Morgunblaðið - 16.04.1967, Blaðsíða 17

MOROUNBLAÐH), SÚNNUDAGUR 16. AFRf?TÍ9S5.
'v
VL
Ánægjuleg heim-
•í'% W»V"W!.' s" 'X'
sókn

Heimsókn mssneska fiskimála
Háðherrans, ískofs, og fylgdar-
manna hans hingað til lands er
íslendingum mikið ánægjuefni.
ískof er kominn nokkuð á sjö-
tugsaldur, hress og kátur, fullur
álhuga á að kynnast aðstæðum
hér og fús til að veita allar upp-
lýsingar, sem hann er spurður
um varðandi fiskimál Sovét-
Rússlands. Hann er nú búinn að
vera fiskimálaráðherra frá því á
árinu 1940 og hafa fiskveiðar
Rússa margfaldazt á þeim árum.
f Sovétsamveldinu eru nú um
það bil 160 þúsund fiskimenn á
úthafsflotanum. Frá Murmansk-
svæðinu eru gerð út fiskiskip,
sem á eru um það 60 þúsund
menn. Þeir eru bæði við fisk-
veiðar á norðanverðu Atlants-
hafi og við Afríkustrendur, því
að sovétmenn hafa ekki sömu
andúð á fiskveiðum við Afríku-
strendur og lærisveinn þeirra
Lúðvík Jósefsson virðist hafa.
íslendingum. er það mikill vinn-
ingur, að svo áhrifaríkir menn
sem rússneski fiskimálaráðherr-
ann og förunautar hans kynnist
aðstæðum hér. Ráðherrann er
ekki myrkur í máli um það, að
hann vilji stuðla að því, að þrátt
fyrir auknar fiskveiðar sovét-
manna sjálfra, þá haldi þeir á-
Mynd þessi er úr Eyjafirði og sýnir hina miklu vatnavexti við Hólmana í leysingunum undan-
farið. Venjulega er þarna þurrlendi. Neðst á myndinni fellur vatnið undir ræsi í vegi.
(Ljósm.: Sv. P.)
REYKJAVIKURBREF
^^^-^.Laugardagur 15. apríL

fram að kaupa íslenzkar fiskaf-
urðir. Þá leggur hann á það
höfuðáherzlu, að þjóðirnar þurfi
að vinna saman að vísindarann-
sóknum og friðun fiskistofna til
að koma í veg fyrir eyðingu
þeirra. Sannarlega má ekki
standa á íslendingum um þvílíka
samvinnu og er þýðingarmikið,
svo voldugt ríki sem Sovét-Rúss-
landi styðji hana.
Davíð Ólafsson
seðlabankastjóri
Vandfundinn mun hæfari mað
ur til þess að taka að sér stöðu
sieðlabankastjóra en Davíð
Ólafsson. Hann er gerkunnugur
höfuðatvinnuvegi íslendinga,
sjávarútvegi. Stöðu fiskimála-
stjóra eða formennsku Fiskifé-
lagsins er hann búinn að gegna
í meira en aldarfjórðung, og
kemur öllum saman um, að
starf sitt hafi hann leyst af hendi
með þeim ágætum, að á betra
verði ekki kosið. Davíð nýtur
trausts allra þeirra, sem honum
kynnast, og trúnaðarstörfin, sem
honum hafa verið falin, eru fleiri
en tölu verði á komið í fljótu
bragði. Hann hefur verið í fjölda
sendinefnda erlendis fyrir ís-
lands hönd og verið valinn til
formennsku í alþjóðlegum stofn-
unum vegna frábærra hæfileika
sinna. Davíð átti sæti á báðum
Genfarráðstefnúnum um land-
helgismálið á árunum 1958 og
1960. í því máli sem öðrum var
hann bæði tillögu- og úrræða-
góður og á manna mestan þátt
í því, sem þar hefur áunnizt. Á
Alþingi hefur hann setið síðasta
kjörtímabil sem fulltrúi Reyk-
víkinga þótt landkjörinn væri að
nafni og hafði áður komið öðru
hvoru á þing sem varafulltrúi.
Davíð er enginn málskrafsmað-
ur, en ekki fer á milli mála, að
hann var í hópi starfshæfustu
þingmanna, og er mikil eftirsjá
að honum af Alþingi. En Seðla-
bankanum er styrkur að því, að
Davíð ákuli verða einn af stjórn-
endum bankans.
Maður ehki
mikilsháttar
Ekki verður það sagt um Jón
Skaftason, að hann sé labbakúts-
legur í útliti, hann er puntuleg-
ur maður að sjá og býður af sér
sæmilegan þokka í augum
þeirra, sem þekkja hann lítið.
En hann reynist ekki mikill í
sér. Þegar allir vissu, að Ólafur
Thors var sárveikur og hafði
horfið af Alþingi fyrir tveimur
mánuðum sökum sjúkleika, hafði
þessi samþingmaður hans geð í
sér til að segja í alþjóðaráheyrn
um Ólaf:
„Hann viðurkenndi ósigur sinn
í verki og sagði af sér stjórnar-
forystu, er verðbólguglíman var
töpuð og stjórnin stóð uppi
ráðalaus og gat ekki komið fram
löggjöf á þingi, sem hún hafði
bundið heiður sinn við að fram-
kvæma.“
Réttum 10 dögum eftir að Jón
Skaftason flutti þessi margföldu
ósannindi um Ólaf Thors, and-
aðist hinn mikilsvirti þjóðskör-
ungur. En Jón lætur ekki enda-
sleppt um minningu Ólafs Thors,
því að í útvarpsumræðum nú í
vikunni vitnaði Jón mjög vill-
andi í síðustu áramótaræðu Ól-
afs, sem hann flutti 31. des. 1962.
Af þessum sökum er fróðlegt að
rifja upp það, sem Ólafur Thors
lagði síðast til íslenzkra stjórn-
mála. Ólafur tók þátt í flokks-
ráðsfundi Sjálfstæðismanna 8. og
9. okt. 1964. í lok fundarins
flutti hann ræðu og bar fram
tillögu um ályktun flokksráðs-
ins.
r
Alyktunarorð
Ólafs Thors
Tillaga Ólafs, sem samþykkt
var í einu hljóði var á þessa
leið:
.„Flokksráðsfundur Sjálfstæð-
isfíokksins, haldinn í Reykjavík
8.—9. október 1964, lýsir ánægju
sinni yfir, að tekizt hefur að
standa vörð um gengi íslenzku
krónunnar eins og flokksráðið
lagði megináherzlu á í ályktun
sinni í október í fyrra.
Fundurinn fagnar þeim al-
hliða árangri, sem viðreisnar-
stefnan hefur áorkað í íslenzku
þjóðfélagi, þar sem nú ríkir
frelsi í stað fjötra og hafta áð-
ur og tekizt hefur að endurvekja
fjárhagslegt álit íslendinga með
öðrum þjóðum.
Fundurinn þakkar forystu rxk-
isstjórnarinnar um það víðtæka
samkomulag, sem tókst milli
launþega og atvinnurekenda sl.
vor og milli bænda og neytenda
nú á þessu hausti, en hvort
tveggja hefur treyst vinnufrið og
samstarf stéttanna í þjóðfélag-
inu.
Fundurinn vekur þó athygli á,
að framundan er að leysa ýmis
vandamál, er leiða af þessu sam-
komulagi og treystir fundurinn,
að sem víðtækast samstarf geti
um það skapast.
Fundurinn leggur áherzlu á,
að með vinnufriði verði unnt að
einbeita orku þjóðarinnar að al-
hliða eflingu atvinnulífsins, þ. á
m. stórvirkjunum og stóriðju, til
þess að tryggja sífellt betri lífs-
kjör og skapa skilyrði fyrir
blómlegri menningu Íslendinga í
nútíð og framtíð“.
„Fylgt fast eftir af
öðrum
Magnxis Kjartansson, maður-
inn, sem í vetur talaði um sálar-
háska vegna þess að „búksorg-
ir“ væri að hverfa af íslandi og
lýsti síðar aðdáun sinni á „út-
smoginni illkvittni" þykist nú
hafa komið ár sinni vel fyrir
borð.
Fyrir nokkrum vikum hóf
hann í Þjóðviljanum einkenni-
legan áróður. Hinir og þessir
menn í öðrum flokkum voru
nefndir, atferli þeirra vítt en
jafnframt berum orðum tekið
fram, að vítunum væri einnig
beint að öðrum ónefndum. Hinn
18. febrúar birtist t.d. í Þjóðvilj-
anum greinarstúfur undir heit-
inu „Ættarþjóðfélag.“ Þar segir
m.a.:
„Sú einkennilega stefna ryð-
ur sér til rúms á íslandi um
þessar mundir að opinber trún-
aðarstörf skuli ganga í arf. —
— Og nú virðist eiga að taka
upp þann hátt að láta þingsæti
ganga í arf. — — — Sóttu
feðurnir þessa erfðatilhögun
svo fast að þeim tókst að bægja
til hliðar öllum félagslegum og
stjórnmálalegum sjónarmiðum.
Þessir valdamenn telja sig auð
sjáanlega eiga þingsætin á sama
hátt og þeir eiga íbúðir eða bíla
og telja sér heimilt að afhenda
afkomendunum eign sína. Má
telja líklegt að þessu fórdæmi
verði fylgt fast eftir af öðrum
á næstunni.-------
Þetta nýja ættarlþjóðfélags-
kerfi myndi að sjálfsögðu gera
alla stjórnmálabaráttuna ein-
faldari en nú er. Innri átök í
flokkum myndu leggjast niður
ásamt öllum þeim viðkvæmu
umsvifum sem fylgja starfsemi
kjörnefnda og annarra hlið-
stæðra stofnana. Eina óvissan er
tengd kosningunum sjálfum; til
þess að koma arfinum örugglega
til skila þurfa menn helzt að
eiga atkvæðin einnig. En fyrir
því eru raunar einnig forn for-
dæmi að ættarhöfðingjar teldu
sig eiga liðsmenn sína.“
„Sérf ræðingur í að
smjúga64
Hinn 12. marz sagði svo í Þjóð-
viljanum, að „ekki væri seinna
vænna“ að hindrá framboð
manna, sem lýst var svo:
„Þeir eru ekki valdir til þing-
mennsku vegna þess að þeir hafi
reynzt ötulir forustumenn stétta
eða samtaka; ekki sökum þess
að þeir kunni að boða merkileg
sannindi og kynna þarflegar hug
sjónir; ekki af því að þeir séu
sérfræðingar; þeir hafa aðeúis
valið sér stjórnmálin sem at-
vinnu, sem leið til fjár og frama
og otar sér áfram samkvæmt
lögmálum valdastreitunnar. Ung
ir menn af þessu tagi hafa mjög
látið að sér kveða innan Sjálf-
stæðisflokksins og Framsóknar-
flokksins um skeið; þeir eru
eins og verksmiðjuframleiðsla og
verða naumast aðgreindir, slétt-
ir og felldir og háttvísir í um-
gengni, forðast að segja frum-
lega hugsun, eða valda ágrein-
ingi enda skoðanalausir, þægir
og hlýðnir við leiðtoga sína, sér-
fræðingar í að ýt?x sér, troðast
og smjúga.“
Þó að skeytinu væri í orði
kveðnu beint að tilteknum mönn
um innan annarra flokka, duld-
ist engum að það var einnig ætl
að til heimabrúks í Alþýðu
bandalaginu. Hin „útsmogna“
lævísi leyndi sér ekkL
Spilling metorða-
strits og einkahags
muna
Til þess að taka af allan vafa,
var svo Þjóðviljinn látinn birta
fopustugrein um frambjóðend'a-
valið, rétit áður en Alþýðubanda
, - 'lagið skyldi ákveða framboð sitt
tíér í 'Reykjavík. Hinn 5. apríl
segir þar:
„Alþýðubandal agið var ekkl
stofnað og hefur aldrei verið
til þess a&tlað að verða vettvang-
xir manna, sem stunduðu stjórn-
mál af metorðastriti og persónu-
legu framapoti; það er höfuð-
villa i aliþýðusamtökum setji
einhver persónulegan metnað og
völd ofar heildarhagsmunum
samtakanna og fólksins. í alþýðu
samtökunum hlýtur það að vera
algild krafa, að trúnaðarmenn
samtakanna og þeir sem samtök-
in ætlast til að sýndur sé trún-
aður, séu menn sem reyndir eru
að hæfileikum til starfa og sam-
starfs við félaga sína og aðra, og
eigi þá trúmennsku við alþýðu-
málstaðinn, sem útilokar að spill
ing metorðastritsins og einba-
hagsmuna nái að smjúga inn i
samtökin-------------
Alþýðubandalagið er ungt og
enn mjög í mótun. Þó munu
bregðast þær vonir andstæðinga
alþýðunnar, að það eigi eftir að
leysast upp í klíkur, sem ekki
hafi annað þarfara að starfa en
rífast og sparka hver í aðra. Séu
þeir menn til innan Alþýðu-
bandalagsins, sem halda að inn-
anflokksbarátta, barátta við fé-
laga sína, sé mikilvæg og ómiss-
andi íþróttagrein, hljóta þeir
sem stærri skammt eiga af heil-
brigðri skynsemi og ríkari á-
byrgðatilfinningu að sannfæra
>á um, að Alþýðubandalagið var
til annarar baráttu ætlað.“
Ekki vantar nú helgislepjuna,
enda hefur hinn „útsmogni“ tal-
ið hyggilegra að láta meðrit-
stjóra sinn setja sinn staf undir
þessa grein. Um upphafið og til-
ganginn verður þó ekki villst.
„Nú er byi
>6
Þegar Magnxis Kjartansson var
með þessum aðferðum og öðr-
um ámóta búinn að smjúga upp
efsta sæti á lista Alþýðubanda-
lagsins hér í bæ, skrifaði hann
sigri hrósandi grein, sem hann
kallaði:
„Nú er byr“.
Barnaleg gleði yfir að hafa
náð þráðu marki metorða og
einkahagsmuna blasti við öllum.
En lævísinni er ekki unnt langr-
ar hvíldar. Hinn 13. apríl segir í
Þjóðviljanum:
„Og á framboðslistanum nú er
Jón Snorri Þorleifsson — — —
staðfesting þess að samtökin eru
nú mun víðtækari en þau voru
áður. Að sjálfsögðu mun Jón
Snorri eins og aðrir mega una
því að vera kallaður kommún-
isrti í andstæðingablöðunum, en
skyldi ekki til að mynda minn-
isgóðum lesendum Tímans finn-
ast sú nafngift næsta einkenni-
leg?“
Ögrunin til Tímans er skiljan-
leg, því að það blað hampaði
lengi Jóni þessum og taldi hann
jsauðtryggan Framsóknarlegáta.
Meðan því fór fram hældust
kommúnistaforsprakkarnir yfir
því að leiika þannig á Framsókn
og koma laumukomma þar til
verulegra áhrifa. I fyrra þóttust
kommar hins vegar þurfa á Jóni
að halda í heimahúsum og var
hann þá ekki seinn á sér að
gegna kalli húsbænda sinna. Á
gagnstæðan veg telja kommún-
istar sig nú vera búnir að hafa
þau not af Hannibal Valdemars-
syni, sem hann geti veitt þeim.
Honum er þá sýnt í tvo heim-
ana og fyrir allra augum lát-
inn vita að hafi hann sig ekki
hægan sé ekkert auðveldara en
að kippa alveg undan honum fót
unum. Til frekari áherzlu er
sonur hans hrakinn og hrjáður
til að sýna gamla manninum
fram á, hverju hann sjálfur megi
við búast, ef hann gegni ekki
kalLL