Morgunblaðið - 28.10.1959, Blaðsíða 9

Miðvik'udagur 28. okt. 1959
MORGUlSfíLAfílÐ
9
Hrdkun úrelt
í skák?
Úr skákbréfi frá Freysteini Þorbergssyni
BELGRAD 20. október.
Nítjánda umferð 10.—12. október.
Petrosjan — Tal % : %
Benkö — Keres 0 : 1
Gligoric — Smyslov 0 : 1
Friðrik — Fischer % : %
I>að setur sinn svip á daginn,
sem er með aaufara móti, að þeir
félagar, Petrosjan og Tal, fá upp
dauða jafnteflisstöðu eftir aðeins
15 leiki. Benkö fórnar tveim peð-
um fyrir sókn á móti Keres, en
loks, þegar Benkö getur unnið
manninn, sem hann hefur lengi
haft á skotspæni, er timinn á
þrotum, og Ungverjinn leggur
ekki til vígsins af ótta við frípeð
andstæðingsins. Þegar Benkö hef-
ur stöðvað klukkuna að loknum
40. leik, gerist hið fáheyrða, að
örin fellur á staðnaðri klukkunni.
Golombek, sem haft hefur auga
með atburðum, dæmir ekki tap á
tíma, en þar skall hurð nærri hæl
um. Biðskákin verður Benkö þó
til lítils frama, ekki kemur hann
aftur til leiks. Hefði hann hins
vegar verið vígdjarfari þegar far-
ið bauðst, gátu úrslitin orðið
skiptur hlutur. Smyslov reynir
nýjung í Nimzo-indversku vörn-
inni gegn .Gligoric, og eftir að
júgóslavinn hefur eitt sinn slakað
örlítið á í reiptogi opnunarinnar,
nær Smyslov góðu tafli. Öll skák-
in ber hið gamla og góða merki
hins þróttmikla Smyslovs-stíis,
sem svo oft hefur ráðið úrslitum
í örlítið hagstæðari endatöflum.
Svo fer og að þessu sinni, að
Smyslov vinnur peð með fallegri
mannsfórn, og skákina að lokum.
Fischer teflir lokað afbrigði af
Kóngsipdverjanum gegn Friðriki,
og má seint á milli sjá, hvor leng-
ur þraukar til þurftar. Loks
kemst þó ungfrú Ameríka til ís-
landsbyggða og gerist allaðsóps-
mikil. Falla nú menn og aðrir.
Þegar kappinn Friðrik sér, að
stefnir til óefnis og afhroðs í lið-
inu, sendir hann riddara einn i
viking í vesturveg. Gerist þar
gott til fanga. Ungfrú ísland tel-
ur einnig að seilzt hafi verið inn
á hennar verksvið. Hyggst hún
ná hefndum í vesturvegi. Slær
þá óhug á ameríska stórveldið, og
þótt landinn sé liðfærri, berast
nú boð um skipt land og annað,
svo ungir sveinar og meyjar verði
ekki framar á tálar dregin.
Staðan eftir 19. umferð 1. Tal
13%, 2. Keres 12, 3.—5. Petrosjan,
Smyslov og Gligoric 10, 6. Fischer
8%, 7. Benkö 6V2, 8. Friðrik 5V2.
Tuttugasta umferð 11.—12. okt.
Tal — Fischer 1 : 0
Smyslov — Friðrik y2 '• %
Keres — Gligoric 1 : 0
Petrosjan — Benkö 1 : 0
Fischer beitir Kóngsindversku
vörninni gegn Tal, eins og hann
gerði í 6. umferð í Bled. f 12. ieik
kemur Fischer svo með endurbót
sina, en ekki hefur hann árangur
sem erfiði. Tal nær molandi
kóngssókn með fallegri fórn. Eft-
ir aðeins 27 leiki er öll mótspyrna
orðin vonlaus, en Fischer vill
ekki gefast upp. Tal króar þá
menn hans inni á áttundu línunni,
en stendur sjálfur með ofurefli
liðs fyrir dyrum. Er þess nú albú-
inn að hremma mennina, þegar
þeir stökkva úr eldinum. Þá loks
bíðst bóndi griða. Eftir þennan
sigur hefur Tal náð 10% vinningi
úr ellefu skákum við hina órúsS-
nesku andstæðinga sína. Gligoric
einn hefur náð jafntefli. Erfitt er
að skýra þetta þrekvirki Tals, en
illt mun að fást við ofurmennið.
Sú skýring, sem júgóslavnesku
blöðin hafa mest dálæti á, er runn
in frá Benkö. Ætlar Ungverjihn
framvegis að tefla við Tal með
dökkum gleraugum til þess að
verða ekki dáleiddur. Áður fyrr
var Dr. Emanúel Lasker einmg
grunaður um að beita dáleiðsiu
í skákum sínum; sú gekk sagan
að minnsta kosti.
Gegn Sikileyjarvörn Friðriks
reynir Smyslov leið, sem ekki nýt
ur stuðnings skákfræðinnar. ís-
lendingurinn fær snemma gott
tafl og í miðtaflinu gefur hann
tvo létta menn fyrir hrók og tvö
peð. Endataflið er andstreymi fyr
ir Smyslov, en loks getur hann
þó þakkað stríðsguðnum fyrir |
skiptan hlut.
Gligoric er þreyttur, þegar'
hann sezt að skákinni við Keres. j
Sagt er, að hann hafi setið alla I
nóttina við rannsókn á biðskák-
inni við Smyslov í leit að björg- I
un. Samt tekst Júgóslavanum að ^
ná jöfnu út úr byrjuninni, en mið
taflið teflir hann ekki sem ná- j
kvæmast. Loks sést honum yfrr j
fallega hróksfórn andstæðingsins
og tapar þá drottningunni fyrir
tvo menn. Framhaldið er létt fyr-
ir Keres. Af ókunnum ástæðum
setur Gligoric skákina í bið, en
gefst svo upp án framhalds.
Petrosjan og Benkö tefla flókna
skák, sem markast einkum af
slægð refsins og hyggindum hý-
enunnar. Annað einkenni þessa
furðuverks er það, að svo virðist
sem hrókun sé orðin úrelt í skák.
Kóngarnir fara fótgangandi hvor
í sitt horn, rétt eins og til að
drepa tímann og þreyta þannig
andstæðinginn. Loks fer Benkö
að dotta á verðinum. Ekki þarf
meira til, og sýnir nú Tigran
klærnar. Með einu stökki hremm
ir hann peð og hefur sig svo á
brott. Síðan kemur annar afleik-
ur, annað stökk og annað peð í
valinn. Loks fer skákin í bið, en
Benkö hefur séð nóg af klækjum
andstæðingsins og leggur því
ekki til leiks með fáa menn og
hrjáða.
Staðan eftir 20. umferð.
1. Tal 14%, 2. Keres 13, 3
Petrosjan 11, 4. ’Smyslov 10%,
5. Gligoric 10, 6. Fischer 8%,
7. Benkö 6%, 8. Friðrik 6.
21. umferð 13.—14. október.
Benkö — Tal 0 : 1
Gligoric — Petrosjan % : %
Friðrik — Keres 0 : 1
Fischer — Smyslov 0 : 1
Tal og Keres vinna enn og
treysta þannig forustu sína í mót-
SKÁK
Hér kemur stutt skák eftir i
Keres þar sem hann skóiar Benkö I
í spánskum leik.
Hvítt: P. Keres.
Svart: P. Benkö.
Spánski leikurinn.
1. e4, e5; 2. Rf3, Rc6; 3. Bb5, a6;
4. Ba4, Rf6; 5. 0-0, Be7; 6. Hel, b5;
7. Bb3, 0-0; 8. c3, d6; 9. h3, Rb8;
Þessi leikur komst í tizku um
1956 og var þá tefldur í sömu
keppni í Amsterdam af tékkan-
um Dr. Filip. 10. d4, Bb7; Leikur
Barca, sem er Ungverji. Keres
velur áframhald sem gefur hvit-
um örlitla yfirburði, en svart.ur
verður líka að tefla mjög varlega,
ef hann á að halda sínu 11. dxe.lí,
dxe5; 12. Dxd8, Bxd8; Ekki er
mögulegt að leika 12. •— Hxd8
vegna 13. Rxe5, Rxe4; 14. Rxf7
13. Rxe5, Rxe4; 14. Be3!, Bf6?;
Betra er 14. — Rc6 t. d. 15. Bd5,
Ra5; eða 15. Rd7, He8; 16. Bf4,
Ra5; 15. Rg4, Rd7; Betra er hér
Be7. 16. Rd2, Rxd2; 17. Bxd2,
Hfe8; 18. Bf4, Hxelf; 19. Haxel,
Hc8; 20. Bc2!, g6??; Tapar manni.
Eini möguleikinn var hér 20. —
h5; 21. Bf5 (ekki 21. Rxf6f vegna
Rxf6; 22. Bf5, He8 og heldur
c-peðinu.) 21. — hxg4; 22. Bxd7,
Hd8; 23. Bxg4 og löng barátta er
fyrir höndum. 21. Hdl! Rólegur
leikur sem vinnur mann. Rd7
getur ekki forðað sér vegna Bf6
og ef h5, þá 22. Hh6t, Kg7; 23.
Hd7 og hótar f7. Benkö tefldi
skákina mjög illa, enda lélegasta
skák mótsins.
Benkö varð harkalega fyrir
barðinu á Fischer og tapaði
í 27 leikjum. Bobby teflir
uppáhaldsafbrigðið sitt gegn
Sikileyjarvöm, sem sé Bc4. Hann
nær heiftúðugri kóngssókn sem
hann fylgdi fast eftir og vinnur
drottningu Benkös.
Hvítt: Bobby Fischer.
Svait: Pal Benkö.
Sikileyjarvörn.
1. e4, c5; 2. Rf3, Rc6; 3. d4, cxd4;
4. Rxd4, Rf6; 5. Rc3, d6; 6. Bc4,
Db6; Nýr leikur, sem ég efast um
að eigi framtíð fyrir sér. 7. RdeS,
e6; 8. 0-0, Be7; 9. Bb3 Bobby er
sérfræðingur í þessari byrjun og
hann leikur alltaf Bb3 við fyrsta
tækifæri vegna þess að svartur
leikur fyrr eða síðar Ra5. Einnig
er til saga um það hvers vegna
hann leikur biskupnum svona
fljótt. Bobby var að tefla hrað-
skák, en menn tefla venjulega
upp á einhverja upphæð, and-
stæðingurinn tvöfaldaði upphæð-
ina eftir 6 leiki en Bobby fjór-
faldaði strax á eftir. Þá skeði það
að Bobby gleymdi að leika Bb3
við Dc7 andstæðingsins og missti
þannig mann og tapaði skákinni.
9. — 0-0; 10. Khl, Ra5; 11. Bg5,
Dc5; 12. f4, b5; 13. Rg3, b4?
Bezt er sennilega að losa sig við
Bb3 og leika Bb7. 14. e5!
dxe5; 15. Bxf6! Til þess að eiga
reitinn e4 fyrir Rc3. 15. — gxffi;
16. Rce4, Dd4; 17. Dh5, Rb3;
Nú er þessi leikur ekki tímabær.
Ef Riddarinn stæði ekki á a5,
væri mögulegt 17. — exf4; 18.
Rf5, exf5; 19. Hxf4, Dxf4; 20.
Hxe4, fxe4, en Ra5 er í þessu til-
felli dauðans matur og sennilega
hefur Benkö gleymt Ra5 i þessum
útreikningum, en vaknað svo við
vondan draum og séð að drottn-
ingarfléttan var ekki fyrir hendi,
vegna Ra5 18. Dh6! Hótar Rh5 og
máti. 18. — exf4; Ef 18. — Kh8,
þá 19. Rh5, Hg8; 20. Rexf6! og
vinnur. 19. Rh5, f5; 20. Hadl, De5;
21. Ref6f Bxf6; 22. Rxf6t Dxf6;
23. Dxf6, Rc5; 24. Dg5f!, Kh8;
25. De7, Ba6; 26. Dxc5, Bxfl;
27. Hxfl og svartur gafst upp.
I. R. Jóh.
inu. Munu nú ekki aðrir koma
til greina um efsta sætið. Að þessu
sinni leika allir Rússarnir á svart,
en hljóta þó 3% vinning eins og
í næstu umferð á undan með
hvítu mönnunum. Þeir hafa nú
tekið forystuna í mótinu og eru
líklegir til að halda henni til loka,
þar sem Gligoric hefur lagt of
hart að sér að undanförnu. Hefur
hann teflt of stíft til vinnings og
kunna júgóslavnesku dagblöðin
að eiga sinn þátt í því. Þau hafa
ætlað honum annað eða jafnvel
fyrsta sæti.
Benkö kemur til leiks með
dökk gleraugu til þess að verða
ekki dáleiddur. Gleraugun virð-
ast þó hafa allt önnur áhrif, og
endirinn verður sá, að Benkö leik
ur af sér drottningunni. Senni-
lega hefur lítið sést gegnum gler-
augun. Þetta er því engin raun-
veruleg Tal-skák. Tal velur að-
eins rólega stöðubaráttu, fórnar
alls ekki neinu, yfirbugar and-
stæðinginn aðeins hægt og ró-
lega. Hinn grófi leikur Benkös
flýtir aðeins fyrir úrslitunum.
Einnig Keres nær smám saman
undirtökunum gegn Friðriki, og
þegar hann hefur unnið tvö peð,
gefst íslendingurinn upp.
Smyslov rænir Snemma peði aí
Fischer, og þótt hann verjist
gagnsókn snáðans af mikilli
leikni, er hann mjög hætt kom
inn, þegar Fischer fórnar manni
og brýtur upp kóngsstöðu Rúss-
ans. En Fischer villist af réttri
leið, og eins og skákin teflist, nær
Smyslov vörnum á snotran hátt
og nýtur hann síðan liðsmunar
til að lokka Bobbý út í tapað
hróksendatafl.
Gligoric lætur ekki áföll síð-
ustu umferðá á sig fá og teflir
stíft til vinnings gegn Petrosjan.
Jafnvægið raskast þó lítt i skák-
inni, en rétt fyrir bið hafnar júgó-
USA-bulletlinn
HINN þekkti U.S.A.-ballett er
væntanlegur hingað til Reykja
víkur í næstu viku og sýna
hér í Þjóðleikhúsinu og verð-
ur fyrsta sýningin 1. nóvem-
ber næstkomandi. Ballettflokk
urinn hefur verið á sýningar-
ferð í Evrópu núna að undan-
förnu og sýndu þeir m.a. á
Edinborgarhátíðinni i haust.
Undanfarnar vikur hefur
flokkurinn sýnt á Norðurlönd
um.
Fyrir nokkru bárúst hingað
til lands úrklippur af blaða-
gagnrýni um ballettinn og eru
dómar gagnrýnenda allir á
einn veg, að sýningar U.S.A.-
ballettsins sé einn stærsti lista
viðburður, sem sögur fara af.
Enda er hér um að ræða
úrvals listafólk. Stjórnandi
ballettsins er Jerome Robbins,
-en hann samdi einnig dansana
við söngleikinn West side
Story, sem frægt er orðið.
Sýningar hér verða aðeins
f jórar svo óhætt er að fullyrða
að færri fái miða en vilja.
Myndin er tekin á æfingu
ballettsins.

slavinn jafnteflisboði. Þegar
Gligóric hefur kastað mæðinni,
sér hann að vopn beggja eru bit-
laus orðin og gengur því til sátta.
Staðan eftir 21. umferð:
1. Tal 15%
2. Keres 14
3.—4. Smyslov 11%
3.—4. Petrosjan 11%
5. Gligoric 10%
6. Fischer 8%
7. Benkö 6%
8. Friðrik 6
Nehru gagnrýndur
fyrir undansláttar-
stefnu
sina
NÝJA DELHI 26. okt. Reuter —
Nehru forsætisráðherra Indlands
sætir nú harðri gagnrýni fyrir
aðgerðarleysi sitt og undanlátt-
arsemi við kínverska kommún-
ista. Hefur stefna stjórnarinnar
gagnvart Kína aldrei fyrr hlotið
jafn almenna fordæmingu. Jafn-
vel þau blöð indversk, sem var-
kárust hafa verið í dó'mum sínum
lýsa nú yfir algerri andstöðu við
undansláttarsemi Nehrus.
Blaðið Indian Ezpress , sem
gefið er út bæði í Nýju Dehli og
í Andhra í Suður-Indlandi segir
t. d. að tal Nehrus um að halda
stillingu sinni sé ekki aðeins
fávíslegt, heldur og hættulegt..
Blaðið minnir á þau ummæli
I Nehrus, að hann teldi ekki að
| neinn alvariegur tilgangur stæði
að baki innrás Kínverja á ind-
verskt landsvæði.
„Við skulum ekki dylja okkur
þess. segir blaðið, að tilgangur
kinverskra kommúnista er ekki
aðeins að ná á sitt vald Ladak.
Bútan, Sikkim og Nepal, heldur
að sigra allt Indland.
Blaðið Sunday Tribune í Am-
bala segir, að vopnabeiting
kínverskra kommúnista sé eins
og löðrungur á andiit Indlands
eftir alla friðarviðleitni þess og
bætir við: „Indverska stjórnin
ætti að sýna fullkomna festu og
fyrirskipa indverska hernum að
skjóta kínversku landræningjana
hvar sem þeir fyrirfinnast á ind-
versku landssvæði. Það eru tak-
mörk fyrir því hvað bolinmæði
okkar nær langt“.