Morgunblaðið - 19.12.1964, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLADIÐ
Laugardagur 19. des. 1964
Krúsjeff — lét stjómast
af óskhyggju.
Voroshilov — heimskur og
klunnalegur.
Zukov — ól á persónudýrkun.
Kaganoviteh — sannkallað
illmenni.
Malenkov — bar persónulege
ábyrgð á fjöldaoísóknum.
Ummæli kommúnistaflokks Sovétríkjanna
um leiötoga landsins síöastliöin
iÉR birtist í lauslegri þýð-
.ngu grein eftir einn af frétta-
riturum Associated Press,
William L. Ryan.
Ef helmingur þess er sannur
,em kommúnistaflokkur So-
vétríkjanna hefur sagt um
sina eigin leiðtoga, ættu aðr-
ar þjóðir heims að standa agn
dofa andspænis þeirri stað-
reynd, að stjórnmálakerfi
Sovétríkjanna skuli hafa lifað
af slíka forystu. Ef trúa má
orðum flokksins hafa allir
æðstu Ieiðtogar Sovétrík'j-
anna, frá dauða Lenins fyrir
40 árum, verið illa gefnir og
klaufalegir, og um leið haldn-
ir mikilmennskubrjálæði. Að
sögn flokksins hafa forsætis-
ráðherrar Sovétríkjanna,
æðstu menn flokksins, yfir-
menn lögreglunnar og hersins
gert sig seka um ruddalegar
ofsóknir á hendur þjóðinni,
sýnt heimskulega hegðun á
styrjaldartímum, siglt efna-
hag landsins í strand, lagt
landbúnaðinn í rúst og haft
að leiksoppi stefnu Sovétríkj-
anna í utanrikismálum og
stefnu alþjóðakommúnism-
ans. Leiðtogarnir í Moskvu
síðustu fjörutíu árin hafa, að
sögn flok>j3Íns, fyrst og
fremst unnið að því að varpa
Ijóma á sjálfa sig og brotið
allar þær grundvallarreglur,
sem starf flokksins á að byggj
ast á.
Sá, sem síðast var 'sakaður
um klaufaskap í starfi og til-
hneigingar til að ala á per-
sónudýrkun, er hinn fallni
leiðtogi Nikita Krúsjeff. En
hann bar sjálfur fyrirrennara
sína þungum sökum, og so-
vézki kommúnistaflokkurinn
og blöð í Sovétríkjunum tóku
undir.
Ef trúa má kommúnista-
flokki Sovétríkjanna, var
Jósef Stalín — maðurinn, sem
hafði örlög Sovétríkjanna í
hendi sér frá dauða Lenins
fram á miðja tuttugustu öld-
ina — morðingi, sem bar sam-
starfsmenn sína rógi og brugg
aði þeim launráð.
Eftir að Stalín var for-
dæmdur á 20. flokksþinginu
1956, sagði Krúsjeff og blöð
í Sovétríkjunum, að hann
hefði látið viðurkennt flokks-
líf lönd og leið, traðkað á
grundvallarreglum Lenins um
samvirka forystu, beitt ógnar-
stjórn að ástæðulausu, alið á
viðbjóðslegri persónudýrkun
um sjálfan sig, lagt sovézkan
landbúnað í rúst, komið So-
vétríkjunum í ógöngur í hern
aði, notað öfgakenndar að-
ferðir til að kú.ga fjöldann,
sýnt ruddaskap, misnotað
vald sitt, látið handtaka
menn og pynta og beitt óhugn
anlegum fölsunum. Sömu
heimildir segja, að Stalín hafi
hafið sjálfan sig yfir flokkinn
og þjóðina, og hætt að taka
tillit til miðstjórnarinnar, og
eftir heimsstyrjöldina hafi
hann orðið enn mislyndari en
áður, taugaveiklaðri og rudda
legri og verið haldinn ofsókn-
arbrjálæði á ótrúlega háu
stigi.
Eftir lát Stalíns, tók
Georgi Malenkov við embætti
forsætisráðherra. Honum var
vikið frá vötdum og komm-
únistaflokkurinn lýsti því
yfir, að hann hefði tekið þátt
I kúgunum of ofsóknum
Stalíns á glæpsamlegan hátt,
skipulagt fjöldaofsóknirnar á
Stalínstímunum og borið
persónulega ábyrgð á þeim.
Einnig hefði hann alið á lög-
leysu.
Eftir fall Malenkov tók
Nikolai Bulganin við forsæt-
isráðherraembættinu, en það
fór eins fyrir honum og fyrir-
rennara hans, og Krúsjeff var
fremstur í flokki þeirra, sem
felldu hann 1958. Var Bulg-
anin m. a. gefið að sök að
vera í hópi andstæðinga
flokksins, sem sætu á svik-
ráðum við hann og málstað
hans. Búlganin var sagður
hafa snúizt á sveif með Malen
kov af fúsum vilja, þótt hann
hefði vitað, að Malenkov væri
bragðarefur, sem trúa mætti
til alls hins versta. Einnig var
Búlganin sagður landráða-
maður, sem tekið hefði þátt
í svívirðilegu laumuspili.
Hinn aldni bolsévíki, Klim-
enti Voroshilov, sem lengi var
forseti Sovétríkjanna, var, ef
trúa má sovézkum blöðum,
heimskur, klunnalegur gamall
maður, sem gekk í lið með
samsærismönnunum gegn
flokknum vegna þess að hann
vissi ekki betur.
Lazar Kaganovich, sem var
um tíma trúaðarmaður flokks
ins í Úkrainu og hægri hönd
Stalíns, var fordæmdur fyrir
að hafa safnað um sig hópi
manna, sem smjöðruðu fyrir
honum, en virtu grundvallar-
reglur flokksins að vettugi.
Einnig var hann sakaður um
að hafa auðmýkt leiðtoga
verkamanna, ógnað þeim og
haft ánægju af, enda hafi
hann verið sannkallað ill-
menni.
Ef trúa má umsögnum
kommúnistaflokksins, var það
Molotov, fyrrv. utanríkisráð-
herra og forsætisráðherra á
Stalinstímunum, sem bar
mesta ábyrgð á fjöldaofsókn-
um gegn starfsmönnum flokks
ins og einnig segir, að hann
hafi gert sér leik að því að
fótumtroða sovézk lög.
Sovézka stríðshetjan Georgi
Zukov marskálkur, var varn-
armálaráðherra hluta valda-
tímabils Krúsjeffs. Flokkur-
inn segir, að hann hafi alið á
persónudýrkun og haft að
markmiði að auka eigin völd.
Einnig hafi hann verið mót-
fallinn því, að embættismenn
flokksins störfuðu innan hers-
ins, móðgað undirmenn sína,
sýnt óvenju mikla hégóma-
girni og ekki átt til flokks-
lega hæversku. Krúsjeff lækk
aði Zukov í tign 1957, en áður
hafði marskálkurinn aðstoðað
forsætisráðherrann við að
vinna sigur á flokksfjendun-
um.
Nú er röðin komin að Krú-
sjeff sjálfum. Honum er m. a.
gefið að sök, að hafa unnið
sleitulaust að því að byggja
upp persónudýrkun um sjálf-
an sig, og flokkurinn segir, að
hann hafi tekið mikilvægar
ákvarðanir að óhugsuðu máli,
dregið fljótfærnislegar álykt-
anir, látið stjórnast af ósk-
■ hyggju, og slegið um sig með
innantómu orðagjálfri og
gorti.
Sá, sem tók við forystu
flokksins af Krúsjeff, Leonid
Brezhnev, var skjólstæðingur
hans og sama máli gegnir um
Alexei Kosygin, sem tók við
embætti forsætisráðherra og
haldi saga Sovétríkjanna
áfram a ðendurtaka sig, kem-
ur röðin brátt að þeim.
Séu þau sönit, má furðulegt teljast,
að sovézkt stfömmálakerfi haf i lifað af
Stalín — var morðingi.
Molotov — fótumtróð
sovézk lög.
Búlganin — tók þátt í sví-
virðilegu laumuspili.
RAFHA-
STLSLZ
aulomatic
SJÁLFVIRK
ÁBYRGÐ- O G
hrærivélin mcí
tíaiastilli
EINFÖLD
GREIÐSLUSKILMÁLAR
NÝJUNG Á
HEIMSMARKAÐNUM.
STERKBYGGÐ
Þ Æ G I L E G
FORMFÖGUR