Morgunblaðið - 10.08.1968, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. ÁGÚST 1968
FYRIR UNGT FOLK
í UMSJÓN gunnXrs SVAVARSSONAR
OG INGIMUNDAR SIGURPÁLSSONAR
Framtíöaráform stúdenta
SOKUM ÞESS, hversu mikill
skortur er á háskólamenntuSu
íólki hér á landi á fjölmörgum
svióum, fýsir hinn almenna borg
ara oft á tíðum að fá vitneskju
um, hvernig stúdentar hyggjast
notfæra sér þau réttindi sem
stúdentsprófið veitir.
Með þetta í huga leituðum við
til fjögurra nýstúdenta og báð-
um þá að gera í stuttu máli grein
fyrir áformum sínum. — En þar
eð miklar deilur hafa spunnizt
um skólakerfi landsins, fórum
við einnig fram á að fá svör
við tveimur spurningum að auki,
en þær voru um það hvað þeim
fyndist mest ábótavant í þeim
efnum og hverjar þeir teldu
helztu umbætur vera. Fyrsftur til
svara var Gunnar Helgi Gunn-
arsson, stúdent frá Verzlunar-
skóla íslands, en hann hefur í
hyggju að nema læknisfræði við
Háskóla fslands. Fara horvum
orð á þessa leið:
„Ég tók ekki þá ákvörðun að
nema læknisfræði fyrr en síðla
vetrar. Mig langaði til að læra
hagfræði, en læknisfræðin varð
ofan á. Ef ég á að nefna eitt
öðru fremur, sem varð til þess,
að ég kaus læknisfræðina, var,
að í vetur höfðum við frábæran
hennara í líffræði og lífeðlis-
fræði, Ingvar Hallgrímsson, og
vakti hin lifandi og skemmtilega
kennsla hans áhuga minn og
varð til þess að miklu leyti, að
ég tók þessa ákvörðun.
Það litla, sem ég veit um lækn
isfræðinámið, er, að það er ákaf-
lega erfitt og maður verður að
leggja hart að sér. Sérstaklega
hlýtur það þó að verða fyrir
Verzlunarskólastúdenta og aðra
þá, er litla kennslu hljóta í eðlis
og efnafræði. Að námi loknu er
það heitasta ósk mín að starfa
í mínu eigin landi, ef mögulegt
er.
Um skólakerfið hafa spunnizt
miklar og heitar umræður manna
á meðal á ráðstefnum um skóla-
miál í útarnp og blöðuim án þess
þó, að menn hafi konnizt að við-
hlítandi niðurstöðu. Megin kjam
inn liggur ekki í því að um-
turaa kerfinu sem slíku, hrúga
upp kennslutækjum og lengja
ekólatímann. Við verðum að huga
að undirstöðu hússins áður en
við reisum þakið. Þessi undir-
staða eru kennararnir. Þeir eru
undirstaða árangurs í námi. Þeir
eru undirstaða þess, að skóla-
kerfi standi undir nafni, en sé
ekki nafnið tómt. Kjör og að-
búnaður kennara hlýtur því að
vera fyrsta grundvallaratriðið,
eem lagfæra ber í skólakerfinu.
Gunnar Helgi Guðmundsson
Umbæturnar hljóta því að fela
i sér stóraukin stuðning ríkis-
valdsins við kennarastéttina,
bæði á sviði launamála og mermt
unarmála. Sérstaka nauðsyn tel
ég bera til, að kennarar séu
studdir með ráðum og dáð til
þess að afla sér meiri og auk-
innar memntumar. Það er öruggt
að slíkt akilar af sér margföld-
um arði með betri kennslu og
gerir kennaranum kleyft að fylgj
ast með nýjungum í sinni grein
á hverjum tíma. Þegar þessum
áfanga er náð, getum við farið
að tala um kennslutæki og alls
konar áhöld til þess að gera
kennsluna auðveldari. Þá má og
benda á mikilvægi þess að hafa
fámennar bekkjardeildir oglétta
þannig kennaranum starf hans
og gera honum mögulegt að að-
stoða hvern einstakan með lausn
ýmissa vandamála við námið. Ég
hef verið í 18 manna bekk und-
anfarin tvö ár og fundið þann
reginmun, sem Iiggur í því að
koma úr ópersónulegra andrúms
Iofti nærri helmingi stærri
bekkjar í hinn hressandi blæ
þess minni.“
Guðrún Jónasdóttir
starfa erlendis að námi loknu,
hef ég það að segja, að það
hefur aldrei komið til greina, og
ég álít það nokkuð háskalega
þróun, ef hópar menntamanna
velja sér starfsvettvang í öðr-
um löndum á sama tíma og skort
ur er á háskólamenntuðu fólki
á fjölmörgum sviðum hér heima.
Mín skoðun á skólakerfinu er
sú, að það sjálft sé alls ekki
svo fráleitt, þannig að breyting
ar á því nú séu ótimabærar. En
vissulega er ótalmargt, sem bet-
ur mætti fara, og það er fyrst
og fremst komið undur kennur-
um og skólastjórum að aðlaga
kennsluna nýjum og breyttum
tímum.“
Lokaorðið gsfum við svo Er-
lendi Jónssyni, stúdent frá
Menntaskólanum í Reykjavik.
„Ég hyggst nota þessi rétt-
indi á sama hátt og flestir, sem
þau hafa, þ.e. til inngöngu í
háskóla, og mun leggja stund á
heimspekinám fyrst um sinn. Ég
hef kosið heimspeki sem nárns-
grein vegna þess, að sjálf grein
in hsillar mig, en hins vegar
ekki þeir starfsmöguleikar, sem
hún felur í sér hér á landi.
Heimspeki er ein þeirra fáu
greina, sem eru í innsta eðli
sínu reistar á hugsun mannsins
einni saman. Hún fjallar einnig
í vissum skilningi um undirstöðu
allra vísinda og reyndar allrar
mannlegrar þekkingar. U,m heim
spekinám erlendis get ég því
miður mjög lítið sagt. Það mun
vera talsvert mismundandi eftir
löndum, bæði hað snertir lengd
og þyngd. f Englandi, þar sem
ég mun dveljast fyrst um sinn,
tekur námið venjulega 3 ár að
BA-gráðu, en síðan ajn.k. 3 ár
að doktorsgráðu. Að námi loknu
hyggst ég tvímælalausit vinna
hér heima, ef kjörin og vinnu-
aðstaðan verða ekki alveg afleit
Ágæti skólakerfa nú á dögum
er einkum dæmt eftir tvennu.
Annars vegar vilja menn, að
Erlendur Jónsson
Sjöfn Magnúsdóttir
Sjöfn Magnúsdóttir, stúdent
frá Menntaskólanum í Reykja-
vík, hefur þetta að segja:
„Að öllum líkindum fer ég til
Frakklands í haust og ætla að
dveljast þar í eitt ár til að
læra frönsku, en síðan ætla ég
að læra meinatækni hér heima.
Ástæðan fyrir því, að ég kýs
meinatækni öðrum námsgreinum
fremur, er sú, að hún er sú eina
námsgrein, sem ég hef ábuga fyr
ir að læra og starfa við, auk
þess sem fólk vantar í þessa
'starfsgrein hér sem erlendis.
Meinatækni hefur verið kennd
í Háskólanum sem þriggja ára
verklegt nám. En fyrir 2 árum,
Var þessi námsgrein tekin upp í
Tækniskólanum og er nú tveggja
ára nám. 16 mánuðir bóklegt og
8 mánuðir verklegt. Ég mundi
vissulega frekar vilja starfa hér
heima, en það fer eftir aðstæð-
um að námi ioknu.
Um skólakerfið vil ég segja
þetta, að vankantar á því koma
í Ijós strax í byrjun skyldu-
námsins. f barnaskóla sitjaböm
í sex ár og læra bókstaflega ekki
annað en að lesa og skrifa. Ef
■kennslan væri tekin fastari tök
um strax í sjö ára bekk, væri
stökkið milli 12 ára og 1. bekkj-
ar ekki eins stórt. Gagnfræða-
skólakerfinu þyrfti einnig að
gjörbreyta, t.d. með betri mála-
kennslu — Skólakerfið í heild,
frá sjö ára bekk upp úr mennta
skóla er slæmt. Það þyrfti að
setja á laggirnar nefnd með Jó-
hann Hannesson, skólameistara,
í forsæti og láta þá gjörbreyta
og endurskipuleggja skólakerfið
frá grunni. Þetta yrði að vísu
erfitt verk og dýrt, en engu að
síður framkværoanlegt.“
Guðrún Jónasdóttir, er lauk
stúdentsprófi frá Verzlunarskóla
íslands:
„Ég h,ef í hyggju að læra
ensku og frönsku við Háskól-
ann Ástæðan fyrir þessari
ákvörðun er fyrst og fremst sú,
að ég hef haft meiri mætur á
þessum námsgreinum en öðrum,
— þær hafa verið eins konar
uppáhaldsfög. Varðandi það,
hvort ég hafi hugsað mér að
lyndinni sézt lítill hópur þeirra ungmenna, sem starfa í
Skólagörðum Reykjavíkur.
námið sé hagnýtt, er út í lífið
| kemur. Hins vegar á roenntunin
að þroska menn og auka víð-
sýni þeirra, efla sköpunarmátt
og skerpa gáfur manna. Ég tel,
að íslenzka skólakerfið fullnægi
að mörgu leyti ekki þessum kröf
um. Námiið teteug- oft leaagri táma
en æskilegt er, t.d. mætti stúd-
entsaldurinn lækka um eitt ár.
Oft skortir einnig á það, að nám
ið komi að nógu miklu gagni
utan skólans. Skólakerfið hér
gegnir miklu fremur hinu siðar-
nefnda hlutverki, að mennta í
sem flestum greinum og auka
þannig á viðsýni nemenda.
En það er ætíð erfitt að velja
milliveginn milli sjónarmiðanna
tveggja, sem greinir frá að ofan.
Ef til vill mætti bæta úr tíma-
skorti með aiukiinni sérhæfingu
og valfrelsi. Sömuleiðis væri
unnt að stytta heildarnámstím-
ann með því að lengja skólaárið
og auka við námisefni í bama-
skólum hjá þeim nemiendum, sem
líklegir eru til þess að fara í
menntaskóla, kennaraskóla verzl
unarskóla eða svipaðar mennta-
stofnanir síðar meir. Loks held
ég, að utanaðbókalærdóm beri
að minnka og að æskilegra væri
að beina áhuga nemenda meir að
skilningi og sjálfstæðri athugun
á námsefnimú1
Staldrað við í skólagörium
Að AFLOKNU stúdentaspjalli
má ekki alveg gleyma þeim
yngstu, og væri því ekki úr
vegi að staldra við í Skólagörð-
um Reykjavikurborgar, sem rekn
ir eru að sumrinu til á tveimur
stöðum með miklum myndarbrag
í görðum við Hringbraut starfar
föjldi ungmenn, hkbta úr degi1
við að reyta arfa og hugsa um
reiti sína. Við fyrstu yfirsýn
sést glöggt, að krakkamir, sem
eru frá níu til tólf ára, kapp-
kosta að halda görðum sínum
ávallt hreinum, því umgengni
þama er hvarvetna til sóma. í
reit 25 við F-götu krýpur lítill
drengur yfir b:ði sínu og hlúir
að blómiunum. Sagðist hann heita
Magnús Jónasson og vera níu ára
gamal'l. Ek-ki hafði hann áður
verið í görðunum, sem von var,
því nægilegan aldur hafði hann
ekki til að bera. í garðimim
sagði hann að yxu kartöflur,
radísur, spínat, grænkál og blóm
kál, svo eitthvað sé nefnt. Þeg
ar við spurðum um uppskeruna,
sagði hann: „Ég setti allt niður
í júní, en nú hef ég tekið dá-
lítið upp af næstum ölLum teg-
undunum. — Þið hefðuð átt að
sjá radísurnar, þær voru nú
svaka hlunkur, maður."
Þessu var heldur ekki svo erf
itt að trúa, eftir að hafa séð
gróðursældina hjá Magnúsi. Allt
grænmetið fer svo heim til
mömmu utan nokkurra tegunda,
sem hann tínir í sig við og við,
þegar hungrið svífur að. „Mér
þykir spínatið langbezt, en svo
borða ég nú líka mikið af hjarta
árfa.“ segir Magnús.
Það er margt skemmtilegt og
frásagnarvert, sem gerist í stór
um barnahópi, og því er ekki
úr vegi að slá botninn í þessa
grein með saklausrí gamansögu,
sem ein verkstýran sagði okk-
ur af drenghnokka einum, sem
stundar iðju sína i görðunum.
Það var daginn áður en NATO-
fundurinn hófist, að Kristján
litli níu ára, mætti ékki til
Vinnu. Fóru verkstýrumar þá
að grennslast fyrir um snáða.
Ekki leið á löngu, þar til einn
af félögum Kristjáns kom að
máli við þær og tilkynnti fjar-
veru hans næstu þrjá daga, sök
um mikilla anna. Þessi fjarvist
arástæða var tekin gild um sinn,
en að þrem dögum loknum, þeg-
ar Kristján mætti afbur til vinnu
var harnn Látinn gera nánari
grein fyrir forföllum sínum. Þá
svaraði Kristján litli: „Ég gat
ekki komið, því ég er nefnilega
kommi, sko, og þurfti að mót-
mæla NATO.“
Af þessu má glögglega sjá, að
stjómmálaíhlutanir hefjast á
'Unga aldri hjá mörgum hverjum,
og er viljinn og áhuginn þá
ekki hvað sízt fyrir hendi.
I.S. — G.S.
Magnús Jónasson að störfum.