Morgunblaðið - 08.11.1960, Side 15

Þriðjudagur 8. nóv. 1960
MORGTll\fíl AÐIÐ
15
Coldwafer eykur sölu á tibúnum réttum
lír 9 millj. í 20 millj.
pund á tveimur árum
Eigin framleiðsla fyrlrtækisins
tryggir blokkasölu
UPPI á 20. hæð Chrysler-
skýjakljúfsins mikla í New
York er skrifstofa fyrirtæk-
isins „Coldwater Seafood
Corporation“.
Þótt það beri amerískt
nafn og heimilisfang þess sé
í New York, er þetta alis-
lenzkt fyrirtæki, dóttur- og
sölufélag Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna.
Starf Jóns Gunnarssonar
Það var stofnað árið 1947.
Tveimur árum fyrr eða í byrjun
1945 hafði Jón Gunnarsson kom-
ið til Bandaríkjanna á vegum
Sölumiðstöðvarinnar í markaðs-
leit. Hann rfékk sér í fyrstu eins
herbergis skrifstofukytru niðri
við Wall Street. Það var ekkert
áhlaupaverk, sem þess ungi ís-
lenzki verkfræðingur hafði tek-
izt á hendur, að ryðja íslenzkum
fiski braut inn á erfiðasta
og samkeppnisharðasta markað
heims. Hann komst að vísu fljótt
að því, að það var auðvelt að
selja mikið magn af „nafnlaus-
um“ fiski á lágu verði til stórra
dreifingarauðhringa, — en hann
komst líka að því, að þessir stóru
aðilar voru frægir fyrir að taka
upp á því eftir nokkurra ára við
skipti, að þvinga verðið enn
meira niður, eða jafnvel stöðva
kaupin skyndilega og snúa sér
annað, þegar þeim bezt hentaði.
Hann ákvað því fljótt að setja
markið hærra, að vinna hinum
íslenzku afurðum markað undir
eigin vörumerki, sem bandarísk-
ir neytendur skyldu læra að
þekkja og treysta. í því var hm
mikla þraut fólgin, það hefur
kostað mikið erfiði og gengið upp
og niður, en ef það tækist að fá
slíka fótfestu á bandaríska mark
aðnum, þá verður hann um leið
bezti og öruggasti markaður okk-
ar.
Jón Gunnarsson hefur sagt
framleiðendunum heima, á
hverju ári, og oft á ári hvað til
þess þurfi fyrst og fremst. „Það
er að útrýma göslarahættinum".
Þannig hefur hann oft þurft að
segja framleiðendunum heima
til syndanna og fengið orð á sig
að vera orðhvatur og harðleik-
inn. „Þið getið selt nær ótak-
markaðan fisk í Bandaríkjunum
— ef þið vandið fiskinn — en ef
þið ekki nennið að vanda ykkur,
— ja þá skuluð þið ekkert vera
að hugsa um bandaríska mark-
aðinn þá getið þið selt' fiskinn i
minkafóður fyrir mér“.
Þessi og mörg önnur ámlnn-
ingarorð Jóns heyrði ég á ferð-
inni til Randaríkjanna fynr
nokkru, en ég fann það um leið,
að frystihúsamennirnir í hópn-
um kunnu að meta og virða sum
beittu orðin. Sjálfir eiga þeir
mest undir því að vöruvöndun
sé sem rækilegust. Það er eilíf
barátta við skemmdir, bein,
orma, en fyrir beztu nýtingu
fisksins og vandvirknislegri
pökkun og frystingu. Ég efast
um að frystihúsin í S. H.
hefðu náð þeim árangri í þessu
sem raun ber nú vitni, ef
ekki hefði einstöku sinn-
um sviðið undan beittum orðum
Jóns Gunnarssonar.
Og nú um 15 árum eftir að hann
steig hér fyrst á land sem um-
boðsmaður S.H. skundar hann
inn í anddyri Chrysler-bygging-
arinnar með 9 útvegsmenn og 2
blaðamenn heiman af íslandi á
hælum sér og ætlar að sýna
þeim, hvað áunnizt hefur.
Við þrengjum okkur allir í ein
um hóp inn í lyftuna, sem tekur
á sig rykk líkt og eldflaug og
er komin á örskotsstund upp á
tuttugustu hæðina.
Árni, Pálmi og Margrét
Við komum inn í rúmgott og
bjart skrifstofuhúsnæði með stór
um gluggum til norðurs og aust-
urs. Þar blasa við m. a. bygging
ar Sameinuðu þjóðanna og ýms-
ar fleiri stórbyggingar og í norðri
hinn mikli skógivaxni skemmti-
garður Central Park. í skrif-
stofu þessari vinna um 30 manns
og virtist okkur skrifstofufólkið
vera mjög önnum kafið, enda
ekki óeðlilegt, þar sem nú fer í
hönd mesti fisksölutíminn í
Bandaríkj unum.
Þarna kynnti Jón okkur fyrir
þremur stjórnendum skrifstof-
unnar, tveimur ungum íslending-
um: Árna Ólafssyni, sem stjórn-
ar fisksölu í austanverðum
Bandaríkjunum og Pálma Ingv-
arssyni, sem hefur vestara sölu-
svæðið og umsjón með fiskverlc-
smiðju fyrirtækisins í Nanticoke.
Skildist mér, að mörk sölusvæð-
anna væru einhversstaðar um
Missisippi-fljótið. Höfðum við
orð á því í gamni að þannig
væru þeir Árni og Pálmi búnir
að skipta Bandaríkjunum á milli
sín í Skálholts- og Hóla-biskups-
dæmi. Sá þriðji sem annast yfir-
stjórn skrifstofuhaldsins er ung
bandarísk kona, Margaret Clams
er, venjulega kölluð Margrét.
Hana þekkja margir hér heima.
síðan hún heimsótti Island fyrir
tveimur árum. Hún er glaðleg og
Við settumst nú allir inn í
skrifstofu Árna Ólafssónar.
Kvaðst Jón Gunnarsson hafa hitt
þennan unga mann í Chicago
fyrir nokkrum árum. Stjórnaði
hann þá bandarískri fish-sticks
verksmiðju í St. Louis. Eftir
nokkur kynni hafði Jón spurt
hann hvort hánn vildi ekki koma
að vinna hjá S.H. Og Árni svar-
aði játandi, — af því. að Stellu
konu hans fannst hún vera nær
íslandi í New York en í St. Louis.
Tímabilið 1955 til 1959
Árni gaf okkur íslenzku ferða-
löngunum nú yfirlit yfir rekstur
Coldwater-fyrirtækisins og mið-
aði við tímabilið frá 1955. Á því
ári urðu þáttaskil í starfseminni
með því að þá byrjaði Coldwater
sölu á tilbúnum réttum frá verk-
smiðjunni í Nanticoke. Reyni
ég hér að drepa lauslega á það
helzta:
Heildarsölumagnið í Banda-
ríkjunum 1955 var 24.3 milljónir
punda, en 1959 var það 44 millj.
punda. í þessu er innifalið bæði
flök, blokkir og tilbúnir réttir.
Flök og blokkir; Af þeim seld-
ust 1955 um 23 millj. pund en
1959 seldust 35,2 millj.
Tilbúnir réttir: Árið 1955 eða
fyrsta framleiðsluár þeirra í
Nanticoke seldust 700 þús pund
Árið 1959 seldust 9.4 milljón
pund. Enn er því við að bæta að
áætlað er að á þessu ári seljist
14.5 milljón pund af tilbúnum
réttum og á næsta ári er áætl-
að að salan gæti komizt upp í 20
milljón’ pund. Þetta er eins og
allir sjá geysileg aukning og það
er einmitt á þessu sviði, sem
Coldwater væntir sér langmestr-
ar aukningar í framtíðinni. En til
þess að sú aukning geti haldið
áfram fer það að nálgast að koma
verði upp nýrri fiskverksmiðju
í Bandaríkjunum.
Okkar eigin stærstu kúnnar
Þessi sama þróun kemur fram
í því, að sala á fiskblokkum hef-
ur aukizt frá 1955 til 1959 úr 5
milljón pundum í 20 milljón
pund og er sýnilegt að hún mun
aukast stórkostlega á þessu ári
og í framtíðinni. Þetta er ein
forkur dugleg og virðist eiga ráð faldlega vegna þess að blokkirn-
við hverjum vanda. I ar eru efniviðurinn fyrir verk-
Elnn af neytendapökkum Coldwater með vörumerkinu „Ice-
Iandic“. Umbúðir utan af soðnum ýsuflökum með rækjusósu.
Fiskurinn og sósan eru í plastpokum. Húsmóðirin tekur pok-
ana og sýður þá í 12 mínútur. Síðan þarf ekki annað en
klippa gat á þá og maturinn er tilbúinn á diskinn. Pottur-
inn þarf engan uppþvott. Húsmæðrum sem vinna úti finnst
þetta mjög þægilegt.
smiðjuna. Verksmiðjan í Nan-
ticoke tók árið 1955 um 650 þús.
af þeim 5 milljón pundum, sem
Coldwater seldi þá, en 1959 tók
hún 7,4 millj. pund af þeim 20
milljón pundum af blokkum sem
þá seldust.
,,Við erum þannig að verða
okkar eigin stærstu kúnnar“,
sagði Árni. Hann benti og á að
þetta væri lang hagkvæmasta
þróunin. Blokkframleiðslan væri
hagkvæmust fyrir frystihúsin
heima og þegar verksmiðja Cold-
water framleiddi úr henni til-
reiddan mat, fish-sticks og fisk-
kökur, bæri neytendapakkning
hennar hið íslenzka vörumerki
inn á borðið til húsfreyjunnar.
Þannig yrði fylgzt með vöru-
gæðunum heim í hús til neyt-
endanna.
Arni viðurkenndi hinsvegar,
að nokkur samdráttur hefði orð-
ið í sölu á flökum. Af þeim hefðu
selzt 17 milljón pund árið 1955
en 15 milljón pund árið 1959
Þessi lækkun stafar af því, sagði
hann, að árið 1958 lentum við í
vandræðum með birgðir. Við átt
um engan steinbít og karfann
I heimsókn í skrifstofu Coldwater í New York. Talið frá vinstri: Jóhann Sigfússon frá Hafn-
arfirði, og á bak viff hann: Árni Ólafsson, Einar Steindórsson frá Hnífsdal, Margaret Clamser,
Jóhannes Stefánsson frá Norðfirffi og Pálmi Ingvarsson.
vantaði í byrjun bezta sölutím-
ans. Þetta varð til þess að marg-
ir kaupendur hættu hjá okkur.
Þeir vilja geta keypt allar teg-
undir á sama stað, þorsk, ýsu,
karfa, steinbít, lúðu og kola. Ef
þær eru ekki til allar í einu, þá
er hætta á að sumir hverfi frá
okkur. Bað Árni viðstadda frysti
húsamenn, að athuga þetta vel,
þeir mættu alls ekki vanrækja
steinbítinn eins og gert var í
hittifyrra. Þó bætti hann því
við að önnur ástæða væri sam-
verkandi um minnkun á flaka-
sölum og það væri að neyzlu-
hættir Bandaríkjamanna væru
að breytast. Tilbúnir réttir væru
að verða vinsælli. Blokkirnar og
fiskverksmiðjurnar virtust vera
framtíðin og á það ættu íslend-
ingar að leggja megináherzluna.
Metsala í september
Ac Við teljum, sagði Árni Ólafs-
son, að starfsemi okkar hér i
Bandaríkjunum hafi verið braut
ryðjendastarf á margan hátt.
Þetta er í fyrsta skipti, sem fram
leiðsla íslands er seld í stórum
stíl í öðru landi, af Islendingum
sjálfum og undir vörumerki
þeirra.
Á" Við urðum fyrstir útlendra
þjóða til að koma upp okkar eig-
in fish-stricks vérksmiðju 1
Bandaríkjunum. Þetta er einn-
ig fyrsta fish-stricks verksmiðj-
an, sem íslendingar eiga sjálfir
í öðru landi.
Á- Slík markaðsaðferð gefur
ekki aðeins meiri inarkaðsöryggi,
heldur muji hún einnig gefa okk
ur meiri fjárhagslegan ávinning
en nokkur önnur markaðsaðferð.
★ Hann gat þess, að í sept. sl.
hefðu heildarsölu Coldwater i
Bandaríkjunum bæði á hráum og
soðnum fiski numið 1,5 milljón
dollurum, sem væri hærri mán-
aðarsala en nokkru sinni fyrr og
bjartsýni væri mikil og rökstudd
um áframhaldandi aukningu.
★ Fiskneyzla í Bandaríkjunum
er aðeins um 10 pund á mann á
ári, en fólksfjöldinn eykst um
4 milljónir manna á ári. Þetta
gerir um 40 milljón punda
neyzluaukningu á ári. Þonnig
aukast markaðsmöguleitoarnir
stórlega með hverju ári sem líð-
ur, svo að fremur er hætta á
Frh. á bls. 23