Morgunblaðið - 12.07.1963, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐ1Ð
Fostudagur 12. júlí 1963
Píanótónleikar
V. Hzkenasys
ÍSLENZKIR blaðalesendur hafa
undanfarið fylgzt náið með ferð-
um rússneska píanóleikarans
Vladimirs Asjkenazís og hinnar
íslenzku konu hans, Þórunnar Jó-
hannsdóttur. Svo virðist sem
bJaðamenn margra þjóða hafi
haft gát á hverju fótmáli þeirra,
og sýnast hérlendir fréttamenn
ekki hafa verið eftirbátar starfs-
bræðra sinna erlendis að árvekni
og ötulleik í því starfi. Það verð-
ur því varla sagt, að hann hafi
komið á óvart, er hann efndi til
tónleika hér í Þjóðleikhúsinu sl.
laugardag á vegum Péturs Pét-
urssonar.
Efnisskrá þessara tónleika var
næsta einhæf: tvær sónötur eftir
Beethoven, nr. 17 í d-moll og nr.
18 í Es-dúr, báðar op. 31, og all-
ar fjórar ballötur Chopins. Hefði
óneitanlega verið skemmtilegra
og forvitnilegra úr því að tvær
Beethoven-sónötur voru fluttar,
að þær hefðu verið frá mismun-
andi tímabilum í ævi tónskálds-
ins. En flutningur á sónötunum
var með snilldarbrag, kannski
einkum þó hinni síðari. Tækni
listamannsins er glæsileg og allt
viðhorf hans til listar sinnar virð
ist vera heilbrigt og hispurslaust.
Um túlkun hans á verkum Chop
ins orkar fremur tvímælis. Eins
og sumir austur-evrópskir píanó
leikar undirstrikar hann hið
dramatíska í þessum verkum á
kostnað hins Ijóðræna og flytur
þau með karlmannlegum þrótti
og tilþrifum, sem ekki sýnast
þeim með öllu eiginleg. Þótt slík
meðferð geti verið áhrifarík á
sinn hátt, er hún þó vafalítið fjær
því, sem fyrir tónskáldinu vakti,
en þau mýkri og mildari tök, sem
flestir vestur-evrópskir lista-
menn hafa tekið þessi verk. All-
us stíll þeirra og andi virðist
benda til þess, að enn ljósara
verður það, ef saman eru borin
þau hljóðfæri, sem Chopin lék á,
og konsertflyglar nútímans.
En hvað sem um þetta má
segja, er hér á ferð upprennandi
skörungur á sínu sviði, og er
vonandi, að tengsl hans við ís-
land verði til þess að hann verði
hér tíður gestur á komandi árum.
Jón Þórarinsson.
Ræktarsemi og vinátta
f BLAÐAGREIN, sem birtist í
Morgunblaðinu sl. sunnudag, er
rætt um íslendinga og Vestur-ís-
lendinga og talið, að „varla sé
meiri ástæða til að blása í lúðra
fyrir hóp Bandaríkja- og Kan-
adamanna af íslenzkum ættum,
sem hér eru á ferð, en fyrir
hverja aðra góða gesti“. Á öðrum
stað segir m.a.: „enda skiptir það
íslenzku þjóðina litlu máli, hvort
íslenzkan hjarir þar nokkur ár>
lengur“.
Grein þessi er athyglisverð.
Greinarhöfundur telur litilsvirði
að viðhalda sambandinu við þá,,
sem fóru á sínum tíma til Vestur-
heims og gerðust landnemar þar,
og afkomendur þeirra. Ekki held
ég, sem betur fer, að margir séu
á hans skoðun. Að minnsta kosti
held ég, að þeir, sem komið hafa
vestur í byggðirnar, þar sem
margir eru frá Islandi, muni mót-
mæla þessari skoðun.
Fyrir okkar fámennu þjóð
skiptir það ekki litlu máli að
eiga vini víða um lönd, og betri
vini en afkomendur íslenzku land
nemanna í Kanada og Bandaríkj-
unum getum við ekki eignazt. —
Fyrir nokkrum árum var ég
staddur í fyrsta elliheimilinu,
sem stofnað var í Kanada fyrir
landnemana íslenzku, í Bethel í
Gimli. — Þarna var ég á íslenzk-
ari stað en nokkru sinni fyrr eða
síðar. Að vísu var þetta í Kanada
og heimilisfólkið orðið Kanada-
menn, en hugur þess var heima í
gamla landinu. íslenzka þess var
stundum með afburðum góð og
þjóðsönginn íslenzka söng það af
lífi og sál. „Á kvöldin söfnumst
við saman á svalirnar austan við
húsið, og við horfum heim — í
austurátt til gamla landsins".
Hún var yfir áttrætt og blind
konan, sem sagði mér þetta.
Sambandið við landa okkar í
Vesturálfu er mikilsvirði! Sam-
eiginlegur menningararfur —
frændsemi og vinátta — eru
þetta ekki þeir hlutir, sem gefa
lífinu gildi? — íslenzka tungan
mun að sjálfsögðu ekki geta
haldið velli í mörg ár enn meðal
Vestur-íslendinga, en vonandi
verður þó nokkur bið á, að hún
glatist þeim með öllu.
Greinarhöfundur talar um fá-
menna þjóð — það erum við —
og þessvegna eigum við að gleðj-
ast yfir því, að til skuli vera þús-
undir manna í annarri 'heimsálfu,
sem reyna með ýmsum ráðum að
viðhalda tengslum við land feðra
sinna. Við skulum virða þessa við
leitni þeirra og efla eftir föng-
um. — Við eigum aldrei betri
vini, og ekkert er fámennri þjóð,
sem íslendingum, meira virði en
góðir vinir, sem víðast um lönd.
Gísli Sigurbjörnsson.
Hin nýja kaffitería
á Hótel Akureyri.
Nýr veitingasalur á Akureyri
Akureyri, 1 .újlí.
NÝLEGA var opnaður nýr og
stór veitingasalur í Hótel Akur-
eyri, Hafnarstræti 98. Salurinn
er stór, bjartur og rúmgóður og
þar geta 140 manns matazt í
einu. Framreiðsla er með sjálfs-
afgreiðslufyrirkomulagi. Tæki í
sal og eldhúsi eru ný af nálinni
og öll niðurröðun gerð af hag-
sýni og til þæginda fyrir gesti.
Hótelistj órinn, Brynjólfur
Brynjólfsson, bauð fréttamönn-
urn og nokikrutn öðrum geetuim
til kvöldverðar við opnun hinna
glæsilegu salarkynna og skýrði
frá fyrirhuguðum rekstri veit-
ingastofunnar. Þar verður hægt
að fá heitain mat, smurt brauð,
heita og kalda drykki og hvers
konar veitingar frá ki. 8 árdegis
til kl. 11% síðdegis dag hvern.
Salurinn verður ekki leigður út
til einstakra samkvæma eða
fundahalda, svo að ferðamenn og
aðrir gestir geta al'ltaf treyst því
að fá þama afgreiðslu.
BrynjóMur mun sjálfur sjá
uim matreiðslu, en hefur þrjá
lærlinga séir til aðstoðar. Gisti-
húsið rúmar uim .40 gesti í 18 her-
bergjum, og starfsfólkið er alLs
um 35 manns. Auk þess sem
BrynjóMur Brynjólfsson rekur
Hótel Akureyri, heifur hann
Hótel KEA á leigu, svo að hann
getur annazt' fyrirgreiðslu fast
að 100 næturgesta samtímis. Þar
að auiki útvega þessi gistihús
herbergi á einkaheimilum, þegar
mikil þröng er gesta, eins o.g
venjulega er sumarmánuðina.
Hinn nýi veitingasalur mun
enn auka á þann góða aðbúnað,
sem ferðafólk, sem keimur tii
Akureyrar, á að fagna, og stuðla
að hróðri Akureyrar sem ferða-
mannabæjar. — Sv. P.
Fréttabréf
að austan
Fljótdalshéraði 10. júlí.
Veðrátta hefir verið mjög hag-
stæð frá því í lok júní. Miklir
hitar voru nokkra fyrstu dag-
ana í júlí. Sláttur var því víðast
að hefjast og þornaði taðan þá
jafnóðum. Um síðustu helgi
rigndi nokkuð og nú er kaldara
og þokuloft. Grasvöxtur er að
verða góður víðast en var þó
nokkuð síðbúinn á þeim tímum
er mest voru beitt í vor. Segja
má að vel liti út með heyskap,
ef tíðarfarið verður þolanlegt.
Talsvert er um ferðafólk um
þessar mundir. Jón Jónsson
jarðfræðingur er nú á Austur-
landi til að athuga jarðhita.
Byrjar hann rannsóknir við Urr-
iðavatn nú næstu daga. Ferð
hans er á vegum jarðhitadeildar
raforkumálaskrifstofunnar. Hann
er ennfremur að athuga um
neyzluvatn á ýmsum stöðum. En
það er víða vandamál í þéttbýli.
— JP
„Ágæti Velvakandi!
í blaðinu í dag birtir þú all-
langt bréf um málvöndun og
orðaval, þar sem deilt var á
blaðamenn og útvarpsmenn
fyrir vafasama umgengni við
móðurmálið. Vissulega má
margt til foráttu finna þessum
mönnum, gem verða daglega
að rísa undir þeirri ábyrgð að
hafa málið, hið mjúka og ríka,
fyrir öðrum. En margt má
einnig þeim til máls-
bóta verða, eins og marg-
oft og víða hefir verið tekið
fram, ekki sízt sá hraði, sem
þeir verða að hafa á störfum
sínum. Prentvéíin bíður ekki
til morguns, og sú altgleypandi
ófreskja sýnir þeim enga vægð.
Hin tíðu skrif um málvönd-
un og vangaveltur um rétt
mál og rangt eru mörgum gagn.
leg og hinar þörfustu hugvekj-
ur. Þau bera líka vitm um al-
mennan áhuga fólks á hag og
heill tungunnar. En þannig
"iiíiS
þjóna menn bezt góðum mál-
stað, að þeir beri ekki fram
misjafnlega sanngjarnar ádeil-
ur á einstaka menn eðá starfs-
hópa.
Með þessum orðum er ég
ekki að halda því fram, að
blaða- og útvarpsmenn þurfi
ekki sitt aðhald, svo að þeir
hafi það jafnan í huga, að í
þeirra höndum er eitt dýrasta
fjöregg þjóðernis vors, xtungan.
En ég er þeirrar skoðunar, að
íslenzk blaðamannastétt sé yfir-
leitt vaxin þeim vanda að gæta
þess, þótt vitaskuld megi finna
ljóta hreisti í keri, ef vel er
leitað.
Með þökk fyrir birtinguna.
Sanngjarn.“
• ÚR REYKJAVÍK.
„Það var vissulega ánægju-
legt hversu vel tókst til mót það
sem fram fór við Þjórsártún
um síðustu helgi^ og Morgun-
blaðið skýrði frá. í frásögn þess
brá þó fyrir orðalagi sem óneit-
anlega var hæpið og jafnvel ó-
verjandi, gagnvart æskulýð
höfuðborgarinnar.
Um leið og verið var að und-
irstrika hve mótið hefði farið
fram vel og friðsamlega, mátti
skilja frásögnina svo að ungt
fólk úr Reykjavík hefði verið
þar í svo miklum minnihluta,
að tekizt hefði að friða stað-
inn.
Ég er sannfærður um það að
fréttaritarinn hafi ekki ætlað
að sveigja að æsku höfuðborg-
arinnar á jafn grófan hátt og
hann gerði. — En hann hefði
átt að segja það umbúðalaust
að sá hópur ungmenna, sem
um hverja helgi flengist í leigu.
bílum milli félagsheimilanna í
nærsveitum og veldur þar ólát-
um og leiðindum, hafi ekki lát-
ið sjá sig á þessari skemmtun,
öllum til óblandinnar ánægju.
Með slíku orðalagi hefði ekki
farið milli mála við hvaða hóp
ungmenna var um að ræða.
Vinir mínir sem voru austur
í Aratungu um síðustu heigi,
höfðu komið þar á almennan
dansleik, sem þeir sögðu að
hefði verið skemmtilega fjör-
ugur án drykkjuláta og ölæðis.
Töldu þeir sig þekkja þar
fjölda fólks af götum höfuð-
borgarinnar.
Það er svo annað mál, hvort
ekki væri rétt að herða eftir-
litið með ferðum leigubíla á
dansstaði út um sveitir og
heimila löggæzlumönnum að
hefja tafarlausa og formála-
lausa áfengisleit í bílum þess-
um, svo og öðrum • ef á&tæða
þykir til. Slík heimild myndi
vega upp á móti öflugri lög-
reglusveit við hvern skemmti-
stað.
Víkjum aftur að frásögn
Morgunblaðsins af hinni vel-
heppnuðu Þjórsátúnshátíð. Slíkt
er vissulega gleðiefni, að æska
Árnes- og Rangárvallasýslna
skuli hafa komizt til þess þroska
að hægt sé að halda mannfagn-
að án þess að allt verði brjál-
að í brennivíni og slagsmálum.
En um leið fullyrði ég, að óróa-
seggirnir sem leggja leið sína á
dansleiki í nærsveitum séu i
svo miklum minnihluta, að ekki
komi til mála að blöðin leyfi
sér að kalla þennan leiðinda-
lýð æskufólk úr Reykjavík.
Austurbæingur.
BOSCH
Dynamóar
í báta
1.5 kw 32 volt og 3 kw 32 volt
BRÆÐURNIR ORMSSON HF.
Sími 11467. bosch