Morgunblaðið - 14.04.1962, Síða 6

6
MORGUNBL 4Ð1Ð
Laugardagur 14. apríl 1962
*
Unnið að varanlegri
gatnagerð í kauptúnum
Stofnun gatnagerðarsjóðs, kaup a
malbikunarstöð o.fl.
Á Fulltrúaráðsfundi Sambands
ísl. sveitarfélaga þann 10. þ.m.
var afgrcidd tillaga um varan-
lega gatnagerð, en skilyrði til
bennar eru talin mjög aðkallandi.
Áleit fundurinn rétt að stofnað-
Þaö
vorar
Grisjun trjáa í görðum
NÚ þegar líður að sumri settu
garðeigendur og aðrir, sem hafa
einhverja trjárækt, að hyggja að
hvar grisjunar sé þörf. Yfirleitt
gróðursetja menn iþétt, og er það
sjálfsagt, en hitt er ekki síður
nauðsyn, að gefa beztu og falleg
ustu trjánum vaxtarrými. Og
það er líka nauðsyn á að gera
það áður en það er um seinan.
Alltof víða má sjá þess merki
í görðum manna, að menn
kveinka sér við að höggva tré.
En með því móti er haetta á, að
ekkert tré nái eðlilegum þroska.
Eigi trén að verða til prýði í
framtíðinni verður skilyrðis-
laust að gefa beztu og fegurstu
trjánum vaxtarrými Það verð-
ur ekki gert nema með því að
fella hin, sem næst þeina standa.
Þó að sumum kunni að finn-
ast sem tóm verði eftir hin feldu
itré, líður aldrei langur tími unz
þau tré, sem eftir verða, hafi
breitt lim sitt í skörðin.
Ástæðan til þess, að menn eru
hvattir til þess að planta þétt í
garða er sú, að geta valið úr
falleg tré síðar meir, því að
vöxtur og þroski trjánna er oft
ærið misjafn þó að þau virðist
eiga við svipuð skilyrði að búa.
Sem betur fer eru menn að
mestu hættir því að setja tré nið
ur við búsveggi eins og áður var
algengt. En sumstaðar má þó
sjá tré hylja glugga, til
vandræða fyrir íbúa húsanna.
Vilji menn ekki flytja þessi tré
eða fella þau, er alveg óhætt að
klippa gat á krónu trjánna,
íslenzkur prófessor
hættir storfum
Einkaskeyti til Mbl., frá
Kaupmannahötfn.
Prófessor Haraldur Sigurðsson
hefur sagt upp starfi sínu við
Konunglega danska tónlistar-
Skólann. Hann hættir íyrir ald-
urssakir, en Haraldur verður
sjötugur á árinu. — Rytgaard.
þannig að gluggi eða gluggar
fái sólarljós.
Ef menn eru í vandræðum
með hvað fella skuli og nema
burt er hægur nærri að leita til
garðyrkjumanna og láta þá leið-
beina sér eða sjá um verkið.
Þeir garðeigendur, sem eiga
mannhæðar há tré eða þar um
bil og sjá fram á að grisja þurfi
á næstu árum, geta hæglega lát-
ið taka tré upp og flutt þau.
Þau tré, sem eftir standa bíða
engan eða mjög lítinn hnekki við
slíka flutninga, en hin, sem flutt
verða komast fljótt í vöxt aftur,
ef flutningurinn er gerður með
lagni.
Ef menn gerðu þetta almennt,
og gæfu eða seldu nágrönnum
eða vinum slík tré, áður en þau
eru orðin of stór, mundi trjá-
rækt í görðum bæjarbúa fleygja
fram á nokkrum árum. Þeir, sem
fengju slík tré, þyrftu aðeins að
undirbúa jarðveginn vel með
miklum áburði og gæta þess vel
að láta trén aldrei skorta vatn
fyrstu 6 vikumar eftir flutning-
inginn. Þarf að bera að þeim
vatn á hverjum degi ef ekki er
úrkoma. Sé þessa gætt er sama
og engin hætta á að flutningar
mistakist.
Hákon Bjamason.
ur verði sérstakur gatnagerðar-
sjóður og hlutvertk hans verði
að stuðia að varanlegri gatnagerð
í kaupstöðum og kauptúnum. —
Skuli áriega renna í þann sjóð
átkveðinn hluti af innflutnings-
gjaldi af benzíni (ekki minna en
kr. 0.50 á lítra við núverandi
verðlag) og samsvarandi hluti af
þungaskatti bifreiða. Ef ríkis-
stjórn Og Alþingi telja ekki unnt
að greiða framlögin af núverandi
tekjum ríkissjóðs af þessum
skattstöfnum, leggur fundurinn
til að gjöld þessi verði hækkuð
sem þessu svarar.
Kaup á sementi
í vikunni fyrir fundinn, eða 3.
apríl, var haldinn aðalfundur
Gatnagerðarinnar s.f. sem er sam
eignarfélag 18 sveitarfélaga með
það að markmiði að vinna að því
að götur í kaupstöðum og kaup-
túnum verði gerðar úr varanlegu
efni. í skýrslu fonmanns, Jónas-
ar Guðmundssonar, kom það m.
a. fram að starfsemi félagsstjórn-
arinnar á liðnu ári hefði einkum
beinzt að því að semja um hag-
kvæm kjör við kaup á sementi
til gatna'gerðar og að afla nauð-
synlegra tækja til malbikunar og
veita sveitarfélögunum tæknilega
aðstoð Og fyrirgreiðslur. Höfðu
á árinu tekizt samningar við
Sementsverksmiðjuna um 10 ára
lán. Samtals var keypt sement á
árinu fyrir kr. 3.988,291 þús kr.
þar af keypti Reytkjavik 1341,2
tonn og aðrir 2057,05 tonn.
Steyptu Akránes, Hveragerði,
Hafnarfjörður, Hafnarihreppur,
Siglufjörður og Hólshreppur göt-
ur hjá sér á árinu.
• Umferðarhættan
á Reykjanesbraut
Sigurgeir Jónsson, bæjar-
fógeti í Kópavogi skrifar:
Kópavogi, 12. apríl 1962.
Kæri velvakandi.
í dálkum yðar í Morgun-
blaðinu í dag er birt bréf Sn.
J. undir fyrirsögninni Há-
brýr eða undirgöng? í bréfi
þessu er vikið að hættu þeirri
sem gangandi vegfarendum
er búin á Reykjanesbrautinni
hér í Kópavogi. Þar sem mál
það, sem bréfið fjallar um,
er mér mikið áhugamál og
snertir starf mitt sem lög-
reglustjóra, þykir mér rétt að
leggja aðeins orð í belg, þótt
ég að jafnaði reyni að halda
störfum mínum fyrir utan
blaðaskrif eða opinberar um-
ræður.
• Hábrú óheppilegri
Málfræðileg atriði bréfs Sn.
J. leiði ég hjá mér þar sem
ég hef ekki vit á því ,hvort
réttara er. Um sjálft efni máls
ins vil ég segja þetta. Eg tók
við starfi lögreglustjóra hér í
Kópavogi fyrir tæpum 7 ár-
um. Varð mér strax ljós hin
mikla hætta, sem stafaði af
urnferð gangandi vegfarenda,
einkum barna, yfir Reykja-
nesbrautina. Sú hætta hefur
stóraukizt síðan. Eg gerði
það strax að tillögu minni,
að göng yrðu gerð undir
Reykjanesbrautina nálægt há
hæðinni, þar sem hættan er
mest. Eg hef síðan ræftt um
þetta mál við þá og ritað öll
um þeim sem ég tel málið
sperta. Eins og allir, sem til
þekkja, vita, eru engin göng
eða hábrú komin. Þessi mann
virki hefði átt að gera fyrir
mörgum árum og þau eru
eina örugga lausnin á þessu
máli. Það er Guðs mildi að
þakka að ekki hafa hlotizt
dauðasJys af umferðinni hér
á Reykjanesbrautinni. Um
málið hefur verið rætt og rit
að víða, m.a. á Alþingi og
bæjarstjórn Kópavogs, en
niðurstaðan af því öllu sýn-
ist mér vera hugmyndir um
einhverjar minniháttar ráð-
stafanir, sem geta stefnt í
rétta átt, en geta ekki veitt
það öryggi sem aðeins fullur
aðskilnaður á umferð farar-
tækja og gangandi manna get
ur veitt. Ástæða þess að ég
mæli eindregið með göngum
undir veginn hér í bæ, er sú,
að líkur eru miklu meiri til
að göng verði notuð en há
brú. Skal ég nú skýra það.
Göng, sem aðeins eru ætluð
gangandi fólki þurfa ekki að
vera mikið yfir 2 metra á
hæð. Reykjanesbrautin er
upphækkuð víða 50—100 cm.
Fólkið, sem göngin notaði
þarf því ekki að ganga tröpp-
ur nema 100—150 om niður
og upp. Sé hábrú notuð þarf
Sameigintleg tækjakaup
1 annan stað keypti félagsstjórn
in á árinu malbikunarstöð, sem
vegur um 6 tonn og er auðveld
í flutningum milli sveitarfélaga.
Einnig var keyptur hristivaltari,
sem mun vera hinn fyrsti sinnar
tegundar sem keyptur er til lands
ins, og er fyrirhugað að þessi
tæki verði netuð til skiptis í hin-
um einstölku sveitarfélögum. —.
Hafa nokkrir kaupstaðir og kaup
tún ákveðið að malbika hjá sér
Og var það eitt aðalverkefni að-
alfundarins að ræða rekstrartil-
högun tækjanna.
Ráðunautur stjórnarinnar um
vélaikaupm var Rögnvaldur Þor-
kelsson, vegaverkfræðingur, en
Bárður Daníelsson, verkfræðing-
ur hefur tekið að sér ráðunauta-
starf fyrir þau sveitarfélög, sem
þess óska. f stjórn voru kösnir:
Jónas Guðmundsson, fönm. Sam-
bands ísl, sveitarfélaga, fulltrúi
Sauðárkróki á aðalfundinum sem
verður form.. Stefán Gunnlaugs-
son, bæjarstjóri, Hafnarfirði, og
Ha/lfdán Sveinsson bæjarstjóri
Akranesi sem verða varafór-
menn, Magnús Guðjónssön bæj-
arstjóri Akureyri og Sigurður I.
Sigurðsson, oddviti Selfossi, sem
verður ritari.
Fundurinn heimilaði stjórn fé-
lagsins að taka 500 þús. kr. lán
hjá Bjargráðasjóði íslands til
kaupa á gatnagerðartækjum.
Metsölubók
Einkaskeyti till Mbl, frá
Kaupmannahöfn.
Ritstjóri „Införmation", Börgw
Outze, hefur gefið út bók una
Danmörk á stríðsárunum.
Bókin, sem kom út fyrir nokkr
um dögum, hefur þegar selzt í
20 þús. eintökum, og hefur for-
lagið gert ráðstafanir til þesa
að prenta 15 þús. eintök til við-
bótar.
„Information" hóf göngu sína á
stríðsárunum, >á sem leyniblað.
— Rytgaard.
hún að vera a.m.k. 4—5 metra
yfir veginn. Er þar við bæt-
ist hæð vegarins yfir landið
í kring verður hæðin, sem
gangandi vegfarandi þarf að
koma í 4,5—6 metrar. Eg er
hræddur um að það erfiði,
sem það að ganfia upp tröppur
í þá hæð mundi valda, yrði til
þess, að það fólk sem frekast
þyrfti á þessu öryggistæki að
halda, börn og gamalmenni,
sneiddi hjá því. Til frekari
rökstuðnings göngum vil ég
benda á, að hér í Kópavogi
hallar landinu svo mikið á
þeim stöðum, sem göng yrðu
sett á, að frárennsli yrði mjög
auðvelt og einnig yrði auð-
velt að koma göngunum þann
ig fyrir, að engar tröppur
þyrfti, með því einu að
sveigja aðganginn að göng-
unum lítilsháttar undan hall-
anum. Þó að ég telji fjár-
málahlið þessa máls aukaat-
riði svo mikið sem er í húfi.
þá vil ég benda á, að í sam-
bandi við undirgang eða jarð
göng mætti hafa strætisvagna
biðskýli og söluskýli, en þetta
tvennt gæti staðið undir
hluta kostnaðar.
• Aðgerðir aðkallandi
Eg leyfi mér að vona að
komandi sumar líði ekki án
þess að hafizt verði handa um
þær nauðsynlegu aðgerðir * í
þessum málum, sem ég benti
á fyrir mörgum árum, og að
málinu verði ekki enn drepið
á dreif.
Að sjálfsögðu er ný Reykja-
nesbraut nauðsynleg, en þetta
mál tel ég ekki mega bíða eft
ir þeim framkvæmdum.
Eg vil að lokum þakka Sn.
J. fyrir að vekja máls á máli
þessu, svo og hverjum þeim
sem í fullri alvöru vill leggja
því lið.
Sigurgeir Jónsson
bæjarfógeti.