Morgunblaðið - 27.11.1968, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 87. NÓV. 1968
19
Spjallað viö fulltrúa á Alþýðusambandsþingi
Við spjölluðum í gær við
nokkra fulltrúa á Alþýðu-
sambandsþingi um mál
þeirra staða og félaga, sem
þeir eru frá og fara svör
þeirra hér á eftir:
Vestmannaeyjar:
,,Skipasmíðastöð
og vélstjóraskóli"
TVIagnús Jónsson frá Vélstjóra
félagi Vestmannaeyja:
— Ég myndi segja að at-
vinnuleysí hafi ehki verið í
Eyjum. Það hefur að vísu ver-
ið sarndráttur í atvinnumark-
aðnum, en það hefur alltaf
verið reytingur að gera. Ann-
ars fer þetta að miklu leyti
eftir því hvernig fiskast og t.
d. var sumaraflinn í sumar á
13. þúsund tonn miðað við
liðlega 8 þúsund í fyrra.
Byggingarframkvæmdir hjá
einstaklingum eru ávallt ein-
hverjar og það helzta hjá bæn
um er vatnsiveitan og sjúkra-
húsið.
— Samdráttur í járniðnað-
Magnús Jónsson
inum hefur verið mikill í Eyj
um og varla um að ræða
meira en 8 stunda vinnudaig.
Þó hefur ein vélsmiðjan s'kap-
að sér sérstöðu og mikla at-
vinnu í sambandi við smíðar
á ýmsum fiskvinnsluvélum,
sem Sigmund Jóhannss'on hef
'ur fundið upp. Þessar vélar
smíðar vélsmiðjan bæði fyrir
innlendan og erlendan mark-
að.
Til úrbóta í þessum málum
almennt í Eyjum er beinlínis
nauðsynlegt að byggja upp
'stálskipasmíði þar. Þetta er
verkefni, sem verður að vinna
'hið bráðasta, hreinlega að
'byggja upp fullkomna skipa-
smíðastöð. Það er t. d. ófor-
Samsöngvar
Karlakórs
Reykjovíkur
KARLAKÓR Rieykjavikur held-
uir þrjá samsöinigvia fyrir sityrkitar
meðliimi isína í Hlás'kótabíói á mið
vilkuidiag, fimimitodag og fösrtiudag
Ibl. 7.1*5 alla daiga-n'a. Stjórmaindi
er Fálll Faimipichlier Fálsison, ein-
sömgv-arar fjórir kórfélaigar, þeir
Friðbjörn G. Jómssom, Gumnlliauig-
ur Þórba-l'lisson, Jón iHaililiseom og
Viiheilim Guðmumdæon. Umdirflieik
á píamó ammast Krisitím Óliafsdótt-
ir ag Liitia lúðraisvei'ti-n, em h-amia
skipa þeir Jóm Siigiurðssom, Lárus
Sveimeson, Bjönn R. Einarsson og
Jóh-ammes Eggertisson.
Á söngsikrá kónsáns enu íslemzk
'svaranlegt að mörg skip úr
hinum stóra skipaflota Vest-
mannaeyinga skuli ekki geta
'farið í slipp í heimaihöfn, þess
■ari stærstu verstöð landsins,
með yfir 100 fiskiskip.
— Er vélstjóraskóli í Eyj-
um?
— Já, vélstjóraskóli er starf
andi í Eyjum núna, þar sem
hægt er að ljúka 1. stigi af 3
í vélstjórafræðum og nem-
endur eru 25 talsins.
Um árabil voru vélstjóra-
námskeið haldin í Eyjum, en
í nokkur ár hafa þau fallið
niður og þess vegna hefur ver
ið tilfinnanlegur skortur á
lærðum mönnum í þessi störf
í Eyjum að undanförnu. Við
byggjum miklar vonir á þess-
um vélstjóraskóla og væntum
þess að hann haldi áfram og
nái rótgróinni festu í mennt-
unaraðstöðu fyrir vélstjóra í
Eyjum til styrktar athaifnalífi
þar.

Flugfreyjufélagið:
„Réttlœting launa
'Erla Ágústsdóttir frá Flug-
ifreyjufélagi íslands:
— Okkar mál beinast helzt
að launamálum og samning-
um þar að lútandi, en síðan í
sumar hafa verið samninga-
umleitanir í launamálum
okkar, og hafa samningarnir
verið lausir í nokkra mánuði.
— Það er að mörgu leyti
erfit-t að reka stéttarfélag eins
og Flugfreyjufélagið vegna
þess að það er svo mikil hreyf
ing úr félaginu og í það. Með
alstarfsaldur h-já íslenzkri flug
freyju er 18 mán. - 2 ár.
— Ef við tökum íslenzku
krónuna eins og hún er í dag
má geta þess að byrjunarlaun
hjá iflugfreyjum erlendra flug
félaga miðað við Ameríku,
eru um 300 dollarar á mánuði
en hjá innlendum flugfélög-
um liðlega 100 dollarar, og
þarna þ-urftum við réttlæting-
ar við.
Eyrarbakki:
„Rara að útvegur-
inn komist af stað"
Kjartan Guðjónsson úr Verka
lýðsfélaginu Báran á Eyrar-
bakka:
— Atvinnumálin hjá okkur
eru alveg hreint í dauðadái
um þessar mundir. Hraðfrysti
húsið stöðvaðisf -hjá okkur um
miðjan september vegna
rekstrarfjárskorts og það er
hreinlega lífsspursmál að
-koma frystihúsinu af stað aft
iur. Það er ljóst að afkoma
fólksins byggist að langmestu
ieyti á því að sjávarútveg-ur-
inn geti starfað.
A Eyrarbakka er Plas'tiðjan
hf. orðið rótgróið fyrirtæki og
hefur skapað mikla atvinnu
fyrr og nú. Ég hef verið starfs
maður þess fyrirtækis og ég
vil sérstaklega geta um áreið-
anlegar launagreiðslur og allt
samstarf við verkafóikið.
— Það er ekki hægt að
segja að það hafi verið algjört
atvinnuleysi hér að undan-
förnu, þó að reyndar sé þessi
árstími rólegur, en vinna hef-
ur ávallt verið í Plastiðjunni,
og í garðtækt og þá var lögð
vatnsveita í plássið í sumar
ag lokið við 1. áfanga.
— Það sem er mest aðka-11-
andi hjá okkur núna er að
koma útgerðinni af stað. 5
bátar eru í plássinu og það
hefur verið unnið við hafnar-
gerð síðan 1964 og höfnin er
nú farin að veita mikið skjól.
Við bindum miklar vonir við
höfnina og þær fnamkvæmd-
ir, sem þar er verið að gera.
Að undanfömu haifa staðið
yfir umræður við þingmenn
kjördæmisins í sambandi við
sjávarútveginn í plássinu og
þeir hafa tekið vel í að hrinda
málinu í framkvæmd og liðka
um svo að atvinna geti hald-
ist.
Ólafsfjörður:
„Allt byggist á
sjávarútveginum"
Ingibjörg Guðmundsdóttir frá
Verkakvennafélagi Ólafs-
fjarðar:
— Við höfum ekki undan
neinu að kvarta í atvinnu-
Páll Pampichler PáLsson
og erlewd -lög að vamidai, en í
lok hvers saansön-gs miumu y-ngri
og eldri félagar kónsiins um 80 að
tölu, symigja þrj-ú lög efitir Siigurð
Þórðamsan, itónsk'álM, 'tdil að hieiðra
mininimigu hins 1-átina sönigistijóra
Kairlalkórs Reykjavilkur og stof-n-
arnida hamts.
Ingibjörg Guðmundsdóttir
lífinu síðan um síðustu ára-
mót, eða ekki síðan annað
frystihúsið á staðnum komst
í gang aftur eftir 7 mánaða
0RKAN
Nýjasta bókin í
Alfræðasafni AB
KOMIN er út tuttugasta bókin
og hin næstsíðasta í Alfræða-
safni AB. Heitir hún Orkan, og
er höfunidur henmar Mitchefll
Wilson, sem getið hefur sér mllk-
ið orð fyriir riit sín um taskni-
þróun Bandaríkjanma, en hefur
einnig skrifað vinsælar skáldsög
ur. Páll Theódórsson éðlisfræð-
in-gur hefur þýtt bókina á ís-
lenziku og skrifar hamn jafnframt
formála fyriir henmi,
Eins og mafin bókarinnar bendir
til f jallar hún um það þekkinigar
svið, sem með hverri líðandíi
stund knýr æ fastar á mannlogt
flramtak, huigviit — og samvizku.
stöðvun. Á meðan starfaði þó
frystihús Magnúsar Gamalíus
sonar, en það getur ekki tek-
ið við öllum þeim vinnu-
krafti, sem er- á Ólafsfirði.
Á þessu tímabili er aðeins
annað frystihúsið var rekið
var slæmt ástand í atvinnu-
málum Ólafsfirðinga, en þá
tóku sig saman 3 menn og
hófu rekstur frystihússins
Fiskur s.f. Þeir Magnús Jóns-
son fjármálaráðherra og Björn
Jónsson alþingismaður aðstoð
uðu mjög vel við að koma
þessu af stað aftur.
Við höfum haft nóg hrá-
efni. Það eru alls 9 bátar gerð
ir út frá Ólafsfirði auk margra
smábáta. Það bókstaflega bygg
ist allt okkar á sjávarútvegi
og stendur því og fellur með
honum.
— Undanfarin ár hefur mik
ið verið byggt af einbýlis-
húsum og á sl. ári var byrj-
að á 4 nýjum húsum. Þá eru
2 opinberar byggingar í smíð
um, elliheimili og gagnfræða-
skóli.
— Höfuðv-andamálið ætla
ég að sé það, fyrst og fremst,
að sjá um að bátaútgerðin og
frystihúsareksturinn geti hald
ið áfram og t.d. tel ég nauð-
synlegt fyrir Ólafsfirðinga að
þeir noti alla þá báta til róðra,
sem hægt er, en nú er t.d. einn
bátur á Ólafsfirði, sem er ó-
klár til veiða. Þetta er nauð-
synlegt til þess að atvinnu-
lífinu sé borgið. Meðan fjár-
hagsörðugleikar eru er æski-
legast að leggja áherzlu á að
allir hafi vinnu á meðan ver-
ið er að vinna málið upp og
það þýðir ekkert annað en
að taka höndum saman, ef
við eigum ekki að sitja í sama
farinu.
Kópasker:
„Kaupfélagið
er hjartað"
Halldór Gunnarsson frá
frá Verkalýðsfélagi Kópa-
skers:
— Afkoma íbúanna er nær
öll í sambandi við kaupfélag-
ið og vinnslu á afurðum frá
landbúnaðinum. Það var unn-
ið að sláturgerð í allt sumar
hjá kaupfélaginu á Kópaskeri
og einnig rekur kaupfélagið
annan_ atvinnurekstur.
— íbúar Kópaskers eru á
milli 80 og 90. Atvinna hefur
verið næg allt fram til þessa,
en þó höfðu ekki allir ungl-
ingar á aldrinum 12—14 ára
vinnu í sumar leið.
Um þessar mundir er nú
reyndar dauðasti og rólegasti
tíminn, og það er ekkert ó-
Og samt er orkuhugtak-ið í raun
ekki eldra ©n fjögur hundruð ára.
En „enginn þáttur í sögu vísind-
anna er jafnáhrifamikill og saga
hinna margslungnu rannsókna,
sem leiddu til fulls skilnimgs á
eðli orkunnar og til hagnýtingar
hennar.“ Muna lesendúr Orkunn
ar taka tvímælalaust undir þá
staðhæfingu.
Menn gietur vissulega fuirðað á
því, hversu marmkynið varð seint
tif að átta si-g á lögmólum hinna
ýmsu orkumynda og hagnýta sér
þær. En þeim m-un örari og stór-
kositlegri hefur þróunin orðið á
þessu sviði á vorum dögum —
öflid kjamorkuinnar. Allt ab einu
kallaa- vaxandi orkunýting á enn
stóirstígari aðgierðir. Á síðustu öld
var meira eldsneyti brennt en á
öflluim fyrri öldum samanlögðum
og enn mun ork-unotkunin fjór-
faldast á þessari öld. Orkugjafar
Halldór Gunnarsson
venjulegt miðað við fyrri ár.
Sláturgerð hófst aftur fyrir
skömmu og þar verður föst
vinna.
Sandgerði:
„Atvinnuástand
gott"
Björgvin Pálsson Verkalýðs-
félagi Miðneshrepps, Sand-
gerði:
— Ég get ekki sagt annað
•en að ástandið hafi verið gott
í Sandgerði.
Það hefur ekkert atvinnu-
leysi verið, allir hafa getað
fengið eitthvað til að dunda
við.
— Það hefur fiskazt sæmi-
lega að undanförnu, og auð-
vitað er það fiskurinn, sem
skapar atvinnuna. Þetta bygg
ist allt á sjávarútveginum, en
þó eru tilþrif í aðra átt. Það
er nýbúið að setja upp gler-
iðju í Sandgerði, þar sem
unnið er tvöfalt gler. Þetta
er vísir að fjölbreytni, en fá-
ir vinna þar ennþá. Þó nokkr
ir íbúar Sandgerðis vinna á
Keflavíkurflugvelli.
— Ég tel að höfnin sé nú
eins góð og hægt er, nema
að í hana væri lagt gífurlegt
fjármagn til framkvæmda.
— Trillurnar. Jú, ég held
að við ættum að gera meira
úr trillunum. Fyrr á árum
skiluðu trillurnar ávallt góðu
hráefni, sérstaklega úr Garðs
sjó, en síðan það veiðisvæði
var opnað fyrir snurvoðinni,
hefur verið þar svo mikil ör-
deyða að trillurnar standa nú
heima við hús og ekk; má
gleyma gatnagerðinni í Sand-
gerði, en í sumar vovu olíu- i
bornir þar vegir á 2 km. löng- I
um kafla. *
*
á.j. |
jarðarinnar, kol og olía, ganga
æ meiir til þurrðar og þess vegna
eru nú vísindamenn um heim
allan önnum kafnir við tilraunir,
sem leitt geti til beizlunar
ónýttra og nýrra or-kuli-nda. Frá
þeim tilraunum er greinilega
sagt að bókarlokum, og sen.ni-
lega verða það þeir kaflar Ork-
unnar, sem leisendum finnast rí-k-
astir að ævimtýrum og nýs'tár-
leik.
Orkan er 290 bls. og prýdd
miklum sæg mynda, einkum lit-
mynda, sem eru að sama skapi
sjaldgæflega fagrar sem þær hafa
mikinn fróðleik að geyma. Pren-t
smiðjan Odd-i hefuir annazt setn-
ingu og umbrot bókartaxtans, en
sj-álf er hún prentuð og bundin í
Hollandi. Ver'ð er hið sama og
verið hefur á bókum Alfræði
safnsins kr. 350.00.
(Frá AB)