Morgunblaðið - 13.09.1962, Blaðsíða 12

12
Fimmtu'dagur 13. sept. 1962

Ðtgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
I
HEIMSOKN BEN-
GURIONS
l>en-Gurion forsætisráð-
** herra ísraels og kona
hans eru í opinberri heim-
sókn hér á landi um þessar
mundir. Þessi mikilhæfi
stjórnmálamaður, sem er nú
kominn hátt á áttræðisaldur,
er tvímælalaust einn af
merkustu núlifandi stjórn-
málamönnum heimsins. —
Hann hefur háð margra ára-
tuga baráttu fyrir stofnun
og sjálfstæði Gyðingaríkis í
Ísrael. Þegar þvi takmarki
var náð árið 1948 varð hann
forsætisráðherra hins nýja
ríkis og hefur sl. 14 ár verið
sá stjómmálamaður ísraels-
manna, sem víðtækust áhrif
hefur haft á þróunina í landi
sínu.
Undir forystu Ben-Gurions
hefur orðið undraverð þróun
í ísrael. íbúafjöldi landsins
hefur þrefaldazt, atvinnu-
vegir þjóðarinnar hafa verið
byggðir upp af einstæðum
þrótti og fyrirhyggju, nýjar
borgir og fjölþættur iðnaður
hefur vaxið upp og hrjóstr-
ugum söndum og heiðum
verið breytt í blómlegar
sveitir og ræktunarlönd.
David Ben-Gurion hefur í
meira en hálfa öld verið ó-
þreytandi baráttumaður fyr-
ir málstað Gyðinga. Meðan
Tyrkir réðu enn yfir Palest-
ínu var hann gerður útlæg-
ur þaðan og dvaldist þá lang-
dvölum í Ameríku og víðar.
En allt starf hans og barátta
miðaði að því að gera draum
inn um nýtt og sjálfstætt
rrki þjóðar hans að raun-
veruleika. Sá mikli draumur
rættist árið 1948 með stofn-
un Ísraelsríkis.
En margar hættur hafa
steðjað að hinu nýja ríki.
Nágrannar þess hafa margir
aldrei sætt sig við sköpun
þess og tilveru. Þess vegna
hefur oft verið ófriðlegt á
landarnærum ísraels. Með
hverju árinu, sem líður verð
ur grundvöllur þess traust-
ari um leið og velmegun
þjóðarinnar vex og hagur
hennar blómgast.
ísland var eitt fyrsta rík-
ið sem viðurkenndi hið nýja
Ísraelsríki fyrir 14 árum. —
Milli þessara tveggja fjar-
lægu landa og fjarskyldu
þjóða hefur jafnan ríkt ágæt
sambúð og vinátta. Viðskipti
hafa farið vaxandi milli
þjóðanna og ráðamenn
þeirra hafa skipzt á gagn-
kvæmum heimsóknum.
Heimsókn David Ben-
Gurions forsætisráðherra
ísraels og konu hans til ís-
lands er íslenzku þjóðinni
þess vegna mikið fagnaðar-
efni. Hún býður hina merku
gesti innilega velkomna um
leið og hún lætur í ljós þá
ósk og von að tengsl íslands
og ísraels megi halda áfram
að styrkjast, vinátta þjóð-
anna að treystast og við-
skipti þeirra að aukast.
MÍKIL SKAMM-
SÝNI
TTfeiri hluti fulltrúa á aðal-
fundi Stéttarsambands
bænda lýsti yfir andstöðu
sinni við það, að bændur
greiði lágt gjald til stofnlána
deildar landbúnaðarins í
þeim tilgangi að styðja fram-
kvæmdir og uppbyggingu í
sveitum landsins. Rétt á eftir
samþykkt þessarar mótmæla
tillögu samþykkti aðalfund-
ur Stéttarsambandsins til-
lögu um framlengingu á
gjaldi til bændahallarinnar í
Reykjavík!
Ingólfur Jónsson landbún-
aðarráðherra benti á það í
ræðu er hann flutti á fund-
inum að það væri vissulega
kaldhæðni örlaganna þegar
fulltrúar bænda mótmæltu
uppbyggingu stofnlánadeild-
ar landbúnaðarins en sam-
þykktu síðar áframhaldandi
gjald á afurðir sínar vegna
hótelbyggingar í Reykjavík.
Hann benti á að ríkissjóður
og neytendur greiddu nú ár-
lega til stofnlánadeildar land
búnaðarins, sem svaraði 27
millj. kr. En áður hefðu bún-
aðarsjóðimir fengið frá rík-
issjóði aðeins 4 millj. kr.
En staðreynd verður ekki
sniðgengin að aðalfundur
Stéttarsambandsins hefur
komið fram af mikilli skamm
sýni í afstöðu sinni gagnvart
stofnlánadeild landbúnaðar-
ins. íslenzkum bændum er
lífsnauðsynlegt að eiga kost
á lánsfé til ræktunarfram-
kvæmda og bygginga á jörð-
um sínum. Vitað er að vinstri
stjórnin skildi við búnaðar-
sjóðina gjaldþrota.
Núverandi ríkisstjórn hef-
ur hins vegar haft forystu
um uppbyggingu þeirra með
þeim árangri að bændur geta
nú fengið þar lán til nauð-
synlegra framkvæmda.
Það er illa farið að fólki
er enn að fækka í sveitum
landsins. En það er vissu-
lega ekki ný bóla. Á fjórða
Rannsóknir G.O. Sars við
Grænland í april í vor
I APRÍL og maí sl. fór hafrann-
sóknaskipið G. O. Sars í rann-
sóknaferð vestur fyrir Græn-
Iand. Tilgangurinn var að rann-
saka þorsk- og lúðustofninn. —
Niðurstöður þær, sem fást, verða
síðan bornar saman við niður-
stöður, sem fengust, er sams
konar leiðangur var farinn
1959. —
Yfirmaður rannsóknarleiðang-
ursins var E. Bratberg, en aðr-
ir voru B. Berland, B. Bryn-
hildsen, S. Agdastein, O. Chru-
ickshank og A. Hansen. Skip-
stjóri á G. O. Sars er A. Nordvik.
Farið var frá Bergen 9. apríl,
en sjálfar athuganirnar hófust
við Vestmannaeyjar 13. s. m. —
Fyrir ströndum íslands voru tek
in sýnishorn úr sjónum, en sá
hluti rannsóknanna er unnin
fyrir tilstilli Alþjóðahafrann-
sóknaráðsins.
ísrek fyrir vesturströnd Græn
lands vör svipað og gerist á
þessum tíma árs. Við Juliane-
haab var samfelld ísbreiða, og
var hvorki hægt að veiða þar,
né á Nanortalikbanka í byrjun
veiðitímans. Við Holsteinsborg
urðu leiðangursmenn varir við
borgarísjaka, en veiðar var samt
hægt að stunda óhindrað.
Hiti yfirborðsvatns var aðeins
lægri en 1961, á sama tíma, en
miðsjávarhiti og botnhiti svip-
aður og var árið áður.
Hinn tiltölulega lági hiti yfir-
borðsvatnsins er ekki talinn
stafa af sjávarstraumum frá
heimskautasvæðinu, en er frek-
ar talinn eiga rót sína að rekja
til íssins og stöðugrar veðráttu.
Þorskveiðitilraunir voru gerð-
ar á línu og tíu tilraunir sýndu,
að þorskaflinn var yfir meðal-
lag.
Á djúpinu við Holsteinaborg
og í vesturhluta Lille Hellefisk
banka var þorskveiði mjög góð
og sýnishorn voru tekin úr 1174
þorskum. Auk þess voru 1796
mældir.
Nokkur mismunur var á fisk-
inum, en þó virtist hann allur
vera vel fallinn til söltunar. —
Allur var fiskurinn gæðamikill.
Megnið var af stofni frá 1953,
en talsverður hluti þó frá 1956
og 1957.
Tvær tilraunir voru gerðar til
að veiða lúðu á línu, en aðeins
5 veiddust. Hins vegar náðust
39 lúður, er athuganir á þorska-
miðunum fóru fram. Allar lúð-
urnar voru smáar. (Yfirlit þetta
birtist í „Fishing News", en það
mun byggt á grein eftir Erling
Bratberg).
áratug þessarar aldar þegar
Framsóknarmenn höfðu nær
óslitna forystu í íslenzkum
stjómmálum átti stórfelldur
fólksflótti sér stað úr sveit-
unum til sjávarsíðunnar.
Síðan Sjálfstæðisflokkur-
inn komst til aukinna áhrifa
um landsstjórn hafa orðið
stórfelldari framfarir í sveit-
um landsins en nokkru sinni
fyrr. Tæknin hefur verið tek
in í þjónustu ræktunar og
bústarfa. Störfin hafa verið
létt og í skjóli tækninnar hef
ur framleiðsla landbúnaðar-
ins margfaldazt, enda þótt
miklu færra fólk vinni nú að
henni en áður.
Sjálfstæðismenn munu
halda áfram baráttunni fyr-
ir bættri aðstöðu til handa
því fólki sem býr í íslenzk-
um sveitum. Við verðum að
halda áfram að hagnýta nú-
tímatækni í þágu landbúnað
arframleiðslunnar og hvers
konar starfa í sveitunum. —
Raforka þarf með einhverj-
um hætti að komast inn á
hvert býli og öll aðstaða
fólksins á sveitaheimilunum
að verða sem líkust því sem
fólkið býr við í þéttbýlinu.
Ef það tekst þarf ekki að
kvíða því að fólk fáist ekki
til þeirra nauðsynlegu og
mikilvægu framleiðslustarfa,
sem unnin eru í sveitum
landsins.
ENN HÓTA
RÚSSAR
IT'nn einu sinni beita Rússar
^ hótunum og ógnunum í
alþjóðamálum. Sovétstjómin
hótar því nú að koma ein-
ræðisstjórn Castros á Kúbu
til aðstoðar ef hún þurfi á
að halda. Allur heimurinn
veit að kommúnistaríkin
hafa undanfarið hrúgað vopn
um og jafnvel herliði til
Kúbu. Þegar Bandaríkja-
menn láta í ljós ugg vegna
þessarar íhlutunar kommún-
ista í mál þjóðar á vestur-
hveli jarðar æpa málpípur
kommúnista um að „amerísk
innrás“ sé yfirvofandi í
KúbuH
Sovétstjórnin neitar enn-
fremur að ræða ágreinings-
málin um Berlín fyrr en
kosningar séu afstaðnar í
Bandaríkjunum. Allt bendir
þetta til þess að Rússar vilji
gjarnan viðhalda spennu og
óvissu í alþjóðamálum. Þeir
hafa í allt sumar hindrað að
nokkur árangur næðist á af-
vopnunarráðstefnunni í
Genf. Þar stendur allt við
það sama þegar allsherjar-
þing SÞ kemur saman í
næstu viku. Ekkert sam-
komulag hefur heldur tekizt
um bann gegn kjarnorkutil-
raunum í andrúmsloftinu.
Þannig leggst allt á sömu
sveif. Kommúnistar halda
áfram að valda upplausn og
hættuástandi í alþjóðamál-
um. —•