Morgunblaðið - 28.06.1963, Side 12

1?.
WORCUNBLAÐ1Ð
Fostudagur 28. Jðni 1963

Útgefandi: Hf. Arvakur, Keykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
tltbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson
Ritstjórn: Aðaistræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480. .
Askriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
1 lausasðlu kr. 4.00 eintakib.
AUKNING
SÍLDARIÐNAÐARINS
TVÍúverandi ríkisstjórn hefur
^' beitt sér fyrir stór-
felldum stuðningi við síldar-
iðnaðinn - landinu. Síðustu
árin hefur verið unnið að því
af miklu kappi að stækka síld
arverksmiðjurnar á Aust-
fjörðum og reisa þar nýjar.
Hafa síldargöngurnar að
þessum landshluta síðustu ár
in gert þessa uppbyggingu
síldariðnaðarins þar nauðsyn
lega.
En einnig hér á Suðvestur-
landi hefur orðið stórfelld
aukning á síldariðnaðinum sl.
fimm ár. Hefur afkastageta
síldarverksmiðjanna í þessum
landshluta aukizt á árunum
1958—1962 um 15—16 þúsund
mál á sólarhring. Þegar
vinstri stjórnin hrökklaðist
frá völdum haustið*1958 voru
afköst síldarverksmiðjanna
suðevstanlands um 12—13
þúsund mál samtals á sólar-
hring. Hafa því afköst verk-
smiðjanna á þessu svæði auk-
izt á fyrrgreindu tímabili um
hvorki meira né minna en 115
—130%.
Vetrarsíldveiðin og hin
nýja tækni í þessum fiskveið-
um hafa skapað nauðsyn auk-
ins síldariðnaðar á Suðvestur-
landi.
Undirbúningur er nú einn-
ig hafinn að uppbyggingu
síldariðnaðar á Vestfjörðum.
Er nú í undirbúningi bygg-
ing síldarverksmiðja í Bol-
ungarvík, á Flateyri, Súg-
andafirði, ísafirði og Patreks-
firði. Hyggjast Vestfirðingar
í framtíðinni nota stærstu
skip sín til vetrarsíldveiða.
Auðvelt er einnig að reka síld
arverksmiðjur á Vestfjörð-
um, þegar sumarsíldin fyrir
Norðurlandi gengur inn á
Húnaflóa eða er á vestur-
svæðinu yfirleitt. Síldarverk-
smiðjurnar á Ströndum, í
Djúpuvík og Ingólfsfirði, hafa
nú um árabil verið ónotaðar,
fyrst vegna algers aflabrests
á síldveiðunum fyrir Norður-
landi og síðan vegna þess að
síldin hefur lítt eða ekki geng
ið inn í Húnaflóa. En þegar
síldargöngur koma á vestur-
svæðið og í Húnaflóa hljóta
þessar verksmiðjur, ásamt
þeim, sen nú er verið að und-
irbúa á Vestf jörðum, að koma
að góðu gagni.
Síldariðnaðurinn er mikil-
vægur þáttur atvinnulífs okk
ar. Hin nýja tækni hefur gert
síldveiðarnar að árvissari at-
vinnugrein en þær voru áður.
Sérstaklega hefur vetrarsíld-
veiðin valdið straumhvörfum
í þessum efnum. Þess vegna
er mjög þýðingarmikið að
góðar og afkastamiklar síld-
arverksmiðjur séu í öllum
landshlutum. Hefur núver-
andi ríkisstjórn unnið kapp-
samlega að því takmarki.
TÖNLISTAR-
SKÓLAR
k undanförnum árum hefur
tónlistarskólum í landinu
fjölgað verulega. En margir
þeirra hafa átt erfitt upp-
dráttar, búið við fjárhagserf-
iðleika, ófullkomið húsnæði
o.sfrv.
Þessum merku skólastofn-
unum hefur nú verið veittur
stuðningur af hinu opinbera.
Hinn 27. maí 1960 samþykkti
Alþingi. þingsályktunartil-
lögu frá Magnúsi Jónssyni, al
þingismanni o.fl., þar sem
skorað var á ríkisstjórnina að
láta undirbúa löggjöf um tón-
listarfræðslu, þar sem m.a.
skyldu sett skýr ákvæði um
aðild ríkisins að þessari
fræðslu, þátttöku ríkissjóðs í
greiðslu kostnaðar við tón-
listarskóla og hvaða skilyrði
þessir skólar þyrftu að upp-
fylla til þess að njóta ríkis-
styrks. í framhaldi af þessari
þingsályktunartillögu hefur
nú verið sett löggjöf um fjár-
hagslegan stuðning við tón-
listarskóla. Meginatriði þess-
ara laga er, að tónlistarskól-
arnir verða áfram eins og ver-
ið hefur einakskólar, en njóta
fjárhagslegs stuðnings úr rík-
issjóði og hlutaðeigandi sveit-
arsjóði. Gera lögin ráð fyrir
að skólarnir fái allt að %
rekstrarkostnaðar síns greidd
an úr ríkissjóði.
Með þessari löggjöf er kom-
ið fastara skipulagi á tónlst-
arfræðslu í landinu en áður
og lagður grundvöllur að
verulegum framförum á
þessu sviði. Er vissulega á-
stæða til þess að fagna því.
Tónlistarskólarnir hafa við
erfiðar aðstæður unnið mikið
og merkilegt menningarstarf
í hinum ýmsu byggðarlögum,
þar sem þeir eru starfandi og
í þágu tónlistarinnar í land-
inu yfirleitt.
MENNTAMÁLA-
RÁÐHERRA-
FUNDUR
IJundur menntamálaráð-
* herra Norðurlanda mun
hefjast hér í Reykjavík í
Danir fella fjögur
stjórnarfrumvörp
Kaupmannahöfn, 26. júní.
— (NTB-AP) —
I GÆR fór fram í Danmörku
þjóðaratkvæðagreiðsla um
fjögur jarðnæðislagafrum-
vörp ríkisstjórnarinnar. Hafði
þingið samþykkt þessi frum-
vörp.
Við þjóðaratkvæðagreiðsl-
una voru þau hins vegar felld
með miklum meirihluta at-
kvæða. Rúmlega 43% greiddu
atkvæði á móti, en aðcins
rúmlega 28% með.
Frumvörpin fjögur, sem borin
voru undir þjóðaratkvæði, mið-
uðu að því, að auka afskipti rík-
isins af úthlutun og sölu bújarða
í landinu. Auk þeirra hafði þing
ið samþykkt sjö frumvörp um
kaup og sölu jarða og miða þessi
ellefu frumvörp í heild að því, að
koma í veg fyrir jarðakaup er-
lendra aðila í Danmörku.
Það var stjórnarandstaðan, sem
krafðist þess, að fjögur hinna
ellefu frmnvarpa yrðu borin und
ir þjóðaratkvæði.
Eftir að úrslit þjóðaratkvæða-
greiðslunnar voru kunn í dag,
hélt Jens Otto Krag forsætisráð-
Þúsundir minka drápust á
minkabúum í Danmörku á
sunnudag og mánudag, og var
banamein þeirra eitrun í mat.
Er talið að tjón minkabúanna,
sem eru um 100 nemi rúmlega
milljón dönskum krónum.
Eitrunin var í minkafæðu,
sem búin keyptu af fiskút-
flytjandanum Gustav Skalle-
herra fund með ráðherrunum í
stjórn sinni. Og á morgun hafa
þingmenn stjórnarflokkanna,
sósíaldemókrata og róttækra
vinstrimanna, verið boðaðir til.
fundar.
í Kaupmannahöfn er talið, að
einhvern næstu daga hefji stjórn
in viðræður við stjórnarandstöð-
una um hugsanlegar breytingar
á frumvörpunum, sem felld
voru.’ Eftir ráðuneytisfundinn 1
dag, sagði Krag forsætisráð-
herra, að stjórnin væri fús til
þess að gera tilslakanir í sam-
bandi við frumvörpin og sagðist
vona, að stjórnarandstaðan kæmi
til móts við hana.
Kornerup Madsen minkaeldis-ráðunautur með dauða minka-
hvolpa.
Þúsundir minka
drepast at eitri
rup, en hann rekur einnig
minkabú og missti sjálfur um
6 hundruð dýr. Vitað er að
um 10—15 þúsund dýr hafa
drepizt, og er þar aðallega um
hvolpa að ræða. En auk þess
eru þúsundir dýra, sem hafa
neytt eitr.uðu fæðunnar og eru
talin dauðans matur.
Þetta er tilfinnanlegt tjón
fyrir bændurna, því ekki er
unnt að tryggja nema elztu
ræktunardýrin. Getur eitrunin
því leitt til þess að margir
bændanna verði gjaldþrota.
Minkafóðrið, sem eitrunin
stafar af, er fiskúrgangur,
blandaður með svinalungum.
Eru það svínalungun, sem or-
sökuðu eitrunina, en þau voru
að sögn sérfræðinga ekki nógu
kæld í flutningunum.
Þótt hér sé um alvarlegt
tjón að ræða fyrir bændur á
takmörkuðu svæði, hefur það
ekki mikil áhrif á minkarækt
í Danmörku almennt, því þar
eru í minkabúum alls tals-
vert á aðra milljón minkar.

næstu viku. Óhætt er að full-
yrða, að enda þótt norræn
samvinna hafi borið veruleg-
an árangur á f jölmörgum svið
um, þá hafi hún hvergi verið
árangursríkari en á sviði
menniiígar og menntamála.
Aðalorsök þess er að sjálf-
sögðu sú, að hinar norrænu
þjóðir eru náskyldar og hags-
munir þeirra stangast í engu
á á sviði ‘menningarmála.
Norræna menningarmála-
nefndin, Norðurlandaráð,
fundir menntamálaráðherra
Norðurlandanna og fleiri
stofnanir hafa unnið mikið og
gagnlegt starf í þágu nor-
rænna menningarmála.
Sérstök ástæða er til þess
fyrir okkur íslendinga að
gleðjast yfir þeim áhuga, sem
frændur okkar á Norðurlönd-
um hafa sýnt á því að treysta
hin menningarlegu tengsl við
íslenzku þjóðina og land henn
ar. íslendingar vilj? eiga sem
nánust og víðtækust skipti
við frændur sína og granna á
Norðurlöndum. Mikill fjöldi
íslenzkra menntamanna hef-
ur sótt þangað menntun og
þangað liggja árlega leiðir
fjölda íslendinga úr öllum
stéttum hins íslenzka þjóð-
félags.