Morgunblaðið - 17.09.1964, Page 12

%
12
MORGU N BLAÐIÐ
Fimmtudagur 17. sept. 1964
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 90.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 5.00 eintakið.
EÐLILEG SAMVINNA
VIÐ ÚTLENDINGA
| Stóð sovézka leyniþjón- |
I ustan fyrir tilræðinu? I
jpins og getið var um hér
^ í blaðinu í gær tekur
innan skamms til starfa í
Hafnarfirði mjög fullkomin
niðursuðuverksmiðja, sem
sjóða mun niður hvorki meira
né minna en milljón dósir
síldar á mánuði hverjum, og
þar munu milli 80 og 90 manns
fá fasta atvinnu. Að stofnun
- þessa fyrirtækis standa ungir
og athafnasamir menn, og er
90% hlutafjár í félaginu í
eigu íslendinga.
En frá upphafi hefur verið
höfð samvinna við norskan
athafnamann, sem ræður yfir
dreifingakerfi á frjálsum
mörkuðum og tekur að sér að
koma framleiðslu verksmiðj-
unnar í verð. Á hann 10% í
fyrirtækinu og hefur frá byrj-
un starfað með hinum ís-
lenzku aðilum að því að koma
því á fót.
Án þessarar samvinnu er
næsta ólíklegt að þetta merka
fyrirtæki hefði verið reist,
markaðir hefðu verið of ó-
tryggir til þess að unnt yrði
talið að leggja í þessa fram-
1 kvæmd og tæknikunnáttu
hefði einnig skort, sem hefði
getað valdið margháttuðum
mistökum.
Stundum heyrist því fleygt,
að við íslendingar eigum
ekki að hafa samstarf við
útlendinga um uppbyggingu
atvinnuvega okkar eða mark-
aðsöflun. Um slíkt eigum við
einir að sjá. Kommúnistar
halda slíku auðvitað fram á
meðan þeir eru að reyna að
tengja okkur efnahagslega
við kommúnistaríkin. En til
eru menn sem hreyfa þessum
sjónarmiðum af einskærum
barnaskap.
Auðvitað eigum við að
'reyna að hagnýta okkur þá
þekkingu og viðskiptasam-
bönd, sem unnt er að fá á svip
aðan hátt og Norðurstjarnan,
hin nýja síldarverksmiðja,
gerir. Það er ekki einungis í
hag fyrirtækisins, heldur þjóð
arheildarinnar um leið. Hitt
er annað mál, að síðar kunna
fyrirtæki eins og Norður-
stjarnan að verða þess megnug
að sjá sjálf um sölu sína á er-
lendum mörkuðum, eftir því
sem fyrirtækinu vex fiskur
um hrygg og þekking eykst á
markaðsmálum.
Þegar Loftleiðir hófu milli-
landaflug sitt höfðu þeir nokk
urt samstarf við flugfélag í
Noregi og eiganda þess. Á því
leikur naumast vafi, að hin
mikla velgegni Loftleiða bygg
ist að verulegu leyti á þessu
samstarfi. Án þess hefði félag-
inu ekki tekizt að koma svo
vel undir sig fótum, sem raun
ber vitni. Þetta dæmi ætti að
nægja til þess að sannfæra
menn um, hve sjálfsagt það
er að hafa heilbrigða og eðli-
lega samvinnu við erlenda að-
ila, meðan verið er að byggja
upp nýjar atvinnugreinar.
Ó )
SÍLDARIÐNAÐUR
NORÐANLANDS
17" ommúnistaforingjarnir,
sem fóru til Moskvu,
segja, að miklir markaðir séu
í Sovétríkjunum fyrir niður-
lagða síld. Sjálfsagt er að
kanna hvað rétt er í þeim
fullyrðingum, því að mikil
nauðsyn er að auka síldariðn-
að norðanlands, einkum á
Siglufirði og Skagaströnd.
En bygging niðursuðuverk-
smiðjunnar í Hafnarfirði, sem
byggist á sölu á frjálsum
mörkuðum, sýnir að miklir
möguleikar eiga að vera á því
að auka síldariðnaðinn frekar
hér á landi með tilliti til sölu
annars staðar en austan járn-
tjalds.
Ef stórauka á síldariðnað-
inn verða menn þó að horfast
í augu við þá staðreynd, að
nauðsynlegt er að hafa meiri
og minni samvinnu við er-
lenda aðila um markaðsöflun
og ekki þýðir að spara fé í
þeim tilgangi að tryggja sölu
afurðanna.
Auðvitað er tilgangslaust að
framleiða síldarafurðir, sem
ekki er unnt að selja, og
fyrsta skrefið til undirbún-
ings frekari niðursuðu síldar
á að vera markaðsöflun. Þeg-
ar hún er tryggð ætti ekki að
standa á því að menn væru
fúsir til að verja fjármunum
sínum til þessa atvinnurekstr-
ar. —
FRAMKVÆ MDIRN-
AR í REYKJAVÍK
F'yrir síðustu borgar-
* stjórnarkosningar voru
þrjú mál, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn lagði megin-
áherzlu á. í fyrsta lagi var
fjögurra ára áætlun um að
leggja hitaveitu í öll skipu-
lögð hverfi borgarinnar. í
öðru lagi var 10 ára áætlun
um að fullgera frágang gatna
og í þriðja lagi skyldi skipu-
lagi hraðað eins og unnt yrði.
Á öllum þessum sviðum
hefur verið staðið við fyrir-
heitin. Hitaveituframkvæmd-
• Tilræðið við vestur-þýaka
sendiráðsmanninn Scwirk-
mann, sem frá var skýrt um
síðustu helgi, hefur lítt orðið
til þess að auka vinsældir
Nikita Krúsjeffs, forsætisráð-
herra í Vestur-Þý zkalandi eða
búa í haginn fyrir væntanlega
heimsókn hans þangað V-
þýzka ríkisstjórnin hefur sent
Sovétstjórninni harðorð mót-
mæii og krafizt þess, að málið
verði rannsakað til hlítar og
tilræðismanninum hegnt.
Það bar við sunnudaginn
6. sept. s.l., að Horst Scwirk-
mann, sem er sérfræðingur 1
radíótækni, var ásamt öðru
starfsfólki v-þýzka sendiráðs-
ins staddur í kirkju Sagorsk-
klaustursins um 70 km. veg
frá Moskvu, og hugðist starfs
fólkið, sitja þar kaþólska
messu. Skyndilega fannst
Scwirkmann, sem væri hann
sleginn léttilega á lærið og er
hann leit niður sá hann, að
önnur buxnaskálm hans var
rennvot. Nokkrum klukku-
stundum síðar fór hann að
finna til óþæginda í fætinum,
sem ágerðust mjög fljótlega og
irnar ganga samkvæmt áætl-
un og fær nú hvert hverfið af
öðru heitt vatn. Gatnagerða-
framkvæmdirnar í sumar eru
svo miklar, að malbikun fer
fram úr áætlun, enda horfa
menn á hverja götuna af ann-
arri breytast úr malargötu í
fullkomið malbikað stræti
með gangstéttum.
Þessar miklu gatnagerðar-
breiddust kvalirnar út um
líkamann.
Læknir frá bandaríska sendi
ráðinu rannsakaði hann og úr
skurðaði, að þrautirnar stöf-
uðu af eiturefni einhvers kon
ar og væri ráðlegast að hon
um yrði komið í sjúkrahús í
V-Þýzkalandi þegar í stað. Til
stóð, að Scwirkmann færi frá
Moskvu tveim dögum síðar,
8. september, þar sem hann
hafði þá lokið erindi sínu.
Hafði hann verið sendur til
Moskvu, eftir að upp komst
um hin leyndu hlustunartæki
í byggingu bandaríska sendi-
ráðsins í borginni og átti hann
að grennslast fyrir um, hvort
slík tæki væru einnig í bygg-
ingu v-þýzka sendiráðsins.
Svo reyndist vera. Scwirk-
mann fann fjöldan allan af
hlustunartækjum í ljósakrón-
um og vegglömpum, bak við
myndir og víðar, og rauf sam
band þeirra.
Scwirkmann átti því pant-
að far með sovézkri flugvél
til Varsjá 8. sept., en á mánu-
dagsmorgun voru gerðar til-
raunir til að koma honum þeg
ar í stað og beint til Bonn.
Öll viðleitni í þá átt strand-
framkvæmdir vekja sérstaka
ánægju, enda má segja að það
sé meðal brýnni þarfa borgar-
innar að fá göturnar fullgerð-
ar, bæði vegna þæginda, sparn
aðar við ökutæki og hrein-
lega af heilsufarsástæðl m.
Loks er svo eins og kunn-
ugt er unnið mjög ötullega að
því að fullgera heiidarskipu-
lag Reykjavíkur og nágrennis.
aði hins vegar á þeirri stað- =
hæfingu opinberra aðila, að 3
allar flugvélar frá Meskvu s
væru fullsetnar þann daginn. 3
Var því ekki um annað að =3
ræða en senda Scwirkmann 3
heim um Varsjá þann 8., er |
hann átti pantað far. Þegar j§
hann komst loks í sjúkrahús 3
í Bonn, var hann mjög þungt H
haldinn. Var þar staðfest, að 3
um „sinnepsgas“-eitrun hefði —
verið að ræða, en það eitur- ||
efni er kunnugt frá heim- 3
styrjöldinni fyrri.
Þegar Dr. Ludwig Erhard, 3
kanzlari, skýrði ráðuneytinu 3
frá tilræðinu við Scwirkmann, 3
kvaðst hann hafa fengið ör- =s
ugga vitneskju um, að sovézk =
yfirvöld hefðu með ráðnum 3
hug komið í veg fyrir, að 3
Sswirkmann kæmist ekki frá 3
Moskvu fyrr en 8. sept. — j=
hefði rannsókn leitt í Ijós, að j|
ekki hefðu verið uppseldir far 3
miðar með sovézku vélunum 3
mánudaginn 7. sept. Jafnframt 3
kvaðst hann hafa sterka vís- =
bendingu um, að tilræðið 3
hefði verið gert fyrir tilstuðl- 3
an sovézku leyniþjónustunn- =
Hafa borgaryfirvöld unnið
þar mikið starf með sérfræð-
ingum sínum og hinum er-
lendu skipulagsmönnum, sem
ráðnir voru í þágu borgarinn-
ar. —
Allt sýnir þetta að mikill
þróttur er í framkvæmdum
og störfum borgaryfirvalda og
forystan í borgarmálum í
traustum höndum.
ar. 3
_ i
iiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiniiiiHiiiiiiiHHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu
stefnið á skipinu á myndinni. Hafði hún verið skilin eftir í gangi, en fór skyndilega af stað.
Jarðvinnuvélar áttu ýtuna og var brugðið við, froskmaður kom taugum á hana og í bát.
Trukkur og önnur ýta unnu við björgunina og náðist þessi óþæga ýta upp á þurrt land.