Morgunblaðið - 13.03.1965, Blaðsíða 26

26
MQRGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 13. marz 1965
ÉG GET EKKI \
LEIKIÐ I ALABAMA
New York, 12. marz — AP
BANDARÍSKl píanóleikarinn
Byron Janis hefur aflýst
hljómleikum, sem hann átti
að halda í Mobile, Alabama
og segir atburði undanfarinna
daga þar í ríki vegna rétt-
indabaráttu blökkumanna
hafa svipt sig allri getu til
hljómleikahalds þar.
Þeir sem að hljómleikunum
stóðu báðu Janis að endur-
skoða a'fstöðu sína og sögðu
að Mobile væri mesta fyrir-
myndarborgsnen píanóleikar-
inn sat við sinn keip. Þó
bauðst hann til þess að koma,
ef fé það sem honum bæri
fyrir hljómleikana (5.000 dal-
ir) yrði látið renna til greiðslu
á sjúkrahúskostnaði þeirra,
sem slösuðust í göngunni á
sunnudaginn. „Þá hefði mér
fundizt ég geta spilað þarna
syðra", sagði Janis. „En það
fékkst ekki“.
Byron Janis er kunnur
píanóleikari vestra og víða
um heim og hefur m.a. farið
í hljómleikaferð til Sovétríkj-
anna við mjög góðan orðstír.
Hann er einn þeirra sem leika
á „flóttamannaplötu" SÞ.
Janis kvaðst áður hafa hald
ið hljómleika í Alabama, í
Birmingham og öðrum borg-
um, en sagði að nú væri sér
það gersamlega um megn. —
Sagðist hann hafa horft á það
í sjónvarpinu, er ríkislögreglu
menn lögðu til atlögu við
göngu blökkumanna í Selma á
sunnudaginn og beittu bæði
kylfum og táragasi. „Og svo
var það presturinn", sagði
Janis“, sem var barinn til ó-
bóta — nei, ég get ekki leikið
í Alabama".
Búnaðarþing afgreiiídl
37 iiiál á
Ekki samþykklr loðdýraeSdi,
en e.t.v. irJiikaeldi
— Síldarflutningar
Framhald af bls. 28
og geymslur fyir sáldanmjöl og
síldarlýsi.
— Hafsdld h.f., sem Ingvar Vil
hjálmsson, útgerðarmaður, og
fleiri standa að, er að reisa síld
arverksimiðju á Seyðisfirði með
2.500 mála afköstuim á sólar-
hrirug.
— Þá er einnig í byggingu
verksmiðja á Djúpavogi með
1.000 til 1.200 mála afköstum á
sólarhring.
— Auk þess fara að sjólfsö'gðu
fram ýmsar endurbætur á verk-
smiðjunum á Norðurlandi. Ekki
mun þó vinnast tími til að enid-
urbyggja löndunarbryggju SR á
Siglufirði fyrir næstu síldarver-
tíð, eins og ráðgert hafði verið.
— Afköst síldarverksmiðjanna
á Norðurlandi, sem voru um 40
þús. mál á sólarhring s.l. sum-
ar, munu ekki breytast, en hins
vegar mun verða afkastaaukn-
ing hjá síldarverksmiðjunum á
Austfjörðum úr um 26 þús. mál
um á sólarhring í u.þ.b. 32 þús.
mál.
— Stjóm SR hefur ákveðið að
leigja til síldarflutninga skip
með allt að 25—30 þús. mála
burðarmagni. A.m.k. eitt þeirra
skipa, sem leigt verður til flutn-
inganna, verður tankskip. Verð
ur stuðst við hina nýju síldar-
geyma á Seyðisfirði til miðlun-
ar, þannig að flutningaskipin
geti haldið flutningum áfram
með sem minnstum töfum.
— Jafnframt hefur stjóm SR
ákveðið að kaupa tvær síldar-
dælur og setja þá afkastameiri,
sem afkasta á 12—1400 málum á
klst., upp á Siglufirði í því
skyni að landa úr flutningaskip-
unum. Hin dælan verður sett
upp á Seyðisfirði, eins og fyrr
segir, til þess að landa úr síld-
veiðiskipunum. Hún afkastar um
300 málum á klst.
— Síldarverksmiðjur ríikisins
hafa sérstöðu að því leyti miðað
við aðrar verksmiðjur, að þrjár
af verksmiðjum SR, verksmiðj-
umar á Raufarhöfn, Seyðisfirði
og Reyðarfirði, sem næsta sum-
ar verða með samtals 15.000
mála afköst á sólarhring, liggja
allar vel við miðunum, eins og
síldargöngum hefur verið háttað
síðustu árin. Til þesis að bæta af-
greiðslu hjá SR liggur því beint
við að auka afköst verksmiðj-
unnar á Seyðisfirði og jafnframt
síldargeymslur hjá þeirri verk-
smiðju, til þess að hægt sé að
taka síld, sem safnazt hefur í
geymana í síldarhrotum, og
flytja hana til verksmiðja SR
á Siglufirði, þegar síldveiði er
lítil 9em engin á vissum tíma-
bilum.
— Aðrar verksmiðjur, sem
standa að síldarflutningum, eru
á Norðurlandi, við Faxaflóa og
aðiljar við að geta tekið á móti
síldinni á hafi eða í höfnum inni
á Austfjörðum, eftir því sem
bezt hentar, og flytja hana til
feinna fjarlægari verksmiðja, en
munu hins vegar ekki a.m.k. enn
sem komið er, hafa gert ráðstaf-
anir til miðlunar á sdld við flutn
ingana.
— Kunnuigt er, að Síldar- og
fiskimjölsverksmiðjan á Kletti
hefur keypt tankskipið Hertu,
sem ber um 20.000 mál, og er að
láta útbúa skipið til síldarflutn-
inga til verksmiðja sinna á
Kletti og í Örfirisey. Skipið verð
ur útbúið með fjórum síldardæl-
um, sem munu dæla hver fyrir
sig um 300 málum á klst.
— Verksmiðjumar hér við
flóann, aðrar en Síldar- og fiski
mjölsverksmiðjan á Kletti,
munu ætla sér að leigja a.m.k.
tvö tankskip til síldarflutninga.
Verksmiðja Einars Guðfinnsson-
ar í Bolungarvík og ísfirðingar
hyggjast leigja eitt skip saman,
og síldarverksmiðjan Rauðka,
Hj a ] teyrarverksmiðj an og verk-
smiðjan í Krossanesi munu
standa í samningum um leigu á
tveimur til þrem.ur tankskipum
alls.
— Ef samningar takast um
leigu á síldarflutningaskipum í
þeim mæli, sem nú er ráðgert,
þá er sennileigt, að síldarflutn-
ingaskipin afkasti flutningum,
sem svara til 8 þús. mála vinnslu
á sólarhring, til Norð'urlandsverk
smiðja, og um 6 þús. mála
vinnslu á sólarhring til verk-
smiðjanna á Suður- og Vestur-
landi. Þessar tölur eru mjög ó-
vissar, þar sem flutningarnir eru
háðir veiði, veðri og ýmsum at-
vikum, sem erfitt er að sjá fyrir.
— Allar síldarverksmiðjurnar
á Austfjörðum og á Raufarhöfn
höfðu á s.l. sumri ekki meiri af-
köst á sólarhring en um 26 þús.
mál, og þróarrými þeirra var
aðeins um 170 þús. mál. Síldar-
flutningar á s.l. sumri á vegum
SR námu um 95 þús. málum, og
sildarflutningar annarra verk-
smiðja um 43 þús. málum. Horf-
ur eru því á stórkostlega auikn-
um síldarflutningum næáta sum-
ar.
— Að sjálfsö'gðú koma til álita
flutningar á sdld til söltunar frá
Austfjörðum til Norðurlands-
hafna, en auðveldasta leiðin til
slíkra flutninga virðist vera að
ísa sdldina með skelís í flutninga
skip eða ísa þau í veiðiskipunum
sjálfum, þegar svo stendur á, að
þau verða ekiki fyrir miklu veiði
tapi við það að sigla með síld-
ina til þessara fjarlægu hafna.
Betiir þekktur
undir öðru nafni
f greininni Hagnýting vísind-
anna eftir Benjamin Eiríksson
sem birtist í blaðinu í gær er
minnst á Arngrím Bjarnason,
sem hét fullu nafni Arngrímur
Frímann Bja-mason Amgríms-
son, og er betur þekktur undir
nafninu Frímann B. Arngrímsson
BÚNAÐARiÞINGI var slitið í
gær. Hafði það staðið í 18 daga
og verið haldnir 14 fundir. Fékk
þingið 40 mál til meðferðar og
afgreiddi 37 þeirra.
Á fundi þingsins fyrir hádegi
í gær voru afgreidd þrjú mál, en
,3ð því búnu sleit formaður Þor-
steinn Sigurðsson þingi. Þinginu
hafði borizt til umsagnar frá Al-
þingi frumvarp til laga um loð-
dýrarækt og gerði þingið eftir-
farandi ályktun um það:
Búnaðarþing • telur að ekki
komi til mála að leyfa loðdýra-
eldi almennt. Við íslendingar
erum enn lausir við ýms dýr,
sem í’öðrum löndum eru skað-
valdar. Hinsvegar gæti komið til
mála að leyfa minkaeldi til
skinnaframleiðslu, en þó því að-
eins að sýnt væri að verulegur
fjárhagslegur ávinningur yrði af
því fyrir þjóðina í heild. Verði
að því ráði horfið, þarf að setja
í löggjöf um þetta efni, ákvæði
er tryggi fyllsta öryggi, sem
hugsanlegt er til að fyrirbyggja
tjón af innflutningum, m. a. að
gerð loðdýragarðanna verði á-
kveðin af veiðistjóra og hann
hafi strangt reglulegt eftirlit með
þeim og umgengni um þá.
Ályktuninni fylgir greinar-
gerð: í frumvarpi þessu er gert
ráð fyrir, að landbúnaðarráð-
herra geti leyft eldi loðlýra al-
mennt í landinu, ef fullnægt er
fyrirfram ákveðinni gerð búra
fyrir þau. Ekki eru í frumvarp-
inu ákvæði um gerð loðdýra-
garðanna, en gert ráð fyrir að
þau verði sett í reglugerð, en
veiðistjóri fylgist með að regl-
unum sé fylgt.
Ekki sést í greinargerð þeirri,
sem frumvarpinu fylgir, hversu
hagfellt eldi loðdýra kann að
verða fyrir þjóðina. Mbcins er
vitnað í ummæli einhvers ónafn-
SIGLUFIRÐI, 12. marz. — Hér
var haldinn í gær og raunar fram
á daginn í dag fundur í bæjar-
stjórn Siglufjarðar. Hófst hann
kl. 1 e.h. í gær og stóð þangað til
kl. rúmlega fjögur í morgun. Á
dagskrá voru m. a. fjárhagsáætl-
anir bæjarsjóðs Siglufjarðar og
stofnana hans fyrir árið 1965, síð-
ari umræða. Umræður voru fjör-
ugar og allheitar á köflum. Eink-
um voru það bæjarfulltrúar
Framsóknar og Alþýðubandalags
ins, sem héldu uppi maraþon-
ræðuflutningi, þó innihaldið væri
í öfugu hlutfalli við fyrirferðina.
Niðurstöðutölur áætlunar eru
17.915.060 kr. Helztu gjaldaliðir
eru almannatryggingar og lýð-
hjálp, 3.400.000, stjórn kaupstað-
arins 1.090.000, löggæzla 560.000,
félagsmál 568.000 fræðslumál
1.400.000, vegamál 1.370.000, af-
borganir skulda 2 millj.
Áætluninni er lokað með 3,6
millj. kr. halla. Skýringin er at-
vinnuárferði hér sl. ár, þegar
varla var söltuð síldarbranda á
Siglufirði og aðalatvinnuvegur
kaupstaðarins brást þannig að
tekjur bæjarbúa drógust almennt
saman og sömuleiðis umsetning
söltunarstöðva. í öðru lagi sökum
þess, að milli 70 og 80% af at-
vinnurekstri á Siglufirði er ríkis-
rekinn og greiðir hvorki útsvör
nó aðstöðugjöld. Bæjarstjórn
greinds erlends manns, sem hafi
fullyrt, að af því mundi verða
hagur að ala mink hér til skinna-
framleiðslu. En um þetta atriði
þyrftu að liggja fyrir fyllri upp-
lýsingar. Tekizt hefur hin siðari
ár að fækka villiminkum mikið.
Yrði innflutningur til þess, ' að
honum fjölgaði að nýju, gæti það
orðið landbúnaðinum ærið tjón.
Verði minkaeldi leyft Og leiti
eigendur loðdýragarða eftir lán-
um, til þeirra framkvæmda hjá
Stofnlánadeild landbúnaðarins,
leggur Búnaðarþing á 'það á-
herzlu, að aflað verði sérstaklega
fjár til þeirrar starfsemi, svo það
skerði á engan hátt aðstöðu deild
arinnar til að sinna þeim verk-
efnum, sem fyrir eru.
Um fuglafriðun
og um landgræðslu
Frá Alþingi hafði þingið fengið
til umsagnar tvö önnur frum-
vörp, annað um fuglaveiðar og
fuglafriðun og hitt um land-
græðslu og voru þau bæði af-
greidd í gær.
Telur Búnaðarþing að nokkur
nýmæli séu í frumvarpinu um
landgræðslu, sem miði að aukinni
starfsemi við lapdgræðslu, gróð-
urvernd og rannsóknir þar að
lútandi. Þar sé í meginatriðum
stefnt í rétta átt, en þingið vekur
þó sérstaklega athygli á að jafn-
framt verði að tryggja nægilegt
fjármagn til að lögin nái þeim
tilgangi sem stefnt er að, og ger-
ir auk þess tillögur um nokkrar
breytingar á orðalagi.
Þingið gerir tillögur um nokkr-
ar breytingar á frumvarpi til laga
um fuglaveiðar og fuglafriðun.
Og í annan stað telur þingið að
fresta beri lögfestingu ‘á tíma-
takmörkum um sinubrennslu, þar
til skipaðir menn hafi skilað
álitL
Siglufjarðar hefur sent áskorun
til ríkisstjórnar og anþingis þess
efnis að tekjustofnalögum sveit-
arfélaga verði breytt á þá lund,
að hér megi leggja a.m.k. að-
stöðugjöld á hinn O'pinbera rekst-
ur og jafnframt að jöfnunarsjóðs-
lögum verði breytt á þann veg,
að frarrilag fáist úr jöfnunarsjóði
til sveitarfélag, þegar lögboðin
álagningarstigi útsvars hefur ver
ið notaður til fulls, ef tekjuiþörf
sveitarfélags er þá ekki fullnægt.
Bæjarstjórnin hér er einkum
að vinna að því • að reyna að
koma hér upp dráttarbraut, sem
gæti tekið skip allt að 450-500
tonn, en mjög hagstætt er að
koma slíku fyrirtæki fyrir í svo-
kallaðri innri höfn hér. Þess má
líka geta að bæjarstjórn hefur
sent áskorun til ríkisstjórnar og
alþingis varðandi aukna sildar-
flutninga í því skyni að nýta
þann verksmiðjukost sem fyrir
er í landinu og færa atvinnuna
þangað sem hennar er mest þörf.
— Stefán.
Kópavogur
ELDRIDÁNSAKLÚBBUR Týs í
Kópavogi heldur dansleik í kvöld
kl. 21 í Sjálfstæðishúsinu Kópa-
vogi. — Félgar fjölmennið otg
takið með ykkur gesti.
Á MORGUN kemur hinn kunni
leikari Poul Reichardt ásamt
undirleikara sínum til ísiands, á
vegum Flugmálafélagsins. Þeir
skemmta á fiugmálahátíðinni að
Hótel Sögu sunnudagskvöidið 14.
marz.
Poul Reichardt er í dag einn
fremsti leikari Dana, til marks
um það var hann á síðasta ári
kjörinn heiðurslistamaður
dönsku stúdentasamtakanna.
Poul Reichardt i leikritinu „Nei“
eftir Kaj Munk.
Kvóldvaka
Hraunprýóí
HAFNARFIRÐI — Kvöldvaka
slysavarnadeildarinnar Hraun-
prýði verður í Bæjarbíó á morg-
un og verður að venju allfjöl-
breytt skemmtiatriði. Leggja
konurnar mest til sjálfar í þeim
efnum, enda- hafa þær undirbúið
sig vel og hafa upp á ýmislegt að
bjóða.
Eftir aðsókn að dæma undan-
farin ár, má búast við að kvöld-
vakan verði endurtekin eftir
helgina, því að færri komast
jafnan að fyrsta datginn en vilja.
slóð upp að Oki, þar sem Þjóð-
verjarnir voru í gær að undir-
búa myndatöku í góðu veðri. Nú
hefur fryst og færðin orðin góð.
Scott notaði sem kunnugt er
hesta á ferð sinni til Suðurpóls-
ins og hafa kvikmyndatökumenn
irnir 4 hesta hjá sér, og ætla
einmitt að taka þann hluta, sem
hestarnir eru í, á Oki. Þar hafa
þeir fundið góða hengju, sem
hestur og maður eiga að fara
fram af, en ekki má æfa atriðið
til að skemma ekki hengjuna.
Á Langjökli ætla þeir aftur á
móti að taka útsýni yfir mikla
snjóbreiðu og þurfa til þess víð-
áttumikinn jökul. Þá þurfa þeir
að brjótast með sleðana yfir
klungur og munu finna það þar
við jökuljaðarinn.
Leiðangurinn ætlar að dvelja
á Húsafelli til 22. marz. Hann
hefur fengið íbúðarhús Krist-
leifs bónda til umráða, en fjöl-
skyldan flutti í gamla bæinn, og
einnig hafa Þjóðverjarnir sumar-
bústaði, sem Húsafellsbændur
leigja út í skóginum. Með leið-
angrinum er maður frá Ferða-
skrifstofu ríkisins, og tvær stúlk
ur sjá um matinn. Til ferðalaga
hafa þeir líka tvo Dodge Weapon
bíla og tvo bílstjóra. í leiðangr-
inum eru bæði leikarar og tæknl
menn, og honum fylgir læknir.
Fiárhagsáætlun Slgluf jar£
ar 17,8 ntilljGnlr króna
Slæmt atvimiuávferði veldiir
3,6 mill]. kr. halla
— Hestur
Framhald af bls. 28.