Alþýðublaðið - 24.12.1929, Blaðsíða 7
AÍ.ÞÝÐUBLAÐIÐ
7
Æfintýrið.
Eftir Henri Barbusse.
„Getur það verið satt, að sumir
aoii 1 20 ár og vakni svo skyndi-
lega með hvítt alskegg?" spurÖS
Œugene, hætti að lesa og snéri
litla, heimska barnsandlitinu sínu
«neÖ lága ennlnu, að foreldrum
sinum.
„Nei!" þrumaði Paul.
„En hvað bömin geta verið
heimsk," stundi Karólína
mömmulega og saumaði af ákafa,
Erfinginn beygði sig ólánlega
iriir æfintýrabókina með bók-
stafakynstrunum, og um leið og
ferkantaða höfuðið hans með
stuttkliptu lokkunum lylgdi lín-
»num blaðsíðu eftir blaðsíðu, hélt
laðir hans áfram að lesa dag-
blaðið og móðirin að sauma
handklæðið.
Fimm mínútum seinna, þegar
faðirinn hafði lokið við að lesa
slðustu smáklausurnar í blaðinu,
lagt það frá sér og geispað á-
mátlega, sagði hann:
„Við vorum líka fávís á hans
aldri."
„Það var ekki í gærdag," sagði
Karólína með tónlausri röddu, en
með sannfæringarkraftL
50 árin höfðu gert hana silfur-
hærða og þunglamalega. Það var
auðséð, að ellin myndi gera hana
hræðilega útlits.
Maðurinn hennar, sem liktist
henni eins og þau væru systkin,
ttiafði margar svartar rákir i
andlitinu. Hann var voteygur og
hlustaði ólundarlega á lestur
drengsíns. En þegar drengurinn
ttas, heyrðust hryglukendar stun-
ur líða frá brjósti hans, sem stöf-
*ðu af kirtlum, sem taka átti úr
honum á næsta ári. Hann sat nið-
nrsokkinn við lesturinn. Það var
öfögur sjón að sjá hann, og í
<hvert skifti, er hann snéri við
blaðl, fylgdi því leiðinlegur há-
vaði.
„Farðu og legðu þig," sagði
út fyrir dyrnar. — „Þetta er ljóta
jjólaveðrið," sagði hann og gretti
sig í framan, „ég vona að það
verði betra, þegar þér komið
næst." Hann hló.
1 hinum enda stofunnar sá ég
stingandi og tortryggnisleg augu
freknóttu konunnar. Hún hlust-
aði. . . .
£g kvaddi og hljóp í kafaldinu
ffliður að jámbrautinní.
En alt af þegar mér koma jól
i hug, þá minnist ég þessa jóla-
dags og þjónustustúlkunnar, sem
yaggar á tréfæti fram og aftur í
bjálkahúsinu, rétt hjá klaustri
iiins helga Franz af Assisi, í af-
dalnum upp af Gullhlíðinni. Og
imér dettur i hug að líkja mætti
iíö hennar við lítinn hring, sem
toún hlypi sífelt eftir, og að
liringurinn sé — tálsýn.
faðir hans hvatsbeytslega. „Það
er oTÖið framorðið. Svona, farðp
uúr
Drengurinn, sem nú mátti ekki
lengur lesa í bókinni sinní, leit
upp og í augum hans logaði
hvoTttveggja í senn, hræðsla og
hatur gegn föður sínum. Um leið
og hann hrölti á fætur rumdi í
honum og hann tautaði blótsyrði
fyrir munni sér, sem þó ekki
heyrðist, en hann ætlaði að stæra
sig af þvi í skólanum á morgun.
Hann gekk letilega í burtu og
bauð foreldrum sínum góða nótt
af litílll vinsemd. Andlit hans
var langt og náhvítt og augna-
tillitið svo auðmjúkt og beygt af
þrælsótta, að í því sást svart-
nættisdjúp kúgaörar kynslóðar.
Líkami hans, sem var klæddur í
stuttar hnébuxur og hvitan jakka,
var aumingjalegur og horaður,
og auðséð var að lýsið, sem hann
hafði drukkið, hafði ekki getað
styrkt hann að neinu.
Þegar Paul var orðinn einn
með konu sinni, fór hann að tala
uin nýja sporvagnabraut. Húd
hhistaði með athygli á hann og
þau töluðu af ákafa um málið.
Síðan sagði Karólína bónda sín-
um frá sambandi þjónustustúlk-
unnar við hrottalegan frænda
hennar frá Poltau. En síðan
skýrði hún honum nákvæmlega
frá því hvernig hún hefði varið
deginum. Meðan horfði Paul ó-
lundarlega á konu sína og geisp-
aði.
„Það er satt," sagði hún án
skýringa. „Ég fann þetta héma,
þegar ég var að skoða inn f
gömlu klukkuna. Það hefir lengi
legið þar!"
Hún rétti hendina eftir tösk-
unni og lagði nokkrar saman-
brotnar pappirsarkir á borðið.
Hann beygði sig og skotra®
augunum að blöðunum.
JHvað er þetta?”
„Það eru bréf," sagði Karólína.
„Jæjá. Hvaða bréf?“
„Það eru bréf, sem við skrifuð-
um hvort öðru áður en við gift-
umst.“
„Bölvað bull!“ —
Undrandi og forvitinn greip
hann blöðin og fletti þeim i
sundur. Hann hélt þeim upp að
augum sínum og andlit hans lýsti
vaknandi áfergju.
„Jæja, og hvað er 'þetta?
Band?"
„Já, auðvitað. Annað bréfið er
frá mér, það er með hvítu silki-
bandi. Hitt er frá þér, það er
með bláu bandi. Þú minnist þess
líkast til, að það var venja í
þann tíð að binda um bréfin
ástarbönd, og hver valdi þann lit,
sem honum fanst fallegastur."
„Þarna hefir þú rétt að mæla.
Ég bafði alveg gleyimt þessu með
böndin."
„Ég bafðí líka gleymt þvi,“
fiagðí Karólína, „en þegar ég sá
þau þá mundi ég eftir þessu."
„Og hvað er það þá, sem við
höfum skrifað á þeim tima?"
sagði Paul og byrjaði að lesa.
Hann braut annað bréfið í sund-
ur og gerði það svo klunnalega,
að svo virtist sem hann værj
með pöddu í lófanum.
Nokkur smáblöð féllu á gólfið.
Hann glenti upp annað augað.
„Hvað er þetta?"
Hann fór að hlæja.
„Það eru rósablöð, sem ég er
lifandi maðíur! Þau eru 26 ára
gömul. Eða' er það ekki? Ég hefj
sent þér rósablöð og ekkert ann-
að!“
Hann lagði það, sem eftir var
af rósablöðunum inn í umslagið
aftur, en það var næstum eins
gulnað og blöðin sjálf.
Konan vaT aftur orðin þögul
og niðursokkin. Hugur hennar
hafði í kvöld hvarflað til fortíð-
arinnar og hún mintist margs.
Maðurinn hennar sat þarna með
gömlu bréfin í höndunum, hann
hélt þeim upp að augum sínum
og las dagsetninguna í hljóði, en
síðan las hann hálf-hátt fyrstu
orðin: „Ástkæra vina mín!“
Og síðan hélt hann áfram að
lesa gamla ástarbTéfið til unn-
ustunnar. Hann las það hálf-
, stamandi eins og skóladrengur,
sem stamar fram lexíuna sína.
Hann kannaðist alls ekki við efn-
ið eftir svo langan tíma. Augu
hans sljó og döpur voru flökt-
andi er þau lásu þessar gömlu
setningar um ást og tunglsljós.
Þegar hann hafði lesið eina
síðuna, nam hann staðar til að
draga andann; hann ætlaði að
segja eitthvað, en hætti við það
og hóstaði í þess stað.
„Nú, og svo,“ sagði Karólína.
Hann byrjaði aftur að stauta
sig fram úr bréfinu. Konan hafðj
flutt sig að hlið hans. Hand-
klæðið, sem hún hafði verið að
sauma, féll úr kjöltu hennar og
á gólfið og hún tók það ekki
upp. — Með hendumar í kjölt-
unni, munninn hálfopinn og aug-
un böðuð í léttri tára-móðu
reyndi hún að hlusta.
Og nú las hann tvö nöfn: Lo*
lo og Liline.
„Lolo og Liline," sagði hann
hlæjandi. „Hvað þýðir það?"
„Það erum við."
„Við? —- En þau nöfn!" sagðj
hann og hló enn.
„Já, það erum við,“ endurtók
hún að eins.
Hann hélt áfram að lesa, en
hætti þvi skyndilega í jmiðri' setn-
ingu, sem hann skildi ekki.
„Þetta hérna skil ég ekki,"
sagði hann.
„Það er hið versta við þetta
alt, að við skiljum það ekki nú
orðíð," sagði Karólína með
þunga. — Og hún greip eftir
bréfinu og las það hátt.
Bréfið rar þrungið af tilfinn-
ingu og ást. Hún hafðí skrifað
af alvöru og sagt að hann yrðí
að elska sig alt af-------alt af,
þvi að einhvern tíma hlyti skiln-
aðaTstundin að renna upp. , .
Við þessi orð staðnæmdist hú«
og varð órólegri í sætinu.
„Uss! Deyja? . . . Við, ég?“
Hann hristi neitandi höfuðið og
hrópaði eins og maðux í sjárar-
háska:
„Þetta er alt ritleysa!"
óljós hræðsla virtist grípa
hann og sliga hann alt í einu,
Þau litu hvort á annað. Og I
fyrsta skifti í öll þessi ár skildu
þau hvort annað og litu hvort á
annað eins og þau voru fyrir 26
árum. Heill heimur af minning-
um byltist í huga þeirra, göml-
um og ljúfum minningum.
,JUt breytist, við höfum gleymt
hvort öðru. Þetta er venjan,”
stamaði annað þeirra.
„Venjan! Ég hafði ekki haldiB
að hún væri þannig.“
Konan virtist skyndilega minn-
ast einhvers.
„Manstu eftir því, sem dreng-
urinn sagði þegar hann var að
lesa í æfintýrabókinni? Sumir
sofa í 20 ár. . . . Er það ekkíL
satt?“
En hann mótmælti því:
„Vitleysa!" '»
„Jú, við sofum. Við sofum viö
hlið hvoraannars.”
Hún lækkaði röddina:
„Maður sefur þannig, fyrst um
;nætúr, síðan um daga.“
Þegar hún hafði sagt þetta,
hneigði hún höfuðið og sagðj
stynjaníli:
„Ó — ef við gætum vaknað!”
Hann var staðinn upp og nú
yar hann aftur að verða hinu
sami sem áður. Hinn eilífi friður
andleysis og tilfinningafátæktar
var að síga á hann aftur. Han«
faarði stólinn tii, stundi og hvísl-
aði milli tannanna:
„Það væri alt of fagurt!”
Hún tók lampann og fylgdi
honum til svefnherbergisins. Hún
var lotin í herðum eins og áður;
eldurinn var slokknaður, en þó
lifði í glæðunum. Loginn gat
ekki blossað vegna þess, að
bjarminn myndi verða alt of fag-
ur!
Kvöld.
Syngið pið, svanir,
á sumar kvöldum
á sœvar öldum
mót sólar tjöldum.
*>K
Ég undrast sönginn^
svpna kliðinn,
ég elska [ríðinn^
sem löngu er líðinn.
Ég heyri sönginn
sífelt ómp,
sem œðri dóma
í «ymm hljóma.
9Sg. B.; GröiiÆal