Morgunblaðið - 28.02.1961, Síða 9

Þriðjudagur 28. feb'r. 1961
mORniJTSJtLAÐIB
9
UM viðurkenningu Breta á
12 mílna fiskveiðitakmörkun
um og hinum nýju grunnlín-
um er komizt að orði á þessa
leið í greinargerð með tillögu
ríkisstjórnarinnar um lausn
fiskveiðideilunnar:
SAMKVÆMT 1. tölulið orð-
sendingarinnar er ráð fyrir
því gert, að ríkisstjórn Bret-
lands falli frá mótmælum sín
um gegn 12 mílna fiskveiði-
grunnlínur eins og síðar get-
ur.
Með þessu samkomulagi
fær ísland viðurkenningu
Breta á 12 mílna mörkunum,
þegar þess er gætt, að til
þessa hafa Bretar hvorki við
urkennt formlega 4 mílna
fiskveiðilögsöguna frá 1952
né 12 mílna lögsöguna frá
1958.
í 2. tölulið orðsendingar-
innar er gert ráð fyrir að
taka upp nýtt grunnlínu-
kerfi okkur miklu hagkvæm-
ara en það, sem hingað til
hefur gilt.
Skal nú gerð grein fyrir
breytingunum, sem verða á
fjórum þýðingarmiklum stöð
um við landið.
Fyrsta breytingin er á
Húnaflóa og leiðir til þess,
að grunnlínupunktum fækk-
ar um þrjá. Verður línan
dregin þvert yfir flóann,
milli yztu annesja, Horns og
Ásbúðarrifs. Við þessa breyt-
ingu stækkar svæðið innan
12 mílna markanna um 972
ferkm. Hefur svæði þetta
ekki aðeins þýðingu fyrir þá,
sem veiðar stunda þar, held-
ur einnig fyrir veiðar fyrir
austan og vestan, vegna fiski
gangna á þessum slóðum og
veitir auk þess vernd smá-
fiski, sem heldur sig þarna.
Önnur breytingin er sunn-
an Langaness og leiðir einnig
til fækkunar á grunnlínu-
punktum um þrjá. Verður
grunnlínan samkvæmt því
dregin fyrir mynni þriggja
flóa, Bakkaflóa, Vopnafjarð-
ar og Héraðsflóa, auk Borg-
arfjarðar, úr Langanesi í
Glettinganes. Aukning svæð-
isins innan 12 mílna marka
nemur hér 1033 ferkm. Þarna
eru þýðingarmiklar ungfisk-
stöðvar, sem nú fá mjög
aukna vernd fyrir togveið-
um. Hefur þessi friðun því
víðtæka þýðingu, enda sækja
þangað vélbátar víða að af
Austfjörðum.
Þriðja grunnlínuhreytingin
er á Faxaflóa og leiðir til
fækkunar grunnlínupunkta
á Selvogsbanka
lögsögu við ísland, og er sú og er auðsætt, hversu mikla
lögsaga miðuð við breyttar þýðingu það hefur, ekki sízt
út af Faxaflóa
um tvo, en auk þess samein-1 úr Geirfuglaskeri, sunnaa
ast nú Geirfugladrangur Vestmannaeyja, í Eldeyjar-
grunnlínukerfinu umhverfis I drang vestan Reykjanesa.
á Húnaflóa
landið og miðast suðurendi
Faxaflóalínunnar við þann
punkt. Geirfugladrangur var
áður sjálfstæður grunnlínu-
staður. Nyrðri endi grunnlín-
unnar miðast við Skálasnaga
á Snæfellsnesi, sem hefur
verið nyrztur þriggja grunn-
líunpunkta á nesinu. Þessi
breyting á grunnlínunni leið-
ir til aukningar á svæðinu
innan 12 mílna markanna um
860 ferkm. Er augljóst,
hversu mikla þýðingu sú
aukning hefur.
Með því stækkar fiskveiði-
lögsagan um 2200 ferkm.
Þar eru þýðingarmestu
hrygningarsvæði nytjafiska
við ísland. Fleiri skip stunda
veiðar á þessu svæði en ann-
ars staðar við landið. Er erf-
itt að meta þá stórkostlegu
þýðingu, sem þessi grunn-
línubreyting mun hafa fyrir
allar fiskveiðar við ísland í
framtíðinni.
Þær fjórar grunnlínubreyt-
ingar, sem ráðgerðar eru,
leiða samanlagt til aukningar
sunnan Langaness
Fréttabréf úr Borgarfirði eystra:
Veðrátta með ei ndæmum góð
Borgarfirði, 13. febrúar.
Veðráttan hefur verið með ein-
dæmum mild það sem af er þess
um vetri, svo menn muna vart
svo milda vetrarveðráttu.
Úrfelli hefur hins vegar verið
mikið og umhleypingar all tíð-
ir oft rigningar-slitringur í byggð
en krepja til fjalla. Frost hafa
verið svo lítil að ár og lækir
hafa sára sjaldan verið svelli lagt
«g þá ekki nema fáa daga í senn,
ekki hefur neitt verulegt frost
komið í jörð til þessa, en undir-
Jendi lengst af nær eða alveg
klakalaust. Nokkra daga nú að
undanförnu hefur verið föl á
jörð en í gær setti storku yfir
allt svo nú er haglaust um alla
sveit.
Fé kom á gjöf um svipað
leyti og venjulega eða í nóv. og
hefur verið á húsi síðan og nær
allsstaðar gefið daglega þrátt
fyrir hina mildu veðráttu, enda
er jörð nú orðin létt og víða
nokkur óhreysti í fé. Lungna-
veiki hefur víða gert vart við
sig en ekki drepið fé svo telj-
andi sé, en votheyseitrun „Hvann
eyrarveikin“ hins vegar valdið
stórtjóni, á Borg í Njarðvík hef-
ur hún drepið um eða yfir 40
ær í vetur alls veiktust þar um
200 ær í einu og eru margar
þeirra sem lifðu af mjög illa
komnar. Víðar hafa farið kindur
úr votheyseitrun í vetur en ekki
í stórum stíl enda fækkar þeim
stöðugt er gefa sauðfé vothey
vegna hinnar bitru reynslu af
vanhöldum er því fylgja.
Þó nokkuð var byggt yfir sauð
fé hér í haust enda hefur því
fjölgað á síðustu árum einnig
voru byggðar hlöður yfir þur-
hey. Stærst af þessum bygging-
um er hlaða er Sigurður Jónsson
á Sól'bakka byggði í vetur, en
hann hóf byggingu hennar ekki
fyrr en í nóv. og er það til merk-
is um hina mildu veðráttu í vet-
ur að áfallalaust gekk að steypa
hana upp og ljúka hemni. Aðeins
einu sinni varð nokkurra daga
stanz vegna áfellis er kom.
Hlaðan tekur um eða yfir 800
hesta og verður búin súgþurk-
unarkerfi.
Félagslíf hefur verið hér með
svipuðu sniði í vetur og undan-
farið, unga fólkið sýndi hér tvö
leikrit á milli hátíðanna, barna-
samkoma rétt eftir áramótin,
álfadans um þrettánda leytið og
þorrablót í byrjun þorra.
Vegir hafa aldrei teppzt inn-
an sveitar í vetur en smákaflar
hafa verið á fjallinu til Héraðs
sem hindrað hafa bílferðir að
jafnaði, en stöku sinnum hefur
verið farið yfir það á bíl.
Læknislaust er hér í vetur og
hefur fólk miklar áhyggjur af
því að hafa ekki lækni nær en
á Egilsstöðum eftir að vegurinn
þangað er lokaður bílum. Ljós-
mæðraskipti urðu hér um s.l. ára
mót frú Þórína Þórðardóttir er
hér hafði gengt ljósmóðurstörf-
Framh. á bls. 13.
mai—
desemöer
Loks er fjórða grunnlínu-
breytingin og hin mesta, á
Selvogsbanka. Þar fækkar
grunnlínupunktunum um
þrjá og verður línan dregin
á fiskveiðilögsögunni um
5065 ferkm.
Þessar breytingar á grunn-
línum taka gildi um leið og
lausn deilunnar fæst og
verða ekki aftur teknar.