Morgunblaðið - 21.06.1966, Síða 14

14
MORGUNBLADIÐ
Þriðjudagur 21. júrú 1966
Stórvirk tæki notuð við Búrfellsvirkjun
Myndin sýnir eitt af hinnm
stórvirku vinnutækjum, sem
munu verða notuð við fram-
kvæmdir við Búrfellsvirkjun.
Tæki þetta nefnist á ensku
„Wheel Traetor Sharperes" og
er af gerðinni Caterpillar mod
el 631 B. Það hefur 400 hest-
afla vél, getur tekið 30 kubik
yarda af efni. Tæki þetta get
ur tekið efnið sjálft upp í
sig og má síðan aka því með
50 km hraða á klst. Við Búr-
fell mun verða notuð 44
tonna jarðýta til þess að ýta
aftur á tæki þetta, en með því
móti er það mun fljótara að
ná efninu upp í sig, þar sem
aðstæður leyfa. Mun þessi að
fcrð við jarðefnaflutning
vera einhver hin hagnýtasta,
sem til þessa hefur þekkzt.
Geta afköst þessa tækis með
þvi móti orðið 400 kúbik-
yardar á klst. miðað við 800
m vegalengd.
Ársskýrsla Landsbankans birt
Þjóðarframleiðslan jókst um
Frú Skógræktarfélafi
Réykjavikur
ÚT ER KOMIN ársskýrsla Lands
banka íslands fyrir árið 1965.
Segir þar að þrátt fyrir hafís
við Norðurland og Austfirði hafi
afkoma þjóðarbúsins orðið hag-
stæð íslendingum árið 1965 og
um margt betri en árið á undan.
Þjóðarframleiðslan hafi vaxið
enn samkvæmt áætlun Efnahags-
stofnunarinnar um 5%.
£>á segir ennfremur:
Verðmæti útflutnings jókst þó
mun meira en þessu svarar eða
um 18% frá árinu á undan, og
voru þó óvenju miklar birgðir
útflutningsvöru í landinu í árs-
lok 1965. Er sú aukning talin
58% miðað við árslok 1964. Þessi
hagstæða þróun stafaði sumpart
af auknum sjávarafla, en sum-
part af verðhækkunum flestra
sjávarafurða.
Heildarverðmæti innflutnings-
ins jókst um 251 millj. kr. eða
4,4% á árinu 1965. Hins vegar
varð innflutningur skipa og flug-
véla talsvert minni en árið 1964.
Gjaldeyrisstaða bankanna batn
aði um nær 320 millj. kr. á árinu,
en jafnframt hækkuðu stutt er-
lend vörukaupalán innflytjenda
um 140 millj. kr.
Inn á við fór þenslan í efna-
hagsmálum ört vaxandi. Góð afla
brögð og eftirspurn eftir vinnu-
afli langt umfram framboð höfðu
veruleg áhrif á þróun verðlags
og kaupgjalds til hækkunar.
Miklar fjárfestingarframkvæmd-
ir, bæði einstaklinga og opin-
bérra aðila, höfðu og sín áhrif
í sömu átt.
Enn einu sinni varð metafli í
fiskveiðum íslendinga. Aflamagn
ið á árinu var um 1.200 þús. smá
lestir eða 23% meira en 1964,
sem einnig var metár. Þó er vert
að hafa í huga að samanburður
á magni heildaraflans segir ekki
alla söguna, því að samsetning
hans eftir tegundum er mjög
þýðingarmikil. Aukningin stafar
að þessu sinni öll frá síldveið-
unum þvi að þorskaflinn var
nokkru minni en árið áður. Síld-
in nam nú 68% heildarmagnsins,
en árið 1958 var hlutur hennar
20%. Þótt afli togara ykist lítið
eitt á árinu mátti segja, að nær
ÖU aukning aflans kæmi í hlut
bátaflotans. Hlutur togaraflotans
var nú aðeins 6% aflans, en var
fyrir 7 árum 40%.
Bátaflotinn jókst að rúmlesta-
tölu um 3% enda þótt bátum
fækkaði um 3 á árinu. Tveir tog-
arar voru seldir til Grikklands
í júlímánuði 1965 og voru 38 tog-
arar í eigu landsmanna í árslok.
Framleiðsla landbúnaðarvara
jókst talsvert, enda var árferði
í betra lagi og heyfengur víðast
góður. Allmiklar kalskemmdir
urðu þó á túnum á Austurlandi,
enda hafís fyrir Norður- og Aust
urlandi frá því í febrúar og fram
í maí og fylgdu honum meiri
kuldar en menn hafa átt að
venjast um langt árabil. Tals-
verðar truflanir urðu á skipa-
leiðum af þessum sökum. Vél-
væðing í landbúnaði hélt áfram
hröðum skrefum og nýrækt var
mikil.
Haldið var áfram sömu stefnu
og áður um að gera utanríkis-
verzlunina frjálsari, og má heita,
að í árslok hafi innflutningur til
landsins verið orðinn frjáls, ef
frá eru skildar landbúnaðarafurð
ir, olíur og fáir minniháttar vöru
flokkar.
Hið aukna frelsi í innflutningi
hélt áfram að gera vjssum iðn-
greinum erfitt fyrir, og í sömu
átt vann hinn aukni innlendi
kostnaður, sem leiddi af verð-
þenslunni. Samt varð nokkur
framleiðsluaukning á sumum
sviðum iðnaðar. Hafin var smíði
þriggja nýrra dráttarbrauta á
árinu og veitt til þeirra fram-
kvæmda 12 millj. kr. lán sam-
kvæmt framkvæmdaáætlun ríkis
stjórnarinnar, enn fremur var
veitt um 6 millj. kr. lán úr Iðn-
lánasjóði til ýmissa framkvæmda
vegna dráttarbrauta og skipa-
smíðastöðva. Áframhaldandi að-
stoð við þessar iðngreinar er
fyrirhuguð innan ramma fram-
kvæmdaáætlunarinnar á árinu
1966.
Útlánaaukning bankakerfisins
varð óyenjumikil á árinu 1965
eða nærri 150 millj. kr. meiri en
aukning innlána. Samanlögð út-
lánaaukning var 1.674 millj. kr.
og komu nærri 905 millj. kr. af
þeirri fjárhæð í hlut Landsbank
ans.
Starfsemi Landsbankans hélt
5% á sl. ári
áfram að vaxa hröðum skrefum
á árinu. Heildarveltan jókst um
20% upp í röska 195 milljarða
króna. Aukning innlána var 476
millj. kr. eða aðeins lægri en
veltuaukningin að hundraðs-
hluta. Af þessu nam aukning
sparifjár 403 millj. kr. eða rösk-
um 20% og varð meiri en nokkru
sinni fyrr á einu ári. Veltiinnlán
hækkuðu hinsvegar aðeins um
14%, sem er mun minni hækkun
en 1964 (38%), en þá hafði hækk
unin verið óvenjumikil á þess-
um lið.
Hækkun heildarútlána bankans
nam samkvæmt reikningum
nærri 905 millj. kr. Af þessari
aukningu er, eins og að framan
getur, einn stór liður algerlega
bókhaldslegs eðlis, 155 millj. kr.
vegna Stofnlánadeildar sjávarút-
vegsins. Af hinni raunverulegu
útlánahækkun Landsbankans, kr.
750 millj., falla 408 millj. kr. á
afurðalán (sem veitt eru sam-
kvæmt nokkuð föstum reglum)
og 40 millj. kr. á framkvæmda-
áætlun ríkisstjórnarinnar.
Staða Landsbankans gagnvart
Seðlabankanum breyttist á árinu
úr 166 millj. kr. nettóinneign í
17 millj. kr. nettóskuld, og er þá
tekið tillit til 155 millj. krón-
anna vegna Stofnlánadeildar sjáv
arútvegsins, sem hætt var að
telja til inneignar í Seðlaband-
anum. Hin versnómdi staða gagn
vart Seðlabankanum átti rót sína
að rekja til mjög mikillar hækk-
unar á endurseljanlegum víxlum
á árinu, sem nam 321 millj. kr.
I febrúarmánuði 1965 opnaði
bankinn afgreiðslu í Þorlákshöfn,
sem starfar á vegum útibúsins á
Selfossi og annast starfmenn
þess afgreiðsluna. Ennfremur
festi bankinn kaup á hæð í húsi,
sem er í smíðum við Lágmúla
í Reykjavík, og er ætlunin að
koma þar upp útibúi.
I þeim hluta skýrslunnar, sem
fjallar um Veðdeild Landsbank-
ans og Byggingarsjóð ríkisins er
þetta tekið fram m.a.:
Lánveitingar Húsnæðismála-
stjórnar voru meiri á árinu en
þær bafa nokkurn tíma verið á
einu ári áður. Lánafjöldinn jókst
nokkuð miðað við árin á undan,
en upphæðin hækkaði all veru-
AÐALFUNDUR Skógræktarfé-
lags Reykjavíkur var haldinn 10.
maí sl.
Formaður félagsins, Guðmund
ur Marteinsson setti fundinn og
tilnefndi Hákon Guðmundsson
yfirborgardómara sem fundar-
stjóra. Fundaritari var tilnefnd-
ur Guðbrandur Magnússon.
í upphafi fundarins minntist
formaður Kristjáns Jakobssonar
póstmanns, sem látizt hafði á
umliðnu ári, en hann var um
Tnargra ára skeið áhugásamur og
ötull skógræktarmaður.
Skýrslur um starfsemi félags
ins á liðnu ári fluttu formaður
félagsins og framkvæmdastjór-
inn, Einar G. E. Sæmundsen. Hið
helzta sem fram kom í skýrslum
þeirra var þetta: • .
Úr uppeldisstöð félagsins i
Fossvogi voru afhentar rúmlega
300 þúsund trjáplöntur af ýms-
um tegundum, og var það
nokkru meira plöntumagn en ár
ið áður. Dreifsett var úr sáðbeð
um um 380 þúsund plöntur og
settir niður rúmlega 100 þús,
und græðlingar. Er það veruleg
lækkun frá árinu á undaij, og
að mestu leyti að kenna röskun
þeirri á framleiðsluáætlun og
framkvæmdum í stöðinni sem
hið mikla Fossvogsræsi olli. Sáð
var fræi 16 trjátegunda í rúm-
lega 1300 fermetra svæði.
Á árinu var lögð ný vatnslögn
um þvert land stöðvarinnar úr
2% þumlunga plastpípum. Kem-
ur hún í stað vatnslagnar sem
lögð var árið 1950, og var orðin
allsendis ófullnægjandi og bætir
hún því úr brýnni þörf. Vatns-
lögnin er tengd við Vatnsveitu
Reykjavíkur.
Á Éfeiðmörk voru gróður.settar
134 þúsþnd trjáplöntur, og þar að
auki 3800 Alaskalúpínur í gróð-
urlausa mela, sem hún á nokkr-
um árum breytir í gróið iand.
Þá var borinn tilbúinn áburður
úr flugvél á mela og háifgróið
land beggja vegna Hjallabraut.ar
suður undir Sneiðinga. Var þetta
í framhaldi af fyrri áburðurgjöf
á þessu svæði, en mjög góður ár-
angur er af áburðargjöf fyrri
ára. Melar, sem fyrst var borið
á eru að gróa upp sem óðast og
hálfgrónir móar að fyilast
gróðri. Vegir á Heiðmörk voru
endurbættir og lagfærðir enda
eykst umferð bifreiða um Heið-
mörk ár frá ári.
í og með því að Skógræktar-
félagi Reykjavíkur var falin
varðveizla jarðarinnar Elliða-
vatns fyrir þremur árum, hefur
um 220 ha land bætzt við Heið-
mörk. Lokið var við nýja girð-
ingu um þetta viðbótarland
norðan og austan Rauðhóla,
1V2 km að lengd, og steypt var
vandað ristarhlið á nýjan veg frá
lega Og hefur þrefaldast frá árinu
1963. Hámarkslán til hverrar
íbúðar hækkaði úr 150 þús. kr.
í 200 þús. kr. og 280 þús. kr. —
Tala lána var 3202 og upphæð
þeirra kr. 274.262.000.00.
Byggingarsjóður ríkisins. Lán-
veitingar til útrýmingar heilsu-
spillandi í'búðum (C-Ián) voru
7 á árinu 1965. Lán þessi eru
eingöngu veitt bæjar- og sveita-
félögum gegn að minnsta kosti
jafn háu framlagi viðkomandi
bæjar- og sveitafélags. Það er
skilyrði fyrir lánveitingu, að út-
rýmt sé jafnmörgum heilsuspill-
andi íbúðum og veita á lán út á.
Yfirleitt eru margar íbúðir veð-
settar fyrir hverju láni. Tala
lána var samtals 7 og upphæð
þeirra kr. 20.120.000,00.
Lánveitingar í þessu skyni, á
vegum Húsnæðismálastjórnar hóf
ust árið 1965. Frá 1965 til ársloka
1965 hafa verið veitt lán að upp
hæð kr. 79.750.000,00.
Innborgaður launaskattur á
árinu var 66.3 millj. kr., en árið
1965 er fyrsta árið, sem skatt-
urinn er greiddur fyrir heilt ár.
Suðurlandsbraut að Rauðhólum.
Eldri girðingu um Heiðmörk var
haldið við og stuttur kafl endur-
girtur.
Veðurathugunarstöðin á Heið-
mörk var starfrækt eins og und-
anfarin ár frá maíbyrjun til
októberloka. Úrkoma á því tíma
bili mældist helmingi meiri en í
Reykjavík eða 699.4 mm.
Skógræktarfélag Reykjavíkur
á 20 ára afmæli í október þetta
ár. í tilefni af því, og með tilliti
til þess að Reykjavíkurborg nær
nú upp undir Rauðavatn, heíur
stjórn félagsins á prjónunum
áform um að breyta Rauðavatns-
stöðinni í skemmtigarð fyrir
borgarbúa. Gerður hefur verið
tillöguuppdráttur af slíkum
garði. Er gert ráð fyrir að tr;á-
gróður setji meginsvip á garð-
inn, en inn á milli verði grasi
grónar flatir og leikvellir. Frá
þessu var skýrt á aðalfundinum,
en haft verður samráð við borg-
aryfirvöldin um nánari frarn-
kvæmdir.
Verið er að gera vandaðrn
uppdrátt af Heiðmörk í nokkuð
stórum mælikvarða, 1:5000 og
er því brátt lokið.
Efnt var til skemmtifundar 1
marzmánuði sl., og 19. april var
efnt til fræðslufundar í fé.
inu. Flutti þar erindi deilur r-
stjóri í norska landbúnaðarráöu-
neytinu Toralf Austin að nif.ii,
um skógrækt í Vestur- og Noið-
ur-Noregi, en hann kom hinsp.ð
til lands á vegum félagsins is-
land-Noregur.
Að loknum flutningi skýrslna
formanns og framkvæmdastjó a
las gjaldkeri upp endurskoðaöa
reikninga félagsins og voru þcár
samþykktir. Verulegur rekstrar-
halli varð á árinu, um 70 þús ind
krónur.
A árinu hafa verið haldnir 7
stjórnarfundir en stjórnira
skipa, auk formanns, Svein-
björn Jónsson hæstaréttarlög-
maður varaformaður, Ingóifur
Davíðsson grasafræðingur ritari.
Jón Helgason kaupmaður gjald-
keri og Lárus Bl. Guðmundason
bóksali meðstjórnandi.
Bcsa Jónsdóttk
VestmannaeyjiiEi
— Kveðja
Líti ég vítt um liðna tíð,
ég ljómandi myndir skoða,
sig spegla í Ósnum fjöllin fríð
í funandi morgunroða
og Dyrhólaey kveikir dulda þrá,
sem dagarnir fögru boða.
í umhverfi þessu æskan leið
hjá auðgrund, sem nú er liðin.
Sem óráðin gáta ævin beið
við aldanna þunga niðinn,
en sporið var létt og höndin hög
og heillandi sjónarmiðin.
Að lífrænu verki lagðir hönd
og lifðir í móður ranni.
í unaði knýttir ástarbönd,
sem öðlaðist prúður granni.
En sorgin beið nærri, sár og köld
og svipti burt góðum manni.
En dóttirin ykkar ætið bar
sín ilmandi smyrsl á sárin,
hún greiddi þér veg til gle'ðinnar
þótt glímdir við sorgartárin. /
Sem brosandi hetja barstu raun
og brunaðir gegnum árin.
Ég læt þessi stef við leiðar skil
þér látinni þakkir inna.
Sem áttir svo góðar artir til
og aumstöddum vildir sinna.
Að lokum ég bið: að ljúfur Guð y
þig leiði til dýrðar kynna.
Einar J. Eyjólfsson.