fólk missir svo heyrn að það
hefur ekki not af útvarpslestri.
Ég get sagt það fyrir sjálfan mig,
ég heýri sem næst ekkert í út-
varpi, nema það sé þá sérscak-
lega skýrt og hægt Ujið, s.s. veð-
urfregnir o.þ.h. Og ,ég þekki
fleiri gamalmenni sem eins er
ástatt um.
Aðrir eru sjóndaprir svo þeir
geta ekki lesið nema litla stund í
einu þó að þeir hafi gieraugu. Svo'
í þriðja lagi eru þeir, sem alls
ekki geta unað við lestur eða út-
varp, að minnsta kosti ekki í góðu
veðri á sumardag.
Úrslit í 5. umferð urðu:
írland vann Spán 75—45
Noregur vann Þýzkaland 67—41
Frakklánd vann Egyptal. 56—30
Svíþjóð vahn Belgíu 72-<-43
Ítalía vann Finnland 53—18
England vann Líbanon 79—33
Austurríki vann Danmörk 46—35
Sviss vann Holland / 75—16
* V ♦ *
Staðan í opna flokknum að 5
umferðum loknum er þessi:
1.— 3. England, Frakkland
og ítalía 10 st.
4.— 5. Holland og Sviss 8 —
6. Svíþjóð 7 —
7. Austurríki 6 —
8.— 9. Finnland og
Noregur 4 —
10.—11. Spánn og írland 3 —
12.—14. Belgía Danmörk og
Egyptaland 2 —
Rækjuveíði góð
BÍLDUDAL, 19. sept. Togarinn
Pétur Thorsteinsson kom inn til
Bíldudals í gær vegna veðurs.
Aflinn hjá honum var um 50 tonn
eftir 6 daga útivist. Unnið er við
löndun í dag. Hér var hvasst og
rigning öðruhverju. Rækjuveiði
hefur verið góður undanfarið.
— Hannes.
skrifar ur
daglegq lifinu
]
Sýnið sjúkum nærgætni
SJÚKLINGUR hefur beðið Vel-
vakanda fyrir eftirfarandi
bréf til birtingar:
„Ökumenn! Sýnið sjúkum nær-
gætni. Hættið nú þegar öllum
akstri um Kárastíg, sem liggur
alveg að sjúkrahúsi Hvítabands-
ins, frá kl. 10 að kvöldi til kl. sjö
að morgni. Slíkur akstur veldur
sjúklingunum óþolandi hávaffa
og heldur fyrir þeim vöku hálfar
og heilar næturnar.
Tafarlaust er hægt að bæta
þetta með því að sýna hugulsemi
og aka inn Njálsgötu en ekki göí-
urnar, sem liggja að sjúkra-
húsinu.
Þetta er vinsamleg beiðni til
allra ökumanna, sem þarna eiga
leið um, sömuleiðis til drengj -
anna, sem þeysast á sínum há-
vaðasömu skellinöðrum, óþarf-
lega nálægt þar sem þeir liggja
sjúkir, er þurfa skilyrðislaust áð
hafa svefnfrið.
Vinsamlegast takið þetta til
greína.
Sjúklingur.“
Dýrar barnabuxur
KONA heimsótti Velvakanda a
dögunum. Var hún í inn-
kaupaferð í Austurstræti og hafði
sögu að segja. í tveimur búðum
hafði konan spurt eftir barna-
nærbuxum. í verzlun J. Jacobsen
fengust erlendar buxur, sem
kostuðu 9 krónur stykkið, en þær
voru of stórar og hafði frúin því
lagt leið sína í vefnaðarvöru-
verzlun SÍS. Þar fengust inn-
lendar barnabuxur í hæfilegri
stærð, en þær kostuðu 18 kr.
stykkið. Þótti konunni þetta í-
skyggilega mikill verðmunur þar
sem ekki varð séður neinn munur
á efni eða gæðum.
Standa um gangbraut
þvera
UMFERÐAMÁLIN hafa nokkuð
verið rædd hér í dálkunum
undanfarið og hefur verið komið
á framfæri ýmsu er til bóta horf-
ir í þeim efnum. Einn er sá ósið-
ur, sem bílstjórum hættir til að
gera. Þeðar þeir eru að keppast
um að komast framhjá rauðu
ljósi, en verða of seinir, eru þeir
stundum komnir fram fyrir ljós-
in er þeir sjá að þeir hafa ekki
mátt fara fram hjá þeim. Þá
stanza hinir ágætu bílstjórar bií-
reiðar sínar snögglega á gang-
brautinni, en fólkið, sem þarf að
komast yfir götuna, verður að
krækja á ýmsa vegu fyrir bif-
reiðina. Verður oft að þessu hinn
mesti farartálmi.
Fótgangandi réttlausir
ÞESSI siður bílstjóranna, að
stanza á miðri gangbrautinni
svo vegfarendur verði að leggja
á sig krök og óþægindi, er einn
vottur þess, hve bílstjórar þykj-
ast alltaf eiga réttinn á götum
höfuðborgarinnar. Þar sem ekki
eru götuljós mega gangandi menn
hraða sér yfir götu og eiga oft
fótum sínum fjör að launa ef
bifreið er á næstu grösum. Réttur
hins gangandi manns er mjög iít-
ið virtur hér í Reykjavík.
Víða erlendis er þessu á annan
veg farið. Þar er það talið sjálf-
sagt og tillit sé tekið til þeirra,
sem ekki hafa ráð á að eignast
ökutæki og tilvera þeirra á göt-
um borganna einnig virt. Sums
staðar gengur þetta einnig út í
öfgar á hinn veginn, þannig að
bifreiðar komast hvergi fyrir
gangandi fólki, sem gefur þeim
hiklaust stöðvunarmerki og
skálmar síðan yfir götuna. Hér
eins og víðar mun meðalhófið
reynast farsælast og hverjir taki
tillit til annarra bílstjóra og fót-
gangendur.
Svo þegar að því kemur að
gamalmennin þurfa beina umönn-
un. Þá er oft vá fyrir dyrum. Hús-
móðirin hefur ka.inske mörg börn
um að hugsa, svo að henni er nær
ómögulegt að bæta á sig umhirðu
gamalmenna, eða sinna öllu
þeirra kvabbi.
Útkoman frá mínum sjónarhól
er því sú að afar nauðsynlegt sé
að gamalmennahæli sé til í
hverju sýslufélagi, til að taka á
móti gamla fólkinu þegar starfs-
orkan er þrotin, og hælið þarf
að vera í sveit. Þar líður gamla
sveitafólkinu bezt, gæti ef til vill
sumt dutlað stund og stund við
smástörf t.d. garðrækt o.fl. þegar
bezt og blíðast væri veður. Svo
er ég viss um, að því leiddist
síður, þegar það kynntist á þess-
um heimilum. Konurnar mundu
skemmta sér áreiðanlega með
1 því að koma hver til annarrar og
tala saman. Karlarnir mundu
líka koma hvor til annars og
spjalla saman um liðna tíð, og
segja hvor öðrum frá ferðum sín-
um á sjó og landi. Þess á milli
gæti svo fólkið lesið eða hlustað
á útvarp, eftir því sem hverjum
sýndist, og hefði áhuga á eða getu
til.
Ef til vill, vildi einhver sem
þessar línur les, hreyfa þessu
máli opinberlega og væri þá til-
gangi mínum náð.
Sigurjón Jónasson
frá Skefilsstöðum.