Morgunblaðið - 02.06.1964, Page 15

Þriðjudagur 2. júní 19B4
MORGUNBLAOIO
15
Hurðir á áætlunar- og strætis-
valda mestum
vognum
kostnaði
við breytingu í hægri handar akstur
Somtal við Sigurjón Sigurðsson lögreglu-
stjóra
BREYTING úr vinstri handar
umferð í hægri umferð á íslandi
hefir lengi verið til umræðu,
m.a. á Alþingi, en þar var ný-
lega samþykkt þingsályktunar-
tillaga um undirbúning að því,
að upp verði tekin hægri handar
■ kstur. Hafði tillagan verið áður
send ýmsum aðiljum til umsagn-
ar og mæltu þeir með samþykkt
hennar.
Fréttamaður Mbl. ræddi ný-
lega við formann umferðalaga-
nefndar, Sigurjón Sigurðsson
lögreglustjóra, til þess að fá
nánari upplýsingar um mál þetta,
■Imenningi til glöggvunar.
— Vinstri eða hægri handar
umferð er gamalt vandamál,
sagði lögreglustjóri. Upphaflega
fór uimferðin í ýmsuim löndum eft
ir því hvorum megin menn báru
vopn sín. Hægri handar reglan
er komin úr Rómarrétti, en mi'k-
illa áhrifa frá honum gætti um
•lla Evrópu.
— Hvernig ætli hafi staðið á
því að vinstri handar umferð var
á sínum tíma lögleidd hér á ís-
landi?
— Þar mun hafa ráðið miklu
að fótskörin á kvensöðlinum var
vinstra megin. Rómverska reglan
um hægri handa umferð hefur
smám saman færst yfir allt
meginland Evrópu. Nú eru að-
eins 3 ríki í Evrópu með vinstri
umferð, Bretland, ísland og Sví-
þjóð. Af þeim eru Svíar þegar
búnir að lögleiða hægri handar
akstur, sem verður tekinn upp
árið Í&67. í Bretlandi hefur
nefnd eftir nefnd fjallað um mál-
ið, en breytingin yrði þar óhemju
kostnaðarsöm.
Hér var reyndar lögtekin
Ihægri reglan árið 1940. En
skömmu síðar kom hingað er-
lendur her. Þótti of áhættu-
samt að fara að breyta um-
ferðinni meðan hér voru svo
tnargir erlendir menn, sem van-
ir voru vinstri handar akstri.
Akvæðið um breytingu var því
feílt niður.
— Hvenær komst svo málið á
dagskrá aftur?
— Þegar núgildandi umferðar
lög voru í undirbúnirugi tók
umferðarlaganefnd málið til
rækilegrar athugunar. í grein-
argerð til alþings frá nefnd-
inni var ýtarleg grein gerð
fyrir hægri og vinstri handar
vandamálinu. Nefndin var nær
einróma þeirrar skoðunar að
breyting skyldi gerð og tekin
upp hægri umferð. Þó var gert
ráð fyrir vinstri akstri í frum-
varpinu, en því þannig hagað að
ekki þyrfti breytingu á nema
tveimur greinum til að fara yfir
í hægri akstur. En ríkisstjórnin
var að svo komnu máli ekki-til-
búin til að mæla með að það
yrði gert.
Árið 1962 báru tveir alþinigis-
tnenn, Kjartan Jöhannsson
og Birgir Finnson fram þings-
áiyktunartillögu um að láta
fara fram athugun á því hvort
ekki væri tímaibært að breyta
umferðinni yfi r í hægri handar
umferð á íslandi. Málið fór í
nefnd sem mælti með því en til-
lagan fékk þó ekki fullnaðaraf-
greiðslu á því þingi Á sl. þingi
var málið tekið upp aftur. Alþing
ismennirnir Birgir Finnson Matt-
hías Bjarnason, Jón Þorsteinsson
og Jónas G. Rafnar lögðu til að
hafinn yrði undirbúningur að
breytingu yfir í hægri umferð.
Málið fór aftur fyrir allherjar-
tiefnd og var laigt fyrir vegamála-
•tjóra. Félag ísl. bifreiðaeigenda,
Landssamiband vöruibifreiðastjóra
og Umferðarnefnd Reykjavíkur.
Al'lir þessir aðilar lýstu stuðn-
íngi við hægri akstur og mælti
allsherjarnefnd þá með að tillag-
an yrði samþykkt, sem og varð.
— Og hvað nú?
— Nú fer málið til dómsmála-
ráðuneytisins og ég geri ráð fyrir
að það komi til okkar í umferðar
laganefndinni og við rannsökum
það að nýju.
— Hverjir eru í umferðarlaga-
nafnd auk yðar, lögreglustjóri?
— Benedikt Sigurjónsson, hrl.,
Ólafur W. Stefánsson fullt
dómsmálaráðneytinu, Sig:
Jóhannsson vegamálastjóri og
Theodór B. Líndal prófessor.
— Hvað mælir helzt með því
að skipta yfir í hægri handar
umferð og hvað mælir á móti
þvi?
— Það sem helzt mælir með
því er að æskilegt er að skapa
samræmi í umferðareglum hjá
sem flestum þjóðum. Hér gildir
að nokkru það sama oig um sam-
ræmi í umferð í lofti og á sjó.
Sigurjón Sigurðsson
Það er óheppilegt og getur verið
'hættulegt að ólíkar umferðar-
reglur gildi milli landa þar sem
öll samskipti fara ört vaxandi.
Erlendir ferðamenn koma t. d.
hingað í annars konar umferð en
þeir eru vanir. Og þeim fjölgar
líka óðum íslendingunum sem
skreppa út fyrir pollinn og aka
öðrum löndum. Sama gildir
um gangandi fólk. Það lítur eftir
ökutækjum og á von á þeim úr
þeirri átt, sem það hefur vanizt.
Langflestir bílar hér eru út-
búnir til hægri umferðar, þ. e.
stýrið er vinstra megin í þeim.
Þetta skipti ekiki miklu máli til
skamms tíma, þvi það gat verið
nokkurs virði á mjóunm malar-
vegum og fyligjast með vegarbrún
inni. En eftir því sem umferðar-
straumurinn verður meiri, fer
það að skipta meira máli að stýr-
ið sé við miðju vegarins, svo að
ökumaðurinn geti fylgzt með
umferðinni á móti. Möng slys
hafa orðið af þvi að ökumenn
reyna að fara fram úr án þess
að geta séð fram með bílnum
þau ökutæki, sem komu á móti.
Á móti breytingunni mælir
hinsvegar að breyting verður
dýr. En við vitum líka að eigi að
framkvæma þetta á annað borð,
þá verður það stöðugt dýrara.
— Hve dýrt?
— Þegar áætlunin var gerð
um að breyta þessu árið 1940,
var talið að kostnaðurinn yrði 50
þús. kr. Árið 1957 var aftur gerð
áætlun, sem gerði ráð fyrir
5,6 millj. kr. kostnaði, en þó
því aðeins að breytinigin færi
fram á þremur árum. Þá var
umferðarmerkjakerfið svo lítið
að kostnaðurinn þess vegna var
hverfandi. En siðan 1959 eru um-
ferðarskiltin orðin stór liður.
Hver kostnaðurinn af breyting-
unni yrði nú, get óg ebki sagt
um.
— Hvað yrði kostnaðarsam-
ast?
— Meginkostnaðurinn yrði á
almenningsvögnunum, sem hafa
allir dyr öfugu megin, miðað
við hægri handar akstur. Einnig
verður allmikill kostnaður af
tilfærslu umferðarmerkja. É.g
held að 2—3 ára aðdraigandi sé
nauðsynlegur. í fyrsta lagi yrði
alltof dýrt ef breyta ætti öllum
umferðarmerkjum og ljósum Og
öllum almenningsvögnum svo að
segja á einum degi og auk þess
væri gott að fól'k fengi hæfileg-
an tíma til að venjast tilhugsun-
inni og læra hinár nýju reglur,
sem m.a. þyrfti að kenna vel í
öllum skólum.
— En slysa'hættan? Mér skilst
að, Svíar búist við að eftir
fyrstu 3 mánuðina, meðan fólk
fer varlega, komi einhver aukn-
ing á slysum um sinn.
— Draga má verulega úr
slysahættunni, ef breytingin er
vel undirbúin og fyllstu varúðar
gætt.
— Það er nauðsynlegt að taka
sem fyrst ákvörðun um hvort
hér verður áfram vinstri umferð
eða breytt yfir í hægri umferð,
sagði lögreglustjóri að lokum.
Bæði vegna þess að kostnaður-
inn fer stöðugt vaxandi með
hverju árinu sem líður. Og nú
er það einkum aðkallandi Vegna
þess að ný vegalög eru komin og
þar er gert ráð fyrir miklum
vegagerðarmannvirkjum í fram-
tíðirni. Það er því nauðsynlegt
að taka ákvörðjn um hvort þau
eiga að miðast við vinstri eða
hægri handar akstur.
Aðalfundur
safnaða
Fríkirkju-
rins í R.vík
SEXTUGA STI og fjórði aðal-
fundur Fríkirkjusafnaðarins í
Reykjavik var haldinn sunnu-
dagin 10. maí 1964. Fundar-
stjóri var kjörinn Óskar B.
Erlendsson, lyfjafræðingur og
fundarritari Siguroddur Magn-
ússon, rafivirkjameistari.
Að venju minntist prestur
safnaðarins í fundarbyrjun,
þeirra safnaðarmanna er látizt
höðu á kjörtímabilinu oig tóku
safnaðarmenn undir þau orð með
að rísa úr sætum.
Rekstrar afkoma safnaðarins
var ekki góð á árinu, tekjuhalli
kr. 117,618,00. Orsök þessa tekju-
halla er sú, að safnaðargjöldin
eru ekki í neinu samræmi við
þær umfangsmiklu kauphækkan
ir og annars reksturskostnaðar.
Unnið er nú að því að fá safnaðar
gjöldin hækkuð til að standa und
ir nauðsynlegum útgjöldum.
Þrátt fyrir þennan tekjuhalla
var árið 1963 eitt hið athafna-
ríkasta í sögu safnaðarins. Fram-
kvæmdir stórbrotnar og kostn-
aðarmiklar, enda ber Fríkirkjan
þess merki bæði utan og innan.
Kvenfélag Fríkirkjusafna' t»r-
ins sá um málningu á kirkjunni
að innan og igreiddi allan kostn-
aðinn, auk þess lét kvenfélagið
lagfæra lóðina, steypa steinkant
utan um hana og setja nýjar
graslþökur. En rausnargjöf
Kvenfélagsins var ekki þar með
lokið, það færði söfnuðinum að
gjöf 44 stóla, sem krækja má
saman og mynda bekk. Eru þeir
sérstaklega hentugir við ferm-
ir.gar og aðrar kirkjulegar at-
hafnir. Samtals nemur þessi
höfðinglega gjöf kr. 255.158.00.
Þakkaði fundurinn Kvenfélag-
inu þessa rausnarigjöf að verð-
leikum.
Bræðrafélag Fríkirkjusafnað-
arins lá ekki heldur á liði sínu.
Það sá um oig stóð undir öllum
kostnaði við málningu kirkjunn-
ar að utan. En Slippfélagið í
Reykja-vík færði söfnuðinum alla
utanhúss málninguna að gjöf.
Auk þessa kostaði Bræðrafélagið
niðurrif á reyháfum, breytingar
á miðstöðvarkerfinu o. fl. sam-
tals nam þessi rausnar gjöf
Bræðrafélagsins kr. 59.674.00.
Hjálmar Kjartansson, málara-
meistari, sá um framkvæmdir,
gaf kr. 4000.00 eftir af kostnað-
inum.
Þakkaði aðalfundurinn þessa
rausnargjöf á verðugan hátt.
Fær sönigurinn seint fullþakkað
Kvenfélaginu og Bræðrafélag-
inu, allar þær gjafir og aðstoð,
sem þau hafa veitt kirkju sinni
bæði fyrr og síðar. Þess skal
getið, að hið smekiklega litaval á
kirkjunni bæði að innan og utan
sá listmálarinn Hörður Ágústs-
son um. Að venju var efnt til
skemmtiferðar fyrir safnaðgr-
fólkið og tóku rúmlega 100
manns þátt í henni. Farið var til
Þimgvalla að Laugarvatni og til
Skálholts. Kirkjan skoðuð og
skýrt frá sögu henrnar. Skipt
var um sætabúnaði í kirkjunni
á árinu. Keyptir voru tæplega
400 stólar frá Stál'húsgögnum
fyrir samtals kr. 508.663.00: Er
hér um mjög þægilega stoppaða
stóla að ræða. Andvirðið hefur
nú allt verið greitt með samskot-
um meðal safnaðarfólks og vel-
unnara kirkjunnar. Stólanefnd-
ina skipuðu: Kristján Siggeirs-
son, Vi'lhjálmur Árnason, frú
Pálína Þorfinnsdóttir, frú Elín
Þorkelsdóttir otg Friðsteinn Jóns-
son. Voru nefndinni færðar hug-
heilar þakkir fyrir hið mikla og
óeigingjarna starf er hún hafði
staðið fyrir.
Frú Ingibjörg Steingrímsdóttir
lét nú af störfum í stjórn safn-
aðarins eftir nær 40 ár. Hefur
hún reist sér veglegan minnis-
varða innan safnaðarins með
frábæru og samvizkusamlega
unnu starfi. Var hún hyllt af
aðalfundinum og þakkað fyrir
alít og allt. í hennar stað var
kosin frú Anna Bjarnadóttir en
frá Pálína Þorfinnsdóttir var
endurkjörin. Að fundarlokum
þaikkaði formaður safnaðarins
Kristján Siggeirsson öl'lum
starfsmönnum kirkjunnar og
sérstalega presti safnaðarins
séra Þorsteini Björnssyni, ágæta
samvinnu og samstarf.
Safnaðarstjórn skipa i»ú:
Kristján Siggeirsson, formaður,
Valdemar Þórðarson, varafor-
maður, Magnús J. Brynjólfsson,
ritari, frú Pálína Þorfinnsdóttir,
frú Anna Bjarnadóttir otg Vil-
hjálmur Árnason og Þorsteinn
J. Sigurðsson. Varamenn Óskar
B. Erlendsson og Magnús Blönd-
al Jóhannesson.
Larsen efsiur á
millisvæðamótinu
TEFLDAR hafa verið níu um-
ferðir af 23 á millisvæðamótinu
í Amsterdam. Danski stórmeist-
arinn Bent Larsen hefur forystu
enn sem komið er. En á eftir hon-
um fylgja í þéttum hnapp þeir
Bronstein, Ivkov, Tal, Spassky og
Reshevsky, en sá síðastnefndi á
betri biðskák gegn landa sínum,
Evans, úr 6. umferð.
7. umferð
Evans 0 — Portisch 1.
Vransic 0 — Reshevsky 1.
Ivkov 1 — Langyel 0.
Rosseto 14 — Bilek 14.
Larsen 1 — Berger 0.
Quinones 1 — Benkö 0.
Darga Vz — Perez Vz.
Tringov 14 — Porath Vz.
Bronstein 14 — Gligoric %
Tal 1 —Fogulman 0.
Stein 14 — Pachmann 14.
Spassky Vi — Smyzlof Vz.
Biðskákir úr 6. umferð
Portisch 0 — Spassky 1.
Gligoric 1 — Tringov 0.
Perez 0 — Quinones l.
S. umferð
Portisch 0 — Smyzlof 1.
Pachmann Ví. — Spassky V»
Fogulman 14 — Stein Vt.
Gligoric 14 — Tal 14.
Porath 0 — Bronstein 1.
Perez 14 — Tringov 14.
Benkö 0 — Darga 1.
Berger 14 — Quinones 14.
Lengyel 1 — Rosetto 0.
Evans 14 — Vranesic 14.
Ivkov 14 — Reshewsky 14.
9. umferð
Vranesio 0 — Portisch 1.
Ivkov 14 — Evans 14.
Larsen 1 — Lengyl 0.
Quinones 14 — Bilek 14.
Darga 1 — Berger 0.
Tringov 14 — Benkö 14.
Bronstein 1 — Perez 0.
Tal 1 — Porath 0.
Stein 1 — Gligoric 0.
Spassky 1 — Foguelman 0.
Smyzlof 14 — Pachmann 14.
Rossetto 0 — Reshewsky 1.
1. Larsen 714
2.—4. Bronstein,. Ivkov
Reshewsky 614
5.—7. Smyzlof, Tal
og Spassky 6
8.—9. Darga og Gligoric 514
10.—11. Lengily og Portisc'- 5
12.—14. Stein, Evans
og Quinones 414
15. Pachmann 4
16.—18. Benkö, Bilek
og Porath 314
19. Vranesic 3
20.—22. Perez, Rosseto
og Tringov 214
23. Foguelman 2
24. Berger 114
Frá meriningar
og minningar-
sjóði kvenna
A þessu ári hafa sjóðnum bor-
izt eftirfarandi gjafir: Til minn-
ingar um Guðrúnu Jónsdóttur,
Þrándarstöðum kr. 1.500,00, frá
dióttur hennar; til minningar um
Guðrúnu Sigurðardóttur, Stokks-
eyri kr. 2.500,00 frá eiginmanni
hennar og dætrum; til minningar
um Jóhönnu Kr. Briem kr. 10.
000,00, fná börnum hennar; til
minningar um Guðríði Tómas-
dóttur og Sigríði Benediktsdóttur
kr. 10.000,00 frá Gunnari Stefáns
syni stórkaupmanni. Auk þess
hefur borizt til viðbótar við fyrri
minningargjafir: Til minningar
um Kristínu Stefánsdóttur, Ásum
kr. 1.000,00; frá" Guðrúnu Guð-
jónsdóttur; — ti.1 minningar wn
Elínu R. Briem Jónsisoh kr.
10.000,00, frá nokkrum systkina-
barnabörnum hennar.
F.h. stjórnar M.M K.
Svava Þórleifsdottir.