Morgunblaðið - 08.11.1960, Side 6
6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 8. nov. 1960
Börnin í Brattahlíð í Grænlandi. (Ljósm.: Magnús Jóhannss.)
Fyrirlestur utn ískndsbyggðir
í Grænlnndi hjó Ferðnfélnginu
FERÐ SÚ, sem farin var til Eystri
byggðar á Grænlandi sl. sumar á
vegum Ferðaskrifstofu rikisins og
Flugfélags íslands, virðist hafa
verið ákaflega vel heppnuð. Far-
arstjóri í þessari ferð og aðal-
hvatamaður hennar var Þórhall-
ur Vilmundarson menntaskóla-
kennari. Á kvöldvöku Ferðafé-
lagsins nú á fimmtudagskvöld,
mun Þórhallur flytja erindi um
Islendingabyggðirnar á Græn-
landi og áðurnefnda ferð til
Eystribyggðar og sýna margar
litskuggamyndir máli sínu til
skýringar.
Athygli skal á því vakin, að
þessi kvöldvaka byrjar hálftíma
fyrr en venja hefur verið eða kl.
20,30, en húsið verður opnað kl.
20 og dansi verður hætt kl. 24.
Næturgöltur og morgunleti ís-
lendinga er leiður þjóðarlöstur og
væri ekki úr vegi að fleiri fylgdu
þvi fordæmi Ferðafélagsins að
byrja samkomur eitthvað fyrr en
áður, þar eð tíma kvöldfrétta hef-
ir nú verið breytt, og hætta þeim
fyrr.
Háðulegar ófarir kommúnista
í verkalýðsfélagi Hellissands
Einstæð misnotkun kommúnista á valdi ASÍ
VERKALÝÐSFÉLAGIÐ Aftur.
elding á Hellissandi hélt aðal-
fund sl. sunnudag. Var liér um
endurtekinn aðalfund að ræða
þar sem fyrri fundur, sem hald-
inn var í október, hafði verið
úrskurðaður ólöglegur af komm-
únistum í miðstjórn A. S. í.
Ástæða þeirrar furðulegu á-
kvörðunar mun hafa verið sú, að
kommúnistum tókst ekki að fá
fulltrúa félagsins til alþýðusam-
bandsþings kjörna úr sínum
hópi á þeim fundi. Jórundur
Þórðarson úr hópi lýðræðissinna
í félaginu hlaut kosningu.
Út af þessum óföru.n fengu
kommúnistar samherja sína í
Alþýðusambandinu með aðstoð
þekkts lögfræðings kommúmsta
til þess að búa til tylliastæöu,
sem þeir notuðu síðau eins og
áður er sagt til þess að ógilda
fyrri fund og það sem þar hafði
farið fram. Er félagsmenn
mættu til fundar á sunnudag,
sáu þeir að kommúnistunum í
félagsstjórninni hafði borizt liðs-
auki. Var þar kominn Kristján
nokkur Jensson frá Ólafsvík,
æðsti prestur kommúnista á
Snæfellsnesi í verkalýðsmáálum.
Skýrði formaður félagsins fund-
inum frá því, að þeir hefðu
pantað hann til þess að kenna
heimamönnum hvernig þeim
bæri að haga sér á þessum l'undi,
svo þeir gætu talið allt iöglegt
í Alþýðusambandinu. Kvað
hann það ákveðið að Kristján
skyldi stjórna fundinum, enda
hefði hann skeyti upp á það frá
Hannibal. Þessu mótmæltu fé-
lagsmenn harðlega, og kröfðust
þess að þáttur kommúnista í fé-
lagsstjórninni í sambandi við
hina tilbúnu kærubréfaskipti, og
annað yrði upplýst, jafnframt
bentu þeir á að skipun Kristjáns
sem fundarstjóri á aðalfundi
félags, sem hann væri ekki með-
limur í, væri algert eindæmi og
styddist hvorki við lög félagsins
né heldur lög A. S. í. Varð fátt
um svör af hálfu Kristjáns og
kommúnista og ekki þorðu þeir
að lesa klögubréfin né annað
sem miðstjórn A. S. í. og þeim
hafði farið á milli í málinu.
Var það mál manna ef-lr fund-
inn, að oddvitinn á Hellissandi,
sem er kommúnisti, og ekki í
verkalýðsfélaginu, hefði samið
klögubréfið og sent það Hanni-
bal.
Að umræðum loknum úr-
skurðaði svo formaður féiagsins
að Kristján Jensson skyldi
stjórna fundinum svo sem skeytl
Hannibals bæri með sér, og var
síðan gengið til kosninga.
Úrslit kosninganna urðu þau,
að frambjóðendur iýðr<x>ðis-
sinna til stjórnarkjörs og ann-
arra trúnaðarstarfa voru kjörnir
með yfirburðum, fengu frá 42—
49 atk. í stjórnarkjöri, en fram-
bjóðendur kommúnista frá 3 og
upp í 23 atkv. Fyrrverandi for-
maður, kommúnisti, l,eó Ottóss.
fékk aðeins 4 atkv. í stjór.i voru
kjörnir Asmel Helgason Jör-
undur Þórðarson, Júlíus Þórar-
insson, Almar Jónsson og Cirus
Danelíusson. Varastjórn: Guðm.
Einarsson, Maríus Guðmundsson.
og Sigurjón Illugason.. Trúnað-
armannaráð: Danilíus Sigurðs-
son, Sigurður Guðnason, Magn-
ús Helgason og Steingrímur
Guðmundsson. Endurskoðer.dur;
Lúðvíg Albertsson og Ingi Ein-
arsson.
Við fulltrúakjörið til þings
A.S. í., sem fram fór á eftir
sigruðu lýðræðissinnar einnig
gtæsilega. og var kjörim Jörund
ur Þórðarson og til van Júiíus
Pórarinsson.
grestanna
Sveinn Sveinsson frá Fossi
skrifar enn nokkur orð um
tóriið og fer bréf hans hér á
eftir:
— Guðmundur Guðgeirsson
hárskeri í Hafnarfirði, skrif-
ar smágrein i Morgunblaðið
vegna smágreinar, sem ég
skrifaði í sama blað um tón
prestanna. Það er í sjálfu sér
ekkert út á það að setja þó
við séum ekki sammála, en
skoðanamunur okkar á þessu
málefni er þó æði mikill. En
þar sem greinarhöfundur
kemur inn á trúmál mín fyrr
og síðar, er hann með bolla-
Jeggingar og sleggjudóma út
í hött, eins og við mátti bú-
ast, þar sem við höfum aldrei
laman verið.
En hvað sem trúmálum
okkar beggja líður, þá finnst
mér ekkert á móti þvi að ræða
um fyrirkomulag og fram.
kvæmdir við hvaða stofnun
sem er og ailar breytingar,
sem tíminn leiðir i ljós, að
til bóta geti orðið. Kirkjusókn
er í greinilegri afturför og
virðist því ekki úr vegi að
ræða það sem kann að standa
til bóta hjá kirkjunni.
Enda þótt ég þekki greinar
höfund ekkert, geri ég ráð
fyrir, að hann myndi fljótt
breyta til í sinni iðngrein, ef
hann sæi, að þær breytingar
væru til stórbóta miðað við
nútíma tækni. Og hví þá ekki
að láta það sama gar.ga yíir
kirkjusiðina? Breytingar á
þeim gætu fært nýtt fjör í
safnaðarlífið og orðið tii þess,
að kirkjan íengi fleiri starfs-
menn og fleiri áheyrendur,
en á hvoru tveggja er mikil
þörf.
• Blessunarorft
biskups
Svo kemur greinarhöfund-
legan kyndil, sem lýst hafi
þjóðinni gegnum margar
'þrengingar. Þetta er mikið
sagt, því sumir þeirra áttu
líka bölbænir. svo sem sögur
greina. Sjálfsagt hafa bisk-
uparnir alltaf verið eins og
aðrir menn, misgóðir og orðið
á yfirsjónir eins og öðrum
breyzkum mönnum. Og skal
ég nú nefna eitt dæmi af
mörgum, sem sagan greinir:
• Fékk ekkiaðlesa
mmmm^mmnmmmmmmmmm^mmm^mnmmmm^m-
frá altari
Fyrir nokkrum árum var
ungur guðfræðingur, mikils-
virtur fyir gáfur, hegðun og
virðuleik 1 framkomu allri.
Hann tók prestskapinn af
köllun, en honum var ekki
gefin söngröddin, og þegar til
kom, átti hann mjög erfitt
með að tóna. En hann var svo
mikill sómamaður, að hann
vildi ekki standa fyrir alt-
ari kirkjunnar, söfnuði sínum
ef til vill til angurs og leið-
leyfi til að lesa orðin af munni
fram, en þurfa ekki að tóna
þau. En biskupinn lagði ekki
blessun sína yfir þá bón, sem
varð til þess, að þessi mæti
maður hætti við prestsskap-
inn og fékk sér aðra stöðu,
sem líka var mikilvæg fyrir
mannlífið í þessu landi. —
Þeirri stofnun, sem fékk þenn
an mæta mann í sína þjón-
ustu, varð það til svo mikils
sóma, að frægt varð um alit
land.
Þetta dæmi sýnir, að æðstu
menn þjóðanna eru ófull-
komnir eins og aðrir menn.
Það er því aum trú að trúa
á þá eins og væru þeir guðir.
Ég geri ekki ráð fyrir að
skrifa meira um þetta tón-
mál. Hef sett fram mína skoð
un á því og er orðinn of gam-
all til að gera það að kapps-
máli. Prestastétt landsins með
sinn ágæta biskup í farar-
broddi ræður svo hvort málið
verður tekið á dagskrá eða
ekki á þeirra næstu lands-
fundum.
Sveinn Sveinsson,
(frá Fossi).
Syngjum alltaf
fyrir fullu húsi
Frá söngtör Karlakórs Reykjavíkur
SYNGJUM alltaf fyrir fullu
húsi. Þrettándu hljómleikarn
ir voru í gærkvöldi í Fair-
mont í Minnesota, skrifar
fréttaritari blaðsins með
Karlakór Reykjavíkur á
hljómleikaferð um 36 borgir
Norður-Ameríku.
Laugardaginn 15. og sunnu-
daginn 16. október sat kórinn
hóf í Minneapolis í boði Íslend-
ingafélagsins þar. Valdemar
Björnsson, fjármálaráðherra, sá
um móttökurnar, en alls voru í
veizlunni 170 íslendingar, kór-
inn meðtalinn. Ræður voru flutt
ar og kórinn söng nokkur lög
og að síðustu islenzka þjóðsöng-
inn.
Er karlakórinn kom til Bea-
ver Dam í Wisconsin komu um
40 landar frá Chicago til að
heilsa upp á hann og færðu
kórnum blómvönd frá Islend-
ingafélaginu þar.
Lofsamlegir dómar
Fréttaritarinn sendir mikið af
blaðaúrklippum, sem sýna að
kórnum hefur hvarvetna verið
mjög vel tekið og að hann hlýt-
ur mjög góða dóma gagnrýn-
enda. Ekki verður rúm til að
taka hér nema örfáar setningar
úr þessum dómum, enda eru
þeir flestir á einn veg, mjóg
lofsamlegir.
Mont Vernon News í Ohio
hrósar kórnum t. d. fyrir gott
jafnvægi og falleg blæbrigði
raddanna undir stjórn Sigurðar
Þórðarsonar.
Sandusky Register í Ohio
skrifar: Skarpvitur tónlistar-
unnandi hefur valið þessa söng-
skrá úr hinum auðuga sjóði
beztu karlakóralaga heimsins. —
Það er ógerningur að rita um
ágæti hvers einstaks verks og
flutning þess. Af ígrundun hef-
ur verið tekið tillit til margvís-
legs smekks þeirra, sem dá þess
háttar tónlist og efnisskráin var
sungin af þvílíku öryggi og
skilningi að enginn gat yfirgef-
ið tónleikasalinn óánægður.
Listagagnrýnandi hjá The
News í Goshen í Indiana, er þó
ekki alveg sammála hvað laga-
val snertir. Honum finnst efnis-
skráin fullmikið valin með til-
liti til amerískra hlustenda, og
kennir Columbia Artist Manage
ment að nokkru leyti um. Segir
hann efnisskrána nær eingöngu
samansetta af 19. aldar lögum
og þau fáu 20. aldar lög, sem
Framh. á bls. 23
FERDINAND
☆
\0,,
'-rj> '!&•$&//
7/
// / / J
? / y /