Morgunblaðið - 14.11.1959, Side 1

24 siður
46. árgangur
254. tbl. — Laugardagur 14. nóvember 1959
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Fœreyjar og Grœnland skilin
útundan i Fríverzlunarsvœöinu
KAUPMANNAHÖFN, 15. nóv.
(Frá Páli Jónssyni)
JENS Otto Krag, utanríkis-
ráðherra, flutti danska þjóð-
þinginu í dag skýrslu um
stofnun Fríverzlunarsvæðis 7
Evrópuríkja.
Það vakti talsverða athygli
í ræðu hans, er hann lýsti því
yfir að Færeyjar og Græn-
land myndu ekki tilheyra frí-
verzlunarsvæðinu, enda þótt
Danmörk gengi í það. Sagði
Krag, að þátttaka þeirra væri
óframkvæmanleg, meðan fisk
afurðir eru ekki meðal þeirra
afurða, sem tollar lækka á.
Krag sagði, að það væri enn^
óráðið hvaða meðferð fiskafurðir
skyldu hljóta á fríverzlunarsvæð-
inu. Það er útlit fyrir að niður-
soðnar fiskafurðir verði fríverzl-
unarvara, nokkur von um að
fryst fiskflök verði það, en ólík-
legt með nýjan eða ísvarinn fisk.
Danir vilja að nýr fiskur verði
hið bráðasta fríverzlunarvara.
Fyrr geta Færeyjar og Græn-
land ekki tekið þátt í Fríverzlun-
arsvæðinu.
Þá sagði ráðherrann, að þrjú
ríkjanna í Fríverzlunarsvæðinu,
Danmörk, Noregur og England,
hefðu lagt fram tillögu, sem nú
væri í athugun um að komið
verði á fót ráðgefandi þingi þátt-
tökuríkjanna, sem starfi sam-
hliða ráðherranefnd þeirra.
SKORTUR á bílastæðum er
alvarlegt vandamál í Mið-
bænum. Hér sjá lesendur
hvernig menn leysa vanda-
málið í öðrum Iöndum.
Finnar utan við
Fríverzlunarsvæðiö
HELSINGFORS, 13. nóv.
— (Reuter) —
FINNSKA stjórnin gaf í dag
út tilkynningu um það, að
hún hefði gefið upp að sinni
alla von um það, að Finnland
gæti gerzt beinn aðili að sjö-
Fórviðri í Vest-
ur-Evrépu
LONDON, 13. nóv. NTB-Reuter:
Fárviðri skall í dag yfir mikinn
hluta Vestur og Suður- Evrópu.
Víðast á þessu svæði var ofsarok
og norðarlega á því, í Norður-
Frakklandi og Bretlandi fylgdi
því mikil snjókoma.
Sex skip á Ermasundi og í
Norðursjó sendu út neyðarskeyti,
en ekki var vitað til þess að neinn
maður hefði týnt lífi. Þeirra á
meðal var gríska skipið Evros,
7000 tonna, sem var í hafsnauð
undan Hastings við Ermasund og
rak að landi. Tvö pólsk skip,
hollenzkt skip og franskur tog-
ari voru einnig ósjálfbjarga á ná-
lægum slóðum. í
Veðurstofurndr í Bret-landi og
Frakklandi segja að vindhraðinn
í dag hafi verið 50 sekúndumetr-
ar, en þess má geta, að þá er talið
fárviðri, þegar vindhraðinn nær
32 sekúndumetrum.
Hanimarskjöld
í Laos
VIENTIANE, 13. nóv. — Hamm-
arskjöld framkvæmdastjóri S.Þ.
kom í gær til Laos og mun hann
ræða við stjórnarvöld þar í landi
um hugsanlega aðstoð S. Þ. við
Laos. Hann mun dveljast í land-
inu í eina viku.
Á flugvellinum hjá Vientiane,
höfuðborg landsins tóku á móti
honum þeir Phoui Sananikone
forsætisráðherra og Khampan
Panya utanríkisráðherra.
Þetta er í annað skipti, sem
Hamarskjöld kemur til Laos.
Hann var í heimsókn þar í mars
sL
ríkja fríverzlunarsvæðinu. —
Hins vegar munu Finnar
halda áfram að leita eftir því
að fá sérstaka aðstöðu í tengsl
um við fríverzlunarsvæðið.
Málið verður rætt í finnska
þinginu næstkomandi fimmtu
dag. —
Bílageymslur
MYNDIN sýnir, hvernig Lund
únabúar ætla að leysa bíla-
stæða-vandamálið. Þetta er
líkan af liluta risastórrar bíla-
geymslu, Zidpark, sem byggja
á í hjarta borgarinnar skammt
frá Soutwark Bridge. Hefur
fjáírsterkt hlutafélag verið
stofnað, sem ætlar að reisa
bílageymsluna.
Bílageymslan á að geta tek-
ið 500 bifreiðar í einu. Hún
verður 14 hæðir og verða bíl-
arnir allir fluttir milli hæða
og í stöðupláss með sjálfvirk-
minum
um lyftum og færiböndum.'
Hinum sjálfvirka útbúnaði'
verður stjórnað með rafmagns
hnöppum frá einu stjórnborðij
og getur afgreiðsla gengið svo
fljótt fyrir sig, að 500 bifreið-
ar verða afgreiddar á klst.
í áætlun félagsins er gert
Jón Krabbe

Segir m.a., að Islendingar hafi
verið Kristjáni 10. ógeðfelldir
ráð fyrir því, að lágmarks
^^MMAMMIMWWMMWtMm^geymslugjald fyrir eina klst
€sé 1 shilling, en fyrir viku-
,Frá Hafnarsfjórn til lýðveldis' minningar Jóns Krabbe komnar út: f verða tekin 3 sterI'!
Mörg ár eru síðan slíkar'
bílageymslur voru teknar i,
notkun í ýmsum borgum
Bandaríkjanna, en nú er búizt
við því að þær brciðist út um
_alla Evrópu því að bílum í'
almenningseign fjölgar stöð-
ugt, svo að til vandræða horf-
ir
Bílastæðavandamálið er þeg(
ar orðið mjög alvarlegt í|
helztu borgum Evrópu, svo
sem London, París, Róm og'
Kaupmannahöfn. Er ýmissa'
ráða leitað, svo sem að setja
upp stöðumæla. En það dugir
ekki til, hvarvetna er kvart-,
að undan því, að menn verði
að skilja bíla sína eftir langa
Ieið frá vinnustað. Borgirnar'
eru margar gamlar og stræti'
'þeirra þröng. Lokalausnin
verður að koma upp stórum,
bílageymslum.
ÚT ERU KOMNAR hjá Almenna
bókafélaginu bækur mánaðarins
fyrir október og nóvember.
Október-bókin er Frá Ilafnar-
stjórn til lýðveldis — minningar
Jóns Krabbe ritaðar af honum
sjálfum, en óvember-bókin heitir
í sumardölum, ljóðabók eftir
Hannes Pétursson, og er hennar
getið annars staðar í blaðinu.
Frá Hafnarstjórn til Iýðveldis
er 266 bls. auk nafnaskrár og
myndasíðna, 18 að tölu. Bókinni
er skipt í 6 kafla, er ná yfir tíma-
bilið frá 1899—1953. Fjallar hún
fyrst og fremst um menn og mál-
efni, er snerta samskipti íslands
og Danmerkur á þessu tímabili.
Hefur Jón Krabbe haft einstakt
tækifæri til þess að fylgjast með
þessum málum og verið nákunn
ugur íslenzkum og dönskum
valdamönnum, og einnig oft átt
sjálfur hlut að máli. Frásögn
hans er yfirlætislaus, en hann
hefur frá mörgu að segja, sem
flestum er ókunnugt áður. Hæg-
lát kýmni gcfur frásögninni
skemmtilegan blæ.
Frá Hafnarstjórn til lýðveldis
er frumrituð á dönsku, en Pétur
Benediktsson bankastjóri hefur
snúið henni á íslenzku. Kemur
hún samtímis út á íslenzku og
dönsku.
Eins og fyrr getur eru margar
nýjar upplýsingar í bók Krabbe
og ýmislegt, sem vekja mun
mikla athygli, ekki sízt það sem
hann segir um afstöðu Kristjáns
konungs 10. til íslands og íslend-
inga. Brot úr þeim kafla, sem
heitir „Kristján konungur tíundi
og ísland“, fer hér á eftir:
Framh. á bls. 23.