Morgunblaðið - 18.03.1962, Blaðsíða 16

16
MORGlNBLAÐ1B
Sunnudagur 1*. marz 196J
Sjötugur í dag:
Finnbjörn Finnbjörns-
son — málarameistari
EINN kunnasti borgari ísafjar'ð-
arbæjar á sjötu£safmæli í dag;
Finnbjörn Finnbjcmsson kaup-
maður -- óg málarameistari.. Má
heita, að hvert mannsbárn þar
vestra Jþekki hann; ef ekki af
iðn hahs og atvihnu, eða sem
meðhjálpara í kirkju sinni mörg
undanfarin ár — þá a.m.k. sem
athyglisverðan rnann á götu, sem
setur svip á uinhverfi sitt með
glöðu og alþýðlegu viðmóti,
ekki sízt við bóm, ásamt með
fæddum fríðleik, sem orðið hef-
ir enn eftirtektarverðari með
árunum, eftir að silfurgrátt öld
ungshár hans, sem áður var
hrafnsvart, fór að blakta í golunni
og boða virðuleik og friðsæld
ellinnar. Já, þeir eru ekki
margir ísfirðingarnir, sem ekki
kannast við „Finnbjörn mál-
ara“ einhverra hluta vegna.
Finnbjörn er fæddur að
Bakka í Hnífsdal 18. marz
1892, sonur hjónanna Halldóru
Halldórsdóttur frá Arnardal og
Finnbjarnar Elíassonar for-
manps og bónda í Hnífsdal og
Aðalvík. Ólst hann upp í for-
eldrahúsum fram að fermingu, —
4. í röð 13 systkina — en eftir
það í Fremri-Hnífsdal fram und-
ir 25—26 ára aldurs, hjá Kjart-
ani hreppstjóra Guðmundssyni
og Kristjönu Þorvarðardóttur
konu hans. Á uppvaxtarárunum
vandist Finnbjörn allri algengri
vinnu til sjávar og sveita eins
og títt var þar vestra. Snemma
þótti bera á því, hversu lag-
tækur hann var, og þegar á
unglingsaldri var hann eftirsótt-
ur til hvers konar viðgerða, og
kom oft fyrir, meðan hann
stundaði sjó, að hann væri feng
inn til smíða og annar settur
til róðranna, því eins og einn
kaupmaðurinn komst að orði:
„Ég' hefi nóga stráka til að
senda á sjóinn, en engan til
lagfæringa, nema Finnbjöm.“
Beigðist þannig snemma krók-
urinn að því, er verða vildi
varðandi æfistarfið framund-
an. Stundaði Finnbjörn m. a.
bátasmíðar hjá Ólafi Andrés-
syni í Hnífsdal 1917 og ’18, og
var sumum víst stundum „kalt
á kló“ frostaveturinn mikla við
slíkar smíðar í ófullkomnu
skýli.
í sambandi við hinar ýmsu
viðgerðir Finnbjörns, þurfti
hann snemma að handleika
málningu og pensla og kunni
því vel. Og því var það, að
þegar hann flutti til ísafjarðar
— hálfþrítugur maður — tók
hann að leggja stund á málara-
iðn af meiri áhuga en áður,
þótt fleira gripi inn í, svo sem
smíðar, beykisstörf á síldar-
plani o. fl. Á þessum dvalarár-
um sínum á ísafirði, hélt Finn-
björn mestmegnis til hjá Magn-
úsi Magnússyní kaupmanni, og
telur sig hafa lært margt nyt-
samt af honum.
Árið 1922 hélt Finnbjörn ut-
an til framhaldsnáms. Komst
hann þegar að sem hálf-lærður
málari og tók kaup sem slíkur,
en stundaði jafnframt nám við
Den Tekniske Selskabsskole í
Kaupmannahöfn, sem var sam-
eiginleg fræðslustofnun hinna
ýmsu iðnfélaga, og lauk þaðan
prófi eftir hálft annað ár. Þama
í Höfn kynntist Finnbjörn fyrri
konu sinni, Ragnhildi Guð-
mundsdóttur, önfirzkri að ætt.
Hafði hún lagt fyrir sig hár-
greiðslunám hjá Kristólínu
Kragh í Reykjavík, en var nú
úti einnig til framhaldsnáms.
Felldu þau Finnbjörn hugi sam-
an og giftust í Kaupmannahöfn
í maí 1923, héldu heim skömmu
síðar og hófu búskap á ísa-
firði, þar sem húsbóndinn tók
þegar til óspilltra málanna með
sjálfstæðan atvinnuresktur í iðn
sinni og verzlun með málningar-
vörur alls konar. Var þá vor í
lofti kringum um þessi glæsi-
legu hjón og framtíðardraumar
þeira áreiðanlega bjartir. En
þeim varð ekki langrar sam-
búðar auðið. Frú Ragnhildur
lézt 1925, eftir aðeins tveggja
ára sambúð. Dró þá ský fyrir
sólu hjá Finnbimi. Tvo sólar-
geisla áþreifanlega átti hann þó
frá látinni konu sinni; tvo efni-
lega drengi: Guðmund Ólaf f.
7/11 1923, núverandi sölustjóra
Landssmiðjunnat-, sem margt er
til lista lagt, því fyrir utan að-
alstarf sitt, leggur hann stund
á hljómsveitárstjóm og er auk
þess lærður málari frá föður
sínum — og Ingólf f. 25/4 1925,
loftskeytamann, nú lögregluþjón
í Kópavogi. Finnbjörn er þann-
ig föðurafi Rauðhettu litlu suð-
ur þar, sem undanfarið hefir
vakið verðskuldaða athygli.
Æskuvinkonu góða átti frú
Ragnhildur. Þegar séð varð, að
hverju dró, hvatti hún mann
sinn til þess að fá hana til að
standa fyrir búi, því engum
treysti hún betur iil að ann-
ast kornunga syni þeirra. Varð
það úr, að Sigríður Þórðardótt-
ir frá Flateyri, dugmikil fríð-
leiksstúlka, réðist til Finnbjöms,
og varð ráðskona hahs unz þau
giftust árið eftir. Lifðú þau í
farsælu hjónabandi yfir 30 ára
skeið. Hún lézt árið 1958. Þeim
varð fimm mannvænlegra barna
auðið, og eru þau þessi: Ragn-
hildur Guðrún f. 10/11 1926,
frú £ Reykjavík — Guðbjartur,
f. 15/5 1928, loftskeytamaður,
ísafirði — Finnbjörn, f. 9/1 ’31,
málarameistari í Reykjavík —
Halldóra Kristín, f. 22/1 1932,
frú í Köpavogi — og Þórður,
f. 9/4 1936, flugmaður, Reykja-
vík. Er þetta fríður hópur, en
barnabörn Finnbjarnar munu
nú vera hartnær 20 að tölu.
Síðustu árin hefir Finnbjörn
búið með geðþekkri mannkosta-
konu, Ragnheiði Jónasdóttur,
ættaðri úr Skagafirði, systur
þeirra landskunnu systkina
Ólínu skáldkonu, Hallgríms
kennara og Frímanns skóla-
stjóra. Er hún honum mikils-
verður félagi á þessum efri ár-
um hans, og ég veit, hversu
mikils hann metur hana.
Þótt Finnbjörn Finnbjörnsson
hafi sjálfur altaf litið á sig
sem iðnaðarmann fyrst og
fremst, hefir hann fengizt við
fleira um dagana. Fyrir utan
kaupmennskunna, sem þegar er
sagt frá, stundaði hann á tíma-
bili allmikil fasteignakaup, og
þótti farsæll kaupsýslumaður.
Naut hann trausts bæði við-
skiptamanna og banka, og var
af þeim báðum heldur hvattur
en lattur til aðgerða, ekki sízt
á kreppuárunum mestu, þegar
almenningur sá sér ekki fært
að gera tilraun til íbúðakaupa,
hvað þá meira, og margir bein-
línis misstu húseignir sínar
vegna vanskila. Varð þá að
leita á náðir þeirra, sem betur
tókst. Mun um 100 manns hafa
verið í húsum Finnbjörns, þeg-
ar flest var.
Nokkur afskipti af opinberum
málum hefir Finnbjörn haft.
Eitt kjörtímabil sat hann í bæj-
arstjóm ísafjarðar fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn, en var varabæj-
arfulltrúi enn lengur og í ýms-
um opinberum nefndum, svo sem
alllengi í Atvinnubótanefnd —
orð sem ungt fólk skilur varla
— og síðar í Sóknarnefnd, Sátta-
nefnd og Áfengisvarnanefnd, og
ennþá í þeim. Hann var einn af
BOSCH KÆLISKÁPAR
Mismunandi gerðir af hinum vinsælu BOSCH kæli-
skápum eru nú fyrírliggjandi.
Vinsældir BOSCH kæliskápanna liggja einkum
í sérstakri nytingu alls geymslurýmis.
4,5 cub. ft. ( 120 lítrar ) kr. 7,500.00
5 — — ( 140 — ) — 8,200.00
6,4 — — ( 180 — ) ný gerð — 12,990.00
8,5 — — ( 240 — ) — 14,980.00
7,8 — — ( 220 — )
sjálv. affr. frystihólf 33 1. kr. 18,890.00
GREIÐSLUSKILMÁLAR — 5 ÁRA ÁBYRGÐ.
Höfum einníg sjálfvirkar þvottavélar með þeyti-
vindu.
Bræðurnír Ormsson hf.
Vest.urgötu 3, Reykjavík sími: 1 14 67.
stofnendum útgerðarfélagsins
Hugins h.f., og í stjórn þess,
hluthafi í togaraútgerðarfélög*
um o. fl. Sýnir sú þátttaka á-
huga hans fyrir framleiðslu- og
atvinnumálum, sem mun lengst
af hafa verið öllu meiri en til-
hneiging til stjórnmálalegra af-
skipta. Trúhneigður og kirkju-
rækinn er Finnbjörn í bezta
lagi, og hefir verið meðhjálp-
ari í Isafjarðarkirkju allmörg
hin síðari árin. Barnatrú sína
hefir hann varðveitt og mun
aldrei leggjast til hvíldar áa
þess að biðja bænirnar sínar.
Persónuleg hugðarefni hins
sjötuga afmælisbarns, fyrir ut-
an grátt amstur daganna, verða
m. a. skynjuð með þátttöku hans
í Dansk-íslenzka félaginu frá
1922, félagsskap Frímúrara frá
1935, virkri aðild að starfsemi
Norræna félagsins, og þá eink-
um þeim þætti, sem hefir beinzt
að hinni svokölluðu „vinabæja-
hreyfingu". Hefir hann — einn
félaga sinna, að ég ætla —
heimsótt alla vinabæi ísafjarð-
ar á Norðurlöndum: Hróars-
keldu i Danmörku, LinkÖping I
Svíþjóð, Tönsberg í Noregi og
Joensuu í Finnlandi. Auk þess
hefir hann ferðazt allmikið um
Danmörku og Þýzkaland, verið
í Gautaborg og víðar.
Finnbjörn Finnbjörnsson hef-
ir sem jafnaldrar hans mátt lifa
tvenna tímana. Verður honum
tíðhugsað til þess og er saman-
burður í því efni tamur. Hann
hefir lifað fátækt og þrehging-
ar hins gamla íslands aldamót-
anna og síðar kreppuáranna, en
líka notið á ýmsan hátt mögu-
leika hinna síðari veltiára. Veit
ég satt að segja ekki hvoru
tímabilinu hann gefur hærrl
einkunn, því honum finnst -s-
ekki að ástæðulausu — að hag-
sæld og hamingja séu a. m. k.
ekki hlutfallslega meiri en áð-
ur, miðað við fyrirgang og
krónumergð. Og er ég þá kom-
inn að því, sem mér finnst
einna skemmtilegast í fari Finn-
bjarnar, en það er, hversu
skemmtilcga og vel hann hefir
elzt. Á ég þá ekki fyrst og
fremst við útlitið, svo viðkunn-
anlegt, sem það er, heldur
batnandi viðhorf hans 'til manna
og málefna. Mér virðist, að hann
hafi orðið því víðsýnni ogfrjáls-
lyndari, sem hann hefir orðið
eldri. Og þessi allmikli áhuga-
maður um viðskipti og verðmæti,
sem mölur og ryð annars fær
grandað, hefir í æ ríkari mæli
vaxið frá stundlegum áhyggjum
af öllu þessu og beint hug sín-
um æ hærra til eilífðargildanna;
þess, sem varir. Slíkt er mikils
virði, og ég óska honum tii
hamingju með það gæfu- og
þroskamerki.
Finnbjöm dvelst I dag á heim.
ili elzta sonar síns, Guðmundar,
og konu hans Jóninu Þórdísar
Þorsteinsdóttur prófasts úr
Vatnsfirði — að Bugðulæk lí
Frh. á bls. 23.