Morgunblaðið - 01.05.1960, Blaðsíða 20

23
MORCVNTtT 4 ÐIÐ
Sunnudagur 1. maí 1960
„Kæra móðir mín: Ég vildi
gjarnan heimsækja þig, en ég á
ekki eyri til. Sendu mér dálitla
peningaupphæð, og þá get óg
komið. Ég þyrfti hvort sem var
að ráðgast við þig um ýmislegt,
sem myndi verða til þess, að ósk-
ir þínar rættust.
Ég get ekki vanmetið óeigin-
gimi og ást þeirrar konu, sem
hefur verið mér mikill styrkur á
erfiðum tímUm. Ég get ekki leng
ur látið undir höfuð leggjast að
launa ást hennar og tryggð með'
því að löghelga samband okkar.
Hún hefur mjög viðfellda fram-
komu, og ég er viss um að hún
yrði þér að skapi. Hún hefur einn
ig talsverða menntun og les mik-
ið. Ást hennar hefur verið mér
mjög mikils virði, og ég væri
hreinasti óþokki, ef ég sýndi
ekki þakklæti mitt í verki. Ég
ætla þess vegna að biðja þig um
að gefa samþykki þitt til þess að
ég kvænist henni. Þú gætir fyr-
irgefið mér allar yfirsjónirnar, og
við gætum síðan búið öll saman
í nýja húsinu.
Ef þú þekktir hana, myndirðu
samstundis gefa samþykki þitt.
Ég fullvissa þig um, að hún er
mjög aðlaðandi og ber svip sannr
ar hefðarkonu. Ég er viss um, að
þér myndi veitast auðvelt að
elska hana. Hvað mig snertir, get
ég ekki lifað án hennar.
Ég mun bíða svars þíns með
eftirvæntingu, kæra móðir mín,
og við föðmum þig bæði í anda“.
Þinn einlægur sonur,
Paul De Lamare, greifi“,
Jeanne var alveg niðurbrotin.
Hún sat lengi hreyfingarlaus með
bréfið í kjöltunni og hugleiddi
slægð kvenmannsins, sem hafði
náð syni hennar á sitt vald og
komið í veg fyrir, að hann færi
á fund móður sinnar, fyrr en hún
væri orðin svo gömul og veiklund
uð, að hún léti í öllu að vilja
þeirra, til Þess eins að fá að njóta
samvistanna við son sinn.
Sorgin vegna þrálátrar ástar
Pauls á þessari kvensnipt nísti-
hjarta hennar. Hún sagði: „Hann
elskar mig ekki. Hann elskar mig
ekki“.
Rosalie kom inn í herbergið
rétt í þeseu. Jeanne stundi upp:
„Hann vill nú kvænast henni“.
Þjónustustúlkan varð felmtruð.
„Ó, madame, það má aldrei
verða. Herra Paul má ekki binda
trúss sitt við kvensnipt af þessu
tagi“.
Jeanne svaraði, hneyksluð og
reið í senn: „Nei, það skal aldrei
verða, stúlkan mín. Fyrst hann
getur ekki komið hingað, fer ég
á fund hans, og við skulum sjá,
hvor okkar ber sigur úr býtum“.
Hún skrifaði Paul um hæl, til
þess að búa hann undir komu
sína, og fór þess á leit í bréfinu,
að þau hittust einhvers staðar
annars staðar en heima hjá hon-
um, þar sem hinn viðsjárverði
kvenmaður var til húsa.
Meðan hún beið svarsins, bjó
hún sig undir brottförina. Rosalie
hóf að raða fötum húsmóður sinn
ar í gamla ferðatösku, en í því að
hún braut saman einn kjólanna,
sem hún var vön að nota, hróp-
aði hún upp: „Þú átt engin föt
til að vera í. Ég læt þig ekki fara
svo illa útbúna. Þú yrðir þér til
skammar, og hefðarkonur París-
arborgar munu draga þá ályktun
áf fatnaði þínum, að um þjónustu
stúlku sé að ræða“.
Jeanne lét að vilja hennar, og
þær fóru til Goderville og völdu
kjólaefni, sem þær létu sauma í
þorpinu. Síðan fóru þær til lög-
fræðingsins hr. Roussel, til þess
að fá hjá hor.um ýmsar upplýs-
ingar, þar sem hann dvaldi venju
lega hálfs mánaðar tíma í París
á hverju ári, en Jeanne hafði
ekki komið þangað 1 tuttugu og
átta ár.
Hann gaf þeim ýms ráð til
þess að komast hjá slysum og
þjófum, ráðlagði henni að fela
fé sitt í kápufóðrinu og hafa að-
eins lítilræði í vösunum. Hann
sagði þeim einnig frá nokkrum
veitingahúsum, sem seldu veit-
ingar við sanngjörnu verði og
nefndi tvö eða þrjú gistihús, sem
voru einkum sótt af konúm. Hann
sagði henni einnig, að hún mætti
vitna í meðmæli hans á Hótel
Normandie.
Jeanne hafði aldrei séð jám-
braut, þótt ein slík hefði verið í
förum milli Parísar og Havre í
sex ár, og járnbrautarkerfið hefði
gerbreytt samgöngum landsins.
Hún fékk ekki neitt svar frá
Paul, þótt hún biði fyrst viku
og síðan hálfan mánuð. Á hverj-
um morgni gekk hún til móts við
póstinn og spurði hikandi: „Er
nokkuð bréf til mín, Pére Mal-
andain?" Póstxxxinn svaraði jafn-
an rámri röddu. „Ekkert frekar
en fyrri daginn, kæra frú“.
Það var eflaust kvensniftin,
sem kom í veg fyrir að Paul
skrifaði.
Jeanne ákvað því að leggja af
stað án tafar. Hún vildi hafa
Rosalie með sér, en hún færðist
undan, þar sem hún vissi að það
myndi auka kostnaðinn við för-
ina. Hún leyfði húsmóður sinni
ekki að fara með meira en þrjú
hundruð franka, en sagði að
skilnaði: „Ef þú þarft á meiri
peningum að halda, geturðu sldrif
að mér, og ég mun biðja lögfræð
inginn að senda þá til þín. Láti
ég þig fara með meira, lendir það
í vasa monsieur Pauls.
Morgun einn í desembermán-
uði kom Denis Lecoq með létti-
vagn sinn og ók þeim á brautar
stöðina. Jeanne grét, er hún
kvaddi Rosalie með kossi og sté
inn í lestina. Rosalie var einnig
í mikilli geðshræringu og sagði:
„Vertu sæl, madame, góða ferð
og komdu fljótt heim aftur“.
„Vertu sæl, stúlka mín“.
Eimpípan blés og lestin rann
af stað, hægt í fyrstu en síðan
með síauknum hraða, sem skaut
Jeanne skelk í bringu. í klefan-
um voru einnig tveir karlmenn,
sem hölluðu sér makindalega
upp í sitt hvert hornið,
Hún horfði á landslagið, sem
lestin brunaði fram hjá, trén,
bændabýlin, þorpin, og henni
fannst hún berast með flughraða
inh í nýjan heim, sem átti ekk-
ert skylt við hina rólegu tilveru
æskudaga hennar og tilbreyting-
arlaust líf hennar upp á síðkast-
ið.
Hún -kom til Parísar að kvöldi
þessa sama dags. Burðarkarl tók
tösku hennar, og hún hraðaði sér
á eftir, dauðhrædd um að missa
sjónar á honum í fólksmergðinni
og troðningnum.
Þegar hún kom til gistihússins,
gekk hún að afgreiðsluborðinu
og sagði: „Mér var vísað hingað
af herra Roussel“.
Hótelstýran, hávaxin, þrekin
kona, alvörugefin á svip, spurði:
„Hver er hann — þessi herra
Roussel?“
Jeanne svaraði steinhissa: „Nú,
það er málafærslumaðurinn í
Goderville, sem dvelur hérna á
hverju ári“.
„Það má vel vera“, sagði hin
stórvaxna kona, „en ég þekki
hann ekki. Óskið þér eftir að fá
herbergi?“
„Já, madame".
Hóteldrengur tók tösku henn-
ar og vísaði henni veginn upp.
Hún kenndi sársauka í hjarta-
stað Hún fékk sér sæti við lítið
borð i herberginu og lét senda
sér upp matarbita, þar sem hún
hafði einskis neytt síðan í dögun.
Meðan hún sat að snæðingi, hugs
aði hún döpur í bragði um allt
það, sem gerzt hafði, síðan hún
var í París á heimleið úr brúð-
kaupsferðinni. Það hafði einmitt
verið í París, sem hin slæmu
skapgerðareinkenni Juliens
komu fyrst í ljós, svo að hún
yrði þeirra vör. En þá hafði hún
verið ung, bjartsýn og hugrökk.
Nú var hún gömul, úrræðalaus,
lasburða, jafnvel kjarklaus og
setti hvers kyns smámuni fyrir
sig. Þegar hún hafði lokið við
matinn, gekk hún út að gluggan-
um og horfði á iðandi fólks-
strauminn á götunum. Hana lang
aði út, en hún þorði það ekki.
Hún myndi áreiðanlega villast.
Hún fór að hátta, en hávaðinn að
utan, samfara meðvitundinni um
að vera alein í ókunnri borg hélt
vöku fyrir henni. Um tvö leytið
um nóttina, rétt í því að henni
var að renna í brjóst, heyrði hún
óp konu í herberginu við hliðina
Hún settist snöggt upp, en þá
fannst hennj hún heyra karl-
mannshlátur. Þegar dagaði,. fór
hún að hugsa um Paul, og hún
klæddist, áður en birt hafði að
fullu.
Paul bjó í Rue de Sauvage, í
hinum gamla hluta borgarinnar.
Hún hugðist fara þangað fótgang
andi, í samræmi við sparnaðar-
fyrirmælí Rosalie. Veðrið var
mjög gott, svalt en hressandi. —
Vegfarendur hröðuðu sér eftir
gangstéttunum. Hún gekk eins
SHtltvarpiö
Sunnudagur 1. maí
8.30 Fjörleg músík í morgunsárið.
9.00 Fréttir. — 9.10 Vikan framundan.
9.25 Morguntónleikar: — (10.00 Veð-
urfregnir).
a) „Hve mildur er ljómi morg-
unstjörnunnar", kantata eftir
Bach (Þýzkir listamenn; Leh-
mann stj.).
b) „Minnisvarði á leiði tónskálds
ins Couperins** eftir Ravel
Skáldið oif mamma litla
1) Það er bara ekkert almennilegt
í útvarpinu í kvöld!
2) Þá getur maður vonandi að- hlusta á þetta andmenningarlega
hafzt eitthvað heilsusamlegra en að hjal þeirra ....
Sérðu þingmaður, þarna er I Nei, nei, Finnur. Ég vil að þú I minn. I inum og hann te>ur á rás niður
elgur að nálgast. Náðu honum! | eigir fyrsta tækifærið drengur | Skot Finn»- særir <dginn á háls- I hlíðina.
(Konserthljómsveitin í Lund-
únum leikur: Vladimir Golsch-
mann stjórnar).
c) Concerto grosso í e-moll eftir
Hándel (Boyd Neel-strengja-
sveitin leikur.)
d) 1812-forleikurinn eftir Tjaikov
sky Fílharmonía í Lundúnum
leikur; von Karajan stjórnar.)
e) „Ljúfur Drottinn, vek þú ossM
eftir Schútz (Kór tónlistar-
háskólans í Leipzig syngur).
11.00 Fermingarmessa í Dómkirkjunni
(Prestur: Séra Jón Þorvarðsson.
Organleikari: Gunnar Sigurgeirs
• son).
12.15 Hádegisútvarp (framlengt til kL
14.00 með hornablæstri og söng).
14.00 Miðdegistónleikar:
a) Strengjakvartett nr. 2 í D-dúr
í eftir Borodin (IHollywood-
kvartettinn leikur).
b) Danssýningarlög úr „Þyrni-
rósu" eftir Tjaikovsky og „Eld
fuglinum“ eftir Stravinsky
Herbert von Karajan og Fern
ando Prevítali stjórna hljóm-
sv.).
c) Fiðlukonsert eftir Katsja
túrían (Leonid Kogan og §in
fóníuhljómsv. í Boston; Pierre
Mnoteux stj.).
15.30 Kaffitíminn: a) Eyþór Þorláks-
son leikur á gítar.
b) Operettulög eftir Kalman og
Benatzki.
16.30 Veðurfregnir. — Endurtekið leik
rit: „Marty“ eftir Paddy Chayef-
sky, í þýðingu Magnúsar Páls-
sonar. Leikstjóri: Helgi Skúla-
son (Aður flutt 1 nóv. 1958).
17.35 Hljómplötusafnið (Gunnar Guð-
mundsson).
18.30 Barnatími Baldur Pálmason):
a )Ný framhaldssaga fyrir minnl
bömin: „Sagan af Pella rófu-
lausa"; I. (Einar M. Jónsson
rithöf.).
b) Barnakór Melaskólans syngur
undir stjórn Guðrúnar Páls-
dóttur. Einsöngvari: Laufey
Steingrímsd.
c) „I Þykjastmannalandi“, frá-
saga eftir Halldóru B. Björns
son Vilborg Dagbjartsdóttir
kennari).
19.25 Veðurfregnir. — Islenzkir viki-
vakar og rímnalög.
19.40 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.15 Hátíðisdagur verkalýðsins:
a) Avörp flytja Emil Jónsson, fé-
lagsmálaráðherra, Hannibal
Valdimarsson forseti Alþýðu-
sambands Islands og Sigurður
Ingimundarson form. Banda-
lags starfsmanna ríkis og
bæja.
b) Alþýðukórinn syngur. Stjórn-
andi: Dr. Hallgrímur Helga-
son.
c) Ur baráttusögu íslenzkrar sjó-
mannastéttar, dagskrá, sem
Gils Guðmundsson rithöf. tekur
saman.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.05 „Nefndu lagið“, — getraunir og
skemmtiefni (Svavar Gests hefur
á hendi umsjón þáttarins).
22.45 Danslög. — 01.00 Dagskrárlok.
Mánudagur 2. maí
8.00—10.20 Morgunútvarp (Bæn — 8.05
Morgunleikfimi — 8.15 Tónleikar
— 8.30 Fréttir — 8.40 Tónleikar
— 10.10 Veðurfregnir).
15.00 Miðdegisútvarp. — 16.30 Veðurfr.
19.00 Þingfréttir. — Tónleikar.
19.25 Veðurfregnir.
19.40 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Hljómsveit Ríkisútvarpsins leik-
ur. Stjórnandi: Hans Antolitsch.
a) Concerto grosso eftir Gemin-
iani.
b) Fimm þýzkir dansar eftir
Schubert.
c) Balletsvíta eftir Tjaikovsky-
Stravinsky.
21.00 Frá sjóréttarráðstefnunni í Genf;
erindi (Jón Magnússon frétta-
stjóri).
21.25 Norsk nútímatónlist:
a) „Pan", tóndrápa eftir David
Monrad Johansen. (Fílharmoní
an í Osló leikur; Odd Grúner-
Hegge stjórnar).
b) Tveir söngvar eftir Sparre Ol-
sen við Eddukvæði: „Skírnis-
mál" og „Svipdagsmál" (Eva
Prytz syngur).
21.40 Um daginn og veginn (Arni Guð-
mundsson úr Eyjum),
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Islenzkt mál (Dr. Jakob Bene-
diktsson).
22.25 Musica nova: Kammertónlist eftir
fimm ung, íslenzk tónskáld (út-
varpað í fyrsta sinn). — Söngv-
arar: Guðrún Tómasdóttir, Krist-
inn Hallsson og níu félagar úr
söngsveitinni Fílharmoníu. Hljóð-
færaleikarar: Jórunn Viðar, Stein
unn S. Briem, Rögnvaldur Sig-
urjónsson, Jón Asgeirsson, Jón
Sen, Ingvar Jónasson, Jóhannes
Eggertsson, Gunnar Egilsson, Sig-
urður Markússon, Olav Klamm-
and, Peter Ramm og Karel Lang.
Stjórnendur: Ragnar Björnsson
og dr. Róbert A. Ottósson.
a) Þrjú lög eftir Jón Asgeirsson
við ljóð úr bókinni „Regn í
maí" eftir Einar Braga.
b) Píanósónata eftir Leif Þórar-
insson.
c) Elektrónísk stúdía með blás-
arakvintett og píanói eftir
Magnús Bl. Jóhannsson.
d) Fimm skissur fyrir píanó eftir
Fjölni Stefánsson.
e) „Haustlitir“ (Stelnn Steinarr
— In memoriam) eftir Þorkel
Sigurbjörnsson.
f) l>rjú lög úr Grallaranum í út-
setningu Fjölnis Stefánssonar.
23.15 Dagskrárlok.