Morgunblaðið - 21.10.1964, Blaðsíða 17

Miðvikudagur 21. okt. 1964
MORGU N BLAÐIÐ
17
Starfsemi Kven-
félagasambandsins
r r 6. • formannafundur Kvena-
féiagasambands íslandis var hald
inn í Reykjavík dagana Sl. ág. og
1. sept. s.L
Fundinn sátu formenn eða
varaformenn allra héraðssam-
bandanna nema V.-Skaftfellskra
kvenna, (en formaður þess sendi
Ikveðju og boðaði veikindafor-
föll), ásamt stjórn K. í. og vara-
etjórn, ritstjóra „Húsfreyjunnar“
og forstöðukonu „Leiðbeiningar-
etöðvar Húsmeeðra".
Formaður sambandsins frú
HeLga Magnúsdóttir setti fundinn
og minntist iátinna félagssystra
og þá sérstaklega fyrv. formanns
K.í. frú Guðrúnar Pétursdóttur,
Risu fundarkonur úr sseturn í
virðingarskyni við minningu
jþessarar ágætu forystukonu.
Varaformaður Sambandsins
frú Jónína Guðroundsdóttir
stjórnaði fundi, en sérstakur
fundaritari var frú Freyja Norð-
dal.
Formaður flutti skýrslu stjórn
ar og las reikninga s.l. árs. Helstu
íiýungar í starfi voru sníðanám-
skeið sem haldin voru hér í
Reykjavík fyrir konur frá fjar-
lægari samböndum, en þær kon-
ur taka að sér að sníða og leið-
beina heima í sínum félögum
eða samböndum eftir námið. I>á
var samkv. ákvörðun síðasta
iandsþings komið upp vísi að
„Leiðbeiningastöð Húsmæðra", er
hún til húsa á skrifstofu K.í. að
Laufásveg 2 og opin frá 3—5 alla
virka daga nema laugardaga.
Reikningar Sambandsins sýndu
hagkvæman rekstur og lýstu
fundarkonur ánægju sinni yfir
starfinu og þá sérstaklega sníða-
námskeiðunum og „Leiðbeininga
etöð húsmæðra“.
Hópferð á Norðurlandaþing.
Samkvæmt ákvörðun lands-
þings var gengist fyrir hópferð
é þing Húsmæðrasambands Norð
urlanda, sem haldið var í Bodö í
Norður-Noregi dagana 28. —30.
júni s.l. 26 konur tó(ku þátt í
iþeirri för m.a. fonmaður Sam-
bandsins og varaformaður, svo og
fyrv. form. frk. hrl. Rannveig
I>orsteinsdóttir sem var málflytj-
andi íslands í aðalmáli Þingsins
„Hvar stöndum við, hvert stefn-
um við?“ Hvert land fyrir sig
hafði safnað gagnum (fakta) um
lögfræðilega og þjóðfélagslega
aðstöðu konunnar, og síða'n dreg-
ið út í stutt erindi sérstöðu hvers
lands. Vakti erindi frk. Rann-
veigar einna mesta athygli á
þinginu, Kom hún á formanna-
fundinn flutti erindi og svaraði
fyrirspurnum um réttarstöðu
norrænna kvenna og þá aðal-
lega íslenzku konunnar.
Ánægja með Húsfreyjuna
Ritstjóri Húsfreyjunnar frú
Svafa Þórleifsdóttir gaf skýrslu
um útgáfu blaðsins, kaupenda-
tölu og kostnað ásamt framtíðar
áætlunum. Er blaðið að mestu
tneð sama sniði og verið hefir,
en flytur þó meiri fróðleik en
Éður þar sem „Leiðbeiningastöð
Húsmæðra“ birtir þar niðurstöð
ur af ýmsum rannsóknum sem
gerðar hafa verið í nágranna-
löndunum varðandi matvörur,
ýms heimilistæki og tæknilegar
nýungar í sambandi við heimilis
Btörfin ofl. Voru konur ánægðar
með blaðið og óskuðu helzt eftir
að fá fleiri hefti árlega.
Frú Sigríður Kristjánsdóttir
gaf skýrslu um „Leiðbeininga-
stöð Húsmæðra“ og sýndi kon-
um ýmsa bæklinga og blöð sem
K.f. fær send fná rannsóknar-
etofnunum sem starfa í nágranna
löndum okkar, en K.í. vinnur nú
að því að komið sé á fót s'líkri
rannsóknarstofnun hér í sam-
bandi við rannsóknarstofnanir
atvinnuveganna. Frumvarp að
lögum um þær stoifnanir hefir
legið fyrir ATþingi nú undanfar-
ið. Lýstu konur ánægju sinni
yfir þessari starfsemi og töldu
hana miikilsverða fyrir heimilin.
Námskeið i garðrækt
Frú Ragna Sigurðardóttir hafði
framsögu um ræktunarmál.
Taldi hún nauðsynlegt að garð-
yrkjuráðunautur væri starfandi
hjá samböndunum til þess að
kynna og kenna almenna ræktun
nytjajurta og leiðbeina um skipu
lag skrúðgarða við heimilin. Þar
sem mjög erfitt er að fá leiðbein-
endur í garðrækt og starfið einn
ig mjög árstíðabundið var helst
horfið að því, að stjórn K.í. beitti
sér fyrir því að haldin væru nám
skeið við Garðyrkjuskóla ríkis-
ins fyrir nemendur víðs vegar af
landinu, sem vildu taka að sér
að leiðbeina heima fyrir á eftir.
Yrði þá þessi starfsemi að nokkru
með sama hætti og sníðanám-
skeiðin.
Frú Dómhildur Jónsdóttir
skýrði frá því, að Samband Aust-
ur-Húnverskra Kvenna hefði
efnt til samkeppni í urogengni
utanhúss og verðlaunað að
nokkru þau býli á héraðssvæðinu
sem hefði skarað fram úr á þessu
sviði. Garðynkjuráðunautur Bún
aðarfélags íslands hr. Óli Valur
Hansson veitti aðstoð við að
meta hvaða býli skyldu hljóta
verðlaun. Þótti æskilegt að taka
þessa aðferð upp hjá flieiri sam-
böndum.
Vegna þe&s hversu erfitt reyn-
ist að fá hjálp við innanihússtörf
í veikindaforföllum húsmæðra,
kom sú tillaga fram frá Samb.
Sunnlenskra Kvenna, að K. í.
beitti sér fyrir því, að þær stúlk
ur sem vildu taka að sér heiroilis
hjálp samkv. „hjálparstúlkna-
lögunum”, ættu vísan aðgang að
einhverri nauðsynliegri undirbún
ingsimentun.
Uppeldismál ræðd
Leitað hafði verið til hr. skóla
meistara Jóhanns Hannessonar
og hann beðinn að flytja erindi
um uppeldismál, en sökum ann-
ríkis gat hann ekki orðið við
þeirri beiðni að sinni. Einnig
hafði verið leitað til hr. sýslum.
Ásgeirs Péturssonar í Borgarnesi
og hann beðinn að segja frá þeirri
nýbreytni, sem Æskulýðsráð
Mýra- og Borgafjarðasýslu hefði
tekið upp í sambandi við sikemmt
analíif æskufólks í hans umdæmi.
Var sýslumaður á förum tii út-
landa, en sendi K.í. skýrslu um
málið, sem hann kallar „Skýrsla
um æskulýðsmál í Mýra- og
Borgarfjarðarsýslu.“ Frú Ólöf
Benediktsdóttir las skýrsluna og
hafði áður nokkum formála að
henni. Komu fram í skýrslu þess
ari stórmerkar nýungar varðandi
skemmtanaTíf í sýslunum og
vakti það athygli fundarkvenna
hve skipulega er unnið að þess-
um málum af yfirvöldum sýsl-
anna.
Svohljóðandi tillögur voru
samþykktar:
1 „6 formannafundur Kvenfé-
lagasambands íslands lýsir
ánægju sinni með starfsemi
Æskulýðsnefndar Mýra- og
Borgarfjarðarsýslu og þakkar
sýsftumanni forystu hans í
þessum málum. Fundurinn
leyfir sér að fara þess á leit
að önnur sýslufélög taki upp
líka starfsemi, og hvetur
kvenfélöig um land allt að
stuðla að því að svo geti orð-
ið.“
2 „Formannafundur K.f. hald-
inn í Reykjavík 31/8. — 1/9.
1964 óskar eftir, að formenn
samtakanna leiti eftir sam-
vinnu við yfirvöld sambands
svæðisins, kirkju, kennara-
samfoandið, áfengisvarnanefnd
og ungmennafélagssam'band
síns héxaðs um að vinna sam-
FRANCO múlbindur skáldið
Carlos Alvarez Cruz.
Spánn er ekki lengur eins
mikið lögregluríki og það var
áður. Síðustu árin hafa menn
or’ðið vitni að miklum fram-
förum í einræðisríiki þessu,
þar sem allt var áður með svo
kyrrum kjörum og landsmenn
njóta nú au'kins frjálsræðis í
ýmsu.
En hverju sinni sem stjórn
Francos stígur þrjú skref fram
Halldór Sigurðsson:
AÐ UTAINI

Fronco múlbindur skúldið
Cnrlos Alvnrez Crnz
á veginn virðist hún um hæl
stíga tvö skref aftur á bak.
Og málaferlin geign skáldinu
Carlos Alvarez Cruz, sem er
þekkt skáld víða utan Spán-
ar, eru dæmigert spor aftur á
bak. Krafðist saksóknari 5
ára fangelsis og 50.000 peseta
(um 35. þús. ísl. króna) sekt-
ar, en verjandi sýknunar af
öllum ákærum um ólöglega
áróðursstarfsemi, en það var
sem skáTdinu var gefið að
sök. Dómur gekk í máli Al-
varez Cruz skömmu eftir há-
degi 13. okt. sl. og staðfesti
dómarinn sekt þá, er skáldið
skyldi inna af hendi, en skar
ni’ður fangelsisvistina um tvö
ár.
Eins og svo margir aðrir,
sem þessa dagana eru leiddir
fyrir rétt þar syðra, hefur
Alvarez Cruz gerzt sekur um
stjórnmálaglæp. Hann hefur
þó ekki fallið í ónáð vegna
þátttöku í verkföTlum, hermd
arverkastarfsefni, eða neins
konar stjórnmálafskiptum bak
við tjöldin.
Afbrot Alvarez eru annars
eðlis og hálfu verri, hann hef-
ur nefnilega opjnberlega látið
í ljós sikoðanir sínar. Hann
hefur leyft sér að krefjast
þess réttar síns áð mega
hugsa, trúa og tala að eigin
geðþótta. Þessvegna hafa mála
ferlin gegn honum vaki'ð at-
hygli manna víða um lönd.
Dómsúrskurðurinum í máli
hans svipar til dóms þess sem
forðum daga féll í máli Só-
kratesar og stefnt er geign
þeirri lífsspeki, sem vestur-
lenzk menning hefur barizt
fyrir síðan á dögum spekings-
ins í Aþenu.
Ákæran á hendur Alvarez
byggðist á Ijóði, sem hann orti
af tilefni hinna frægu réttar-
halda yfir kommúnistaleiðtog
anum Julián Grimau fyrir
hálfu öðru ári. (Eins og menn
eflaust muna, var Grimau
dærodur til dauða og tekinn af
lífi). Auk þess er skáldinu
gefið að sök að hafa skrifað
bréf eitt og sent fjölda
evrópskra bláða, þ.á.m. „In-
formation“ í Kaupmannahöfn,
og „Dagens Nyheter" í Stokk
hólmi. Bréf þetta sendi hann
fyrst dagblöðunum í Madrid
(sem búa við stranga ritskoð-
un) en fékk það ekki birt á
þeim vettvangi. Bréf þetta er
hinn eiginlegi glsepur Alvar-
ez Cruz, þar sem hatin hefur
með því gengið í berthögg við
spænsk lög, er kveða á um
brot þeirra roanna sem
„hnekkja hróðri Spánar er-
lendis.“
Carlos Alvarez Cruz hefúr
gefið út fjögur ljóðasöfn, sem
öll hafa verið bönnuð af hin-
um ströngu ritskóðendum.
Eitt þeirra hefur verið birt á
Norðurlöndum, það er bókin
„Escrito en las paredes“ eða
„Skrifað á veggina", (sem í
Svíþjóð kom út hjá F.I.B.’s
Lyrik-klubb, Stokikhólmi, i
Noregi hjá Aschehougs For-
lag og í Kaupmannahöfn hjá
Borgens Forlag). Eitt ljóð-
anna byrjar þannig:
Ég segi ylckur það í römmustu
alvöru,
Þið getið múlbundið penna
minn,
Tekið frá mér pappírinn
Og hellt niður blekinu.....
Carlos Alvarez Cruz hefur
nú seti'ð í fangelsi í hátt á
annað ár og allar líkur eru
til þess að skáldið, sem nú
stendur á þrítugu, eigi eftir að
dvéljast að baki grárra veggja
fangelsisins enn um nokkur
ár. Eflaust verður hann nú lát
inn afplána dóm sinn í hinu
alræmda svartholi mennta-
manna í Burgos á Norður-
Spáni, þar sem þegar er fyrir
tylft annarra menntamanna,
seni ekki er heldur útllt fyrir
að sleppi þaðan í bráð.
1
'
i t
Úr hinni nýju járn- og glervörudeild KKA.
Breyting ú verzlunorhúsnæði
an að bindindissemi og betri
umgengnisháttum fólks í opin
beru skemmtanalifi.
Húsnæffi K. f.
Formaður skýrði frá því, að
nokkrar umræður hefðu farið
fram milli sín og framkvæmdar-
stjóra byggingar Hallveigarstaða
um framtíðarhúsnæði Sambands
ins. Væri það húsnæði sem K.f.
hefir nú ekiki til langrar fram-
búðar, en hinsvegar myndi leiga
á húsnæði í Hallveigarstöðum
verða mun hærri, en að sjálf-
sögðu stæði það til boða. Voru
fundarkonur hvetjandi þess að
Hallveigarstaðir verði heimili
Sambandsins og var stjórninni
falið það mál til athugunar.
Frú Herdis Jónsdóttir handa-
vinnukennari kom á fundinn og
kynnti sníðakenslu eftir hinu svo
kal'laða „Paffkerfi",' en það er
nú að ryðja sér til rúms í skól-
um landsins og þykir mjög að-
gengilegt. Samk. samningum K.f.
við fyrirtækið fá kvenfélögin
allverulegan afslátt á kennslu-
gjaldi fyrir meðlimi sína. Héraðs
samþönd og einstök kvenfélög
innan K.í. geta nú snúið sér beint
til Pfaff um fyrirgreiðslu varð-
andi sníðanámskeið.
Þar sem mikill áhuigi virðist
ríkja um föndurkennslu innan
héraðssambandanna kom hr. Jón
Pálsson starfsmaður Æskulýðs-
ráðs og frk. Ragna Jónsdóttir
handavinnukennari með sýningu
á ýmsum vörum til föndurvinnu
frá Everest Trading Company.
Þótti þessi kynning bæði fróðleg
og skemmtileg.
Styhktar-félag Vangefinna
bauð fundarkonum til kaffi-
drykkju að dagheimili sínu
„Lyngúsi" og sagði frú Sigríður
Thorlacius nokkuð frá starfsemi
félagsins. Voru konur mjög hrifn
ar af öliu fyrirkomulagi þar og
aðbúð barnanna.
Á þriðjudagskvöld bauð land-
búnaðarráðherra og frú hans
til kvöldverðar í Ráðherra-
bústaðnum við Tjarnargötu.
NÝLEGA er lokið all umfangs-
miklum breytingum í Hafnar-
stræti 91, þar sem voru Vefn-
aðarvörudeild, Herradeild og
Járn- og glervörudeild KEA.
Húsnæði þetta hefir nú verið
sameinað og þar var opnað í dag,
þriðjudaginn 13. október, Járn-
og glervörudeild KEA Búsá-
haldadeild KEA, sem áður var
í tengslum við Véladeildina, en
var aðskilin frá henni sl. áramót,
hefir nú sameinazt Járn- og
glervörudeild og nýtur því sama
húsnæðis. Hin nýja sölubúð sem
er 250 m2 hefir því á boðstólum
fjölbreytt úrval af margs konar
heimilistækjum, búsáhöldum
ýmiskonar, auk þess varnings,
sem fyrir var 1 deildinni, svo
sem barnaleikfanga, sportvarn-
ir.gs ýmis konar, málningarvara,
ljósmyndatækja, skotfæra, papp-
írsvara, margskonar, gjafavarn-
ings o.m.fl. Mestum hluta sölu-
varningsins er komið fyrir á
vörueyjum, svo að viðskiptavin-
ir eiga mjög hægt um vik að
skoða flestar vörur án beinnar
aðstoðar afgreiðslufólks.
Teikningar af breytingum
gerði .Teiknistofa SÍS, en verk-
stjórn annaðist Stefán Halldórs-
son, múrarameistari. Innrétting-
ar voru smíðaðar á Húsganga-
vinnustofu Ólafs Ágústssonar,
njálningu annaðist Jón A. Jóns-
son, málarameistari og raflagn-
ir Raflagnadeild KEA.
Deildarstjórar Járn- og gler-
vörudeildar eru þeir Frímann
Guðmundsson og Jóhann Snorra-
son.