Morgunblaðið - 18.12.1962, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 18. des. 1962
Marilyn Monroe
eflir Maurice Zolotov dJ
þekktastur er „Frænka Oharl-
eys“. En nákvæmnin, sem er
svo miklu meiri í kvikmyndum
en á sviði, hefði getað gert þetta
ósiðlegt. En af því að auka-
stjörnur Marilynar klæðast sem
kvenmenn, var von um, að
heimsmannsleg ástaratriði gætu
slöppið gegn um kvikmyndaeft-
irlitið. Handritið var eitt hinna
fyndnustu og djörfustu á ára-
tugnum eftir 1950. Það var allt
fullt af tvíræðni, ótrúlega frjáls-
legu tali og atriðum — til dæmis
að taka hina yfirgengilegu
drykkjuveizlu, þar sem tólf
stelpur klifra upp í efri köjuna
hans Lemmons, en það atriði er
óstjórnlega spaugilegt, rétt eins
og það væri úr mynd með Marx-
bræðrum. En vegna þess, hve
efni myndarinnar er svo mjög
„á takmörkunum“, vildi Wilder
ekki hafa aðra en Marilyn í
hlutverkinu. Engin gat eins og
hún verið jafn ögrandi og sak-
laus í senn og hún.
Innanhússaatriðin voru tekin í
veri Goldwyns í Hollywood.
Monroe kom í júlímánuði, um
hálfum mánuði áður en upptök-
ur skyldu hefjast. Þarna áttu
að verða æfingar og svo þessar
venjulegu gervi- og fataæfingar.
Sér til skelfingar komst Monroe
að því, að myndina átti að taka í
gráum lit. Hún mótmælti þessu.
Svo þver var hún um þetta
atriði, að í samningum sínum við
Fox 1955 hafði hún komið að
þeirri klausu, að allar myndir
hennar skyldu teknar í litum.
Wilder hélt því fram, að í lit-
um yrði myndin alveg ófær.
Hann hafði gert tilraunir með
liti á Lemmon og Curtis í kven-
gervinu með þykkri málningu af
kinnaroða Og varalit. Þeir litu
hræðilega út, guggnir og grænir
í framan. Hann sýndi henni lita-
sýnishorn og Marilyn játaði
þetta satt vera.
Hversu mjög sem Marilyn
kann að hafa breytzt við sál-
fræðingameðferð, hjónabandið
og leikaraskólann, var óstund-
vísin hennar enn söm við sig.
Einn dag ákvað Wilder æfingar
vegna fatnaðar, gervis og hár-
greiðslu. Curtis Og Lemmon
mættu stundvíslega klukkan ell-
efu, eins og til skilið var. Monroe
átti að koma klukkan eitt.
Klukkan hálffjögur kom hún
svífandi inn í leiksalinn, og þeg-
ar hún var tiibúin að koma fram
fyrir myndavélina, var klukkan
tíu mínútur yfir sex. Hún kom
inn í hljómupptökuslinn. Þar var
enginn maður,- Wilder hafði sent
allan mannskapinn hejm klukk-
an sex. Sjálfur fór hann nokkr-
um mínútum síðar. Hann gat
Iþolað einnar eða jafnvel tveggja

Full taska af sælgæti kr. 25.00
klukkustunda óstundvísi, en
þetta tók út yfir allan þjófabálk.
Hann bjóst við að vinna venju-
legan samningstíma, frá níu til
sex, fimm daga vikunnar. Eins
dags upptaka getur kostað 25.000
dali, en eftir klukkan sex, fá
allir tvöfalt kaup. Og auk þess
urðu hinir leikararnir óþolinmóð
ir og taugaóstyrkir, þegar
Monroe kom of seint.
Þegar Tony Curtis var spurð-
ur hvwrt Marilyn hafi verið ó-
stundvís að staðaldri hló hann
gremjulega. „Ég veit ekki hvað
þú kallar það að koma klukkan
ellefu, þegar maður á að koma
klukkan níu. Þannig var það
góðu dagana hennar. En vondu
dagana kom hún ekki fyrr en
við hin vorum að koma úr há-
degismatnum, og þeir dagar
komu fyrir, að hún kom ekki
fyrr en klukkan þrjú. En aldrei
sá ég Wilder verða vondan við
hana. Ég man, að einu sinni
sagði Billy eitthvað við hana —
og af fullkominni kurteisi — það
var einhver bending um fram-
burð á setningu — og hún sagði:
„>ú mátt ekki tala við mig núna
— ég er að hugsa um, hvernig
ég eigi að leika atriðið". Og
hann stillti sig fullkomlega.“
Frá fyrstu byrjun var Monroe
taugahrelling fyrir Curtis, og
viðbrögð hans uiðu þau, að
hann tók að hata hana æ meir.
Hann gat ekki þolað þessa eilífú
óstundvísi hennar og seinlæti.
Hún var kannski að rannsaka
sálina í sjálfri sér og reyna að
vekja upp gleymdar tilfinningar,
en það var engin ástæða í hans
augum. Hún hafði alltaf farið
sér hægt við vinnu. Nú var enn-
þá meiri seinagangur á öllu hjá
henni, en útkoman varð líka sem
því svaraði phrifameiri.
Fjórum árum eftir að Wilder
trúði mér fyrir því hugboði sínu,
að leikaraskólinn mundi eyði-
leggja hana, kom ég affcur til
Wilders. Héldi hann, að kennsla
Lee Straábergs hefði skaðað
hana?
„Nei, þar skjátlaðist mér“,
sagði hann. „Hún er orðin betri
og dýpri listakona síðan Stras-
'berg kenndi henni. En ég held
enniþá, að hún hefði þroskazt af
sjálfsdáðum og hefði vaxið við
þroskann — jafnvel án hans til-
verknaðar. Eg held því enn fram
að henni hafi verið kenndir ýms
ir óvanar og ýtt undir þá. >ú
skilur, að Strasberg þarf ekki að
standa við sviðið og stjórna
henni. Nú er Marilyn enn sein-
látari en áður. Ef við værum
einir að leika með henni, væri
allt í lagi. En hún er að leika
með öðrum leikurum. Hún gerir
— Svona var byrjunin líka hjá okkur.
þá uppgefna. Áður var hún eins
og línudansari, sem veit ekki, að
fyrir neðan er gryfja, sem hún
getur dottið í. Núna er hún var-
kárari og gengur varlega eftir
Hnunni. Hún er betur meðvit-
andi um sjálfa sig. Ég er enn
ekki sannfærður um, að hún
hafi þarfnazt kennslu. Guð hefur
gefið henni allt, sem til þarf. í
fyrsta sinn sem ljósmyndari tók
mynd af henni, var hún snilling-
ur“.
>að vill nú svo til, að ég er
ekki þessari skoðun sammála.
>að þarf ekki annað en bera
saman stirðlegar hreyfingar
hennar og tal í „Don’t Bother to
Knock“ annarsvegar og frammi-
stöðu hennar í „How to Marry a
Millionaire“, hálfu öðru ári sið-
ar, eftir að Monröe hafði fengið
kennslu hjá Natasha Lytess —
til þess að sjó, að Marilyn hefur
getað melt tilsögn. Og enda þótt
Sugar Kane sé jafn óumræðilega
fögur og „Stúlkan á efri hæð-
inni“, er auðséð hve miklu frjáls
legar Monroe lýsir hinni síðar
nefndu og hve miklu þroskaðri
raunveruleikakenndin hjá henni
er, enda þótt Sugar sé álíka
furðuleg persóna og Stúlkan.
Strasberg-aðferðin, sem reynir
að sigrast á hömlum leikarans
með því að æfa hann í því að
rannsaka hlutverkið vísindalega,
margfaldaði kröfur MonrOes til
endurtekninga á upptökum.
Mörg atriðin þurfti hún að láta
taka 30—40 sinnum og einn ó-
happadag þurfti 59 endurtekn-
ingar, áður en atriðið var orðið
óaðfinnanlegt! Venjulega nær
Wilder góri upptöku í fyrsta eða
annað sinn innanhúss en tíunda
utanhúss.
>að varð kvalræði fyrir
Curtis að leika á móti Monroe.
Hann er þaulæfð kvikmynda-
stjarna, sem býr sig undir dags-
verkið með því að fara yfir
textann og setja sig inn í gang
leiksins, og er, að því er Wilder
segir „stórkostlegur í fyrsta Og
annað sinn jafnvel þriðja Og
fjórða“. En þegar hver endur-
tekningin rak aðra, var eins og
hann þornaði upp. Aftur á móti
rættist úr Monroe við hverja
* * *
SAGA BERLINAR
-K -K -K
SyAND OUMP /MA SrAaíE
B ABANÖONEO TUNNE.L
C takin&'bearings"
D FKONT/ER FENCe
E ex/r
Búizt var við miklum kröfugöng-
um í V-Berlín á afmæli múrsins. Um
sama leyti var skýrt frá, að 13 þúsund
A-Þjóðverjar hefðu flúið til frelsisins
gegnum, yfir eða undir hann. í einu
tilfellinu grófu 12 menn, með áttræð-
an öldung í fararbroddi, sér leið gegn-
um 32 metra göng.
____ _ 37
13. ágúst 1962 voru heimsblöðin
full frétta af eldflaugum Rússa. Á
þann hátt reyndi Krúsjeff að fá fólk
til að gleyma Berlínarmúrnum og
miskunnarleysi hans.
Þennan dag fóru kröfugöngurnar í
Berlín fram með ró og einkenndust
fremur af hryggð en reiði. Æsingar
© Bull’s
urðu fáum dögum síðar, er a-þýzka
lögreglan skaut ungan flóttamann,
Peter Fechter, og lét honum blæða
út, og horfði á álengdar en aðhafðist
ekkert. Bandamenn hinum megin
múrsins gátu ekki gert neitt til hjálp-
ar. —
endurtekningu. Til þess að vega
móti þessu, varð hann í sumum
atriðum að vera á háum hælum
og með óþægilegt stopp undir
föfcunum. v .•
Stundum var engin skynsam-
leg ástæða til þess, að Marilyn
„klúðraði“ með textann. í einu
atriðinu kemur hún inn í gisti-
húsið, þar sem Lemmön og
Curtis eru fyrir — í kvengervi.
SJUtvarpiö
l>riðjudagur 18. desember.
8.00
12.00
13.00
14.00
15.00
18.00
16.20
10.30
20.00
20.20
21.36
21.46
22.00
22.10
Morgunút varp.
Hádegisútva rp.
„Við vinnuna": Tónleikar.
„Við sem heima sitjuim*4
(Dagrún Kristjánsdóttir).
Síðdegisútvarp.
Tónlistartími barnanna (Guð-
rún S veinsdóttir).
Veðuríregnir. — 18.30 Þinglróttií
— 18.50 Tilkynningar.
Fréttir.
Einsöngur: Stefián Islandi syng-
ur.
Bókmenntakynning á vegum
Stúdentafélags Austurlands:
Verk Guðmundar Kambans,
Gunnars Gunnarssonar og Jó-
hanns Sigurjónssonar. — Erindl
flytur Ólafur Jónsson fiJ. kand.
Lesarar: Svava Jakobsdóttir,
Gissur Erlingsson stöðvarstjóri
og Ólafur Haukur Ólafsson
læknir. Árni Jónsson syngur tvö
lög við undirleik Gísla Magnús
sonar. Séra Jón Hnefill Aðal-
steinsson kynnir atriðin.
„Listamannslíf“, vals op. 316
eftir Johann Strauss (Konungh
filharmoníusveitin í Lundún-
um leikur; Sir Malcolm Sargent
stjómar).
Erindi: Um öryggismál sjó-
manna (Sigurjón Einarsson
framkvæmdastjóri í Hrafnistu.
Fréttir og veðurfregnir.
Lög unga fólksins (Bergur Guðna
son). — 23.00 Dagskrárlok.
18.00
18.20
19.30
20.00
20.05
20.20
Miðvikudag-ur 19. desember.
8.00 Morgunútvarp.
12.00 Hádegisútvarp.
13.00 „Við vinnuna": Tónleikar.
14.00 „Við sem heima sitjum**
Ævar R. Kvaran les söguna
..Jólanótt" eftir Nikolaj Gogol
(2).
15.00 Síðdegisútvarp.
17.40 Framburðarkennsla í dönsku og
ensku.
Útvarpssaga bamanna.
Veðurfregnir. — 18.30 t>ingfréttir
— 16.50 Tilkynningar.
Fréttir.
Varnaðarorð: Guðmundur Mar-
teinsson rafmagnseftirlitsstjórl
talar um rafma gnsnotkun um
hátíðirnar.
Létt lög: Ruby Murray syngur.
Kvöldvaka:
a) Lestur fomrita: Ólafs sagm
helga; VHI. (Óskar Halldórs-
son cand. mag.).
b) íslenzk tónlist: Lög eftir
Skúla Halldórsson.
c) Benedikt Gislason frá Hof-
teigi flytur síðari hluta erind-
is sins: Fjallalíf og leiðir.
d) Páll H. Jónsson segir fr4
skáldkonunni Guðfinnu Jóns-
dóttur frá Hömrum.
e) Dr. Finnbogi Guðmimdsson
les úr „Mannfagnaði" Guð-
mundar Finnbogasonar.
Fréttir og veðurfregnir.
„Jólin hennar Karen", smásaga
eftir Amalie Skram (Margrét
Jónsdóttir þýðir og les).
Næturhljómleikar: Frá Reck-
hausen-tónl.hátíðinni í sumar
Sinfónía nr. 4 í e-moll op. 90
eftir Brahms (Sinfóniuhl j 6rrw
sveitin í Westhalen leikur; Hu-
bert Reichart stj.).
Dagskrárlok.
22.00
22.10
22.30
23.10