Morgunblaðið - 24.12.1960, Blaðsíða 11

Laugardagur 24. des. 1960
MOnCVlSBT. 4 ÐIÐ
11

QUil9 iil! 1
Verzl. Skúlaskeið h.f.
Skúlagötu 54.
JP<Q==<
;<p“«^<p=Cb=<<p«Q=<6=‘«l=<<p.
i=9’Æ:0>=9’=Q>=9’,=0>=y’‘=Q>=.9’'=Q>=C>’‘=<>
| QLkhy jói! |
?> Gott og farsælt nýtt ár! j|
l
Verzlunin Dísafoss.
QLkL
9 J°
Ásgeir Ásgeirsson
Verzl. Þingiholtsstræti 21.
Verzlunin JENNY.
((3P<Q=^CP*'Q=*<P=<Q=*<P‘:C^cP«Q==<<P‘)! (^3=*^CPíSQ=r!CP><Q=^<p«Q=r«p«Q=í<p»
■J!
Grænlenzku börnin í Görðum eru snyrtileg.
(jiekiec^ f
Gott . og farsælt ár!
Þökk fyrir viðskiptin.
BURSXAGERÐIN
Lauga-('egi 96.
f
Cjíeklec} jól!
— Ferðojbæ///r
frá Grænlandi
Framh. af bls. 5.
hans hafði verið í Danmörku í
nokkur ár og gat hann borið á
milli þar sem klerk þraut málið.
>•
Brugg hjá klerki
Ég kvaddi dyra í snotru, Iitlu
húsi, sem mér var sagt að væri
bústaður prests og stendur
skammt frá kirkjunni. Öll eru
hús í Görðum snotur og fó'kið
að sjá þrifalegt og allt búsæld-
arlegra en í Brattahlíð. Fyrst
kom ég inn í eldhús, sem var
lítið og ekki fjölskrúðugt að
búnaði, en það var þrifalegt og
fremur snyrtilega um gengið.
Syni prests sá ég að minnsta
kosti þrjá, þokkalega búna í
hvítum skyrtum og dökkum
buxum. Úr eldhúsinu var rnér
boðið til stofu, fábreyttrar að
búnaði. Klerkur bað konu sína
að bera fyrir mig heimabruggað
öl, enda lék mér forvitni á að
bragða það. Mér hafði ekki lit-
izt á bruggið í Brattahlíð. Ölið
var gott og byrjaði ég á að
spyrja hvernig það væri brugg-
að. Ekki var Garðaklerkur eins
fús að kenna mér listina eins
og Jón smyrill Páli biskupi forð-
um og fékk ég ekki uppskrift-
ina, en prestur lét af því að
kona sín væri snillingur að
brugga. Þessu næst bar hann
mér Carlsberg bjór og mátti ég
sannarlega una vel veitingum
enda var hitinn að gera út af
við mig.
Ég hóf nú að spyrja þá feðga,
prestinn Terkil Simonsen og
Nuka litla, son hans. Nuka er
bæklaður og hafði verið til
lækninga í Danmörku. Hinir
drengirnir hurfu brátt út og
fóru þar í boltaleik niðri á tún-
inu með öðrum unglingum.
«' 3—4000 fjár
1 Görðum búa um 120 manns
og má fremur nefna þetta sveita
þorp en jarðir. Húsin standa
dreift í svo til samfelldu túni.
Þegar við komum, hafði einn
grænlenzkur verið að raka heyi
sír.u upp í sæti. Garðabændur
eiga 3—4000 fjár og eru sauðfjár
bændur um 30 talsins. Útgerð
er þaðan sárglítil og fiskafli
ekki annar en til eigin nota.
Mikið er þar nokkuð um lúðu-
veiðar. Aflinn er ýmist þurrk-
fcður eða saltaður.
Féð gengur á ásunum og í
fjöllunum út með Einarsfirði og
greina bændur það í sundur
með eyrnarmörkum líkt og hér
hjá okkur. Hestaeign þeirra í
Görðum er um 30 talsins. Eru
þeir fyrst og fremst notaðir við
smölun og til að gjökta á þeim
yfir Eiðið. Reiðlag Garðabúa er
svipað og hjá þeim í Brattahlíð.
Þeir ríða jafnan þembing ber-
baka við bandbeizli.
Simonsen hélt að fyrstu hest-
amir hefðu komið um 1915.
Hann taldi að fé hefði fyrst
kcmið frá Færeyjum, en mundi
ekki hvenær. íslenzka féð hefði
kcmið um leið og hestarnir og
nú væri eingöngu íslenzkt fé í
Görðum. Rúningur fer- fram um
mánaðamótin júní-júlí. Slátrað
er þrisvar, fyrst um 20. ágúst og
síðan tvisvar með mánaðar milli
bili. Kjötið flytja þeir strax að
slótrun lokinni yfir Eiðið og
þaðan með báti út í Narssaq, en
það er aðalmarkaðsstaður þeirra,
enda styttra þangað en til Juli-
ar.ehaab.
8 kýr fyrir 120 manns
Það kemur fyrir að þeir þurfa
að gefa fé sínu inni í allt að 5
mánuði, en stundum þurfa þéir
aldrei að hýsa féð allan vetur-
inn. Fóðurbæti fá þeir frá Dan-
mörku, því heyskapur er tak-
markaður og var það auðséð,
þótt hér virtist meiri heyskapur
en í Brattahlíð. Fóðurbætirinn
er aðallega þurrkaðar sykurróf-
ur. Þá gefa þeir einnig þurrk-
aða smásíld, sem oft veiðist
mjög mikið af á vorin. Einnig
gefa þeir þurrkað þang. í pláss-
inu eru nú aðeins 8 kýr og sýn-
ist það ekki mikið fyrir 120
manns. Þetta bæta þeir sér upp
með þurrmjólk, sem þeir kaupa
frá Julianehaab. Þurrmjólkin er
dönsk. Simonsen sagðist sjálfur
hafa átt kú fyrir nokkru. Hún
hefði mjólkað 15—18 merkur í
mál. Kýrnar eru af norskum
stofni.
Eg leit út um gluggann og sá
að samferðafólkið var að hverfa
upp brekkurnar svo að ekki var
lengur til setu boðið. Eg kvaddi
því þetta vingjarnlega fólk og
þakkaði fyrir góða hressingu,
sem svo ljúflega var látin í té.
Þegar ég fór, gekk ég fram-
hjá minnisvarðanum um höfund
Garðabyggðarinnar hinnar síð-
ari.
1782 settist Anders Olsen,
norskur maður, þarna að með
grænlenzkri konu sinni, en hann
hafði þá þjónað Grænlands-
verzlun i 40 ár. Garðabúar eru
afkomendur þeirra hjóna. — Á
minnisvarðanum er mikil áletr-
un. Þar stendur:
MATUMA ATANE KASUERS-
ARPUT
NINVERTOK ANDERS OLSEN
IN 1718 TOK 1786
Síðan kemur löng áletrun, en
neðst stendur:
NULIALO TUPERNA
IN 1720 TOK 1789
Þetta eru nöfn, fæðingar- og
dánardægur þessara frumbyggja.
Eg hraða mér upp brekkum-
ar, hvíli mig uppi á brúninni og
horfi yfir þennan vinalega stað.
Skarðshjón og tröllin
Þegar ég kom heim var ég af
rælni að blaða í Fitjaannál og
rakst þá á þessa klausu innan
sviga:
(Svo er sagt að Björn þessi
(Þorleifsson hirðstjóri á Skarði)
og Ólöf Loftsdóttir, ríka Gutt-
ormssonar, hans hústrú, hafi oft
siglt milli landa. En svo bar til
einu sinni, að þau urðu skip-
reka hjá Grænlandi, því þau
fengu hafvillu. Þar drukknaði
hver maður utan þau tvö. Þar
kom að tröllkarl og kerling.
Hún batt 3 stikur lérepts um
höfuð henni, en hann batt 2
stikur klæðis um höfuð honum.
Þau höfðu stóra meisa á herð-
um og settu þau í sinn meisinn
hvort, og báru þau allt þar til
þau komu að túngarðinum til
Garða, hvar eð var biskupsstóll
á Grænlandi. Og voru þar svo
um veturinn, en um vorið eptir
komust þau til íslands).
Ekki er sagan sennileg, en þó
finnst manni að héruð þessi
hæfi tröllum.
Þegar við vorum komnir yfir
Eiðið var Serfak að leggja að
með seinni hóp samferðamann-
anna. Við héldum heim til Nar-
sarssuaq og hófum upp ölþamb
síðasta kvöldið okkar á Græn-
landi að þessu sinni.
Á morgun skyldu Grænlands-
b.vggðir kvaddar og haldið aust-
ur yfir jökla heim á leið.
vig.
|
3 Hljóðfæraverzlun
Sigríðar Helgadóttur,
3 v esturveri. s
|='Q=<Cp<<i=<<p«Cv=<<p<Q_<<ps-Q=<<p«Qj
(/L&á9 jól! 11 CjLkL

'■9 f°
t!
Gott og farsælt nýjár! k
Þökk fyrir viðskiptin y
^ á því liðna. ^
g MÆLIFELL «
J'r=Ci=<cp<Q=<cP<Q=<<p<Q=<<p«Q=<cp4C
| Cjlekley jól! Í
Hattabúð Reykjavíkur
& Laugavegi 10
o <p
VERÐANDI H.F.
J=<Q=<<F5<Q=<CP«<i=<<P<Q_<<;
j g(Ji(e9fó(!
J farsælt komandi ár.
QLkLcj }ó(! I | g(Jí(f jód
KJÖT & ÁVEXTIR
\

J STÓRHOLTSBÚD,
í Stórholti 16.
J =‘Q=!<Fa<Q=<<p«Q=<cp<Q=<cP«Q=<CP<Q(j
í
}
í
O R K A H. F.
faxsælt komandi ár.
}
í
I
CjLkL9 }ót! 11 gLkL9 jót.!
VEIÐIMAÐURINN
-=<Q=<<P<Q=<<P'‘Q=<<P<Q=<<P'Q==<<P-;
1
ecj fói! ^
j) í
8 Gott og farsælt komandi ár!
I Verzlunin PERLON j
j Dunhaga 18 £
(f s«l=«P«^.cP*Q=<<P*Q=<<P‘^^
} t
farsælt komandi ár.
QUiLt
3
I
3
1 Verzlunin
3 _
Vesturg. 29.
FC>=<cF<Q=<<rPQ=<<P'-Q=<(P';Q=<<P«Q=t;
QLiL, jót!
Í ulllz
öwutm
dlanúui
f
QUiLf jód \ | CjLkL9 }ót! I
Verzlunin V E G U R
f
J
J
Það má œtíð
treusta
Royal
|
I
3
c
Efnalaugin GYLLIR
Langholtsvegi 14.
i«i=<<F!«i=<<p!Q=<cp!Q=<<p<Q_<<p!Q')
gtjiL
ie9 fot
Nýja Efnalaugin n.f.
^í,!Ci=<Cp!<i=<<p<Q=<<p<Q=<<p!Q=<cp!QjC;
j (JLkL9 ,ó(! |
3 FÁLKINN H.F. '))
((, Laugaveg.
^•Ci^C^CWcJ^Ci^.ö^Q^^-C^Cr^O^
I (jttuetf }ó(!\ | gtekL^ jót!
\ 1
.y Kjotverzlunin Búrfell
Jo=<CF!<Q=<<p!Q=<<P-!Q=<<p!Q=<<p<Q
í
ie$ /0i
Gott og farsælt nýár!
Verzlunin Eyjabúð.
CF^C^Ö^Q^Cr^Q^CP^Q^d^Ci^CpKC^ 4<^cp<Q:<cp:CV=<(P<Q_<<p<(i_<<p<^^
l
í
>’e=Q>^=Q>=Ö’*í>: